Wiem, co jem - zdrowo się odżywiam! Innowacja pedagogiczna

Innowacja Pedagogiczna
Kategoria – twórczość pedagogiczna nauczyciela

Edukacja Zdrowotna
Wiem, co jem –zdrowo się odżywiam!

Szkoła Podstawowa Nr 1 w Kaliszu
Im. Konstytucji 3 Maja
opracowała: Julita Kowalska

I Wstęp
Zmiana nawyków żywieniowych jest drogą, którą każdy z nas musi przejść, aby cieszyć się lepszą jakością życia. Najprościej jest jednak wykształcić prawidłowe nawyki od samego początku. Możliwość tę mają nasze dzieci. Smuci mnie fakt, że wielu z nas naprawdę nie wie, jak zdrowo się odżywiać, a często za naszą niewiedzę płacą nasi najbliżsi. Bardzo często powodem nadwagi i otyłości wśród dzieci jest nie tylko brak wiedzy rodziców, co jest dobre dla naszych pociech, a co im szkodzi, lecz również zbyt mała ilość czasu, który poświęcamy naszym dzieciom. Kiedy dziecko jest małe, nie wie co jest dla niego dobre. Pamiętajmy, że naszym obowiązkiem jest przekazanie naszym dzieciom odpowiednich nawyków żywieniowych. Jeżeli my nie przekażemy tej wiedzy, to kto? Według ostatniego raportu opublikowanego przez  Światową Organizację Zdrowia (WHO) polskie dzieci są w czołówce najbardziej otyłych na świecie.  Aż 29% polskich 11-latków ma nadwagę, a na otyłość cierpi już co czwarte dziecko. Dlaczego tak się dzieje? Co my jako dorośli możemy zrobić już dziś, aby to zmienić? Każdy z nas zna wie, że nadwaga i otyłość prowadzą do wielu przewlekłych chorób. Warto zatroszczyć się o nasze dzieci, kiedy nie są one jeszcze w stanie zatroszczyć się o siebie.

II Charakterystyka innowacji
Punktem wyjścia do opracowania innowacji pedagogicznej – „Wiem, co jem –zdrowo się odżywiam! była podstawa programowa – rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkól, opublikowane w dniu 15 stycznia 2009r. w Dzienniku Ustaw Nr 4, poz. 7
Ma ona na celu ukształtowanie właściwych postaw i nawyków żywieniowych wśród dzieci, zmniejszenie ilości spożywanych cukrów i napojów gazowanych i nakłaniania dzieci do sięgania po wodę mineralną i owoce oraz warzywa jako wartościowe składniki diety współczesnego człowieka. Zajęcia w ramach innowacji będą skierowane do uczniów klas I –III i rodziców .
Innowacja pedagogiczna będzie spójna tematycznie z programem rządowym „ Owoce w szkole” i w trakcie roku szkolnego uczniowie będą spożywać przynajmniej dwa razy w tygodniu świeże warzywa i owoce.W ramach innowacji zaplanowano po cztery zajęcia( dwa w każdym okresie roku szkolnego) dotyczące zdrowego żywienia, na każdym poziomie edukacyjnym oraz po jednym zadaniu – temacie do realizacji w formie pogadanek .W II okresie zaplanowano wycieczki edukacyjne , spotkania oraz konkurs wiedzy na temat racjonalnego odżywiania, który będzie podsumowaniem programu.

III Cele kształcenia i wychowania, metody i formy pracy
Cele ogólne:
Zmiana nawyków żywieniowych wśród uczniów
Uświadomienie odpowiedzialności za własne zdrowie
,
Cele szczegółowe:
. kształtowanie nawyku dbania o własne zdrowie
poznanie czynników wpływających na zdrowie człowieka,
uświadomienie wartości odżywczych spożywanych pokarmów
zapoznanie uczniów z walorami pieczywa ziarnistego
kształtowanie nawyków spożywania wody mineralnej jako bogatego źródła witamin i soli mineralnych
uświadomienie uczniom i rodzicom szkodliwego wpływu cukru na zdrowie człowieka
kształtowanie wśród uczniów dbałości o kontrolę wagi ciała

