SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI
PLANU ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA STAŻYSTY
za okres stażu od 01.09.2013 r. do 31.05.2014 r.
Imię i nazwisko nauczyciela odbywającego staż:
mgr Małgorzata Gumprecht
W dniu 1 września 2013 r. podjęłam pracę na stanowisku nauczyciela języka angielskiego w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 w Malborku, rozpoczynając jednocześnie staż w celu uzyskania awansu na stopień nauczyciela kontraktowego. W trakcie dziewięciu miesięcy stażu realizowałam cele założone w planie rozwoju zawodowego, który został zatwierdzony przez dyrektora szkoły w dniu 13 września 2013 r., po moich uprzednich konsultacjach z opiekunem stażu. Systematycznie realizując poszczególne zadania ujęte w planie rozwoju, informowałam na bieżąco opiekuna stażu o moich działaniach, dzieląc się jednocześnie własnymi spostrzeżeniami związanymi z pracą nauczyciela. Plan rozwoju zawodowego pomógł mi w wyznaczeniu celów, do których zamierzałam dążyć jako nauczyciel, co sprzyjało konsekwencji i metodycznemu podejściu do obowiązków w codziennej pracy nauczyciela oraz doskonaleniu własnego warsztatu pracy.
§6 ust.1 pkt 1 oraz §6 ust.2 pkt 1
Poznawanie organizacji, zadań i zasad funkcjonowania szkoły,
w której nauczyciel odbywa staż
Rozpoczynając pracę w szkole, zapoznałam się z wyszczególnionymi w planie rozwoju zawodowego podstawowymi aktami prawnymi regulującymi pracę szkoły oraz przepisami prawa oświatowego regulującego funkcjonowanie szkoły, wymienionymi poniżej:
• Statut Szkoły;
• Wewnątrzszkolny System Oceniania;
• Zasady klasyfikowania oraz wystawiania ocen z zachowania;
• Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. z późniejszymi zmianami;
• Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami;
• Rozporządzenia Ministerstwa Edukacji Narodowej w sprawie: podstaw programowych; warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów publicznych; ramowych planów nauczania; warunków i trybu dopuszczania do użytku szkolnego programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników.
Aby w prawidłowy sposób sformułować cele w planie rozwoju oraz zaplanować pracę własną na cały rok szkolny, przeanalizowałam także procedury osiągnięcia awansu zawodowego nauczycieli określone w aktach prawnych, tzn. w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dn. 1 marca 2013 r. oraz art. 9 Karty Nauczyciela. W trakcie trwania stażu zapoznałam się także z obwieszczeniem marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z
dn. 10 stycznia 2014 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Karta Nauczyciela, zwracając uwagę na zmiany wprowadzone do ustawy.
W dniu rozpoczęcia roku szkolnego 2013/2014 nawiązałam współpracę z opiekunem stażu, ustalając jasno określone zasady dotyczące monitorowania mojej pracy, informowania o postępach w realizacji planu rozwoju zawodowego, a także ustalania terminów oraz tematyki zajęć prowadzonych i obserwowanych. Nasza współpraca przebiegała w przyjaznej atmosferze i była niezwykle pomocna w trakcie całego okresu trwania stażu, m. in. w przypadku pytań dotyczących organizacji szkoły, przygotowania zajęć dydaktycznych oraz sposobów postępowania w przypadku uczniów konfliktowych. Obserwacja lekcji prowadzonych przez opiekuna stażu zainspirowała mnie do wzbogacenia zajęć o nowe pomysły i rozwiązania, a dzięki konsultacjom, które miały miejsce po moich zajęciach, w większym stopniu spojrzałam na planowanie ćwiczeń z punktu widzenia ucznia, jego oczekiwań oraz potencjalnych trudności. Współpraca z opiekunem stażu polegała nie tylko na regularnych rozmowach, opierała się także na korespondencji elektronicznej – w ten sposób raz w miesiącu przekazywałam informacje o realizacji planu rozwoju zawodowego, a także przysłałam konspekty obserwowanych zajęć.
Podczas trwania stażu zapoznałam się także ze sposobem prowadzenia dokumentacji obowiązującej w szkole; są to przede wszystkim następujące dokumenty:
• wymagania edukacyjne z języka angielskiego, o których poinformowałam uczniów na pierwszych zajęciach we wrześniu;
• dzienniki szkolne, w tym dokumentacja w formie elektronicznej (dziennik Librus);
• karta wycieczki;
• szkolne plany nauczania;
• program profilaktyki;
• program wychowawczy;
• dokumentacja monitorująca realizację treści podstawy programowej.
