Komunikacja interpersonalna. Konspekt lekcji wychowawczej

Cele nauczania – po przeprowadzonych zajęciach uczeń:
-zwraca uwagę na różnorodność komunikatów, którymi posługujemy się na co dzień,
-uświadamia sobie istnienie komunikacji werbalnej i niewerbalnej,
-potrafi właściwie rozpoznawać i stosować komunikaty niewerbalne w relacjach interpersonalnych,
-zna zasady aktywnego słuchania,
-rozumie znaczenie aktywnego słuchania,
-umie wykorzystywać różne formy komunikacji w porozumiewaniu się z innymi osobami.

Metody:
-pogadanka,
-przedstawienie,
-praca w grupach,
-praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:
-załącznik nr 1: “Test umiejętności słuchania” (A. Nocuń, J. Szmagalski, Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie, Katowice 1998),
-załącznik nr 2: “Zasady aktywnego słuchania”.


Tok lekcji:
1.Czynności porządkowe.
2.Wprowadzenie uczniów do tematyki komunikacji interpersonalnej – wyjaśnienie pojęcia komunikacja werbalna i niewerbalna.
3.Komunikat werbalny – jeden z uczniów wykonuje ćwiczenie mające na celu uświadomienie wszystkim, jak ważną rolę odgrywa spójny i precyzyjny komunikat.
4.Komunikat niewerbalny – uczniowie przedstawiają kalambury.
5.Aktywne słuchanie – uczniowie wypełniają test umiejętności słuchania (załącznik nr 1).
6.Podsumowanie zajęć – wspólnie z uczniami układamy zasady aktywnego słuchania. Na zakończenie uczniowie otrzymują przygotowane wskazówki (załącznik nr 2).

Załącznik nr 1

TEST UMIEJĘTNOŚCI SŁUCHANIA

1.Zwracam uwagę na uczucia, wrażenia, zachowanie w takim stopniu, w jakim interesują mnie fakty.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

2.Potrafię także usłyszeć, co nie zostało głośno powiedziane.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

3.Wystrzegam się przerywania osobie, która do mnie mówi.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

4.Potrafię okazać zainteresowanie nie udając tego.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

5.Zwracam uwagę na to, żeby nie zrażać się do mówiącego ze względu na jego wygląd, maniery, sposób mówienia.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

6.Jestem pewien, że pozycja, status mówiącego nie ma wpływu na to jak go słucham.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

7.W trakcie słuchania wystrzegam się osądzania tego, co zostało powiedziane.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

8.Próbuję zwracać uwagę na zachowanie mówiącego, na to co mówi jego ciało.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

9.Nie przeszkadzam mówiącemu.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

10.Koncentruję się na słuchaniu, odwracam swoją uwagę od zewnętrznych wydarzeń.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

11.Potrafię słuchać kogoś, kto wypowiada się się z trudnością, powtarza się.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

12.Jako słuchający używam pozasłownej komunikacji: uśmiech, spojrzenie w oczy, kiwanie głową, przytakiwanie.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

13.Potrafię krótko posumować wypowiedź, żeby sprawdzić, czy właściwie ją zrozumiałem.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

14.Kiedy nie dociera do mnie to, co ktoś mówi, to przyznaję się do tego i proszę o wyjaśnienie.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

15.Słuchając zwracam uwagę na to, czego się mogę nauczyć od mówiącego.
zawsze
przeważnie
okazyjnie
rzadko
nigdy

Załącznik nr 2

ZASADY AKTYWNEGO SŁUCHANIA

1.Gdy ktoś mówi postaraj się zrelaksować i wyciszyć, tak byś był nastawiony na to, by to usłyszeć i zrozumieć.
2.Ucz się słuchać od początku.
3.Nigdy nie uważaj, że dobrze usłyszałeś i zrozumiałeś swojego rozmówcę na podstawie “olśnienia”, po usłyszeniu kilku pierwszych słów jego wypowiedzi.
4.Nie staraj się zbyć rozmówcy, którego wygląd, głos czy inne cechy są ci niemiłe. Bądź otwarty na pochodzące od niego informacje.
5.Nie reaguj nadmiernie emocjonalnie na słowa i poglądy mówiącego, szczególnie, gdy są one niezgodne z Twoimi. Postaraj się wysłuchać mówiącego do końca i zrozumieć jego punkt widzenia.
6.Zanim sformułujesz wniosek, pozwól mówiącemu dokończyć myśl.
7. Zwracaj uwagę nie tylko na treść wypowiedzi – obserwuj też mowę ciała mówiącego.