Opis i analiza przypadku wychowawczego: Absencja ucznia na zajęciach szkolnych

OPIS I ANALIZA PRZYPADKU


Absencja ucznia na zajęciach szkolnych

I Identyfikacja problemu

Dawid był moim uczniem od I klasy technikum. Uczeń pochodził z pełnej wielodzietnej rodziny. Rodzice utrzymywali się z gospodarstwa rolnego, ojciec dodatkowo pracował zawodowo. Przez 3 kolejne lata nauki Dawid dał się poznać jako dobry uczeń, silnie związany z grupa rówieśniczą, nie sprawiający kłopotów wychowawczych. Jednakże w IV klasie technikum uczeń zaczął opuszczać pojedyncze godziny, czasami nawet całe dni. Problem absencji mojego ucznia szczerze mnie zaniepokoił, gdyż zdawałam sobie sprawę z realnych zagrożeń z niej wynikających, szczególnie dla ucznia klasy maturalnej.

II Geneza i dynamika zjawiska.

We wrześniu i październiku 2011 Dawid opuścił 31h lekcyjnych, z czego 10, były to godziny nieusprawiedliwione. Postanowiłam przeprowadzić szczerą rozmowę z uczniem w celu ustalenia przyczyn nieobecności. Uczeń w rozmowie wyjaśniał, że nieobecności wynikały z choroby, co potwierdziła matka chłopca, a godziny nieusprawiedliwione były wynikiem pójścia na wagary. W związku z powyższych wytłumaczyłam uczniowi konsekwencje takiego zachowania dla ucznia klasy maturalnej, ustaliliśmy zasady współpracy. Dawid obiecał uczęszczać na zajęcia, a mama zobowiązała się informować mnie telefonicznie o przyczynach każdej nieobecności syna. Jednakże sytuacja znowu zaczęła się powtarzać, liczba opuszczonych godzin rosła, przy czym uczeń tym razem nie usprawiedliwiał swoich nieobecności. Zauważyłam, że na lekcjach był zaangażowany, nie sprawiał trudności. Spostrzeżenia te potwierdzili inne nauczyciele. Jednakże uczeń coraz częściej opuszczał zajęcia, a nieobecności zaczęły się przekładać na coraz słabsze wyniki w nauce, co mogłoby doprowadzić do otrzymania ocen niedostatecznych za 1 półrocze roku szkolnego lub co gorsza w konsekwencji do nieukończenia szkoły. Dodatkowo Dawid zdawał się bagatelizować problem twierdząc, że sobie poradzi i do takiej sytuacji nie dopuści. Należało podjąć kroki w celu zmiany nastawienia ucznia do obowiązków szkolnych oraz do zwiększenia kontroli rodzicielskiej, nauczycielskiej i koleżeńskiej.

III. Znaczenie problemu i prognoza rozwoju sytuacji.

Opuszczanie zajęć lekcyjnych może przyczynić się do słabszych wyników w nauce ,a w konsekwencji do nieukończenia szkoły, konfliktu z prawem, czy też sięgania po używki.
Brak zrozumienia sytuacji ze strony rodziców może spowodować dalsze pogłębianie się problemów.

Prognoza negatywna – w przypadku zaniechania oddziaływań:
~ uczeń nie opanuje umiejętności i wiadomości przewidzianych programem nauczania
~ nie ukończy szkoły
~ nie zda egzaminów zewnętrznych
~ otrzyma bardzo niską ocenę z zachowania
~ zostanie „odrzucony” przez zespół klasowy
~ nie wykorzysta swojego potencjału, zrezygnuje z rozwoju swoich zainteresowań
~ będzie w większym stopniu narażony na popadnięcie w nałogi i kontakty ze złym towarzystwem, co może doprowadzić do konfliktu z prawem

Prognoza pozytywna – w przypadku wdrożenia działań
~ uczeń będzie systematycznie uczęszczał na zajęcia szkolne
~ nadrobi zaległości w nauce
~ opanuje wiadomości i umiejętności przewidziane programem nauczania
~ będzie rozwijać swoje zainteresowania
~ ukończy szkołę
~ zda egzaminy zewnętrzne
~ bardziej zintegruje się z zespołem klasowym