Zapoznałam się także z tygodniowym planem zajęć w szkole, planem i regulaminem dyżurów nauczycielskich, zastępstwami oraz zasadami współpracy dyrektora z pracownikami poprzez codzienną obserwację pracy szkoły oraz udział we wszystkich radach pedagogicznych, co znacznie przyczyniło się do usprawnienia mojej pracy w szkole. Dzięki temu poznałam moje obowiązki oraz sposób, w jaki powinnam je realizować. Sumiennie wywiązywałam się ze wszystkich powierzonych mi zadań: planowo rozpoczynałam i kończyłam zajęcia, pełniłam dyżury podczas przerw międzylekcyjnych oraz zapoznawałam się na bieżąco z harmonogramem zastępstw. W przypadku przydzielenia mi zastępstwa zawsze przygotowywałam zajęcia kontynuujące materiał realizowany przez nauczyciela angielskiego danej klasy. Podczas rad pedagogicznych poznawałam zadania i zasady funkcjonowania szkoły takie jak analiza wyników egzaminów maturalnych i zawodowych oraz procedury przeprowadzenia tych egzaminów, analiza sytuacji zdrowotnej uczniów i stanu higienicznego szkoły oraz aktualnej pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także klasyfikacja roczna w klasach maturalnych. Uczestniczyłam również w Radzie Nadzwyczajnej w dn. 17 grudnia 2013 r., która dotyczyła m.in. omówienia narzędzi do ewaluacji zewnętrznej (ewaluacji problemowej), przeprowadzonej w Technikum nr 3 w styczniu 2014 r. w zakresie wymagań: „Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”, „Uczniowie są aktywni” oraz „Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych”. Podczas ewaluacji zewnętrznej uczestniczyłam w ankiecie dla nauczycieli oraz współpracowałam z innymi nauczycielami podczas opracowania odpowiedzi na pytania związane z refleksjami nauczycieli nad ewaluacją. Zapoznałam się też z raportem końcowym przedstawiającym ocenę szkoły w zakresie wspomnianych wymagań. Dzięki tym działaniom zdobyłam szeroką wiedzę na temat sposobu organizacji szkoły i przeprowadzania procesu jej ewaluacji.
Zgodnie z kolejnym celem mojego planu rozwoju zawodowego poznałam także przepisy dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki i pracy oraz ochrony danych osobowych. We wrześniu 2013 r. uczestniczyłam w przeprowadzonym na terenie szkoły wstępnym szkoleniu BHP i ochrony przeciwpożarowej, dzięki któremu dowiedziałam się, jakie mogą być potencjalne źródła zagrożenia oraz jak postępować w trudnych i niebezpiecznych sytuacjach. Szkolenie na temat ochrony danych osobowych i zapoznanie się z obowiązującymi przepisami prawa w tym zakresie uświadomiły mi, jakie są moje prawa i obowiązki w tej dziedzinie. Moją wiedzę na temat zachowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy poszerzyło szkolenie okresowe, w którym uczestniczyłam w listopadzie 2013 r. Dokumentem potwierdzającym te kompetencje jest zaświadczenie o zdaniu egzaminu końcowego. W tym samym miesiącu uczestniczyłam również w próbnej ewakuacji uczniów i pracowników szkoły, stosując się do wszystkich zasad postępowania w sytuacji zagrożenia.
Podczas stażu zapoznałam się także z zadaniami członka zespołu nadzorującego podczas egzaminów przeprowadzonych w szkole i kilkakrotnie uczestniczyłam w ich przeprowadzeniu. W listopadzie 2013 r. uczestniczyłam w pracy zespołu nadzorującego podczas próbnego egzaminu maturalnego z języka polskiego i niemieckiego, natomiast w maju 2014 r. nadzorowałam przebieg egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie technik logistyk (część teoretyczna i praktyczna) i technik informatyk (część praktyczna). Korzystając z Informatora o Egzaminie Maturalnym z Języka Angielskiego, filmów szkoleniowych online i innych profesjonalnych materiałów opracowanych przed wydawnictwa edukacyjne, zapoznałam się z procedurą przeprowadzania ustnego egzaminu maturalnego z języka obcego oraz kryteriami oceniania wypowiedzi ustnych. Praktycznym sprawdzianem moich umiejętności jako członka zespołu przedmiotowego był udział w ustnych egzaminach maturalnych w I Liceum Ogólnokształcącym w Malborku w maju
2014 r. Jestem przekonana, że praca podczas egzaminów ustnych będzie cennym źródłem wiedzy w przygotowaniu moich uczniów do matury w następnych latach.
Współpracując z uczniami naszej szkoły oraz innymi nauczycielami, uczestniczyłam także w wydarzeniach związanych z promocją szkoły. W dn. 25 marca 2014 r. wzięłam udział w przygotowaniu stanowiska ZSP nr 3 podczas Targów Edukacyjnych. Moje zadania obejmowały wcześniejsze przygotowanie materiałów promujących wszystkie zawody nauczane w szkole w formie kroniki szkolnej rozwieszonej na tablicach, a także koordynowanie pracy uczniów podczas przygotowania stanowiska. Byłam również jednym z nauczycieli reprezentujących ZSP Nr 3 w dn. 8 kwietnia 2014 r. podczas spotkania dyrektorów szkół ponadgimnazjalnych z młodzieżą i rodzicami w Gimnazjum Nr 3 w Malborku.
