Program edukacyjny "Context"

Program Edukacyjny

"Context "

2013/2014

Wstęp

Zarówno w trakcie II oraz III etapu nauczania od uczniów wymaga się nabycia konkretnej wiedzy, oraz umiejętności dość często sprowadzonej do faktów, dat, wzorów czy reguł. Podobnie w nauczaniu języka angielskiego preferuje się i skupia się na wyuczeniu umiejętności mówienia czy pisania, oraz nauce zwrotów, słów czy struktur gramatycznych tj środków i funkcji językowych. Zdarza się, niestety dość rzadko, że w ramach zajęć lekcyjnych wspomina się o kontekście użycia danego wyrażenia czy o sytuacji bądź miejscu z którego dany zwrot się wywodzi. Choć w założeniach programu wiedza o kulturze krajów anglojęzycznych jest ujęta w jednym z punktów, to sama realizacja tego zadania jest odsunięta na bok i skryta za mozolną nauką gramatyki i słownictwa co pochłania większość czasu lekcyjnego.
Dlatego też zadaniem programu edukacyjnego Context jest zmiana tej postawy i wprowadzenie zajęć związanych z historią, kulturą wysoką i życiem codziennym anglojęzycznego obszaru językowego. Wiedza o kulturze, świętach czy najprostszych zwyczajach ma przybliżyć kraj , którego język uczniowie studiują całymi latami i umieścić wszystkie struktury czy funkcje językowe w kontekście miejsca z którego pochodzą.
Być może język obcy stanowi trudność nie tylko przez sam fakt swojej złożoności ale też dlatego, że często jest nauczany właśnie w oderwaniu od ludzi, czasu, historii i wydarzeń otaczających jego użytkowników.

Adresaci programu

Program jest adresowany do uczniów klas III gimnazjum niezależnie czy kontynuują oni naukę języka angielskiego od szkoły podstawowej
( poziom III.I ) czy dopiero rozpoczęli ją w szkole gimnazjalnej
( poziom III.O )

Warunki realizacji programu

Warunkiem realizacji programu jest stworzenie grupy składającej się z uczniów klas III gimnazjum chętnych do wzięcia udziału w programie.
Ponad to należy zapewnić odpowiednią ilość godzin dydaktycznych na przeprowadzenie programu tak aby był on skuteczny tj. osiągał w efekcie założone cele, oraz aby nie stanowił jedynie krótkiego kursu bez większego oddźwięku. Dlatego też należy w ramach pracy wygospodarować na powyższy program edukacyjny około 20 godzin zajęć lekcyjnych.
Zgodnie z założeniami podstawy programowej „koniecznym warunkiem realizacji podstawy programowej jest także odpowiednio wyposażona klasa”. Niezbędnym jest więc odpowiednia pracownia językowa wyposażona minimum w magnetofon, oraz zestaw słowników a w najlepszym przypadku również w komputer, rzutnik czy tablicę multimedialną co pozwoli uczniom na oglądanie krótkich filmów dotyczących historii czy zagadnień kulturowych.
Pomoce dydaktyczne niezbędne do pracy w ramach programu to przed wszystkim materiały zgromadzone przez nauczyciela prowadzącego program takie jak :
- podręczniki
-zeszyty ćwiczeń
- uproszczone wersje literatury angielskiej (readersy)
- materiały autentyczne
- dłuższe teksty pisane zawierające określone w programie treści
-samodzielnie stworzone zadania
- słowniki
-pomoce wizualne
-pomoce elektroniczne
-poradniki metodyczne dla nauczyciela

Cele ogólne

Celem ogólnym programu jest nabycie przez uczniów wiedzy, umiejętne jej wykorzystanie, oraz rozwój postaw propagujących tolerancję. Uczniowie powinni zdobyć wiedzę z zakresu kultury wysokiej tj muzyki, pisarzy, literatury czy malarstwa krajów anglojęzycznych. Zapoznają się również ze zwyczajami życia codziennego, obchodzonymi świętami, prawem czy sportami narodowymi. Tak zdobyta wiedza teoretyczna pozwoli im następnie na jej wykorzystanie w celu nabywania oraz udoskonalania umiejętności językowych takich jak: pisanie krótkich tekstów, czytanie ze zrozumieniem, rozumienie tekstów słuchanych czy wypowiadanie się na określony temat w języku obcym.
Celem ogólnym programu jest też rozwój umiejętności pracy w grupie, wzajemnego wspierania się oraz rozwinięcie postawy tolerancji, zrozumienie dla innych poglądów, wyznań i postaw życiowych tak bardzo różnorodnych w krajach anglojęzycznych.

