Spis treści
Wstęp 3
I. Cele ogólne kształcenia i wychowania 4
II. Treści kształcenia i wychowania 4
1. Bezpieczeństwo w szkole 5
2. Mój własny regulamin pracowni, pierwsza pomoc 6
3. Wszystko o ruchu pieszych. Droga ucznia w mieście 7
4. Plakat – bezpieczna droga do szkoły 8
5. Pieszy poza miastem 9
6. Rower ekologiczny środek komunikacji 10
7. Praca manualna – rower moich marzeń 10
8. Karta rowerowa – pierwsze prawo jazdy 11
9. Historia i typy rowerów 12
10. Praca podsumowująca historię rowerów 13
11. Eksploatacja roweru 13
III. Procedury osiągania celów 14
IV. Kryteria oceniania osiągnięć uczniów 15
Wstęp.
Wychowanie komunikacyjne, którego głównym celem jest poprawa bezpieczeństwa na drodze zaczyna się już w przedszkolu i kontynuowane jest poprzez systematyczną edukację w szkole podstawowej. Dla uczniów klas IV zagadnienia związane z bezpieczeństwem na drodze, to często tematy bardzo trudne, dlatego niezwykle ważne są wszelkie działania uświadamiające im wszystkie zagrożenia istniejące na drodze. Mając na uwadze trudności z jakimi na co dzień borykają się nauczyciele zmagający się z problematyką wychowania komunikacyjnego proponuję w niniejszym programie całościowe ujęcie tego zagadnienia. W pracy tej poszukiwałam różnorodnych możliwości, które zwiększyłyby atrakcyjność na lekcji a także wpłynęłyby na aktywność uczniów. Każdego roku przygotowuję dzieci klas czwartych do egzaminu na kartę rowerową. Jest to bardzo odpowiedzialne i trudne zadanie. Aby mu sprostać jak najlepiej postanowiłam opracować program „Wychowanie komunikacyjne” dla klas IV szkoły podstawowej. Poza tematyką, która obowiązuje według programu nauczania w swoim programie starałam się rozszerzyć niektóre zagadnienia, kładąc nacisk na kształtowanie właściwych postaw w zakresie kulturalnego, bezkonfliktowego uczestnictwa w ruchu drogowym. Program ten ma na celu uświadomienie dzieciom zagrożeń istniejących na drodze, potrzeby troski o bezpieczeństwo własne oraz innych uczestników ruchu drogowego, uświadomienie potrzeby bezkonfliktowego funkcjonowania ruchu. Jest uzupełniony zajęciami manualnymi, zawiera treści, których realizacja jest ściśle powiązana z wychowaniem komunikacyjnym i przygotowaniem uczniów do uzyskania karty rowerowej. Treści programu są zintegrowane z zagadnieniami technicznymi. Niniejszy program jest kompatybilny z podręcznikiem dla klasy IV a jego tematyka wspiera i rozbudza zainteresowanie problematyką bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Tematy opracowane są w sposób prosty i zrozumiały, co pozwala uczniom na samodzielne nadrobienie luk w wiedzy. Ciekawa forma programu zachęca do samodzielnego rozwiązywania problemów. Program oprócz zagadnień z bezpieczeństwa na drodze zawiera też zagadnienia z udzielania pierwszej pomocy. W trakcie realizacji tych tematów uczeń będzie mógł ćwiczyć i doskonalić swoje umiejętności z posługiwaniu się chustą trójkątną, dowie się jak należy zachować się widząc wypadek drogowy lub kolizję a także udzieli pomocy osobie, która doznała kontuzji kończyny po upadku z roweru.
I. Cele ogólne kształcenia i wychowania.
Cele kształcenia
• Rozbudzenie zainteresowań poznawczych uczniów w zakresie wychowanie komunikacyjnego,
• Poczucie odpowiedzialności i szacunek dla własnej i cudzej pracy,
• Umiejętność pracy w zespole,
• Kształtowanie umiejętności obserwacji i oceny sytuacji na drodze oraz podejmowanie właściwych decyzji.
• Wyposażenie uczniów w wiadomości niezbędne do zrozumienia zasad świadomego uczestnictwa w ruchu drogowym
• Kształtowanie umiejętności obserwacji i oceny sytuacji na drodze oraz podejmowania właściwych decyzji
Cele wychowania
• Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne i innych w ruchu drogowym,
• Kształtowanie prawidłowych zachowań na drodze,
• Troska o bezpieczeństwo swoje i innych
II. Treści kształcenia i wychowania - klasa IV
Temat
Treści nauczania
Procedury osiągnięcia celów
Osiągnięcia uczniów
Termin realizacji / liczba
godzin
1. Bezpieczeństwo w szkole.
- Podstawowe zasady bezpiecznego zachowania się ucznia w pracowni.