Ważnym dla mojego rozwoju zawodowego wydarzeniem było także uczestnictwo w organizacji Dnia Otwartego Szkoły w dn. 17 maja 2014 r. dla uczniów
kl. 3 gimnazjum. Aby w atrakcyjny sposób zaprezentować naszą szkołę i nauczany przeze mnie przedmiot, w jednym z gabinetów przygotowałam stoiska związane z kulturą Wysp Brytyjskich oraz zagadkami i quizami językowymi. Podczas planowania zadań przedstawionych podczas tego wydarzenia współpracowałam z innymi nauczycielami języka angielskiego. Mając na celu motywowanie uczniów do samodzielnej pracy nad poszerzaniem wiedzy na temat kultury Wielkiej Brytanii oraz języka angielskiego, w uczestnictwo w Dniu Otwartym włączyłam dwie uczennice z kl. 1LR. Podczas tego dnia przedstawiłyśmy gimnazjalistom wiele interesujących faktów na opracowane tematy, posługując się rekwizytami obrazującymi mentalność Brytyjczyków. Nasze działania miały na celu pokazanie nastolatkom, że nauka języka jest nierozerwalnie połączona z pogłębianiem wiedzy na temat obcej kultury i zupełnie odmiennego sposobu myślenia.
Podczas dziewięciu miesięcy stażu sumiennie zbierałam dokumentację przedstawiającą moje działania zarówno w zakresie prowadzenia zajęć, jak i udziału w wewnątrzszkolnych i pozaszkolnych formach doskonalenia zawodowego nauczycieli. Dokumentacja ta obejmuje między innymi konspekty zajęć, regularnie wysyłane opiekunowi stażu w formie elektronicznej, opisujące planowane ćwiczenia, rodzaje interakcji oraz cele główne i szczegółowe lekcji. Wśród zgromadzonej dokumentacji znajdują się także arkusze obserwacyjne, które były bardzo pomocne w trakcie obserwacji zajęć prowadzonych przez opiekuna stażu, a także certyfikaty ukończenia szkoleń i kursów wymienionych w niniejszym sprawozdaniu.
§6 ust.1 pkt 4
Uczestniczenie w wewnątrzszkolnych formach
doskonalenia zawodowego nauczycieli
Aby jak najlepiej sprostać obowiązkom nauczyciela i rozwinąć moje umiejętności prowadzenia zajęć, uczestniczyłam w różnorodnych formach kształcenia zawodowego nauczycieli, do których należały wewnątrzszkolne i pozaszkolne formy doskonalenia zawodowego, w tym szkolenia online:
a) wewnątrzszkolne formy doskonalenia zawodowego:
• 20–21 stycznia 2014 r. – szkolenie Tablica interaktywna jako nowoczesne narzędzie dydaktyczne przeprowadzone przez DC Edukacja w ZSP nr 3
• 7–8 lutego 2014 r. – wyjazdowe szkolenie Rady Pedagogicznej w Chmielnie:
7 lutego – udział w radzie pedagogicznej omawiającej następujące zagadnienia: procedury organizowania i przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w roku szkolnym 2013/2014; analiza realizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej po 1. semestrze; analiza realizacji programów: profilaktyki i wychowawczego; analiza stanu BHP; 8 lutego – udział w szkoleniu Dziennik Elektroniczny Librus i zapoznanie z nowymi zasadami rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych
• 15 lutego 2014 r. – szkolenie dot. uzupełniania danych w dzienniku elektronicznym
• 18 marca 2014 r. – szkolenie Rady Pedagogicznej na temat: procedur organizowania i przeprowadzania egzaminu maturalnego 2013/2014 (rada wspólna z I LO), harmonogramu egzaminów: maturalnego, potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i w zawodzie
• 22 kwietnia 2014 r. – szkolenie Rady Pedagogicznej na temat procedur przeprowadzania egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe
oraz egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie
b) pozaszkolne formy doskonalenia zawodowego (wyjazdowe)
• 16–17 listopada 2013 r. – kurs doskonalący Podstawa programowa jako fundament planowania dydaktycznego w III i IV etapie edukacyjnym zorganizowany przez Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli CREATIVE (platformę szkoleniowo doradczą) w Tczewie
• 22 stycznia 2014 r. – konferencja metodyczna o egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2014/2015 Make Matura Manageable – with the 3Ms... dla nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych w Gdańsku, organizator: Pearson Central and Eastern Europe
c) szkolenia online
• 30 października 2013 r. – Dokumentacja szkolna 2012/2013 – wydaw. Pearson – szkolenie dotyczące: podstawy programowej i monitoringu jej realizacji, programów nauczania, różnic pomiędzy rozkładami materiałów a planami wynikowym oraz sposobów ich realizacji podczas zajęć, wymagań edukacyjnym oraz systemów oceniania
• 1 listopada 2013 r. – Język obcy w kształceniu zawodowym – wydaw. Pearson – szkolenie o zmianach w szkolnictwie zawodowym oraz ich konsekwencjach dla sposobu realizacji programów nauczania w zakresie języka obcego zawodowego
• 5 stycznia 2014 r. – O maturze 2015 wiemy wszystko! – wydaw. Pearson Central and Eastern Europe – szkolenie przygotowane pod nadzorem merytorycznym egzaminatorów maturalnych Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
Każdą z wymienionych form doskonalenia zawodowego uznaję za cenne źródło wiedzy o zawodzie nauczyciela. Zagadnienia poruszone podczas szkoleń były dla mnie bardzo praktyczne, ponieważ wykorzystywałam je w codziennej pracy, np. w sposobie realizacji planów edukacyjnych i przy doborze pomocy dydaktycznych – jednym z podjętych działań było wzbogacenie lekcji języka zawodowego o większą ilość materiałów autentycznych – oraz przygotowaniu uczniów do egzaminu maturalnego. W przypadku pozaszkolnych form doskonalenia zawodowego dzieliłam się materiałami szkoleniowymi z innymi nauczycielami języka angielskiego.