Cele szczegółowe

Przedstawione w niniejszym programie treści nauczania uwzględniają wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej dla poziomu III.1. Nie są one oparte na konkretnym podręczniku, tym samym niniejszy program nauczania może być wykorzystany przy pracy z dowolnym podręcznikiem.
Program jednak ściśle opiera się na założeniach Podstawy Programowej stąd cele szczegółowe zawarte w programie edukacyjnym ściśle korespondują z wymaganiami szczegółowymi Podstawy Programowej dotyczącej języka obcego nowożytnego.
Celami szczegółowymi są więc:
- zdobycie przez uczniów umiejętności posługiwania się odpowiednim dla poziomu zasobem środków językowych tj. leksykalnych, gramatycznych, fonetycznych i ortograficznych,
-rozumienie wypowiedzi ze słuchu oraz prostych wypowiedzi pisemnych,
- tworzenie wypowiedzi ustnych oraz pisemnych,
-reagowanie w sposób zrozumiały w sytuacjach życia codziennego czy to w formie ustnej czy pisemnej,
-przetwarzanie tekstu ,
- współdziałanie w grupie, dokonywanie samooceny, wykorzystywanie różnorodnych źródeł wiedzy i rozwijanie świadomości językowej na co szczególnie ma mieć wpływ powyższy program.

W zakresie środków językowych uczeń pozna słownictwo dotyczące między innymi sztuki, muzyki, sportu, żywności, życia towarzyskiego, tradycji i świąt, literatury.

W zakresie gramatyki uczeń utrwali czasy gramatyczne, mowę zależną, stronę bierną, czasowniki modalne, czasowniki złożone, tryby warunkowe, zaimki osobowe, stopniowanie przymiotników, rodzaje czasowników.

W zakresie rozwoju umiejętności czytania i słuchania uczeń będzie wykonywał i ćwiczył rozumienie tekstu słuchanego oraz pisanego w celu wyszukania dokładnych informacji oraz informacji ogólnych.

W zakresie rozwoju umiejętności pisania uczeń wykona szereg zadań począwszy od pisania form krótkich tj. odpowiedzi na pytania, reakcja na daną sytuacje czy udzielenie porady po formy dłuższe takie jak historyjka, list, e- mail czy praca na projektem.

Treści nauczania

Zgodnie z ogólnym założeniem programu wszystkie treści nauczania będą odnosić się do zagadnień kulturowych.

1. Przewodnik dla Polskich gości w brytyjskich domach
2. Aborygeni i ich historia
3.Brytyjski wizerunek za granicą
4.Wielkanoc na świecie
5. Multi - etniczne społeczeństwo Wielkiej Brytanii
6.Mity i legendy w kulturze brytyjskiej
7. Polska królowa Anglii
8. Brytyjskie poczucie humoru
9. Podstawowe różnice między American- English a British-English
10.Francuskie wpływy w języku angielskim
11. Kultura popularna - TV
12. Polacy w dziejach Anglii i USA
13. Jak Unia Europejska zmienia Polskę
14.Regionalne gwary i slang angielski
15.Charakterystyczne święta w Wielkiej Brytanii i USA
16.Żywność - od tradycyjnej do najnowszej
17.Działalność charytatywna w Wielkiej Brytanii
18.Tradycyjne sporty Australii i Wielkiej Brytanii
19.Amerykanizacja i wpływy angielskie na polskie społeczeństwo
20. Znane postaci literatury i sztuki brytyjskiej

Metody nauczania

Uczeń jako podmiot nauczania jest indywidualną jednostką. Każdy więc ma inne style i strategie , które wykorzystuje w nauce języków czy to świadomie czy też nie. Każdy uczeń ma też odpowiednie umiejętności czy predyspozycje do nauki języka obcego . Na drugim biegunie są też uczniowie , którzy choć bardzo pracowici i zmotywowani spotykają się z szeregiem trudności związanych z dysleksją czy dysortografią i dysgrafią co może im utrudniać proces nauki. Nauczyciel , niezależnie więc od obranej metody nauczania musi ją modyfikować w zależności od celów i zadań lekcji ale też dostosowywać metodę do potrzeb i możliwości ucznia.

Metody stosowane w ramach programu to metoda eklektyczna pozwalające na swobodny dobór oraz mieszanie technik i zadań co umożliwia osiągnięcie celu w sposób najprzyjemniejszy dla ucznia i nauczyciela czyli najbardziej przemawiający oraz atrakcyjny ale tez zindywidualizowany.
Inna metoda do metoda humanistyczna opierająca się na nauczaniu holistycznym. Nauczyciel jest zobowiązany do brania pod uwagę nie tylko celów i już wybranych technik nauczania , ale przede wszystkim na traktowaniu ucznia jako całości czyli osoby pełnej, mającej swoje uczucia, wymagania, potrzeby, sympatie i antypatie oraz obawy.
Stosowana też może być metoda komunikacyjna , skupiająca się przede wszystkim na udanej komunikacji w języku obcym a zdecydowanie mniej na poprawności gramatycznej. Metoda ta współgra też z metodą audiolingwalną propagującą ideę częstych powtórzeń tzw. drilling co pozwala na rozwinięcie umiejętności komunikacji poprzez wyuczone i odruchowo używane zwroty i zdania.
Zalecana metoda pracy w ramach programu Context to również metoda aktywizująca czyli taka, która angażuje ucznia w pełni, pobudza go do pracy nie tylko czysto umysłowej ale też ruchowej. Często może przybierać formę gier, zabaw, eksperymentu. Jest bardzo atrakcyjna dla uczniów i motywuje ich do współdziałania.
Ponad to można stosować metody pracy samodzielnej, w grupie czy w parach co pozwala na rozwinięcie umiejętności kooperacji, wzajemnego wsparcia się i porozumienia.

