Twórcza wizualizacja.
„Wizualizacja pozwala człowiekowi wyjść poza
ustalone schematy, poza systemy, wniknąć
w światy nieznane(...)”1
Wyobraźnia jako dyspozycja psychiczna była traktowana jako źródło
tworzenia obrazów umysłowych i kojarzono ją ze zmysłem wzroku.
Jacob Bronowski twierdzi , iż „wyobraźnia jest darem (...), jest zdolnością istot ludzkich różniącą je od wszystkich zwierząt”2
Z terminem „wyobraźnia” łączą się terminy: twórczość i ekspresja, określające trzy momenty tego samego procesu psychicznego .Rozpoczyna się on w wyobraźni, która uruchamia wszystkie zdolności i dyspozycje psychiczne jednostki. W psychologii wyobraźnię definiuje się na ogół jako dyspozycję do wytwarzania wyobrażeń, czyli obrazów myślowych.
Wyobraźnia pełni różne funkcje w życiu człowieka. Pobudza go do działania w realnym świecie (funkcja stymulująca) oraz wyłącza jednostkę z tego właśnie świata(funkcja kompensująca). Obie te funkcje w rzeczywistości wzajemnie się przenikają. Jak zatem rozumieć twórczą wizualizację?
Twórcza wizualizacja to tworzenie w wyobraźni pewnych przedmiotów, sytuacji czy wydarzeń , w których rozgrywa się jakaś akcja.
Stosując ją chcemy osiągnąć określony cel.
Wizualizacja jest naturalną funkcją wyobraźni, z której nieprzerwanie korzystamy, czasem nawet o tym nie wiedząc.
R. Schone proponuje cały zestaw ćwiczeń rozwijających nasze umiejętności wizualizacyjne, a więc:
wyobrażenia wzrokowe ;
wyobrażenia słuchowe;
wyobrażenia dotykowe;
wyobrażenia smakowe;
wyobrażenia węchowe;
wyobrażenia ruchowe. 3
Ćwiczenia te wykonujmy siedząc w wygodnej pozycji. Oto przykład:
1. Przysłuchujmy się dwiękom dochodzącym z zewnątrz.
2. Koncentrujemy się na wrażeniach płynących z własnego ciała, np.biciu serca.
3. Przyglądamy się własnym emocjom i nazywamy je.
4. Przyglądamy się jakiejś myśli.
5. Zawężamy uwagę . Analizujemy jeden przedmiot patrząc na niego obserwujemy go dokładnie.
6. Koncentrujemy się na oddechu.
Wizualizacja to korzystanie z wyobraźni tak ,aby przywołane obrazy stały się rzeczywistością, to”proces aktywizowania doświadczeń zmysłowych i emocjonalnych w celu wykorzystania zgromadzonych zasobów psychicznych dla przyszłych planów i ich realizacji. Działa ona podobnie jak projekcja filmu z przeszłości w celu konstruowania przewidywań co do przyszłości.”4
Techniki wizualizacji wywodzą się z różnych źródeł :spotykamy je
w terapiach inspirowanych filozofią Wschodu , np. w terapii Zen,czy Jodze, na zachodzie występują w modlitwie kontemplacyjnej.
„Przed każdym działaniem -jak pisze F.Cavalièr – wytwarzamy antycypujący obraz tego , co zamierzamy zrobić, wykorzystując informacje percepcyjne z wcześniejszych doświadczeń . Uczucie sukcesu lub porażki będzie miało kapitalne znaczenie dla wyniku naszego działania.”5 Proces wizualizacji jest „częścią naszego rozwoju i zdobywania nowych umiejętności.”6
Wizualizacja to technika , która poprawia motywację , zmienia negatywne podejście do świata i pomaga przezwyciężyć stres i choroby.
Poprzez wyobrażenia sobie znaków, dźwięków , zapachów sięgasz do pozytywnego myślenia , aby poprawić i utrzymać zdrowy stan ducha.
PRZYPISY:
1 JAN SZCZEPAŃSKI : SPRAWY LUDZKIE CZYTELNIK , WARSZAWA 1988 , s .141
2 JACOB BRONOWSKI: ŻRÓDŁA WIEDZY I WYOBRAŻN PIW, WARSZAWA 1984, s.31
3 STANISŁAW MIKA : O RÓŻNYCH DROGACH SAMODOSKONALENIA WYD. WSiP , WARSZAWA 1992 ,s.158
4 TAMŻE, s.158
5 J.PAUL-CAVALIER :WIZUALIZACJA, WYD.REBIS, POZNAŃ 1992, s.64
6 TAMŻE, s.64