Program pedagogiczny "Mała Akademia Sztuki"

PROGRAM PEDAGOGICZNY „MAŁA AKADEMIA SZTUKI”

I. WSTĘP I OPIS:
Edukacja teatralna umożliwia wykorzystanie naturalnej skłonności dziecka do naśladownictwa i zabawy, a także aktywności ruchowej. Teatr powinien być przyjemnością
i sposobem na kreatywne spędzenie wolnego czasu. Każde dziecko ma możliwość zaistnienia w grupie i odczucia, że jest ważne. Zabawy w teatr rozwijają wyobraźnię, pomysłowość oraz swobodną, twórczą aktywność. Pozwalają wykazać się, wyzwolić energię
w twórczości słownej czy ekspresji ruchowej. Dają również duże efekty w pracy terapeutycznej z dziećmi nadpobudliwymi i nieśmiałymi. Dzieci ciche oraz zamknięte
w sobie mają okazję do swobodnego bycia sobą lub kimś wymarzonym.
Celem zajęć „Małej Akademii Sztuki” jest wprowadzenie uczniów
w świat teatru, umożliwienie przeżywania czegoś wyjątkowego, stworzenie warunków do samorealizacji „na deskach teatru”. Główną uwagę poświęca się na działalność twórczą dzieci ich rozwój emocjonalny, uczuciowy i ruchowy, oraz zaspokajanie potrzeb psychofizycznych.
Program ten umożliwia uczestniczenie w zajęciach „Małej Akademii Sztuki” dzieciom, które były członkami świetlicowego zespołu teatralnego „Świetlik” oraz wszystkim chętnym uczniom klas IV – VI niezależnie od predyspozycji i zdolności. Program i repertuar został dostosowany do możliwości dzieci. Dobór metod i form może być swobodnie modyfikowany przez nauczycieli tak, aby zachęcać uczniów do udziału w nich oraz zaspokoić ich potrzeby samorealizacji, poznania oraz akceptacji. Program zakłada również kontakty
z rodzicami poprzez ich udział w przedstawieniach i inscenizacjach oraz pomoc
w przygotowaniu rekwizytów i dekoracji do przedstawień.

II. CELE PROGRAMU:
Głównym celem programu jest wszechstronny rozwój dziecka, a w szczególności rozwijanie jego wyobraźni, kreatywności oraz przygotowanie go do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym.

CELE OGÓLNE:
• Pobudzanie i rozwijanie zainteresowania teatrem,
• Rozwijanie indywidualnych zdolności, zainteresowań oraz twórczej aktywności,
• Angażowanie uczniów w życie kulturalne szkoły; umożliwienie prezentacji własnych dokonań,
• Rozwijanie poczucia przynależności do grupy, budowanie więzi emocjonalnej, umiejętności pracy w zespole,
• Rozwijanie wrażliwości estetycznej poprzez projektowanie przestrzeni scenicznej.

CELE SZCZEGÓŁOWE:

• Doskonalenie umiejętności poprawnej wymowy, techniki głośnego czytania oraz recytacji z odpowiednią artykulacją, akcentem, tempem, rytmem i intonacją,
• Uwrażliwianie na piękno i kulturę słowa,
• Doskonalenie umiejętności wyrażania stanów emocjonalnych,
• Budowanie świadomości własnego ciała,
• Poznanie istoty teatru poprzez planowanie inscenizacji, obmyślanie
i tworzenie kostiumów, charakteryzacji i scenografii,
• Wzbogacenie języka o terminologię teatralną,
• Przygotowanie przedstawień na szkolne i pozaszkolne przeglądy teatralne.

III. TREŚCI KSZTAŁCENIA

1. ĆWICZENIA APARATU MOWY I UKŁADU ODDECHOWEGO
• Emisja głosu,
• Ćwiczenia artykulacyjne,
• Ćwiczenia narządów oddechowych,
• Wyrabianie właściwych ruchów przepony,
• Ćwiczenia aparatu mowy,
• Ćwiczenia dykcyjne
2. INTERPRETACJA SCENICZNA TEKSTU
• Głośne czytanie tekstu z zachowaniem odpowiedniej artykulacji, intonacji, prawidłowym tempem, rytmem i akcentem,
• Czytanie tekstu z podziałem na role,
• Posługiwanie się gestem oraz mimiką przy interpretacji tekstu
3. TEATR RUCHU
• Ruch sceniczny,
• Podstawy pantomimy,
• Zabawy naśladujące i odtwarzające,
• Zabawy dramowe
4. MUZYKA W TEATRZE
• Nauka piosenek i interpretacja utworów muzycznych,
• Znaczenie muzyki w przedstawieniu teatralnym,
• Ćwiczenia choreograficzne,
• Zależność pomiędzy emocjami, a środkami wizualnymi i akustycznymi,
5. TWORZENIE SCENARIUSZA I ADAPTACJA SCENICZNA UTWORU LITERACKIEGO
• Tworzenie scenariusza na podstawie słów kluczych,
• Tworzenie scenariusza na zadany temat,
• Tworzenie scenariusza na podstawie znanych tekstów
6. SCENOGRAFIA
• Komponowanie przestrzeni scenicznej: kostiumów, rekwizytów, dekoracji,
• Poznanie technik wykonania rekwizytów
7. OCENA WŁASNYCH WYSTĘPÓW
• Analiza przebiegu widowiska,
• Ustalenie mocnych i słabych stron własnej gry aktorskiej
8. WIEDZA O TEATRZE
• Poszerzenie zakresu słownictwa o terminy teatralne,
• Kształtowanie zasad kulturalnego zachowania się w teatrze i na scenie

IV. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW:

Konstrukcja programu pozwala na swobodny dobór treści, metod i form, tak, by móc je dostosować do możliwości i potrzeb dzieci. Na zajęciach powinny być stosowane metody aktywizujące różne sfery psychofizyczne, uwzględniające i pobudzające zainteresowania ucznia, takie jak: drama, inscenizacja, scenki sytuacyjne, ćwiczenia dykcyjne i językowe.
Efektem pracy zespołu teatralnego będzie wspólne przygotowanie
i prezentacja spektakli i inscenizacji na bazie wybranych tekstów lub tekstów własnych.