Techniki pracy

Zalecane techniki pracy to:

-dopasowywanie pytań do odpowiedzi;
- podawanie właściwej kolejności obrazków lub wydarzeń;
- spekulowanie na podstawie tytułu lub ilustracji;
- technika dramy (inscenizowanie scenek, skeczy, adaptacji sztuk, itp.);
- opowiadanie historyjek w oparciu o bodźce wzrokowe (storytelling);
- zadania w parach oparte na luce informacyjnej – wymiana informacji na podstawie swojego zestawu, w celu skompletowania danych (oba zestawy uzupełniają się wzajemnie).
-udzielanie odpowiedzi na pytania związane z tekstem;
- zaznaczanie danych z tekstów na diagramach, mapach, planach, rysunkach (np. trasa wycieczki);
- uporządkowanie podanych zdań lub akapitów tak, by stanowiły logiczną całość;
- uporządkowanie dialogu;
- rozdzielanie dwóch pomieszanych tekstów
zadawanie pytań do tekstów;
- układanie samodzielnych, kilkuzdaniowych wypowiedzi na zadany temat;
- pisanie notatek (np. z rozmów telefonicznych lub wiadomości SMS);
- pisanie streszczeń dłuższych wypowiedzi pisemnych
-dopasowywanie wyrazów do obrazków;
Należy zachęcać uczniów do stosowania różnorodnych technik sprzyjających rozwojowi samodzielności w uczeniu się, na przykład:
- odgadywanie znaczenia słów z kontekstu;
- skojarzenia wizualne lub werbalne (również w innych językach) nowych słów („haki
pamięciowe”);
- poznawanie reguł słowotwórstwa;
- poznawanie skrótów używanych w słownikach w celu doskonalenia umiejętności korzystania ze słowników;
- poznawanie zasad korzystania z encyklopedii i leksykonów;
- kształcenie umiejętności korzystania z zasobów Internetu,
-wykonywanie prac projektowych i wiele innych

Sposoby oceniania osiągnięć uczniów

Uczniowie biorący udział w programie edukacyjnym będą oceniani w sposób bieżący . Nauczyciel pełniący funkcję nie jedynie lektora i organizatora ,ale też trenera i doradcy, będzie stale współpracował z uczniami i obserwował postępy uczniów w sposobie ich wzajemnego komunikowania się w języku obcym, czy rozwoju umiejętności pracy w grupie. Nauczyciel monitoruje pracę ucznia z tekstem, poziom jego zrozumienia ,czy tempo i poprawność wykonywania prac projektowych i innych zadań pisemnych. Oceną jaką uczniowie mogę uzyskać od nauczyciela prowadzącego będzie ustna opinia , pochwała czy rada , ale nie ocena standardowa wystawiana w oparciu o testy czy kartkówki. Program edukacyjny ma na celu zainteresowanie uczniów kulturą krajów anglojęzycznych, dlatego też najważniejszym kryterium oceny jest ich udział i aktywna praca w trakcie zajęć oraz zainteresowanie prezentowanymi tematami . Oceniany będzie więc produkt pracy uczniów ale najważniejszym będzie sam proces pracy.

Ewaluacja programu

Ewaluacja programu edukacyjnego ma na celu zbadanie reakcji uczniów na samą jego ideę oraz poznanie skuteczności programu w osiąganiu założonych celów ,czyli w osadzeniu umiejętności językowych w szeroko pojętym kontekście kulturowym.
Ewaluacja będzie się odbywać w sposób bieżący . Uczniowie będą proszeni o zaopiniowanie danych zajęć oraz swobodne wypowiedzenie się co do wad i zalet określonych zajęć.
Ponad to w momencie zakończenia programu zostaną poproszeni o wypełnienie krótkiej ankiety oceniającej całość programu, jego skuteczność, sposób organizacji , prowadzenie zajęć czy tematykę.
Ewaluacja taka pozwoli na bieżące modyfikowanie metod i technik pracy na lekcjach , ale też na wprowadzenie późniejszych zmian w całości programu.

Program opracowała : Agnieszka Szatkowska