Drugim istotnym elementem mojego planu rozwoju w zakresie doskonalenia zawodowego było samokształcenie w kierunku rozwoju umiejętności metodycznych i pedagogicznych. Szukając nowatorskich rozwiązań i pomysłów, samodzielnie dokonałam wyboru podręczników z zakresu metodyki nauczania języka angielskiego, wybierając dodatkowe zestawy ćwiczeń oraz wykorzystując je podczas lekcji i zajęć dodatkowych. Były to przede wszystkim następujące źródła:
• D. Seymour i M. Popova (2005) 700 classroom activities [“700 zadań lekcyjnych”], wydaw. Macmillan
• K. Wilson (2010) Drama and improvisation [“Aktorstwo i improwizacje”], wydaw. Oxford University Press
Obie książki oceniam jako bardzo przydatne dla nauczyciela, który dąży do urozmaicenia zajęć w oderwaniu od standardowych ćwiczeń znanych uczniom z podręczników szkolnych. Autorzy proponują zadania wymagające kreatywności i wyobraźni językowej niezależnie od poziomu znajomości języka. Było to dla mnie istotne w realizacji innego elementu planu rozwoju zawodowego, tzn. rozwijania aktywnego zaangażowania uczniów w proces nauki języka angielskiego.
W trakcie stażu korzystałam także z artykułów i nagrań wideo opublikowanych przez anglojęzyczne portale edukacyjne, poszerzając w ten sposób wiedzę na temat multimedialnych technik pracy i wykorzystania technologii w procesie dydaktycznym. Za najważniejsze źródła uznaję artykuł Using graded readers („Wykorzystanie adaptacji literatury”), opracowany przez British Council (marzec 2012 r.) oraz serię nagrań Learn English with Steve Ford („Nauka angielskiego ze Stevenem Fordem”). Pierwsza z wymienionych pozycji dotyczy wykorzystania uproszczonych wersji dzieł literatury na lekcji języka angielskiego. Stosując się do zaleceń w artykule, zorganizowałam lekcję poświęconą opowiadaniu A Christmas Carol („Opowieść wigilijna”) Charles’a Dickensa
dla jednej z grup w kl. 1LR realizującej podstawę programową na poziomie rozszerzonym. Drugie ze wspomnianych źródeł wzbogaciło moją wiedzę na temat technik kształtujących umiejętność mówienia i sposobów pokonania bariery komunikacyjnej oraz uczenia się gramatyki i słownictwa.
Korzystając z samodzielnie dobranych źródeł i wiedzy innych nauczycieli języka angielskiego, rozwijałam umiejętności prowadzenia zajęć dostosowanych do zmian w egzaminie maturalnym z języka angielskiego obowiązującym od roku szkolnego 2014/2015. Podstawowym źródłem informacji był Informator Maturalny, natomiast materiałami uzupełniającymi nagranie z sesji szkoleniowej Secrets Revealed – the Ins and Outs of Matura 2015 („Ujawnione sekrety – tajniki wiedzy o maturze 2015” – 31.08.2013 r., Kraków) oraz raport wydaw. Operon dotyczący wyników matury próbnej w naszej szkole. Dzięki analizie raportu poznałam m. in. wynik procentowy ukazujący zdawalność przedmiotu w szkole, wyniki szkoły przedstawione na tle wyników w województwie i kraju oraz poziom trudności zadań określony na podstawie średnich wyników uczniów.
Podczas stażu wymieniałam się doświadczeniami z innymi nauczycielami, szczególnie z nauczycielami języków obcych, dzieląc się w ten sposób spostrzeżeniami i pomysłami dotyczącymi prowadzenia zajęć oraz współpracy z uczniami. Uczestniczyłam także w pracach zespołu humanistycznego, proponując własne rozwiązania, a także korzystając z porad bardziej doświadczonych nauczycieli. Jednym z podjętych przeze mnie działań było zapoznanie się z ofertą wydawniczą promowaną przez wydawnictwa edukacyjne w celu wyboru podręczników oraz dodatkowych materiałów dydaktycznych na rok szkolny 2014/2015. W marcu 2014 r. przedstawiłam wnioski z analizy podręczników innym nauczycielom języka angielskiego w związku z planowanymi zmianami szkolnego zestawu podręczników.
