Opis przypadku edukacyjnego - Uczeń wszechstronnie uzdolniony

OPIS I ANALIZA PRZYPADKU ROZPOZNAWANIA I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMU EDUKACYJNEGO

Uczeń wszechstronnie uzdolniony

W poszanowaniu ochrony danych osobowych, jak również odczuć prezentowanego tutaj ucznia nie podaję prawdziwego imienia chłopca.

1. Identyfikacja problemu

Studium przypadku dotyczy ucznia klasy szóstej szkoły podstawowej, którego jestem nauczycielem od trzech lat. Janek (imię zmienione) – lat 12.
Chłopca poznałam gdy został uczniem klasy czwartej. Bardzo szybko zorientowałam się, iż jest on wszechstronnie uzdolniony, nie tylko językowo, ale także manualnie i muzycznie. Objawiało się to zwiększoną aktywnością ucznia podczas pracy na lekcji a także uczęszczaniem na zajęcia dodatkowe z innych dziedzin, nie tylko języka angielskiego. Na moich lekcjach Janek wykonywał wszystkie polecenia bezbłędnie i szybko, poprawnie wymawiał wszystkie nowe i wcześniej poznane słowa, szybko je zapamiętywał i długo przechowywał w pamięci, potrafiąc wykorzystać je po dłuższym czasie. Ćwiczenia gramatyczne z zakresu bieżącego materiału językowego nie stanowiły dla niego żadnego problemu, gdyż wykraczał wiadomościami poza podstawę programową. Janek chętnie wykonywał dodatkowe zadania domowe, także te o podwyższonym stopniu trudności. Wykazywał większą niż pozostali uczniowie wiedzę z zakresu historii i kultury Wielkiej Brytanii.
Problemem w pracy z uczniem było takie ukierunkowanie jego wysiłków, aby w maksymalny sposób wykorzystać jego możliwości, a także zadbać o interesujący przebieg przyswajania wiedzy, aby nie stracił pasji i zaangażowania z jakim podchodził do przedmiotu na rzecz pozostałych dziedzin, którymi się interesował.

2. Geneza i dynamika zjawiska

Z rozmów z chłopcem oraz jego wychowawczynią w nauczaniu początkowym dowiedziałam się, iż Janek już od pierwszej klasy był uczniem wyróżniającym się pod względem dydaktycznym. Do każdych zajęć był solidnie przygotowany, rozwiązywał wszystkie zadania, chętnie rozmawiał z nauczycielką, wykazując się dużą wiedzą ogólną z różnych dziedzin.
Będąc w kontakcie z matką chłopca, dowiedziałam się, że w jego domu rodzinnym panuje zasadne przekonanie sprzyjania dziecku w rozwoju różnych zainteresowań. Rodzina umożliwia mu uczestniczenie w różnych kółkach zainteresowań i pozostaje otwarta na nowe pomysły i propozycje Janka.
Po analizie wyników ucznia, postanowiłam zindywidualizować pracę z nim tak, aby rozwijać jego zdolności językowe, motywować do udziału w olimpiadach i konkursach, a przede wszystkim pogłębiać zainteresowanie kulturą anglojęzycznych państw.

3. Znaczenie problemu

Zadaniem nauczyciela jest dbać o wszechstronny rozwój osobowości ucznia. Szczególnie ważne jest rozwijanie wrodzonych uzdolnień i zainteresowań, bo niezmiernie przykro jest przyglądać się marnowaniu talentu. Praca z uczniem zdolnym oraz efekty, jakie może ona przynieść, podnosi jakość pracy nauczyciela i jego motywację a zarazem wpływa na kreowanie pozytywnego wizerunku szkoły.
Praca z Jankiem, obserwacja jego rozwoju i osiąganych wyników, zmobilizowała mnie do stworzenia oraz wdrożenia własnego programu pracy z uczniem zdolnym językowo i zorganizowania kółka językowego dla uczniów zdolnych „The Eagles”.
Bardzo ważne jest także wzmocnienie samoświadomości ucznia i uodpornienie na możliwą do napotkania nieakceptację wśród rówieśników.