- Tematyka zajęć na lekcjach zajęć technicznych.
- Znaki BHP i przeciwpożarowe.
- Poznanie regulaminu obowiązującego na lekcjach zajęć technicznych.
- Analiza znaków bezpieczeństwa.
- Przestrzega regulamin pracowni.
- Potrafi wymienić numery telefonu policji, straży pożarnej i pogotowia ratunkowego.
- Potrafi interpretować znaki BHP i przeciw- pożarowe.
Wrzesień 2 godziny
2. Mój własny regulamin pracowni.
- Najważniejsze zasady związane z kształtowaniem postaw i zachowań ucznia.
- Wymienia poszczególne punkty regulaminu według własnej inwencji twórczej.
- Dokonuje oceny hierarchii ważności poszczególnych punktów regulaminu.
- Prezentuje efekty swojej pracy na forum klasy.
- Wyjaśnia jak zapobiegać wypadkom w szkole
- Potrafi analizować drogę ewakuacyjną w szkole.
Wrzesień 1 godzina.
3. Pierwsza pomoc.
- Udzielanie I pomocy i wyposażenie apteczki.
- Poznanie zasad udzielania I pomocy.
- Uczeń potrafi wymienić obowiązkowe wyposażenie apteczki.
- Wyjaśnia jak powinien się zachować będąc świadkiem wypadku drogowego.
Wrzesień 1 godzina.
4.Wszystko o ruchu pieszych.
Droga ucznia w mieście.
- Terminy:
Przejście dla pieszych, jezdnia, chodnik, pas ruchu, torowisko pojazdów szynowych, droga dla rowerów.
- Przechodzenie przez jezdnię w miejscach wyznaczonych: po pasach z sygnalizacją
świetlną, bez sygnalizacji, z wysepką na środku jezdni, przez skrzyżowania o dużym natężeniu ruchu.
- Przechodzenie przez jezdnię z sygnalizacją świetlną.
- Przejście przez jezdnię z wysepką na środku.
- Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem dla pieszych.
- Obserwacja ruchu drogowego.
- Analiza drogi do i ze szkoły.
- Poznanie ważnych terminów związanych z ruchem pieszych.
- Zastosowanie odblasków.
- Obserwacja zasad poruszania się po mieście z uwzględnieniem bezpieczeństwa pieszego w różnych sytuacjach: na przejściach dla pieszych i poza przejściem dla pieszych.
- Uczeń rozumie zasady ruchu drogowego, które obowiązują pieszych i rowerzystów.
- Potrafi zastosować elementy odblaskowe.
- Potrafi właściwie ocenić sytuację na drodze.
Październik 1 godzina
5. Plakat – bezpieczna droga do szkoły.
- Narzędzia potrzebne do wykonania pracy.
- Poszczególne etapy pracy – planowanie.
- Wymienia poszczególne etapy pracy i planuje czas ich trwania.
- Zgodnie z przeznaczeniem posługuje się narzędziami.
- Potrafi zastosować zasady bezpieczeństwa w pracach manualnych.
- Uczeń potrafi stosować zdobytą wiedzę.
- Rozumie zagadnienia związane z bezpiecznym poruszaniem się po mieście w różnych sytuacjach.
- Potrafi zastosować zasady bezpieczeństwa w pracach manualnych.
Październik
2 godziny
6. Pieszy poza miastem.
- Terminy:
Pobocze, pas ruchu, jezdnia, droga.
- Poruszanie się w terenie niezabudowanym i o ograniczonej widoczności.
- Elementy odblaskowe.
- Przechodzenie przez przejazdy kolejowe strzeżone i niestrzeżone.
- Poznanie ważnych terminów związanych z ruchem pieszych.
- Zastosowanie odblasków.
- Obserwacja zasad poruszania się poza miastem z uwzględnieniem bezpieczeństwa pieszego w różnych sytuacjach: o ograniczonej widoczności, podczas przechodzenia przez przejazdy kolejowe strzeżone i niestrzeżone.
- Uczeń rozumie zasady ruchu drogowego, które obowiązują pieszych i rowerzystów poza terenem zabudowanym.
- Potrafi zastosować elementy odblaskowe.
- Potrafi właściwie ocenić sytuację na drodze.
Listopad 1 godzina
7. Rower ekologiczny środek komunikacji.
- Rower - środkiem komunikacji przyjazny ludziom.
