Adresaci: Dzieci przedszkolne w wieku 4-5 lat
Miejsce wdrożenia programu: Przedszkole Publiczne Nr 46 w Szczecinie
Warunki realizacji programu: Pracownia matematyczna, ogród przedszkolny
Czas trwania: Rok szkolny 2012/2013, pięć razy w tygodniu po jednej godzinie
Opis zasad programu:
Program rozwijania umiejętności matematycznych dzieci w wieku przedszkolnym ma na celu poszerzenie i utrwalenie wiedzy z zakresu edukacji matematycznej, rozbudzania zainteresowań matematycznych, rozwinięcie umiejętności logicznego myślenia. Wprowadza treści matematyczne z elementami ruchu, które sprzyjają rozwijaniu wszystkich funkcji motorycznych i uczą dzieci matematyki w sposób przyjemny i zabawny. Realizowane treści będą wychodziły poza podstawę programową i wystąpią w formie zabaw ruchowych, zabaw dydaktycznych i gier, usprawniając między innymi orientację przestrzenną, liczenie, klasyfikowanie oraz łączenie treści matematycznych z życiem codziennym poprzez posługiwanie się pieniędzmi. Program zakłada planowanie i szacowanie wydatków z użyciem kalkulatora oraz samodzielne układanie zadań i zagadek matematycznych. Naszym zdaniem program będzie tworzyć przyjemną atmosferę oraz system wzmocnień pozytywnych, co istotnie wpłynie na korzystne nastawienie dzieci do poszerzania umiejętności z zakresu matematyki.
Cele ogólne:
• Rozwijanie uzdolnień matematycznych u dzieci w wieku przedszkolnym;
• Poszerzenie wiedzy z zakresu matematyki z klasy I szkoły podstawowej;
• Rozwijanie zainteresowań matematycznych;
• Rozwijanie umiejętności logicznego myślenia i spostrzegawczości;
• Kształtowanie umiejętności dokonywania, w toku działania, prostych operacji umysłowych: porównywania, klasyfikowania;
• Rozwijanie umiejętności współpracy z innymi;
• Kształtowanie pojęć matematycznych dotyczących orientacji w przestrzeni, wielkości i kształtu oraz czasu;
Cele szczegółowe:
• Tworzy i klasyfikuje zbiory.
• Klasyfikuje i segreguje różne przedmioty według wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia.
• Przelicza zbiory w zakresie 20.
• Układa obiekty w serie rosnące i malejące.
• Konstruuje gry.
• Rozwiązuje łamigłówki, zagadki matematyczne.
• Określa kierunki przestrzeni.
• Liczy kolejno i wstecz w zakresie do 20.
• Posługuje się liczebnikami porządkowymi w zakresie do 20.
• Dodaje i odejmuje w zakresie do 20.
• Sprawdza dodawanie za pomocą odejmowania i odwrotnie.
• Rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka.
• Dodaje jednakowe składniki w zakresie 10.
• Rozwiązuje zadania jednodziałaniowe z treścią i stosuje zapis cyfrowy oraz znaki działań +,-,=.
• Dokonuje prostych pomiarów długości (linijką centymetrową), czasu, masy, temperatury.
• Porównuje długość obiektów.
• Waży przedmioty, różnicuje przedmioty cięższe, lżejsze.
• Odmierza płyny różną miarką.
• Używa nazw dni tygodnia i miesięcy w roku.
• Posługuje się kalendarzem.
• Rozpoznaje czas na zegarze (godziny).
• Posługuje się pieniędzmi (monety 1,2,5 zł oraz banknot 10 zł).
• Rozpoznaje figury geometryczne (koło, trójkąt, kwadrat, prostokąt) i podaje ich cechy.
Treści kształcenia:
• Ustala równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów w porównywanych zbiorach.
• Układa obiekty w serie rosnące i malejące, numeruje je.
• Klasyfikuje obiekty.
• W sytuacjach trudnych i wymagających wysiłku intelektualnego zachowuje się rozumnie, dąży do wykonania zadania.
• Wprowadza kierunki od siebie i innych osób; określa położenie obiektów względem obranego obiektu.
• Dostrzega symetrię.
• Sprawnie liczy obiekty, wymienia kolejne liczebniki od wybranej liczby, także wspak.
• Wyznacza sumy i różnice manipulując lub rachując na zbiorach zastępczych.
• Zapisuje rozwiązanie zadania z treścią przedstawionego słownie w konkretnej sytuacji, stosując zapis cyfrowy i znaki działań.
• Mierzy długość posługując się np. linijką.
• Waży przedmioty: różnicuje przedmioty cięższe, lżejsze, wie, że towar w sklepie jest pakowany według wagi.
• Odmierza płyny kubkiem i miarką litrową.
• Nazywa dni tygodnia i miesiące w roku.
• Orientuje się do czego służy kalendarz i potrafi z niego korzystać.
• Rozpoznaje czas na zegarze.
• Zna będące w obiegu monety i banknoty (monety 1,2,5 zł oraz banknot 10 zł).
• Rozpoznaje i nazywa figury geometryczne.
• Potrafi skonstruować grę matematyczną i ustalić zasady gry.