Wszystkie omówione działania rozwinęły mój warsztat pracy przede wszystkim pod względem praktycznym, do czego przyczyniły się specjalistyczne szkolenia, praca samokształceniowa oraz rozmowy z innymi nauczycielami. Jestem przekonana, że dzięki temu moja umiejętność prowadzenia zajęć stała się bardziej profesjonalna i dostosowana do potrzeb uczniów.
§6 ust.2 pkt 2
Umiejętność prowadzenia zajęć w sposób zapewniający prawidłową realizację statutowych zadań szkoły, w której nauczyciel odbywa staż
Zgodnie z planem rozwoju zawodowego we wrześniu 2013 r. opracowałam i złożyłam plany edukacyjne dotyczące uczonych przeze mnie klas. Planując koncepcję pracy na najbliższe lata, uwzględniłam wszystkie treści nauczania z postawy programowej oraz, w przypadku kl. 3, realizację tematów ze ścieżek edukacyjnych. Podczas całego roku szkolnego prowadziłam zajęcia zgodnie z planami edukacyjnymi, co potwierdzają zapisy w dziennikach lekcyjnych. Według założeń wynikających z planów edukacyjnych w maju 2014 r. przeprowadziłam sprawdziany końcoworoczne w formie pisemnej i ustnej we wszystkich nauczanych klasach, aby ocenić poziom wiedzy uczniów. W przypadku klas 1. dokonałam porównania rezultatów uzyskanych przez uczniów z ich wynikami z testu poziomującego przeprowadzonego we wrześniu 2013 r. Zadania w kl. 3 miały identyczną postać jak podczas egzaminu maturalnego; uczniowie otrzymali więc możliwość oceny własnych umiejętności przed czekającym ich w najbliższym roku szkolnym próbnym egzaminem maturalnym.
Bardzo istotnym elementem mojego planu rozwoju było rozwijanie aktywnego zaangażowania uczniów w proces nauki języka angielskiego. Przez cały czas trwania stażu prowadziłam zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla moich uczniów, których celem był rozwój wszystkich umiejętności językowych oraz wyrównanie szans edukacyjnych m. in. dla uczniów z orzeczeniem o dysleksji. W zależności od potrzeb uczestników zajęć nawiązywały one do zagadnień omawianych na lekcjach obowiązkowych lub wykraczały poza realizowany program, dlatego samodzielnie opracowywałam i dobierałam materiały edukacyjne, np. filmy, nagrania audio, karty pracy oraz gry językowe takie jak symulacja teleturnieju „Who wants to be a millionaire?" („Kto chce zostać milionerem?”). Na bieżąco wprowadzałam zmiany w sposobie prowadzenia zajęć, uwzględniając propozycje uczestników; były to np. sugestie dotyczące większej liczby zadań ćwiczących umiejętność mówienia.
Podczas lekcji obowiązkowych wprowadziłam system motywacji zewnętrznej nagradzając uczniów „plusami” i dodatkowymi ocenami za wyróżniającą się aktywność na zajęciach. Wielokrotnie przeprowadziłam i nadzorowałam realizację zadań mających na celu pokonanie lęku przed barierą komunikacyjną, np. odgrywanie roli, a także prezentacje uczniów podczas lekcji języka zawodowego. Ponadto wprowadzałam różnorodne zadania dodatkowe (nieobowiązkowe) o podwyższonym stopniu trudności, np. zadania gramatyczne, plakaty tematyczne, w celu zwiększenia motywacji uczniów do nauki języka angielskiego ogólnego i zawodowego. Za prawidłowe wykonanie zadań uczniowie otrzymywali ocenę bardzo dobrą lub celującą. Aby zachęcić uczniów do pracy dodatkowej, wspierałam ich inicjatywy, jeśli zgłaszali mi pomysły dotyczące np. samodzielnego poprowadzenia części lekcji; dzięki jednemu z takich pomysłów zorganizowaliśmy zajęcia o tematyce bożonarodzeniowej. Zaangażowałam również wybranych uczniów z kl. 1LR w przygotowania do Dnia Otwartego Szkoły w dn. 17 maja 2014 r., wykorzystując w tym dniu quiz wiedzy opracowany przez jedną z uczennic.
Informowałam również uczniów o szkolnych konkursach z języka angielskiego, uczestnicząc jednocześnie w ich przygotowaniu i sprawdzaniu prac konkursowych. W pierwszym semestrze współpracowałam z innymi nauczycielami języka angielskiego przy organizacji Konkursu Wiedzy o Krajach Obszaru Anglojęzycznego dla kl. 3 i 4, biorąc udział w opracowaniu zestawu pytań konkursowych oraz nadzorując pracę uczniów podczas konkursu. W drugim semestrze przygotowałam część zadań na konkurs wiedzy leksykalno gramatycznej dla kl. 1 i 2; w konkursie tym wzięło udział kilku uczniów z nauczanych przez mnie klas pierwszych. Jako sukces metodyczny uważam fakt, że jedna z moich uczennic została laureatką tego konkursu, osiągając w nim zdecydowanie najwyższy wynik. Pod koniec pierwszego semestru poinformowałam uczniów o ogólnopolskim konkursie języka angielskiego zorganizowanego przez wydawnictwo ENSET dla szkół ponadgimnazjalnych – konkurs polegał na napisaniu opowiadania pt. „Wymarzone Święta” w języku angielskim. Pomogłam również jednej z uczennic w napisaniu opowiadania, konsultując z nią tematykę tekstu oraz dokonując korekty błędów.