IV Proponowane metody i formy pracy
ćwiczeń praktycznych : doświadczenia, wycieczki, praca z komputerem, wykonywanie gazetek tematycznych, plakatów, konkursy plastyczne i inne
aktywizujące : burza mózgów, skojarzenia ,
oglądowe : pokazy w warunkach naturalnych, filmy, wystawy, ilustracje, prezentacje
słowne : pogadanki, wywiady, praca z podręcznikiem i innymi, różnymi źródłami wiedzy
Formy
zespołowe (grupowe)
indywidualne

V Oczekiwane efekty
W wyniku realizacji programu innowacji pedagogicznej :
Uczeń „
Wie, jak dbać o swój organizm
Zna walory odżywcze warzyw i owoców
Wymienia produkty zawarte w piramidzie żywieniowej
Kontroluje częstotliwość spożywania warzyw i owoców
Zna wartości odżywcze spożywanych pokarmów
Zna walory pieczywa ciemnego, ziarnistego
Wie, jakie znaczenie dla zdrowia ma spożywanie wody mineralnej
Zna szkodliwe skutki spożywania w nadmiarze cukru
Wie, jak ważna jest kontrola wagi

V Ewaluacja

W trakcie realizacji innowacji pedagogicznej dokonywana będzie ewaluacja, mająca na celu sprawdzenie, czy realizacja przebiega zgodnie z założeniami i uzyskiwane efekty spełniają oczekiwania.
Ewaluacji podlegać będzie:
atrakcyjność i skuteczność programu
dobór form i metod pracy
zgodność realizacji programu z jego założeniami
Ewaluacja dokonywana będzie poprzez:,
obserwację wytworów działalności uczniów w ramach realizacji innowacji,
quizy, konkursy plastyczne
kwestionariusze ankiety dla rodziców
bieżące zbieranie informacji na temat atrakcyjności programu,
zaobserwowanie i opisanie zamierzonego efektu końcowego (zmiany w nawykach żywieniowych dzieci i ich rodziców) / sporządzenie raportu

Propozycje tematów zajęć
klasa I
1. Obżartuski i niejadki – konsekwencje objadania się i niedojadania dla zdrowia

2. Czy to, co mi najbardziej smakuje jest zawsze dobre dla mojego organizmu?
3. Piramida zdrowia.
4. Owoce przez cały rok.
Klasa II

1. Dzień zdrowego odżywiania
2. Rosnę i rozwijam się
3. Dary naszych pól.
4. Zdrowe i niezdrowe – wiem, co jem.

klasa III

1. Pijmy wodę - na zdrowie!
2. Jedz owoce i warzywa.
2. Witaminki dla chłopczyka i dziewczynki.
3. Jedz owoce i jarzyny w nich mieszkają witaminy

