Kiedy dziecko osiąga gotowość szkolną

Moment, w którym dziecko pierwszy raz idzie do szkoły jest przeżyciem nie tylko dla niego samego, ale również dla jego rodziców. Jest to moment przełomowy, moment radości i dumy. Rodzice , nauczyciele mają różnorakie obawy czy dziecko poradzi sobie z tak wielką zmianą? Czy będzie potrafiło podporządkować się szkolnej dyscyplinie? Czy wejdzie w pozytywne relacje z rówieśnikami i nauczycielami? Czy wreszcie da sobie radę z przyswajaniem materiału szkolnego.

DEFINICJA DOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ:
Dojrzałość szkolna według znanego polskiego pedagoga Stefana Szumana to poziom rozwoju w sferach: fizycznej, umysłowej, emocjonalnej i społecznej, który czyni dziecko wrażliwym i podatnym na nauczanie i wychowanie w pierwszej klasie szkoły podstawowej.
Zapoznajmy się zatem pokrótce z każdą z wyżej wymienionych sfer:

Sfera motoryczna – dobra koordynacja ruchów, w szczególności rąk i palców, co jest ważne w nauce pisana. Dziecko pretendujące do pójścia do szkoły powinno być odporne na zmęczenie i dysponować odpowiednim dla swojego wieku zasobem sił fizycznych. Dobra sprawność rąk, koordynacja ruchowa oraz koordynacja ruchowo – wzrokowa będą szczególnie potrzebne podczas bardzo różnorodnych zajęć w szkole, od pisania począwszy, po przez kolorowanie, na wycinaniu i wydzieraniu skończywszy.

Sfera umysłowa – dziecko dojrzałe umysłowo interesuje się nauką szkolną i wszystkim co jej dotyczy, czyli czytaniem, pisaniem, liczeniem. Potrafi skupić uwagę przed dłuższy czas na jednej czynności i co ważne potrafi rozpoczęte zadanie doprowadzić do końca. Dziecko dojrzałe umysłowo potrafi bez problemu porozumiewać się z innymi, zaś jego mowa jest poprawna artykulacyjnie. Bez problemu rozumie przekazywane mu polecenia, instrukcje czy wiadomości .

Sfera emocjonalna – dziecko dojrzałe emocjonalnie odczuwa więź ze swoim najbliższym otoczeniem. Odpowiednio reaguje na pozytywne bądź negatywne uwagi dotyczące zachowania lub nauki. Nie ma napadów złości, nie płacze z błahego powodu, nie popada w częste konflikty z rówieśnikami. Znaczy to, że potrafi odpowiednio do swojego wieku panować nad swoimi emocjami, potrafi je kontrolować.

Sfera społeczna – dziecko dojrzałe w sferze społecznej bez problemów nawiązuje kontakty z innymi. Nie ma problemów z przestrzeganiem zasad i reguł panujących w klasie, potrafi współżyć w grupie. Jest samodzielne w podstawowych czynnościach, a więc - myciu się, ubieraniu, pakowaniu plecaka czy odrabianiu zadania domowego. 7 latek powinien umieć odróżnić co dobre, a co złe. Powinien też wiedzieć jak należy prawidłowo przechodzić przez jezdnię.

Powyżej tylko pokrótce przedstawiłam jakie cechy charakteryzują dziecko gotowe pójść do szkoły. Ocenę dojrzałości szkolnej dziecka przeprowadza się na podstawie różnych kwestionariuszy, arkuszy obserwacji oraz testów. Zachęcam do zastosowaniu testu Gotowości Szkolnej Anny Brzezińskiej, który niejednokrotnie sama wykorzystuję w swojej pracy. Pozwala określić postępy dziecka nie tylko na koniec roku, ale również w jego trakcie, nauczyciele nie tylko powinni zadbać o gotowość szkolną dzieci, ale również śledzić jej zaawansowanie. Bardzo ważna w przygotowaniu dziecka do szkoły jest współpraca nauczycieli z rodzicami. Rodzice muszą zdawać sobie sprawę, ze dziecko może inaczej zachowywać się w domu, a inaczej w przedszkolu. Powinni obiektywnie podchodzić do uwag nauczyciela i wykazywać zainteresowanie pracą dziecka.
Pamiętać trzeba również, że jedne dzieci dojrzałość szkolną osiągają bardzo szybko, a inne bardzo wolno i nie oceniajmy dziecka po jego zdolnościach, ale nauczymy je wierzyć w siebie i we własne możliwości okazując mu zrozumienie, zainteresowanie i poświęcając czas.