W trakcie stażu doskonaliłam także umiejętność korzystania multimedialnych technik pracy i wykorzystania technologii w procesie dydaktycznym. Zachęcałam moich uczniów do samodzielnego poszukiwania informacji w Internecie podczas odrabiania prac domowych i zapoznałam ich z innowacyjnymi sposobami samodzielnej nauki języka angielskiego za pomocą multimediów, np. korzystania ze słowników jedno- i dwujęzycznych dostępnych w Internecie, wyszukiwania materiałów do słuchania ze zrozumieniem, dostosowanych do własnego poziomu językowego oraz rozwoju zainteresowań poprzez naukę języka obcego. W planach edukacyjnych uwzględniłam przeprowadzenie lekcji w sali multimedialnej, aby jeszcze lepiej przygotować uczniów do przyszłej pracy zawodowej i egzaminu maturalnego.
Były to lekcje o następującej tematyce:
• Eurocatering and American catering – interactive learning ¬(„Catering europejski i amerykański – nauka interaktywna”) – klasa o profilu technik organizacji usług gastronomicznych – rozwój umiejętności słuchania analitycznego oraz umiejętności formułowania opinii w formie ustnej na podstawie materiałów autentycznych
na temat najlepszych restauracji świata (wykorzystane materiały: strona internetowa http://www.theworlds50best.com, filmy o restauracji amerykańskiej i brytyjskiej)
• Menus of the world – Indian cuisine („Menu świata – kuchnia indyjska”) –
klasa o profilu technik organizacji usług gastronomicznych – lekcja na podstawie programu podróżniczo-kulinarnego Gordon's Great Escape
• Pricelists and business offers („Cenniki i oferty biznesowe”) – klasa o profilu technik logistyk – rozwój umiejętności słuchania analitycznego i globalnego oraz powtórzenie słownictwa specjalistycznego (wykorzystane materiały: strona edukacyjna http://logistopedia.com; reklamy znanych firm logistycznych)
• Monster Moves – how to move a lighthouse? („Wielkie przeprowadzki – jak przenieść latarnię morksą?”) – klasa o profilu technik logistyk – lekcja na podstawie programu Monster Moves na temat operacji logistycznej polegającej na przeniesieniu latarni morskiej na wyspie Nantucket w Stanach Zjednoczonych
• przedstawienie nagrania wideo z symulacją matury ustnej i szczegółowymi kryteriami oceny wypowiedzi ustnej
Podczas zajęć korzystałam także z innych pomocy multimedialnych takich jak filmy edukacyjne, np. o tematyce podróżniczej, i zadania w formie elektronicznej. Realizując staż, współpracowałam z opiekunem stażu poprzez wiadomości e-mail i korzystałam z różnych form doskonalenia zawodowego (szkoleń i seminariów) dostępnych w Internecie. Biorąc udział we wspomnianym szkoleniu Tablica interaktywna jako nowoczesne narzędzie dydaktyczne poszerzyłam moje umiejętności korzystania z multimediów w edukacji. W przyszłej pracy dydaktycznej zamierzam kontynuować mój rozwój w tej dziedzinie, m.in. poprzez publikację sprawozdania z realizacji stażu na portalu edukacyjnym, aby podzielić się moimi spostrzeżeniami i pomysłami z nauczycielami języków obcych w całej Polsce.
§6 ust.2 pkt 3
Znajomość środowiska uczniów, ich problemów
oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem uczniów
Od początku stażu starałam się jak najlepiej poznać środowisko uczniów i zapoznać się ze sposobami gromadzenia informacji o środowisku uczniów poprzez rozmowy, obserwację ich zachowania, współpracę z wychowawcami klas, pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz rodzicami uczniów. Myślę, że dzięki temu dobrze poznałam moich uczniów, ich predyspozycje, zainteresowania i trudności; łatwiej mi jest udzielić im porad oraz znaleźć konkretne rozwiązania występujących problemów.
Na początku roku szkolnego odbyłam indywidualną rozmowę z pedagogiem szkolnym na temat organizacji zajęć dydaktyczno wyrównawczych i kryteriami stosowanymi przy klasyfikowaniu uczniów do grupy uczestniczącej w zajęciach dodatkowych z języka angielskiego. Zapoznałam się ze szczegółami opinii poradni psychologiczno pedagogicznej dotyczącymi trudności uczniów związanych nie tylko z nauką, ale także z funkcjonowaniem w środowisku szkolnym. W ciągu roku szkolnego na bieżąco zapoznawałam się z orzeczeniami poradni psychologiczno-pedagogicznej dotyczącymi moich uczniów i dostosowywałam wymagania edukacyjne do podanych zaleceń.
