Wychowanie w klasie integracyjnej

Wychowanie jest pewnym ukierunkowanym, celowym i zorganizowanym działaniem, wynikającym z uświadomienia celów i potrzeb określonej, nadrzędnej grupy. W procesie wychowawczym dążymy do stworzenia wychowankom pewnych sytuacji, aby mogli oni nabyć doświadczenia konieczne do uzyskania względnie trwałej zmiany osobowości. Patrząc na człowieka w kontekście wychowania, należy zwrócić uwagę na dwa aspekty: indywidualny i społeczny.
Z jednej strony, wychowawca winien uwzględnić potrzeby jednostki, z drugiej, społeczeństwa. Osoba jako indywidualność, mająca niepowtarzalną godność dziecka Bożego, jest wezwana do wolności, miłości, samorealizacji, rozwoju, do odnalezienia swojego miejsca w świecie.
Rzeczą ważną jest uświadomienie wychowankowi wspólnotowego wymiaru człowieka, dla którego drugi człowiek i inni ludzie są niejako naturalnym środowiskiem. Drogą do uspołeczniania jednostki jest zdrowe zrozumienie siebie. Czy też uczuć, emocji, które istnieją w każdym z nas.
Dziecko jest istotą rozwijającą się, pełną dynamizmu, lecz także jest to osoba słaba, nieodporna, której trzeba stworzyć dogodne warunki, by zaspokoić potrzeby fizyczne, ale nade wszystko potrzeby psychiczne.
Poznanie potrzeb psychicznych dziecka, ustosunkowanie się do tego problemu, ustalenie konkretnych wniosków i działanie leży w dziedzinie celowej profilaktyki. Świadomość tego problemu jest punktem wyjściowym w działalności wychowawczej. Jedną z ważniejszych potrzeb dziecka jest odpowiedni klimat psychiczny. Pozytywna atmosfera środowiska dziecka winna charakteryzować się: pogodą, życzliwością, poczuciem bezpieczeństwa, poszanowaniem godności osobistej młodej istoty.
Pedagog, pełen wrażliwości na wychowanka, winien zdawać sobie sprawę z poszczególnych faz w rozwoju kontaktów z otoczeniem, aby dopomóc dziecku w nabywaniu pewnych nawyków społecznych, aby wesprzeć dziecko w pełnym rozwoju osobowości. Pożądane jest dyskretne kierowanie poczynaniami dziecka, stworzenie pozytywnych warunków dla rozwoju wartościowych kontaktów. Wychowawca jest ośrodkiem zawierania przyjaźni, końcu sam wchodzi w pewną relację z wychowankiem. Gama stosunków indywidualnych wymaga wyćwiczenia. W kontakcie z dzieckiem ważna jest czujność, aby uchwycić momenty, które mogą wypaczyć w dziecku znaczenie takich pojęć jak: miłość, przyjaźń. W wychowaniu nie chodzi nawet o wyuczenie, aby wychowanek nie robił błędów, lecz aby umiał znaleźć lepsze wyjście z problemu, aby naprawić to, co zostało zepsute.
Dziecko ma prawo do popełnienia błędów, ma prawo do ich naprawiania. Wędruje ono samo- wychowawca tylko prowadzi, towarzyszy, podaje pomocna rękę, dyskretnie osłania, pomaga tworzyć, skutecznie odpoczywać.
Dziecko ma potrzebę poczucia wzrostu, rozwoju. Ważnym czynnikiem progresu rozwojowego małej osoby są słowa, które mogą dodawać otuchy, mogą też łamać, zabijać. Słowo może deprecjonować, godzić w godność dziecka. Należy, zatem uważać, jakich gestów i słów się używa.
Ważnym czynnikiem jest nauczanie dziecka dostrzegania swojego własnego wzrostu, aby umiało przeżywać uczucia zwycięstwa w dziedzinie, w której może je osiągnąć.
Wzrost dziecka postępuje w otoczeniu piękna i ideału. Dziecko jest wrażliwe na doznania i przeżycia estetyczne, które winno się dobierać do właściwości indywidualnych odbiorcy. Każdy człowiek jest inny, ma inne potrzeby, dlatego też należy wniknąć w jego psychikę, traktując każdy przypadek jako odrębny. Natomiast, żeby poznać psychikę dziecka, potrzebny jest czas, czas darowany przez wychowawcę młodej osobie – wychowankowi.
W pracy z dzieckiem o silnych zaburzeniach emocjonalnych należy zapewnić odpowiednie warunki i możliwości w rozeznaniu poszczególnych potrzeb u dzieci.
Przy zintegrowanej pomocy, opierając się na współpracy ze wszystkimi osobami zainteresowanymi dobrem dziecka, można efektywnie popracować w kierunku rozeznania potrzeb młodej osoby, jak i skutecznie im zaradzić. Na to jednak – powtarzam- wychowawca musi dysponować odpowiednim czasem, czasem poświęconym dziecku, czyli być z nim, dla niego i obok niego.
W pracy pedagogicznej wówczas osiąga się efekty, kiedy sam prowadzący dziecko dąży do ustawicznego samokształcenia, Do spoistej, harmonijnej struktury duchowej przy równoczesnym zachowaniu indywidualności.
Osobowość wychowawcy tworzy jego własny odpowiednich wartości, do własnego rozwoju osobowości, własnej formacji oraz w końcu stosunek Do siebie samego.
Zdrowa jednostka a ujmująca się wychowaniem daruje wychowankom przede wszystkim prawidłową komunikację, empatię, akceptację, serdeczność, ogromną cierpliwość, rzeczowość. Umie naznaczyć jasne normy, a tym samym buduje atmosferę bezpieczeństwa.
Relacje oparte na wzajemnym szacunku, na dostrzeżeniu godności w każdym wychowanku, bez względu na jego sympatyczną czy antysympatyczną osobowość – będą prowadziły do wzajemnego zaufania, wzajemnej współpracy. Kontakt oparty na intensywnym słuchaniu tego, co dziecko chce powiedzieć, doprowadzi do wydobycia najlepszych cech charakteru i pokładów duszy.
Wychowawca poprzez swoją życiową postawę, wyznawanie odpowiednich wartości, swoim autentyzmem przeżywania życia, wypracuje autorytet, zdobędzie go nawet bez większej tego świadomości.
Reasumując powyższe rozważania, należy jednak pamiętać, że „wychowanie jest sprawą serca”.