Kinezyterapia jako forma aktywizacji i rehabilitacji seniorów

KINEZYTERAPIA

Jest to jedna z metod wsparcia seniorów, która polega na leczeniu ruchem. Głównym celem tej terapii jest poprawa stanu fizycznego osób starszych, niwelowanie zagrożenia kontuzji, budowanie prawidłowych postaw wobec aktywności fizycznej, a co za tym idzie poprawa jakości życia.
Może być stosowana zarówno profilaktycznie dla ogólnej poprawy stanu zdrowia (kinezyterapia ogólna), jak i jako element leczenia i rehabilitacji w powrocie do zdrowia, np. po udarze (kinezyterapia miejscowa).
Ćwiczenia są przeprowadzane pod okiem specjalisty, który dostosowuje je do potrzeb i możliwości osób starszych.
Kinezyterapia wpływa korzystnie na motorykę, siłę mięśni, przemianę materii, krążenie krwi oraz pośrednio – na kondycję psychiczną (w trakcie wysiłku zwiększa się wydzielanie endorfin).

Zajęcia kinezyterapii prowadzone są według metod sfokusowanych na konkretnych dysfunkcjach:
• „PNF – odtwarzanie prawidłowej funkcji po zaburzeniu jej przez chorobę neurologiczną lub ortopedyczną;
• McKenzie – diagnozowanie i leczenie bólu kręgosłupa i zaburzeń układu ruchu;
• NDT-Bobath – metoda stosowana podczas rehabilitacji dzieci i dorosłych z zaburzeniami neurologicznymi;
• Vojty – gimnastyka lecznicza stosowana do rehabilitacji osób z chorobami neurologicznymi;
• Kaltenborn-Evjenth – rehabilitacja stawów, które utraciły sprawność w wyniku zaburzeń ortopedycznych;
• Mulligan – metoda ta polega na mobilizacji stawów w ruchu.” *
Przykładem kinezyterapii są zajęcia usprawniające ruchowo prowadzone w Miejskim Dziennym Domu Pomocy Społecznej nr 4 w Krakowie), które w swojej publikacji opisują Aleksandra Litawa i Zofia Szarota.**
Ćwiczenia w MDDPS nr 4 w Krakowie poprzedzone zostały diagnostyką uczestników – badaniami podmiotowymi i przedmiotowymi – co pozwoliło dopasować program terapii do możliwości uczestników. Zajęcia odbywają się w grupach a ich uzupełnieniem są ćwiczenia indywidualne z instruktorem, podczas których skupia się na indywidualnych potrzebach seniora.
Przed zajęciami i po nich monitorowany jest stan zdrowia uczestników (pomiar tętna itp.), co niweluje ryzyko przeciążenia i zaszkodzenia seniorom.

Warto podkreślić, że w ocenie uczestników zastosowana kinezyterapia odniosła bardzo pozytywne efekty: zarówno w aspekcie fizycznym (,,Lepiej się chodzi, rusza; ruchy rękami są lepsze, nie bolą mnie barki i ręce - nie mogłem położyć czapki na półce a teraz mogę śmiało. Nie bolą tak biodra i kolana, jak ćwiczę. Michał, 82 lata”), jak i psychicznym ( „Mój udział w gimnastyce sprawia mi dużą przyjemność i zadowolenie (...)” Marianna, 76 lat).

Wskazuje to jednoznacznie, że dobrze przeprowadzona, dopasowana do specyfiki odbiorców kinezyterapia oddziałuje na seniorów pozytywnie zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym, stanowiąc jednocześnie rodzaj aktywizacji psychospołecznej, a nierzadko również pewną formę rozrywki. Nie bez znaczenia jest też socjalizacyjny wymiar grupowych zajęć oraz modelowanie pozytywnych postaw wobec aktywności fizycznej i profilaktyka urazów.

* cyt. za: Błasik. K., Kinezyterapia, http://www.domyseniora.pl/kinezyterapia.html
**Litawa, A., Szarota, M., Zajęcia ruchowe dla seniorów (na przykładzie Miejskiego Dziennego Domu Pomocy Społecznej nr 4 w Krakowie) [w:] Szarota, Z. (red.), Starość zależna – opieka i pomoc społeczna, Biblioteka Gerontologii Społecznej, Kraków 2011