Program edukacji ekologicznej i kształtowania postaw społecznych
SZKOLNE KOŁO EKOLOGICZNE PRZYJACIEL ZIEMI przy ZS Nr 97 dla uczniów z autyzmem
1. Ogólna charakterystyka programu
- W obecnej chwili poziom zanieczyszczeń jest duży, przyroda jest w nienajlepszej kondycji ,a sam człowiek jest zagrożony negatywnymi skutkami własnych nieopatrznych działań wbrew naturze. W prowadzenie trwałych zmian jest niełatwe jednak najlepszym sposobem wydaje się wdrażanie pozytywnych postaw dzieciom. Ma to tym większe szanse powodzenia, że dzieci wpływają pośrednio i bezpośrednio na zwyczaje swoich rodziców. Propozycje kierowane zatem do uczniów szkoły , są tak na prawdę ofertą dla całej społeczności rodzin uczniów oraz dla społeczności szkolnej, pośrednio także pracowników i ich rodzin.
- Program ekologiczny uwzględnia elementy edukacji ekologicznej i przyrodniczej. Przede wszystkim jednak jest to propozycja podjęcia konkretnych aktywności na rzecz środowiska i kształtowanie trwałych nawyków proekologicznych. Jako nauczycielowi i terapeucie ucznia z autyzmem ogromnie zależało mi także na tym, by poszerzać kompetencje społeczne dzieci i młodzieży. Umożliwić im działania dobroczynne i społeczne na rzecz innych. Kolejnym ważnym elementem dla tej grupy odbiorców jest możliwość nabywania i kształtowania wybranych umiejętności w toku zajęć, oraz udostępnienie wielu bogatych doświadczeń polisensorycznych, ruchowych i artystycznych.
2. Użytkownicy programu
- Program przeznaczony jest dla ucznia z autyzmem i dostosowany do jego specyficznych potrzeb. Elementy programu mogą być z powodzeniem wykorzystywane i rozwijane na wielu zajęciach dydaktyczno – opiekuńczych przez wychowawców, nauczycieli, terapeutów i pedagogów, psychologów począwszy od wczesnego wspomagania rozwoju prowadzonego w placówce, przez nauczanie zintegrowane, II etap edukacyjny oraz gimnazjum. Program może być szczególnie użyteczny przy realizacji edukacji przyrodniczej i ekologicznej w nauczaniu początkowym oraz w ramach nauczania przedmiotu funkcjonowanie w środowisku a także przy kształtowaniu wybranych umiejętności praktycznych w ramach plastyki, techniki i w czasie zajęć świetlicowych: artystycznych , tematycznych i ruchowych .
3. Metody i formy pracy z uczniem
- Adresatami programu są zarówno wybrani uczniowie uczestniczący w indywidualnych zajęciach edukacyjnych koła, jak i cała społeczność szkolna poprzez udział w projektach i akcjach ekologicznych.
- Realizacja programu powinna odbywać się poprzez zajęcia organizowane na terenie szkoły jak i na szkolnych wycieczkach.
- Zamierzona jest różnorodność form i metod pracy, która w dużej mierze przyczynią się do efektywniejszej nauki , przez co pogłębienia i kształtowania właściwych postaw proekologicznych uczniów umożliwia to także dostosowanie toku oddziaływań do specyficznych potrzeb ucznia z autyzmem.
4. Cele
Cel ogólny programu:
- Głównym celem programu jest kształtowanie u ucznia proekologicznej postawy „PRZYJACIELA ZIEMI”. To zauważanie potrzeby ochrony przyrody i budowanie poczucia odpowiedzialności za otaczające środowisko. Uwrażliwianie na naturalne piękno oraz promowanie zdrowego stylu życia .Aktywizowanie ucznia w jego środowisku i włączanie do codziennych konkretnych działań ekologicznych w szkole i w domu.
- Priorytetem jest aktywizacja uczniów poprzez korzystanie z aktualnie dostępnej oferty, dzięki włączaniu się w akcje i projekty ekologiczne.
