Scenariusz lekcji języka polskiego w klasie VI
Temat: Co się znajduje za drzwiami, które otworzy życie?
Czas trwania: 45 minut
Cele - uczeń:
• zna treść wiersza,
• potrafi interpretować utwór poetycki,
• umie dokonać analizy tekstu,
• zna znaczenie frazeologizmów związanych z dzieciństwem.
Metody, formy:
• burza mózgów,
• rozmowa kierowana,
• drama,
• praca zbiorowa,
• praca w grupach,
• praca indywidualna.
Pomoce dydaktyczne:
• podręcznik „Słowa na start!” do kl. VI,
• kartki z literami tworzącymi wyraz „dzieciństwo”,
• karty pracy,
• kubki z karteczkami zawierającymi przykłady związków frazeologicznych,
• mazaki.
Tok lekcji:
1. Powitanie. Czynności organizacyjne.
2. Wprowadzenie do tematu lekcji.
3. Zapisanie tematu.
4. Wypowiedzi uczniów dotyczące dzieciństwa – skojarzenia – burza mózgów.
5. Praca z tekstem poetyckim (podręcznik s. 235).
• Czytanie utworu Józefa Barana.
Józef Baran
Córkom
nie śpieszcie się tak moje małe
dzieciństwo wasze
z nie zatrzaśniętym jeszcze
wiekiem marzeń
niech się obłoczy w nieskończoność
nie rośnijcie tak prędko
zielone lata z nadzieją bez granic
kwitnące nie dla owocu
a dla samego kwitnienia
bo to jedyna poezja tego świata
życie samo powoli powoli
otworzy przed wami drzwi
za którymi wszystko okaże się
o niebo mniej doskonałe
niż to wam się wydawało
przez tajemniczo uchyloną szparę
• Pytania do tekstu: Do kogo zwraca się podmiot liryczny? O co prosi? Do czego mają się nie śpieszyć adresatki utworu? Dlaczego? Czym powinno być wypełnione dzieciństwo? Co się w nim powinno trwale dziać? Od jakiego wyrazu pochodzi czasownik „obłoczyć”? Z jakim znanym frazeologizmem się kojarzy? Jak nazywamy wyraz nowo utworzony przez poetę? O co prosi podmiot liryczny w drugiej zwrotce? Co oznacza wyrażenie „zielone lata z nadzieją beż granic”? Które słowa z wiersza oznaczają, że dzieci czerpią radość z życia, nie oczekując nic w zamian? Jak podmiot liryczny określa dzieciństwo? Co mówi podmiot liryczny w ostatniej zwrotce? Jak rozumiecie te słowa? Kim jest osoba mówiąca w wierszu?
6. Rozwiązywanie zadań na kartach pracy.
7. Praca w kręgu – dzieci układają z kartek wyraz „dzieciństwo”; dopisują wyrazy kojarzące się
z tym słowem na każdej z kartek – wyrazy muszą zawierać literę, która jest zapisana na kartce.
8. Podział uczniów na cztery grupy.
9. Praca w grupach – układanie zdań z wyrazami zapisanymi na kartkach; losowanie karteczek
z zapisanymi frazeologizmami z kubeczków; przedstawianie związków za pomocą dramy, kalamburów.
10. Podsumowanie zajęć. Ocena aktywności uczniów.
11. Praca domowa: Ułóż krótkie opowiadanie (ok. 12 zdań) z użyciem wybranych związków frazeologicznych związanych z dzieciństwem.
KARTA PRACY UCZENNICY/UCZNIA
1. Rozwiąż krzyżówkę.
Hasłem głównym krzyżówki jest słowo „dzieciństwo”.
1. Co „otworzy życie” przed adresatkami wiersza Barana? (5 liter)
2. Imię autora wiersza dedykowanego córkom. (5 liter)
3. Wyraz nowo utworzony „obłoczyć” się to...(9 liter)
4. Kolor kojarzony z nadzieją. (7 liter)
5. Podmiot liryczny w wierszu wypowiada się jako ...
(6 liter)
6. Utwór Józefa Barana nie zawiera rymów, jest to zatem wiersz ...(5 liter)
7. Dzieciństwo według podmiotu lirycznego to wiek ...
(6 liter)
8. Jedna linijka wiersza. (4 liter)
9. Jaki to środek stylistyczny - „zielone lata”?
(6 liter)
10. Synonim słowa wiersz. (5 liter)
11. Gałąź literatury obejmująca poematy, wiersze.
(6 liter)
2. Dokonaj analizy budowy wiersza.
Liczba zwrotek –
Liczba wersów w zwrotkach –
Cytaty zawierające środki stylistyczne oraz nazwa środków stylistycznych –
3. Połącz frazeologizmy z ich znaczeniami.
o Robić coś od dziecka. Spać spokojnie, dobrze.
o Cieszyć się jak dziecko. Bardzo szybko rosnąć, gwałtownie się rozwijać.
o Spać jak dziecko. Być beztroskim.
o Rosnąć w oczach. Wykonywać coś od najmłodszych lat.
o Mieć zielono w głowie. Być bardzo szczęśliwym, okazywać szczerą radość.