Słownik do wykorzystania na zajęciach
Węglowodany – są najważniejszym źródłem energii pokarmowej. W zależności od ekonomicznego statusu i kulturowych uwarunkowań pokrywają 40 – 80% dziennego zapotrzebowania energetycznego człowieka. Dieta bogata w węglowodany redukuje prawdopodobieństwo wystąpienia otyłości, cukrzycy, miażdżycy, raka jelita grubego i raka piersi. Głównym źródłem węglowodanów są: produkty zbożowe, rośliny okopowe, trzcina cukrowa i buraki cukrowe, nasiona roślin strączkowych, warzywa, owoce, produkty mleczne. Pokarmy węglowodanowe są więc głównie pochodzenia roślinnego, zawierają często witaminy, minerały i związki antyoksydacyjne.
Tłuszcze – są trzecią podstawową grupą składników pokarmowych, spełniającą w organizmie głównie funkcję energetyczną. Wchodzą w skład tkanek organizmu i zapewniają przechowywanie substancji regulujących rozpuszczalnych w tłuszczach jak np. witaminy A, E, D i K. Tłuszcze stanowią dla organizmu skoncentrowane źródło energii. W pożywieniu rozróżnia się tłuszcze widoczne i niewidoczne. Tłuszcze niewidoczne występują w takich produktach jak: sery, mięso, jaja, wyroby cukiernicze. Ciągle rośnie spożycie niekorzystnych tłuszczy znajdujących się w takich produktach jak: chipsy, frytki, krakersy, hamburgery.
Mineralne składniki odżywcze – to 22 pierwiastki niezbędne do istnienia i funkcjonowania organizmu żywego. Występują one w ciele człowieka w postaci różnych związków mineralnych stanowiących ok. 4% masy ciała. Do siedmiu pierwiastków podstawowych (makroelementy), występujących w największej ilości, należą: wapń, potas, sód, magnez, chlor, siarka, fosfor. Pierwiastki śladowe (mikroelementy), to: bor, chrom, cynk, cyna, fluor, jod, kobalt, krzem, miedź, mangan, molibden, nikiel, selen, wanad, żelazo. W śladowych ilościach występują w organizmie człowieka glin i kadm. Związki mineralne, tworzą między innymi elementy strukturalne kości i innych tkanek (związki wapnia, fosforu i siarki). Biorą również udział w utrzymaniu równowagi kwasowo – zasadowej krwi i tkanek oraz utrzymania potencjału spoczynkowego błon komórkowych (sód, potas, magnez, wapń, chlor, fosfor i siarka). Źródła naturalne mineralnych składników odżywczych, to: sól kuchenna, morszczyn, oliwki, drób, mięso, wątroba, nerki, płuca, serce, owoce morza (szczególnie ostrygi), łosoś, kiełki pszenicy, drożdże piwne, pestki dyni, jajka, chude mleko, musztarda ziarnista, ryby morskie, herbata, pełne ziarno, orzechy, nasiona, cebula, kasze grube, figi, migdały, banany, warzywa liściaste, buraki, śliwki, soja, rośliny strączkowe.
Witaminy – substancje organiczne katalizujące (ułatwiające) rozmaite przemiany metaboliczne w żywych organizmach, zbliżone w swych właściwościach do enzymów. Dzielą się na dwie grupy w zależności od rozpuszczalności w wodzie (witaminy z grupy B oraz witamina C) lub w tłuszczach (witaminy A, D, E, K, F). Pochodzą głównie z pożywienia, niektóre tworzone są w samym ustroju przez bakterie przebywające w przewodzie pokarmowym. Brak lub niedostatek witamin powoduje powstanie stanów chorobowych, zwanych awitaminozami albo hipowitaminozami. Znajdują się w ziarnach zbóż, w mięsie, w drożdżach, orzechach, żółtkach jaj, nasionach strączkowych, mleku, surowych owocach. Dużo witamin znajduje się w surowych warzywach:
Dietetyka – nauka o racjonalnym odżywianiu się człowieka. Bada rolę składników pokarmowych w przemianach materii i energii na poziomie komórek, narządów, układów i całego organizmu.

Zagadki do wykorzystania na zajęciach
Jakie warzywo, chociaż niewielkie,
Wyciśnie z oczu słoną kropelkę?
(cebula)
Latem w ogrodzie wyrósł zielony,
Zimą w słoiku leży kiszony.
(ogórek)
Z grządki w ogródku
zrywamy je co rano,
Najlepiej nam smakują
z bitą śmietaną.
(truskawki)
Nie jest skoczkiem, a ma tyczkę
I przerośnie ogrodniczkę.
Zdobi działki i ogródki,
w swojej nazwie ma trzy nutki.
(fasola)
Każdy odgadnie taką zagadkę:
Ma biały korzeń i zieloną natkę.
(pietruszka)
Ładnie pachnie żółta skórka
Kwaśny mają smak
Zawierają witaminy, wiemy, że to są...
(cytryny)
Czerwone, pachnące, słonkiem malowane
Przyniosę ich z lasu w lecie cały dzbanek!
(maliny)
Skórka fioletowa,
a miąższ pod nią złoty,
smakuje wybornie,
wszyscy wiedzą o tym.
(śliwka)