Cele szczegółowe:
- zdobywanie wiedzy o przyrodzie oraz na tematy ekologiczne
- zainteresowanie uczniów obserwowaniem przyrody, dostrzeganie jej piękna
- kształtowanie umiejętność odpowiedzialnego zachowania się na terenie zielonym- w parku, w lesie
- nabywanie umiejętności dbania o rośliny
- uwrażliwienie uczniów na los potrzebujących zwierząt i roślin, w tym gatunków zagrożonych
- wskazywanie pozytywnych i negatywnych postaw względem środowiska,
- kształtowanie aktywnej postawy proekologicznej poprzez energii elektrycznej oraz zasobów naturalnych
- prawidłowe gospodarowanie odpadami
- wyrobienie nawyków dbałości o zdrowie poprzez ruch na powietrzu
- korzystanie z oferty szkolnych i pozaszkolnych projektów, akcji i konkursów ekologicznych
Procedury osiągania celów:
- przeprowadzanie z uczniami badań, doświadczeń i eksperymentów
- przeprowadzanie obserwacji, pracy hodowlanych
- korzystanie ze sprzętu multimedialnego, gier dydaktycznych
- nauka z kartami pracy, korzystanie z prasy, książek, Internetu
- organizacja zajęć warsztatowych szkolnych, klasowych i terenowych (wycieczki przyrodnicze i edukacyjne), pogadanek i prezentacji
- współpraca z instytucjami prowadzącymi działalność ekologiczną oraz zajęcia edukacyjne w organach pozaszkolnych (np.: ratusz, muzeum, centrum nauki )
- organizowanie konkursów wiedzy ekologicznej, konkursów plastycznych
- włączanie uczniów do ogólnopolskich akcji i projektów ekologicznych oraz w działania prospołeczne
- organizowanie wystaw, tworzenie albumów, plakatów, prac plastycznych, tekstów
- prowadzenie zbiórek surowców wtórnych
- działania praktyczne jak- sadzenie drzewek, zakładanie zielników, opieka nad zwierzętami, ochrona gatunków zagrożonych
- dokumentacja w Internecie (na stronie szkoły i na blogu koła) i w przestrzeni szkolne
5. Zakres tematyczny koła:
1. Przyroda w mieście na przełomie pór roku
2. Ochrona przyrody: wybrane zagrożone gatunki roślin i zwierząt
3. Promowanie aktywności ruchowej na świeżym powietrzu
4. Segregowanie śmieci i recykling
5. Oszczędzanie energii elektrycznej oraz zasobów naturalnych
6. PRZYKŁADOWE PROJEKTY:
A. Przyroda w mieście na przełomie czterech pór roku (w parku, w lesie , w ogródku)
- „Poszukiwania wiosennych kwiatów” warszawskie parki, ogród botaniczny, ogród UW „SIEJE JE!” sianie i sadzenie roślin wiosną.
- „Lasy dla ludzi” ( instytucja Lasy Państwowe)
- „Międzynarodowy Rok Lasów 2011” ( instytucja Lasy Państwowe )
- "LEŚNE INSPIRACJE"- Wojewódzki Konkurs Fotograficzny
- Wystawa fotograficzna „Parada Puszcz”
- Przyrodnicze zajęcia edukacyjne z użyciem instalacji interaktywnych (Centrum Nauki Kopernik)
- „Art - Eko” plastyczne zajęcia ekologiczne
- Warsztaty „Akademia Twórczego Recyklingu” Fundacja Nasz Ziemia
- „W kontakcie z Naturą”-Blog internetowy „Najlepsza inicjatywa ekologiczna” –firma Enea
- „Skrzydlaci mieszkańcy naszych okolic”- ogólnopolski konkurs Eko Planeta
- Święto Drzewa- Drzewo roku. Sadzenie drzew w intencji pokoju na świecie
B. Ochrona przyrody; wybrane zagrożone gatunki roślin i zwierząt oraz sposoby pomocy
- Program Ochrony Kasztanowców, Fundacja Nasza „POMÓŻMY KASZTANOWCOM” (Wielkie kasztanobranie. Zbierz. Zgrab. Zutylizuj. Budki dla sikorek. Warsztaty edukacyjne. Święto Kasztanowca. Szkolne konkursy „Zdrowy i chory liść kasztanowca” i „ CO GRYZIE - LIŚCIE – KASZTANOWCA?”. „Jak pomagam Kasztanowcom?”)
