Pytanie o nauczyciela powinno być obecne w jego praktyce edukacyjnej.
Każdy nauczyciel powinien zadawać sobie pytania , poruszać problemy w dyskusjach i badaniach, które poparte są jego zdolnościami intelektualnymi na własnej przestrzeni życiowej, osobistej i zawodowej.
Taki nauczyciel jest zorientowany na ludzi, na dzieci jako wychowanków i na siebie samego.
Humanistyczna myśl wychowawcza upomina się właśnie o pozytywne spojrzenie na kwestie bycia życzliwym nauczycielem , pozbawionym podejrzliwości względem ludzi , lecz otwartym na wszelkie dyskusje, kwestie sporne, krytyczne podejście po to, by kreować własny światopogląd i własną postawę w przekazywaniu wiedzy.
"W pluralistycznej wizji edukacyjnej dialog i spor z innymi racjami ujmowany jest jako niezbędny warunek autokreacji i rozwoju podmiotu wychowania".
Humanistyczna myśl wychowawcza uwzględnia także osobę nauczyciela o cechach człowieka dobrego i mądrego, zatem w kontekście tej myśli powinien zorientować się na dzieci i tworzyć własny świat zgodny z nimi.
Mądry nauczyciel powinien zajmować postawę zdystansowaną wobec gotowej wiedzy o świecie, gotowego, jednoznacznego wzorca czy rozwiązania.
Skąd dzisiaj wciąż pojawiający się problem przemocy, agresji, buntu i wszelkiej niesubordynacji w postawach dzieci i młodzieży?
Otóż uważam, iż problem tkwi w wymogach współczesności zorientowanej jedynie na sprawność, efektywność i karierę prestiżową oraz ekonomiczną jednostki.
Gubimy natomiast gdzieś człowieka. Pomijamy wyższe wartości. Nie potrafimy często zrozumieć drugiego człowieka, wczuć się w jego sytuację, pomyśleć o jego potrzebach.
Dziś trudniej zrozumieć nam słowa: "miłość dusz ludzkich" Korczaka.
Formułując pytanie o nauczyciela rozwiązujemy wiele problemów natury współistnienia i współdziałania korzystnych dla siebie samego i wychowanków.
Pytamy również o kontekst nauczycielskiego działania i jego wzmaganie się z naporem konkurencyjnych sił, nacisków oraz barier rozwoju.
Pytamy także o przyszłość i perspektywę nauczycielskiego zawodu, poddajemy refleksji to, co dzieje się we współczesnym świecie, dochodzimy do wniosku, że wszystko to nie jest wartościowe ani etyczne i w żaden sposób nie wpływa pozytywnie na jakość życia człowieka.
Ważny jest także w pytaniu o nauczyciela, jego stosunek do przeszłości, która ukształtowała nasz sposób spostrzegania i odczuwania świata, którego nie jest się w stanie zanegować i unieważnić.
Mam jednak wrażenie, że ta świadomość coraz bardziej zanika u dzisiejszych pokoleń.
Nauczycielowi nie powinna być obca zarówno przeszłość jak i przyszłość oraz nieustanny rozwój.
W swoim myśleniu nauczyciel modyfikuje, formułuje, nadaje, nadaje nowy sens i znaczenie problemom.
Tym samym realizuje on ciąg przemian, nowych doświadczeń, kolejnych etapów rozwoju.
"Możemy powiedzieć, że nauczyciel jest relacją, dialogiem z uczniem, stylem rozmowy, w którym wyraża się jego nauczycielstwo i poza którą nie mogłoby się ono spełnić".
Rozumienie ucznia (wychowanka)
Nie jest obojętne dla jakości pracy nauczycielskiej (wychowawczej) poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, kim jest wychowanek jako człowiek.
Gdy pominiemy w postrzeganiu ucznia (wychowanka) etyczne (wrażliwe) podejście to dojdziemy do wniosku, iż jest on jedynie "egzemplarzem gatunku ludzkiego" czy "częścią przyrody".
Inne spojrzenie na ucznia (wychowanka) ma nauczyciel (wychowawca), który przyjmuje, iż jego uczeń (wychowanek) jest czymś więcej niż tylko całością o charakterze psychofizycznym lub obiektem dającym się "sterować".
Jest przekonany, że jego uczeń (wychowanek) stanowi wyższą wartość.
Taki nauczyciel (wychowawca) dostrzega w dziecku człowieka wrażliwego na dobro, prawdę i piękno, ma świadomość tego, że jest ono istotą rozumną i wolną.