- Analiza ekologicznych i zdrowotnych stron jazdy na rowerze.
- Uczeń rozumie dlaczego jazda na rowerze jest zdrowa.
- Potrafi wyjaśnić dlaczego rower jest ekologicznym środkiem komunikacji.
Listopad 2 godziny
8. Praca manualna –
rower moich marzeń.
- Narzędzia potrzebne do wykonania pracy.
- Poszczególne etapy pracy – planowanie.
- Wymienia poszczególne etapy pracy i planuje czas ich trwania.
- Zgodnie z przeznaczeniem posługuje się narzędziami.
- Potrafi zastosować zasady bezpieczeństwa w pracach.
- Uczeń potrafi stosować zdobytą wiedzę.
- Potrafi zastosować zasady bezpieczeństwa w pracach manualnych.
Listopad
2 godziny
9. Karta rowerowa – pierwsze prawo jazdy
- Przepisy zawarte w „Prawie o ruchu drogowym” dla ubiegających się o kartę rowerową.
- Analiza dokumentów źródłowych związanych z kartą rowerową.
- Hierarchia ważności poleceń w ruchu drogowym.
- Ocena sytuacji na drodze i podjęcie właściwej decyzji.
- Uczeń zna prawa i obowiązki wynikające z posiadania karty rowerowej.
Grudzień 1 godzina
9. Historia i typy rowerów
- Typy rowerów:
maszyny do biegania,
pierwsze rowery z pedałami,
welocypedy i bicykle,
nowoczesny rower.
- Analiza wszystkich rowerów począwszy od maszyny do biegania, aż po rower współczesny.
- Podział rowerów w zależności od przeznaczenia.
- Podział w zależności od budowy.
- Uczeń potrafi wskazać różnice pomiędzy poszczególnymi typami rowerów.
- Wymienia rodzaje współczesnych rowerów.
- Wymienia typy rowerów w zależności od przeznaczenia.
Grudzień
1 godzina
10. Praca podsumowująca historię rowerów.
- Rozwiązywanie krzyżówek podsumowujących wiedzę
z historii rowerów, rodzajów w zależności od przeznaczenia,
w zależności od budowy.
- Tworzy krzyżówki według przyjętego harmonogramu.
Przedstawia gotową pracę na forum klasy.
- Uczeń potrafi stosować zdobytą wiedzę.
- Uczeń potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę i zastosować ją w zadaniach.
Styczeń
1 godzina
11. Eksploatacja roweru.
- Konserwacja i obsługa techniczna roweru.
- Analiza praktycznej konserwacji roweru – bieżącej i okresowej.
- Rozumie konieczność wykonania konserwacji roweru.
- Zna mechanizmy roweru, które należy oliwić.
- Wie jak należy przechowywać rower w okresie zimowym.
- Potrafi wyjaśnić znaczenie słowa eksploatacja.
Styczeń
2 godzina
III. Procedury osiągania celów
Stosowanie określonych metod nauczania jest podstawą realizacji celów kształcenia i wychowania podczas lekcji zajęć technicznych. Aby osiągnąć zaplanowane efekty w pracy z uczniami wybrałam następujące metody:
• Pogadanka, która polega na rozmowie z uczniami, pobudza ich procesy myślowe, rozwija umiejętności wyciągania wniosków.
• Dyskusja, która należy do ulubionych przez uczniów metod aktywizujących. Jest metodą rozwiązującą problemy oraz kształtującą pozytywne postawy m.in. szacunek i tolerancję do poglądów innych osób. Metoda ta pozwala też przezwyciężyć nieśmiałość.
• Gry dydaktyczne polegające na zabawie, umożliwiające wykorzystanie w praktyce zdobytej wiedzy. Pozwalają ćwiczyć koncentrację, rozwijać spostrzegawczość, wyobraźnię i pamięć uczniów. Są atrakcyjne przez co motywują do pogłębiania wiedzy.
• Metaplan polegający na pracy uczniów w kilkuosobowych zespołach, pracują na arkuszach papieru na których zapisują odpowiednie pytania: „jak jest?”, „jak powinno być?” „dlaczego nie jest tak , jak być powinno?”. Uczniowie formułują wnioski analizując zagadnienia. Przedstawiają efekty końcowe na forum klasy co sprzyja przełamywaniu nieśmiałości.
• Wycieczka sprzyja wzbudzaniu w uczniach zainteresowania omawianą tematyką, W czasie wycieczki uczniowie łatwiej przyswajają nabytą wiedzę, kształcą umiejętność obserwacji oraz wyciąganie wniosków.
