Program z zakresu edukacji zdrowotnej - Jemy zdrowo, kolorowo

„JEMY ZDROWO- KOLOROWO”

przeznaczony dla dzieci cztero i pięcioletnich w
Przedszkolu nr 23 w Gdańsku

Autor: mgr Bernadeta Skwierawska

WSTĘP
Program ten jest wyrazem zainteresowania i troski o dziecko , o jego prawidłowy rozwój i zdrowie. Oparty jest na „Podstawie programowej wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego” MEN z dnia 23.12.2008r., Dz. U. z 15.01.2009r. Nr 4, poz. 17.
Zgodnie z obowiązującą podstawą programową celem wychowania przedszkolnego jest między innymi:
- „troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną;
- budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;”

O PROGRAMIE
Edukacja dotycząca prawidłowego odżywiania to jeden z głównych elementów edukacji zdrowotnej kierowanej do różnych grup społecznych. Wiele chorób cywilizacyjnych uwarunkowanych jest utrwalonymi w dzieciństwie błędami żywieniowymi. Nabyte wówczas przyzwyczajenia i nawyki decydują o późniejszym stylu życia.
Edukacja zdrowotna dzieci przedszkolnych to zaplanowany ciąg działań wychowawczych, uwzględniających intensywny rozwój psychofizyczny i społeczny oraz warunki środowiskowe. Przedszkole ma wzbogacać wiedzę wychowanków z dziedziny zdrowia i kształtować postawy prozdrowotne dzieci, jak też umożliwić nabycie określonych umiejętności i prawidłowych nawyków higieniczno- zdrowotnych.
Jednym z obszarów edukacji zdrowotnej dzieci w wieku przedszkolnym jest zdrowe odżywianie. Na kształtowanie nawyków żywieniowych dzieci ogromny wpływ maja rodzice, grupa rówieśnicza, ale również media, reklamy i kuszące oferty fast- foodów. Często powodem niezdrowego odżywiania jest strach przed nieznanym, nieznajomość potraw, ich smaku i różnorodności. Dzieci w przedszkolu niechętnie sięgają po produkty dla nich nowe, nieznane lub te, które różnią się od domowych posiłków. Aby proces edukacji żywieniowej realizowanej w przedszkolu przyniósł efekty powinna istnieć spójność między żywieniem w domu i w przedszkolu.
Ogólnym założeniem niniejszego programu jest przekazanie dzieciom aktualnej wiedzy z zakresu prawidłowego żywienia, jak też zapoznanie z podstawowymi grupami produktów wchodzących w skład piramidy żywieniowej. Ma on również na celu włączenie dzieci do samodzielnego przygotowywania posiłków.
Program obejmuje zagadnienia z zakresu edukacji zdrowotnej, ale także przyrodniczej, matematycznej, literackiej i technicznej. Myślą przewodnią programu jest hasło: „Jemy zdrowo- kolorowo”.
Dzieci nie tylko mają poznawać, przygotowywać i jeść zdrowe produkty, ale też poznać smak i oddziaływanie na organizm człowieka tych mniej zdrowych. Poznają sposób korzystania z książek kucharskich, przepisów, działanie urządzeń elektrycznych w kuchni, bezpieczne użytkowanie przyborów kuchennych. Będą tworzyć też własne przepisy na pyszne, łatwe i zdrowe dania dla swoich domowników.
W trakcie pracy dopuszczam możliwość modyfikacji wybranych elementów programu, ale z zachowaniem jego głównych założeń i celów.

CELE PROGRAMU:

Głównym celem programu „Jemy zdrowo- kolorowo” jest zapoznanie z piramidą żywienia i wybranymi produktami spożywczymi , wyrabianie przyzwyczajeń i postaw prozdrowotnych , prawidłowych nawyków żywieniowych.