- „PAMIĘTAMY O ZWIERZĘTACH ZAGROŻONYCH” (kino-Goryl Snieżek, Rybki z ferajny, wycieczki do ZOO)
- Rok Nietoperza 2011-2012
- Hotele dla owadów (wsparcie gniazdowania gatunków zagrożonych: pszczoła)
- „Opowieści z czerwonej księgi”. O dziesięciu gatunkach zagrożonych z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt.-Warsztaty „Teatr Cieni” fundacji Chlorofil
C. Projekt internetowy „W kontakcie z Naturą”
Stworzenie szkolnego kącika ekologicznego z pozyskanych dla szkoły funduszy (nagroda finansowa z wygranej w ogólnopolskim konkursie na najlepszą inicjatywę ekologiczną)
D. Promowanie aktywności ruchowej na świeżym powietrzu
- „EUROPEJSKI DZIEŃ BEZ SAMOCHODU”- 09.2011r.
- „W zdrowym ciele zdrowy duch- EKO DZIECI STAWIAJĄ NA RUCH!” – II semestr 2012-
• Szklony kącik ekologiczny.
a. Grządki klasowe.
b. Kącik przyrodniczy.
c. Plenerowa ścieżka polisensoryczna.
d. Tunel z wierzby energetycznej.
e. SZKOLNE DOŻYNKI
E. Segregowanie śmieci i recykling
• „NASZE DZIECI SORTUJĄ ŚMIECI”
• „RECYKLING DAJE OWOCE!” (Klubokawiarnia Powiśle)
• „SPRZĄTANIE ŚWIATA” ( Fundacja Nasza Ziemia )
• Zbiórka zużytych BATERII. Punktowy Programu Szkolnego REBA– semestr II
• AKCJA NAKRĘTKA” ( Żoliborskie stowarzyszenie Dom Rodzina Człowiek)
• Zbiórka używanych telefonów -program Cool School Eko Szkoły,
• Zbiórka makulatury (klub Gaja)
• Konkurs i wystawa „Wiosna .Lato. Jesień Zima/ z nakrętką”
• Ogólnopolski program „Moje Miasto bez Elektrośmieci”
• Listy dla ziemi
• „Dzień bez śmieci” 2013
F. Oszczędzanie energii elektrycznej oraz zasobów naturalnych
- "GODZINA DLA ZIEMI" ( WWF)
- „W kontakcie z Naturą Kids” zajęcia ekologiczne w oparciu o materiały internetowe
- „ŚWIATOWY DZIEŃ WODY”
- Warsztaty ekologiczne „O gatunkach chronionych ptaków nadwiślańskich łąk” fundacja Chlorofil
- „Chcę więcej wiedzieć o wodzie” oraz „Woda źródłem życia”- zajęcia edukacyjne wg materiałów dydaktycznych Krajowego Zarządu Gospodarki wodnej
- „Zaadoptuj Rzekę” projekt klubu Gaja
- Happening „Kolejka po wodę” Klub Gaja
7. Zamierzone efekty
- Koło ekologiczne ma pełnić rolę atrakcyjnego dopełnienia szkolnej oferty wychowawczo dydaktycznej. Przekazywać wiedzę i doświadczenia uczniom i być atrakcyjna ofertą do wzbogacania edukacji przyrodniczej dla nauczycieli
- Ma kształtować prawidłową postawę proekologiczną uczniów, ale też pośrednio wpływać na pracowników szkoły i rodziny uczniów.
- Ma kreować pozytywny wizerunek szkoły
- Wpływać na pozytywne przemiany w środowisku
- Dawać radość i satysfakcję