• Metody praktyczne, które polegają na wykonywaniu prac według określonego schematu i harmonogramu działań. Metoda ta może być wykorzystana do wykonania takich prac jak:
- Makieta skrzyżowania
- Praca manualna – rower moich marzeń
- Plakat bezpieczna droga do szkoły
IV. Kryteria oceniania osiągnięć uczniów
Założenia ogólne oceniania:
- w czasie zajęć ocenie podlegają: wiadomości umiejętności prowadzenie zeszytów przedmiotowych postawa i zachowanie obowiązuje ogólnie przyjęta skala ocen z plusami „+” i minusami „-„ praca wytwórcza (klasowa), sprawdzian, test, kartkówka, odpowiedź ustna, ocena prowadzenia zeszytu (praca na lekcji), aktywność na lekcji, zadanie
domowe,
- oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców,
- na wniosek ucznia lub jego rodziców sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne oraz inna dokumentacja dotycząca ocenienia ucznia są udostępniane do wglądu rodzicom,
- na podstawie opinii poradni psychologiczno- pedagogicznej wymagania z przedmiotu zostaną dostosowane do indywidualnych potrzeb edukacyjnych ucznia
u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie wymaganiom.
Obszary aktywności oceniania na lekcjach zajęć technicznych:
- aktywność na lekcjach
- prace wytwórcze (klasowe) wykonywane na lekcjach
- zadania dodatkowe
- odpowiedzi ustne
- testy, sprawdziany,
- zadania domowe
- przygotowanie uczniów do zajęć
Zasady oceniania:
• uczeń ma obowiązek systematycznego i estetycznego prowadzenia zeszytu
przedmiotowego, który również podlega ocenie,
• po długiej usprawiedliwionej nieobecności uczeń może być nieprzygotowany do lekcji,
• w ciągu półrocza uczeń ma prawo 3 razy zgłosić nieprzygotowanie do lekcji, za zgłoszony przed lekcja brak zeszytu lub materiałów uczeń otrzymuje „-„
• za nie zgłoszony przed lekcja brak zeszytu lub materiałów uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną,
• sprawdziany (testy) będą zapowiadane z 2-tygodniowym wyprzedzeniem i oceniane do 2 tygodni,
• czas trwania sprawdzianu (testu) wynosi do 40 min.
• kartkówki i odpowiedź ustna obejmują 3 ostatnie lekcje,
• testy, sprawdziany i kartkówki oceniane są na podstawie liczby uzyskanych punktów, według następujących zasad przeliczania:
Ogólne wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zgodnie ze Statutem Szkoły
Celująca – 100%
Bardzo dobra – od 86-99%
Dobra – od 75-85%
Dostateczna – od 51-74%
Dopuszczająca – od 31-50%
prace pisemne z materiału bieżącego, obejmującego trzy ostatnie tematy lekcyjne, nie będą zapowiadane we wcześniejszym terminie,
przy realizacji zadań oceniane będą:
umiejętność zarządzania informacją umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji przestrzeganie prawa i zasad współżycia umiejętność współpracy
w grupie, dyscyplina pracy każdy uczeń ma prawo do otrzymywania dodatkowych ocen, które może uzyskać biorąc udział w konkursach, wykonując i przygotowując referat na temat określony przez nauczyciela lub stworzy własny projekt pracy (do uzgodnienia z nauczycielem), nieobecność na lekcji nie zwalnia ucznia od obowiązku sporządzenia zadania domowego oraz opanowania wiadomości i umiejętności.
Aktywność na lekcjach oraz jej brak zostaną ocenione następująco:
- uczeń otrzymuje „+” z aktywności na lekcji za: właściwe i szybkie rozwiązanie bieżącego problemu, podejmowanie merytorycznej dyskusji, szybkość i trafność spostrzeżeń trudnych do wykrycia, dodatkowe przygotowanie materiałów do lekcji, wykazanie się szczególnymi wiadomościami lub umiejętnościami, pomoc kolegom w przyswajaniu wiedzy i umiejętności technicznych, wykonanie pomocy do pracowni, inne
uczeń otrzymuje „-„ za brak aktywności na lekcji, gdy:
zajmuje się na lekcji czynnościami nie związanymi z realizowanym tematem, wykazuje brak oczywistych umiejętności, niszczy prace kolegów, nie przestrzega regulaminu pracowni,
- sposób przeliczenia „+” i „-„ na oceny:
„bdb” za +,+,+,+ „db” za +,+,+,- „dst” za +,+,-,- „dop” za +,-,-,-