Cele szczegółowe:
Zapoznanie z piramida żywieniową,
Poznanie zasad zdrowego żywienia,
Poznanie wybranych grup produktów spożywczych,
Samodzielne poszukiwanie informacji, korzystanie z różnych źródeł wiedzy,
Aktywny udział dzieci w przyrządzaniu wybranych dań,
Zapoznanie z działaniem urządzeń elektrycznych i innych przyborów potrzebnych w kuchni,
Wdrażanie do bezpiecznego korzystania z urządzeń i przyborów kuchennych,
Zapoznanie z różnymi rodzajami miary i wagi produktów spożywczych,
Nauka komponowania własnych jadłospisów z uwzględnieniem zasad zdrowego odżywiania.

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA DZIECI:

-zna układ piramidy żywieniowej
-rozumie potrzebę spożywania pokarmów niezbędnych dla zdrowia(warzyw, owoców, produktów mlecznych, zbożowych, ryb i wody)
-rozumie potrzebę powstrzymywania się od jedzenia produktów nie sprzyjających zdrowiu ( np. słodycze, coca- cola, fast- foodów )
-określa smak i zapach wybranych produktów żywnościowych
rozumie konieczność mycia owoców i warzyw
-potrafi bezpiecznie korzystać z urządzeń i przyborów kuchennych,
-potrafi kulturalnie spożywać posiłki
-wie co oznacza słowo jadłospis i potrafi prawidłowo układać własny.

METODY PRACY:
Słowne: opowiadania, wiersze, zagadki,
Oglądowe: pokaz, demonstracja, obserwacja,
Z wykorzystaniem multimediów,
Dramowa,
Zadaniowa,
Praktycznego działania,
Metoda projektu,
Zabawy dydaktyczne .

FORMY PRACY:
Praca z całą grupą, w zespołach, indywidualna .

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
Teksty literackie, płyty CD i programy komputerowe, produkty spożywcze, plansza przedstawiająca piramidę żywieniową, karty pracy , książki kucharskie, naczynia i przybory kuchenne, urządzenia kuchenne, przybory plastyczne: papiery, kredki, wycinanki, pastele, ciastolinę, farby, nożyczki.

TREŚCI PROGRAMOWE :


I. Warzywa i owoce - wrzesień
1. Zapoznanie z warzywami i owocami z ogrodów i działek, poznanie ich właściwości, smaku, walorów odżywczych i zastosowania. (wycieczka na działkę, przyniesienie warzyw i owoców przez dzieci).
2. „Czego jeszcze nie wiemy o jabłku?”- metoda projektu .
3. Zabawy z warzywami i owocami; przeliczanie, poznanie wartości pół, ćwierć, zabawy słowne, plastyczne, teatralne.
4. Wykonanie surówki warzywnej, sałatki owocowej lub soku z wybranych warzyw i owoców (poznanie działania miksera i sokowirówki) .
5.Zajęcie otwarte z rodzicami.

II. Produkty zbożowe - październik
1. Poznanie różnych rodzajów zbóż, ziarna, zastosowanie spożywcze do ciast, pieczywa, kasze (opowiadanie od ziarenka do bochenka).
2. Spacer do pobliskiej piekarni i zapoznanie z różnymi gatunkami pieczywa , smakowanie.
3. „Czy wszystko już wiemy o mące?”- metoda projektu .
4. „Legenda o gdańskim Precelku”- zajęcia edukacyjne w piekarni Pellowski w Gdańsku.
5. „Kulinarny piątek” - samodzielne przygotowywanie śniadań przez dzieci raz w miesiącu.

III. Ryby - grudzień
1. Zapoznanie z różnymi gatunkami ryb słodko i słonowodnych ( samodzielne poszukiwanie informacji na temat ryb i ich środowiska).
2. Spotkanie z rybakiem- słuchanie jego opowieści o rybach.
3. Poznanie właściwości odżywczych dań z ryb i ich ogromnego wpływu na rozwój dzieci.
4. Poznanie i degustacja różnych potraw rybnych przyniesionych przez dzieci i nauczycielkę, wykorzystanie do wykonania kanapek na śniadanie- „Kulinarny piątek”
5. Wykonanie wspólnej potrawy na przedszkolną Wigilię (pasta rybna, sałatka śledziowa).