Dwukrotnie odbyłam konsultacje w szkole (w listopadzie 2013 r. oraz maju 2014 r.), podczas których przedstawiłam rodzicom uczniów dotychczasowe wyniki w nauce, omówiłam problemy związane z nauką języka obcego, a także przekazałam zalecenia dotyczące sposobu pokonania tych trudności. Przed konsultacjami skontaktowałam się z wychowawcami klas, prosząc, aby podczas zebrań przekazali rodzicom wybranych uczniów informacje o szczególnych problemach w nauce. Podczas rozmów z rodzicami nie tylko udzielałam odpowiedzi na pytania, ale również sama je zadawałam, starając się jak najlepiej poznać sytuację uczniów i źródło ich problemów. Regularnie informowałam wychowawców klas o zachowaniu uczniów w środowisku szkolnym, a na prośbę psychologa sporządzałam pisemne opinie na temat ich wyników w nauce i funkcjonowaniu w klasie.
Na przełomie stycznia i lutego 2014 r. uczestniczyłam także w opracowaniu Strategii Działań Wychowawczych, Zapobiegawczych i Interwencyjnych wobec Młodzieży Zagrożonej Uzależnieniem w ZSP nr 3. Zagadnienie, za którego przygotowanie byłam odpowiedzialna, dotyczyło dokonywania systematycznej oceny efektów podejmowanych działań wychowawczych i zapobiegawczych. Dzięki udziałowi w tworzeniu strategii lepiej poznałam moje obowiązki w tym zakresie i dowiedziałam się, jakie działania podejmowane są przez szkołę, aby zapobiec problemom określonym w treści dokumentu i w jaki sposób należy postępować, jeśli wystąpią na terenie placówki.
W drugim semestrze roku szkolnego 2013/2014 uczestniczyłam jako opiekun w trzech wycieczkach szkolnych oraz raz pełniłam funkcję kierownika wycieczki:
• 19 marca 2014 r. – opieka nad uczniami z kl. 1G podczas wyjazdu do Gdańska – zwiedzanie wystaw Muzeum Narodowego, lekcja muzealna na temat „Sądu Ostatecznego” Hansa Memlinga
• 15 kwietnia 2014 r. – opieka nad uczniami kl. 2H i 3H, wycieczka do Hotelu Hilton w Gdańsku i zwiedzanie centrum informacji turystycznej
• 28 kwietnia 2014 r. – opieka nad uczniami kl. 2T i 3T, wycieczka do Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku
• 30 maja 2014 r. – kierownik wycieczki podczas wyjścia z klasą 1LR na spektakl teatralny „Samotni w tłumie” w ZSP nr 1 w Malborku
Podczas wspomnianych wyjazdów miałam okazję lepiej poznać uczniów w mniej formalnych okolicznościach, uważnie obserwując ich wzajemne relacje i postawę poza szkołą oraz nawiązując z nimi przyjazny kontakt. Dzięki pełnieniu roli opiekuna zapoznałam się z obowiązkami nauczyciela w czasie tego rodzaju zajęć oraz uświadomiłam sobie możliwość wystąpienia ewentualnych problemów i sposobów reagowania. Zapoznałam się także ze sposobem przygotowania dokumentacji wycieczki w dzienniku elektronicznym. Współpracując z innymi nauczycielami podczas opieki nad młodzieżą, dowiedziałam się, w jaki sposób należy przygotować takie wyjazdy, dzięki czemu zdobyłam wiedzę, która z pewnością będzie przydatna podczas samodzielnego planowania wycieczek w przyszłej pracy zawodowej.
Mając na celu propagowanie wśród uczniów zasad kultury osobistej i tolerancji dla różnic międzykulturowych oraz szacunku dla wartości innych kultur, przeprowadzałam lekcje o tematyce kulturoznawczej, ze szczególnym naciskiem na tradycje krajów anglojęzycznych. Pod koniec października w klasach pierwszych przeprowadziłam lekcję kulturoznawczą, poszerzającą wiedzę na temat symboliki i tradycji związanych z Halloween. Na zajęciach dodatkowych w dn. 29 listopada przeprowadziłam lekcję na temat symboli i wartości kulturowych Szkocji, wykorzystując zadania ćwiczące umiejętność mówienia, czytania oraz słuchania ze zrozumieniem (dyktando). Podczas zajęć omówiliśmy też genezę święta patrona Szkocji – św. Andrzeja – obchodzonego 30 listopada. Inne zajęcia kulturoznawcze dotyczyły m.in. sposobu obchodzenia świąt Bożego Narodzenia w Wielkiej Brytanii oraz wartości kulturowych na innych kontynentach.
