Co powinniśmy wiedzieć o hymnie narodowym? Scenariusz lekcji języka polskiego

Agnieszka Lewandowska
nauczyciel - polonista w Zespole Placówek Oświatowych w Sypniewie

Scenariusz lekcji języka polskiego w klasie I gimnazjum

Temat: Co powinniśmy wiedzieć o hymnie narodowym?

Cele operacyjne lekcji:
Uczeń:
• zna pojęcie hymnu, potrafi określić jego cechy,
• utrwala znaczenie terminów: geneza, rodzaje literackie,
• rozumie narodową rolę hymnu w kontekście historycznym,
• wskazuje przesłanie wiersza i interpretuje je,
• kształci zwięzłość i rzeczowość wypowiedzi (ustnej oraz pisemnej),
• kształci umiejętność pracy z tekstem literackim i słownikiem.

Cele nieoperacyjne lekcji:
Uczeń:
• przyjmuje prawidłową postawę podczas słuchania i śpiewania hymnu państwowego,
• współpracuje w grupie.

Metody:
pogadanka heurystyczna, mapa mentalna, praca z tekstem literackim i słownikiem.

Formy:
indywidualna, grupowa, zbiorowa

Pomoce dydaktyczne:
godło Polski, flaga Polski, tekst hymnu „Mazurek Dąbrowskiego”, płyta z nagraniem „Mazurka Dąbrowskiego”, pytania do utworu (załącznik nr 1), słownik języka polskiego.


PRZEBIEG LEKCJI:

1. Wprowadzenie do tematu lekcji:
- Jakie znacie symbole narodowe?
- Kiedy, z jakiej okazji grany/śpiewany jest hymn narodowy?
- Jak należy zachować się podczas słuchania/śpiewania hymnu?

2. Wysłuchanie nagrania „Mazurka Dąbrowskiego”.

3. Zapisanie tematu lekcji: Co powinniśmy wiedzieć o hymnie narodowym?

4. Odczytanie informacji o powstaniu i dalszych losach „Mazurka Dąbrowskiego” z podręcznika (s. 162). Samodzielne sporządzenie notatki w zeszytach:

•Oryginalny tytuł........................................
•Twórca pieśni........................................
•Rok i miejsce powstania........................................
•Geneza pieśni........................................

5. Podział klasy na 4 grupy - praca z tekstem (podręcznik s. 163) Czas: 10 min.
Grupy otrzymują na kartkach pytania do utworu:

I grupa:
1. Wymień postacie historyczne, o których jest mowa w utworze. Omów je po krótce.
2. O jakich wydarzeniach historycznych mowa w utworze?

II grupa:
1. W czyim imieniu mówi podmiot liryczny? Wskaż wyrazy, które o tym świadczą.
2. Do czego podmiot liryczny wzywa, o czym mówi?

III grupa:
Określ, do jakiego rodzaju literackiego zaliczymy ten utwór. Jaki to gatunek literacki? Podaj jego cechy – skorzystaj z odpowiedniego słownika.

IV grupa:
Porównaj „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” z obowiązującym tekstem hymnu państwowego. Jakie zauważasz różnice? (policz zwrotki, zwróć uwagę na ich układ, porównaj słowa) Zrób zestawienie różnic w formie tabeli.

6. Przedstawienie wyników pracy grup, zapisanie najważniejszych informacji na tablicy i w zeszytach.

7. Pogadanka heurystyczna:
- Dlaczego „Mazurek Dąbrowskiego” stał się tak popularny, szczególnie w chwilach, gdy jego śpiewanie było zabronione? (zagrzewał do walki, budził uczucia patriotyzmu i dumy narodowej; podtrzymywał na duchu i dodawał otuchy; wyrażał wiarę w zwycięstwo)
- W jakich sytuacjach grany i śpiewany jest dziś „Mazurek Dąbrowskiego”?
- Co oznacza dla współczesnych Polaków i jak odbieramy jego słowa w okresie wolności narodowej?

8. Zakończenie lekcji - wspólne odśpiewanie hymnu w postawie „na baczność”.

9. Praca domowa: Ułóż krzyżówkę, związaną z naszym hymnem, w której hasło główne będzie brzmiało "HYMN NARODOWY".

załącznik nr 1

I grupa:
1. Wymień 3 postacie historyczne, o których jest mowa w utworze. Omów je po krótce.
2. O jakich 3. wydarzeniach historycznych mowa w utworze? (porównaj oba teksty)

II grupa:
1. W czyim imieniu mówi podmiot liryczny? Wskaż wyrazy, które o tym świadczą.
2. Do czego podmiot liryczny wzywa, o czym mówi?

III grupa:
Określ, do jakiego rodzaju literackiego zaliczymy ten utwór. Jaki to gatunek literacki? Podaj jego cechy – skorzystaj z odpowiedniego słownika.

IV grupa:
Porównaj „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” z obowiązującym tekstem hymnu państwowego. Jakie zauważasz różnice? (policz zwrotki, zwróć uwagę na ich układ, porównaj słowa) Zrób zestawienie różnic w formie tabeli.