METODY:
1. Podające (przyswajanie podanego tekstu, instruktaż, praca z tekstem).
2. Problemowe (odkrywanie nowych sposobów rozwiązywania problemów).
3. Aktywizujące (samodzielna praca twórcza, dyskusje, metoda prób
i błędów, przeżywanie treści i wartości wspomagające odczuwanie zmysłowe i koncentrację, burza mózgów).
4. Ekspresyjne (wyrażanie uczuć, emocji, postaw, poglądów, zabawy inscenizacyjne).
5. Praktyczne (zmienianie rzeczywistości i samego siebie w dramie, sztuce teatralnej, inscenizacji).

FORMY PRACY
• ćwiczenia teatralne, drama, ćwiczenia improwizacyjne, dykcyjne, oddechowe;
• przygotowywanie inscenizacji i prezentacja przed publicznością szkolną i lokalną,
• udział w przeglądach i festiwalach teatralnych,
• okazjonalne wyjścia do teatru oraz kina.

V. BIBLIOGRAFIA
1. Bancarzewska W.: Śmieszne scenariusze poważnych imprez szkolnych. Warszawa 1999
2. Bohner T.: Zabawy ułatwiające nawiązywanie kontaktów. Dla kreatywnych grup i kółek teatralnych. Kielce 2002
3. Broszkiewicz B., Jarek J.: Warsztaty edukacji teatralnej Wrocław 2001
4. Ciarkowska J.: Baśniowy świat na scenie. Goleszów 1999
5. Cybulska J.: Inscenizowanie zabaw na podstawie literatury. Warszawa 1991
6. Dylak S., Wprowadzenie do konstruowania programów szkolnych, Warszawa 2003.
7. Dziedzic A ., Gudro M., Drama w szkole podstawowej, Warszawa. 1995
8. Flemming I., Fritz J., Teatr w szkole, Kielce 2000.
9. Gutowska J.: Teatrzyk szkolny. Scenariusze przedstawień dla dzieci. Warszawa 1994
10. Halbig J., Webnert R., Bawimy się wszyscy, Kielce 2000.
11. Hlubek I.: Teatr niewielki. Kraków 2003
12. Kacprowicz Z., Maleńki teatrzyk na wielkie okazje, Kraków 2000.
13. Kida J.: Wpływ sztuki teatralnej na kształtowanie postaw estetycznych dzieci i młodzieży. [w:] Sztuka a świat dziecka. Rzeszów 1996
14. Klus – Stański D.: Między wzruszeniem a śmiechem. Kraków 1998
15. Kołodziejska I.: Teatrzyk dla klas młodszych. Płock 1997
16. Kubiczek M., Kółko teatralne w szkole podstawowej i gimnazjalnej, Warszawa 2003.
17. Lubienicka A. ( red. ), Przygoda z dramą, Wrocław 1994.
18. Machulska H., Pruszkowa A., Tatarowicz J.: Drama w szkole podstawowej. Warszawa 1997
19. Madej D. A.: Mój warsztat teatralny. Warszawa
20. Maj A., Nawrocka M., Sorbian – Kardaś E., Stępień M., Inscenizacje i zabawy ruchowe w klasach I – III, Warszawa 2000.
21. Makowska K.: Przygoda z teatrem. Warszawa
22. Maksymiak A.: Teatr w szkole. Wrocław 1998
23. Miłkowski T.: Szkolny słownik teatralny Warszawa 1997
24. Nowicki E.: Dzieje teatru w Polsce. Poznań 2000
25. Pankowska K.: Edukacja praz dramę. Warszawa 1996
26. Piątek T.: Drama w edukacji wczesnoszkolnej jako możliwość kreowania siebie i świata. [w:] Sztuka a świat dziecka. Rzeszów 1996
27. Stasica J., Rozwijanie fantazji, zainteresowań i zdolności uczniów, zajęcia relaksujace, Kraków 2001.
28. Szymańska.: Przewodnik metodyczny dla nauczycieli. Drama w nauczaniu początkowym. Łódź 1996
29. Śliwerski B., Edukacja autorska, Kraków 1996.
30. Way B.: Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży. Warszawa 1995
31. Wójcik Z. Zabawa w teatr cz.2, Warszawa 1997.
32. Grzegrzółka K., Solnicka M., Nasze zabawy w teatr, " Nasz czas" 2002 nr 2.
33. Jaworowicz B.: Wychowanie przez teatr i dla teatru. „Polonistyka „ 1992 nr 6
34. Ruszała J.,Wspomaganie rozwoju dziecka metodą teatralną, "Nasz czas" 2002 nr 4


Autorzy programu: Natalia Bremer, Joanna Stokłosa
Wychowawcy świetlicy szkolnej w Zespole Szkół Sportowych nr w Chorzowie