Charakterystyka Pana Kleksa

1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
• zna zasady tworzenia charakterystyki oraz opisu.
• zna charakterystyczne elementy i zwroty wchodzące w strukturę opisu postaci,
• zna treść lektury,
• rozumie przeznaczenie opisu oraz charakterystyki oraz zna różnice istniejące między nimi.
b) Umiejętności
Uczeń:
• potrafi wskazać podobieństwa i różnice między wizją filmową a książkową „Akademii Pana Kleksa”,
• potrafi samodzielnie, własnymi słowami opisać bohatera wskazując jego cechy wyglądu oraz charakteru,
• potrafi wyodrębnić charakterystyczne słowa, zwroty, cytaty najtrafniej oddające wygląd i charakter opisywanej postaci,
• potrafi namalować bajkową postać Kleksa z uwzględnieniem jego faktycznego wyglądu popartego odpowiednimi cytatami wypisanymi z lektury,
• zdobywa umiejętności pracy w zespole.

2. Metoda i forma pracy
Burza mózgów, praca z całą klasą, praca w grupach, elementy heurezy, praca z tekstem.

3. Środki dydaktyczne
Fragmenty lektury opisujące Kleksa, które będą pomocne przy tworzeniu wizerunku bohatera.
Fragment filmu, w którym pojawia się cała postać Kleksa, pomocny przy wizualizacji bohatera.
Materiały z definicją opisu i charakterystyki przygotowane przez nauczyciela.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć. Prosi o wyjaśnienie za pomocą luźnych skojarzeń definicji charakterystyki oraz opisu. Następnie rozdaje kartki z definicjami omawianych pojęć. Uczniowie próbują samodzielnie wyjaśnić definicje w odniesieniu do Pana Kleksa.

b) Faza realizacyjna
1. Wykorzystując uzyskane wcześniej informacje, nauczyciel wspólnie z uczniami tworzy poprawne definicje opisu i charakterystyki. Uczniowie zapisują je na otrzymanych wcześniej kartkach, po czym wklejają je do zeszytu.
2. Prowadzący zajęcia prosi uczniów o przeczytanie kilku fragmentów tekstu oddających trafnie wygląd bohatera.
3. Przy pomocy nauczyciela uczniowie wypisują z tekstu lektury charakterystyczne zwroty i wyrażenia opisujące wygląd oraz charakter Kleksa. Skojarzenia uczniów zostają zapisane na tablicy w formie równoważników zdań.
4. Nauczyciel objaśnia uczniom zapis charakterystyki oraz opisu.
5. W tekście Brzechwy (lub w materiałach przygotowanych wcześniej przez nauczyciela) uczniowie samodzielnie wyszukują fragmenty, w których znajdują się opisy wyglądu bohatera.
6. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 3–4-osobowe. Zespoły redagują wspólnie krótki opis lub charakterystykę Kleksa, wzbogacając go oprawą plastyczną.

c) Faza podsumowująca
1. Uczniowie czytają na forum klasy napisane i samodzielnie zilustrowane opisy. Nauczyciel ocenia najciekawsze prace uczniów.
2. Uczniowie oglądają wraz z nauczycielem fragmenty filmu, w których wyeksponowana jest postać Kleksa. Po obejrzeniu wskazują różnice i podobieństwa w opisie Kleksa proponowanym przez reżysera oraz przez Jana Brzechwę.

5. Bibliografia
1. Brzechwa J., Akademia pana Kleksa, Siedmioróg, Warszawa 1996.
2. Głowiński M., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., Zarys teorii literatury, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1975.
3. Markowski A., Kultura języka polskiego, PWN, Warszawa 2005.

7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Najlepsze prace uczniów są czytane na głos na kolejnej godzinie lekcyjnej.