• Potrafi tworzyć nowe wiersze, rymowanki, wyliczanki z użyciem słownictwa matematycznego (liczebniki porządkowe, nazewnictwo figur geometrycznych, rozróżnianie kolorów itd.)
Metody pracy:
• Czynne:
Metoda ćwiczeń: gry i zabawy matematyczne, ćwiczenia ułatwiające zapamiętywanie nowych pojęć matematycznych, metoda zadań stawianych dzieciom, samodzielnych doświadczeń, praktycznego działania, metoda aktywnego działania w powiązaniu z pedagogiką zabawy, gimnastyka umysłu wg P. Dennisona, metoda nauki pojęć matematycznych wg E. Gruszczyk – Kolczyńskiej, gry i zabawy ruchowo – dydaktyczne.
• Słowne:
Przekaz słowny nauczyciela, zagadki, rymowanki, piosenki, wierszyki, bajki matematyczne, instrukcje słowne omawianie gier, ilustracji, układanek, plansz matematycznych, mat do działań ruchowych, burza mózgów.
• Percepcyjne:
Obserwacja, dopasowanie obrazka do określonej cyfry, kolorowanie kolorem z kodem cyfrowym lub geometrycznym.
Forma pracy:
• Indywidualna
• Zespołowa
• Grupowa
Ćwiczenia matematyczne będą realizowane podczas zajęć zorganizowanych w pracowni matematycznej lub na terenie ogrodu przedszkola. Praca będzie prowadzona z dziećmi zróżnicowanymi wiekowo przejawiającymi uzdolnienia matematyczne. Zajęcia będą organizowane tak, aby dziecko przyswoiło elementy matematyki w sposób bezstresowy i naturalny.
Środki dydaktyczne:
• Gry dydaktyczne,
• Kości do gier,
• Woreczki z liczmanami,
• Ilustracje,
• Kartoniki z cyframi i znakami matematycznymi,
• Domino liczbowo – obrazkowe,
• Obrazki z działaniami, liczbami,
• Płyty muzyczne z piosenkami matematycznymi,
• Karty do samodzielnej pracy dziecka,
• Rymowanki, wyliczanki, wierszyki matematyczne,
• Zabawki, klocki, pluszaki,
• Karty do gry,
• Kalkulatory,
• Maty do zabaw ruchowych.
Założone osiągnięcia uczniów:
• Samodzielne tworzy grę matematyczną wraz z jej regułami gry.
• Potrafi innym wyjaśnić zasady gry.
• Potrafi ułożyć i rozwiązać proste zadania z treścią.
• Rozwiązuje łamigłówki, rebusy i zagadki matematyczne.
• Klasyfikuje i segreguje przedmioty wg jednej lub kilku cech.
• Potrafi określić kierunki w przestrzeni.
• Sprawnie liczy kolejno i wstecz w zakresie do 20.
• Posługuje się liczebnikami porządkowymi w zakresie do 20.
• Potrafi dodawać i odejmować w zakresie do 20.
• Potrafi rozwiązać łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka.
• Wie, jak dokonać prostych pomiarów długości, czasu, masy, temperatury.
• Wie, jak zważyć różne przedmioty.
• Potrafi odmierzyć płyn różną miarką.
• Nazywa dni w tygodniu i miesiące w roku oraz wymienia kolejne miesiące od wybranego miesiąca.
• Wie, jak posługiwać się kalendarzem.
• Potrafi odczytać godziny na zegarze.
• Rozpoznaje i nazywa pieniądze (monety 1,2,5 zł oraz banknot 10 zł).
• Rozpoznaje i nazywa różne figury geometryczne oraz podaje ich cechy.
Warunki umożliwiające osiągnięcie celów:
W działaniu pedagogicznym podczas zabaw i zajęć z zakresu zagadnień matematycznych należy stworzyć dzieciom określone warunki: atrakcyjne środki dydaktyczne i pomoce dostosowane do wieku i możliwości dzieci, życzliwą atmosferę oraz zastosować pozytywny system wzmocnień, który otworzy dzieci na świat matematyki oraz umożliwi realizacje zamierzonych celów.
Sposoby oceny osiągnięć uczniów:
• Po każdym zrealizowanym bloku w formie karty diagnozy, testów, quizów.
• Końcowa ewaluacja
Sposoby ewaluacji programu:
• Udział w konkursach, olimpiadach międzyprzedszkolnych,
• Arkusz obserwacji,
• Wytwory prac,
• Informacja zwrotna od rodziców w postaci ankiety dla rodziców, która będzie przeprowadzona raz lub dwa razy w roku szkolnym, a kwestionariusz ankiety może ulec modyfikacji w zależności od wieku dziecka objętych programem lub zmian zachodzących w trakcie wdrażania programu.
Ewaluacja pozwoli nam na wnikliwą analizę skuteczności wdrażania programu oraz na dokonanie modyfikacji w zakresie treści programowych lub metod pracy z dziećmi o ile wyniknie taka potrzeba.
Plan realizacji programu:
• BLOK I - w zakresie liczenia i sprawności rachunkowych.
• BLOK II - w zakresie czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki.
• BLOK III- w zakresie orientacji przestrzennej.
• BLOK – IV w zakresie intuicji geometrycznej.
• BLOK V- w zakresie pomiaru.
• BLOK VI - w zakresie obliczeń pieniężnych.