4. Prognoza

a. negatywna:
Zaniechanie pracy z Jankiem lub prowadzenie jej w niewłaściwy sposób może doprowadzić do zatrzymania procesu rozwijania uzdolnień językowych. Pozostawienie go bez docenienia, samemu sobie, może skutkować brakiem motywacji do dalszej pracy i uzyskiwaniem niższych niż dotychczas wyników w nauce.

b. pozytywna:
Właściwe pokierowanie dzieckiem może sprawić, że wzrośnie jego poczucie własnej wartości i samoocena. Utrzyma także wysoki poziom wyników w nauce osiąganych w szkole, jak również będzie brał udział w konkursach, zajmując w nich wysokie miejsca, a tym samym kreując pozytywny wizerunek szkoły w środowisku.

5. Propozycje rozwiązań

W pracy z Jankiem kierowałam się zasadą utrzymania wysokiego poziomu wymagań oraz stworzenia przyjaznych warunków pracy z uczniem.
Moim celem było poszerzenie i pogłębienie wiedzy z zagadnień wykraczających poza program szkoły podstawowej, rozwój zainteresowań ucznia, motywowanie do udziału w konkursach na szczeblach szkolnym i miejskim.
Zaproponowałam Jankowi uczestnictwo w „elitarnej” grupie uczniów zapisanych na zajęcia dodatkowe z języka angielskiego: „The Eagles”. Motywowałam do sięgania po literaturę anglojęzyczną, proponowałam korzystanie ze szkolnej biblioteczki języka angielskiego, chwaliłam w gronie rówieśników. Prowadziłam z uczniem rozmowy na tematy związane z siłą charakteru oraz wyzbyciem się jakichkolwiek negatywnych odczuć powiązanych z byciem postrzeganym jako „kujon”. Przekonywałam o zasadności podążania własną ścieżką, bez oglądania się na negatywne lub uszczypliwe komentarze, które może kiedyś napotkać na swojej drodze.

6. Wdrażanie oddziaływań

Tradycyjna forma pracy na lekcji nie zawsze wpływa na pozytywny rozwój zdolności ucznia. Pracę z Jankiem postanowiłam więc zindywidualizować. Proponowałam mu zadania o podwyższonym stopniu trudności, wyznaczałam dodatkowe prace pisemne i plastyczne, łącząc wykorzystanie kilku talentów w jednym zadaniu.
Zaprosiłam ucznia do uczęszczania na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego w grupie dzieci zdolnych – „The Eagles”. Wprowadziłam na nich elementy metody bezpośredniej, przygotowujące uczniów do kontaktu z żywym językiem angielskim, pomagające w wyzbyciu się bariery językowej, uniemożliwiającej skuteczną komunikację.
Proponowałam Jankowi uczestnictwo w konkursach języka angielskiego i troszczyłam się o poprawne przygotowanie do nich.
Dbałam o to, aby o jego talencie wiedzieli uczniowie naszej szkoły, zamieszczając informacje o jego sukcesach na stronie internetowej szkoły.
Zaprosiłam do uczestniczenia w pracach i akcjach szkolnego Klubu Europejskiego „EuroKids”, którego jestem opiekunem.

7. Efekty oddziaływań

Myślę, że dzięki podjętym przez mnie działaniom, Janek rozwinął dwoje zainteresowania i uzdolnienia językowe. Faktem potwierdzającym zasadność pracy indywidualnej z uczniem jest chęć uczęszczania chłopca do klasy językowej w Gimnazjum nr 7. W tym celu Janek poprosił o zgłoszenie i przygotowanie go do konkursu miejskiego „The King of English Language”, organizowanego przez wyżej wymienione gimnazjum, gdzie uzyskanie miejsca medalowego, gwarantowało zakwalifikowanie się do klasy anglojęzycznej bez dodatkowych egzaminów. Janek zdobył w tym konkursie III miejsce. Brał także udział w wielu innych konkursach językowych, niejednokrotnie kwalifikując się do finałów (The Champion of English) lub zajmując wysokie lokaty (IV miejsce w Teleturnieju Brilliant Kids).
Uczeń zakończył naukę języka angielskiego na poziomie szkoły podstawowej z oceną celującą. Pozostał przy tym chłopcem o silnie zakorzenionej potrzebie własnego rozwoju i odporności na wpływ postrzegania przez rówieśników.