IV. Owoce egzotyczne - styczeń
1. Zabawy z mapą poznanie różnych owoców i krajów, z których do nas przybyły.
2. Gromadzenie różnych owoców egzotycznych.
3. Zabawy z owocami, rozpoznawanie po smaku, dotyku, zabawy dramowe.
4. Wykonanie sałatki owocowej dla babci i dziadka.

V. Nowalijki - luty
1. Poznanie warzyw sianych na wiosnę, spacer do sklepu warzywniczego.
2. Ogródek w doniczce - założenie hodowli rzeżuchy, szczypiorku i pietruszki.
3. Poznanie właściwości odżywczych warzyw z własnych ogródków (nawozy sztuczne).
4. Wykonanie zdrowych, wesołych kanapek- „Kulinarny piątek”

VI. Nabiał - marzec
1. Zapoznanie z pochodzeniem mleka i grupą produktów zaliczanych do nabiału , historyjka obrazkowa „Mleko”.
2. Poznanie różnych produktów mlecznych, degustacja.
3. Wykonanie serowych myszek i łódek z jajek na twardo na podst. fragm. Książki M. Terlikowskiej „Kuchnia pełna cudów”.

VII. Woda - kwiecień
1. Woda –do czego służy, burza mózgów, oglądanie ilustracji z jej zastosowaniem, obieg wody w przyrodzie , różne stany skupienia.
2. Który napój najlepszy –wymienianie ulubionych , ocena ich walorów zdrowotnych, ilość wody w ciele człowieka.
3. Mamo, tato, wolę wodę –wykonanie wspólnego plakatu. ( praca w zespołach)

VIII. Desery- maj
1. Zapoznanie z różnymi produktami, z których można zrobić desery, poznanie ich właściwości i wartości odżywczych oraz zastosowania.
2. Oglądanie filmu „Leniuchowo”- ocena bohaterów filmu i ich sposobów odżywiania.
3. Wycieczka do Fabryki Wyrobów Cukierniczych „ BAŁTYK”
4. Babeczki dla mamy –wykonanie zdrowego deseru dodatkiem suszonych lub świeżych owoców.


IX. Jemy zdrowo –kolorowo -czerwiec
1. Zabawy z książką kucharską poznanie różnych dań , podziału na przystawki, zupy, drugie dania, desery.
2. Komponowanie własnego przepisu na zupę lub drugie danie –praca plastyczna w grupach.
3. Piramida żywieniowa –omówienie jej poszczególnych stopni i znaczenia dla zdrowego odżywiania. Sklejanie swojej piramidy,
4. Jadłospis –układanie przez dzieci własnego zdrowego jadłospisu.


EWALUACJA TREŚCI KSZTAŁCENIA:
- obserwacja dzieci podczas zabaw, zajęć dydaktycznych i posiłków,
- prace plastyczne, wykonane potrawy,
- ankieta dla dzieci „ Zdrowe odżywianie”,
-wywiad z rodzicami wybranych dzieci.

LITERATURA:

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego z dnia 27 sierpnia 2012 r.,
Kalendarz przedszkolaka- program wychowania przedszkolnego, Tokarska E., Kopała J.,
Załęska S., Trampolina do szkoły- przewodnik w Internecie,
Wychowanie zdrowotne –M. Sygit, K. Sygit,
Proste przepisy na szkolne sukcesy – M. Skura, M. Lisicki,
Program edukacji żywieniowej dla dzieci w wieku przedszkolnym i ich rodziców realizowany w Krakowie – praca zbiorowa A. Kozioł- Kozakowska, B. Piórecka, M. Schlegel-Zawadzka,
Kuchnia pełna cudów – M. Terlikowska,
Moja pierwsza książka kucharska –M. Óhrn,
Pichciuchy , czyli rodzina w kuchni –O. Moro-Figurska, M. Budynek.