1. Przedmiot analizy.
Analizie poddano wyniki próbnego egzaminu gimnazjalnego, który odbył się w X w dniu XX/XX/XXXX. W egzaminie wzięło udział 80 uczniów czterech oddziałów klas trzecich. W egzaminie zostały wykorzystane arkusze: A1, A4 i A8. Arkusze A1 i A4 składały się z 20 zadań i umożliwiały zdobycie maksymalnie 40 punktów. Obejmowały zadania zamknięte (1, 2,3, 4, 5.1, 5.2, 7, 9.1, 9.2, 9.3, 10, 11, 12.1, 12.2, 12.3, 13, 14.1, 14.2, 15, 17), jak również zadania otwarte (6, 8, 16, 18, 19, 20). Rozkład punktów ze względu na typ zadań nie był proporcjonalny i wynosił odpowiednio – maksymalnie 22 punkty dla zadań zamkniętych, maksymalnie 18 punktów dla zadań otwartych. Test obejmował trzy wymagania ogólne:
I. Odbiór wypowiedzi z uwzględnieniem zawartych w nich informacji (16 punktów)
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury (10 punktów)
III. Tworzenie wypowiedzi (14 punktów)
Arkusz A8 obejmował 22 zadania o zróżnicowanym stopniu trudności w formie pytań otwartych i zamkniętych. Maksymalna ilość punktów do zdobycia wynosiła 40 punktów: 18 punktów w obrębie wymagania I, 16 punktów – wymaganie II, 6 punktów – wymaganie III.
2. Opis zastosowanej metodologii i źródeł informacji.
Dane zgromadzone do niniejszego opracowania pochodzą ze strony ant.wsip.pl oraz z testów diagnostycznych ODE. W badaniach zastosowano średnie arytmetyczne, rozkład normalny wartości zmiennej w badanej populacji (centyl), skalę staninową.
3. Wyniki analizy.
Średni wynik szkoły (17 pkt.) jest niższy od średniej punktów w kraju (19.58 pkt.) o ponad dwa punkty, co stanowi 6,45% poniżej średniej krajowej szkół, które przystąpiły do badania ODE. Najniższy ogólny wynik uzyskała klasa 3d (14,78 pkt.), wyższy klasa 3b (16,77 pkt. ). Klasy 3a i 3c uzyskały wyniki na podobnym poziomie – odpowiednio: 18,86 i 18,16 punktów.
Niski wynik klasy 3d spowodowały niskie wyniki z całego testu kilkorga uczniów tej klasy: dwoje uczniów uzyskało 8 punktów, dwoje – 9 punktów, jedna – 10 punktów. Natomiast najwyższy wynik w klasie 3d wyniósł 28 punktów.
W klasie 3b dysproporcje były mniejsze – tylko jeden uczeń uzyskał wynik 10 punktów i jeden – 11 punktów. Najwyższy wynik wyniósł 25 punktów.
W klasie 3a najniższy wynik wyniósł 9 punktów, ale duża ilość uczniów uzyskała ponad 20 punktów (4, 5 grupy staninowa), co spowodowało, że wynik klasy utrzymał się na średnim poziomie. Brak jednak w klasie wyników powyżej średniej. Najwyższy wynik uzyskany przez ucznia tej klasy to 23 punkty.
Klasa 3c jest zróżnicowana pod względem poziomu – najniższa uzyskana średnia ucznia to 9 punktów (2 uczniów), najwyższa 26 punktów (jeden uczeń). Na wyższy od klasy 3d wynik ogólny wpływ miało ośmioro uczniów, którzy uzyskali powyżej 20 punktów i tylko dwoje poniżej 10 punktów.
Różnice w zakresie poszczególnych standardów przedstawiają poniższe wykresy. W zakresie odbioru wypowiedzi z uwzględnieniem zawartych w nich informacji (I) oraz analizy i interpretacji tekstów kultury:
Na niskim poziomie kształtują się także wyniki poszczególnych klas i wyniki ogólne szkoły z III standardu – tworzenia wypowiedzi:
4. Wnioski.
Najmniej trudności przysporzyło uczniom wymaganie ogólne I, najwięcej – wymaganie III. Duży problem w obrębie tworzenia własnej wypowiedzi pisemnej stanowiła dla uczniów prawidłowa składnia języka polskiego, dobór słownictwa do rodzaju wypowiedzi oraz stosowanie reguł interpunkcji i ortografii. Wpływ na wynik egzaminu próbnego miało również niezrozumienie tematu pracy, co jasno wskazuje na brak umiejętności interpretacji tekstu. Duża grupa uczniów odwołała się w pracy do właściwych tekstów literackich, jednak nie wykorzystała ich funkcjonalnie. Część uczniów opuściła zadanie 20 – rozprawkę na podany temat, co znacznie zaniżyło średnią szkoły.
Nie bez wpływu na wynik zadań zamkniętych była również forma zadań – wprowadzenie testu jednokrotnego i wielokrotnego wyboru w różnych częściach testu. Część uczniów zaznaczyła w teście jednokrotnego wyboru dwie i więcej odpowiedzi, ponieważ nie było jednoznacznych wskazówek, które z zadań zawiera jedno, dwie lub więcej możliwych odpowiedzi.
Należy:
1. Sprawdzić, które zadania nie sprawiły uczniom trudności i wskazać ile już umieją!
2. Sprawdzić, które zadania były za trudne. Dlaczego? Czy już uczniowie wiedzą, jak te zadania rozwiązać?
3. Nadal ćwiczyć metody pracy z zadaniami testowymi.
4. Indywidualizować pracę z uczniami, dążąc do poszerzenia grupy uczniów osiągających wysokie wyniki (mających potencjał, który można rozwinąć w dalszej nauce) i zmniejszenia grupy uczniów z niskimi wynikami (zagrożonych niepowodzeniem w dalszej nauce).
5. Zwracać szczególną uwagę na interpretację różnorodnych tekstów literackich, publicystycznych i naukowych. Uczulać uczniów na potrzebne w interpretacji konteksty, np.: biograficzny, historyczny.
6. Przypomnieć zasady ortografii i interpunkcji.
7. Pracować nad składnią i stylem wypowiedzi pisemnej. Trzeba uczulać uczniów, aby stosowali właściwe słownictwo argumentacyjne i unikali stylu potocznego w wypowiedziach pisemnych.
Łukasz Pocheć