Podczas stażu systematycznie zdobywałam informacje na temat indywidualnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Na początku roku szkolnego przeprowadziłam testy poziomujące (w formie pisemnej i ustnej) określające umiejętności językowe uczniów klas pierwszych, aby dokonać prawidłowego doboru podręcznika i innych materiałów dydaktycznych. Z mojej inicjatywy uczniowie z orzeczeniem o dysleksji rozpoczęli prowadzenie zeszytu wyrazów trudnych, aby ćwiczyć pisownię problematycznego słownictwa (zeszyty sprawdzane były raz w miesiącu). W listopadzie 2014 r. przeprowadziłam również ankietę w języku angielskim dotyczącą stylów i technik uczenia się, a po zapoznaniu się z jej wynikami przeprowadziłam rozmowę z uczniami dotyczącą sposobu wykorzystania indywidualnych predyspozycji podczas samodzielnej nauki języka angielskiego poza szkołą. Pracując z grupami uczniów o zróżnicowanych umiejętnościach językowych, zawsze starałam się, aby udzielane przeze mnie wskazówki były dla nich praktyczne i pomogły w systematycznym rozwoju wiedzy.
§6 ust.2 pkt 4
Umiejętność omawiania prowadzonych i obserwowanych zajęć
Przez cały okres stażu raz w miesiącu obserwowałam lekcje prowadzone przez opiekuna stażu. Biorąc pod uwagę, że w bieżącym roku szkolnym przydzielono mi przede wszystkim klasy pierwsze, przez pierwszych kilka miesięcy pracy celowo wybierałam obserwacje w klasach maturalnych, aby przyjrzeć się pracy z uczniami z wyższych klas. Każdą lekcję analizowałam pod innym kątem, notując moje spostrzeżenia w arkuszu obserwacyjnym, przygotowanym samodzielnie lub zaczerpniętym z literatury dotyczącej metodyki języka angielskiego. Obserwacje dotyczyły m.in. metod i technik nauczania, dyscypliny na lekcji, rodzajów interakcji w klasie, sposobu udzielania instrukcji przez nauczyciela, korekty błędów w wypowiedziach ustnych uczniów oraz proporcji pomiędzy ćwiczeniami kształtującymi płynność i poprawność zarówno wypowiedzi pisemnych,
jak i ustnych. Wnioski płynące z obserwacji były dla mnie pomocne w planowaniu własnych zajęć oraz reagowaniu na nieprzewidziane sytuacje.
Raz w miesiącu prowadziłam także zajęcia obserwowane przez opiekuna stażu, a w październiku 2013 r. zrealizowałam zajęcia w obecności dyrektora szkoły. Przed każdą lekcją obserwowaną przygotowałam konspekt zajęć przedstawiający planowany scenariusz lekcji, a także cele główne i szczegółowe lekcji. W przyszłości zamierzam ponownie wykorzystać udoskonalone konspekty wraz z materiałami przygotowanymi na lekcje. Obserwacje oraz rozmowy na temat jakości mojej pracy pomogły mi nabrać dystansu do sposobu prowadzenia lekcji, dzięki czemu potrafię w większym stopniu spełnić oczekiwania uczniów, dobierając odpowiednie techniki aktywizujące, oraz przewiedzieć zachowanie klasy w określonych sytuacjach. Jako nauczyciel czuję się obecnie pewniej w codziennej pracy, posiadając znacznie większą wiedzę na temat współpracy z uczniami i mając świadomość, że zawsze mogę liczyć na wsparcie bardziej doświadczonych nauczycieli oraz dyrekcji szkoły.
Dziewięciomiesięczny staż był dla mnie okresem niezwykle intensywnej pracy, wymagającej zmierzenia się z nowymi obowiązkami, które starałam się jak najlepiej wypełniać. Czas ten pozwolił mi na dokonanie analizy własnej działalności zawodowej,
tzn. na określenie jej mocnych stron oraz na zastanowienie się, które z nich warto udoskonalić. Dążąc do tego, aby moja praca sprostała wymaganiom i potrzebom placówki, weryfikowałam wiedzę i umiejętności zdobyte podczas studiów oraz wcześniejszej pracy zawodowej z inną grupą wiekową uczniów. Rozpoczęcie pracy w każdej szkole jest na początku zadaniem trudnym i stresującym, ponieważ wymaga poznania nowego środowiska oraz wielu wymagań. Zadanie to okazało się jednak łatwiejsze dzięki pomocy mojego opiekuna stażu i innych nauczycieli, w szczególności nauczycieli języka angielskiego, oraz dyrekcji szkoły. W codziennej pracy zawsze spotykałam się z wyrozumiałością i zrozumieniem.
Mimo że stosunkowo niedawno ukończyłam studia filologiczne, jestem świadoma konieczności ciągłego doskonalenia zawodowego, dlatego zamierzam podnosić moje kwalifikacje uczestnicząc w kursach i konferencjach, aby moje umiejętności i wiedza pozwoliły mi na jak najlepsze przygotowanie uczniów do egzaminów końcowych, a jednocześnie dalszej edukacji i pracy. Sądzę, że wiedza na temat osobowości i talentów uczniów pomoże mi w realizacji trudniejszych partii materiału. Będąc nauczycielem wymagającym, zamierzam stawiać sobie coraz wyższe wymagania, z których jednym z najważniejszych będzie z pewnością intensywny rozwój umiejętności językowych moich uczniów.