IV Propozycje rozwiązania problemu
Cele:

1. Doprowadzić do tego, iż :
a) uczeń zacznie systematycznie uczęszczać na lekcje
b) uczeń zmieni stosunek do obowiązków szkolnych i nauczycieli
c) uczeń nadrobi zaległości powstałe w wyniku nieobecności w szkole
d) uczeń ukończy szkołę
e) uczeń zda egzaminy zewnętrzne
f) współpraca pomiędzy nauczycielami, pedagogiem, rodzicami i uczniem zostanie uściślona

Zadania:
a) naprawcze:
• rozmowa nauczyciela z uczniem - uświadomienie problemu, wyjaśnienie konieczności zmian jego zachowania,
• współpraca z pedagogiem
• rozmowy z rodzicami
b) profilaktyczne:
• zorganizowanie pomocy koleżeńskiej,
• uświadomienie klasie powagi problemu, zachęcanie uczniów do unikania krytykowania, wyśmiewania ucznia
• uświadomienie uczniowi jego wartości i podwyższenie jego samooceny poprzez zauważanie najmniejszych sukcesów, chwalenie, angażowanie w życie klasy

V. Wdrażanie oddziaływań i ich efekty.

Po dostrzeżeniu problemu związanego z absencją ucznia i postawieniu sobie zadań zaczęłam ich realizację. W listopadzie przeprowadziłam kolejną rozmowę z uczniem, informując go o realnym zagrożeniu ocenami niedostatecznymi z 3 przedmiotów za 1 półrocze oraz nieodpowiednią oceną z zachowania. Dawid wydawał się być obecnym stanem rzeczy.
O zaistniałej sytuacji poinformowałam tez rodziców chłopca. W międzyczasie przeprowadziłam też rozmowę z pedagogiem szkolnym, który potwierdził słuszność moich działań oraz zobowiązał się porozmawiać z uczniem, a w razie konieczności skontaktować ucznia z psychologiem. Kilka dni później doszło do spotkania ucznia, rodziców i wychowawcy. Ustalaliśmy, że będę telefonicznie informować rodziców o każdej opuszczonej godzinie, natomiast oni zobowiązali się do osobistego przywożenia i odbierania syna ze szkoły. Dawid wyraził zgodę na przedstawiony plan działań. W grudniu pedagog przeprowadził rozmowę z uczniem.
Wdrożone działania wymagały również ścisłej współpracy z innymi nauczycielami, którzy informowali mnie o każdej opuszczonej godzinie i ocenach niedostatecznych, a ja z kolei przekazywałam tę wiedzę rodzicom ucznia. Klasa również włączyła się do pomocy koleżeńskiej, starała się go wspierać i nie zniechęcać. Dodatkowo jako wychowawca powierzałam mu nieobciążające go zadania wychowawcze, starałam się dostrzegać wszelkie, najdrobniejsze przejawy poprawy zachowania i za nie chwalić.

W grudniu liczba opuszczonych godzin się zmniejszyła, a uczniowi udało się poprawić większość ocen niedostatecznych. Niestety uczniowi nie udało się uzyskać pozytywnej oceny z matematyki na 1 półrocze. Natomiast w II semestrze nastąpił przełom. Frekwencja ucznia w znacznym stopniu się poprawiła i uczeń opuścił tylko kilka godzin lekcyjnych w ciągu semestru. Poprawił też swoje oceny, ukończył szkołę z pozytywnymi ocenami oraz zdał egzamin maturalny i egzamin zawodowy.
Powyższy przypadek dowodzi jak ważne jest wczesna identyfikacja problemu i wdrożenie działań naprawczych we współpracy z rodzicami, nauczycielami i rówieśnikami. Praca z uczniem wymagała wiele cierpliwości i zaangażowania, ale jednocześnie pozytywne rozwiązanie tego przypadku przyniosło mi ogromną satysfakcję.