Znaczenie dramy w edukacji wczesnoszkolnej

Drama jest formą naturalnej aktywności człowieka, stanowiącą potrzebę spontanicznych zachowań w autentycznych sytuacjach, jak również sposobem naturalnego przyswajania tzw. wiedzy życiowej. Ponadto jest tą metodą pedagogiczną, która dzięki odwoływaniu się do indywidualności dziecka sprzyja wydobywaniu i rozwijaniu najbardziej pożądanych cech jego osobowości oraz wzmacnia wiarę w siebie.
Aktywność twórcza stanowi naturalną potrzebę biologiczną dziecka. Jego rozwój kieruję się w stronę świata ludzie dorosłych, stąd intensywna potrzeba naśladowania i identyfikowania się z człowiekiem dorosłym. Tę naturalną potrzebę rozwojową trzeba wykorzystać, podsuwając pożądane wzory do naśladowania, tworząc odpowiednie sytuacje i sprzyjającą atmosferę do twórczej aktywności. Drama umożliwia wykorzystanie naturalnej skłonności do naśladownictwa i zabawy, prze co rozwija nie tylko aktywność intelektualną, ale także emocjonalną i ruchową. Drama edukacyjna to swoisty trening życia, w którym chodzi o określone sposoby postępowania, zmierzające do określonych efektów: odkrywana w rolach fikcyjne sytuacje - symulujące rzeczywiste, mają nauczyć ich uczestników odpowiedniego reagowania, pobudzić do refleksji uwewnętrznić "poruszone" wartości.
Teatr, gra aktorska czy zabawa werbalna są wyjątkową okazją do osiągnięcia sukcesu. Sytuacje takie symulują do większego wysiłku, stają się motywacją do nowych wyzwań. A przede wszystkim dają poczucie wartości, godności i nadają sens własnej aktywności zarówno dziecku, jak i nauczycielowi.
Dla ukształtowania wszechstronnie rozwiniętych wychowanków obdarzonych nie tylko wiedzą, ale też wyobraźnią, uczuciami wyższymi i moralną świadomością, konieczne jest stosowanie metod o charakterze percepcyjno - innowacyjnym. Taką wszechstronnie oddziałującą na osobowość wychowanka jest drama. Poprzez sięgnięcie do elementów zabawy i ekspresji dramatycznej metoda ta pozwala na swobodny rozwój możliwości dziecka, czyni go twórczym i samodzielnym w rozwiązywaniu problemów. Prowadzona systematycznie drama pozwala na doskonalenie wewnętrznych możliwości dzieci:
- intelektualnych,
- percepcyjnych,
- emocjonalno - motywacyjnych
- społeczno - moralnych.
Drama stwarza okazję do zadawania pytań, generowania pomysłów, rozwiązywania problemów. Po określeniu prze nauczyciela sytuacji wyjściowej następuję swobodne rzucanie pomysłów, zderzenia skojarzeń, ustalanie scenariusza działań, ich ocena i analiza. Jest to cecha charakterystyczna dla postaw twórczych, o kształtowanie których upominają się współczesne koncepcje edukacyjne.
W zakresie percepcji drama wzbogaca kontakt ze światem za pomocą wszystkich zmysłów, które cywilizacja techniczna, niestety, często ogranicza i pozbawia wrażliwości. Ćwiczenie koncentracji poszczególnych zmysłów pozwala na ciągłe ich doskonalenie. Rozwój procesów poznawczych kształtuję zainteresowania dziecka i w istotny sposób motywuję do nauki w szkole. Następuję rozwój uczuć wyższych i wzrost świadomości emocjonalnej. Uświadomienie własnej struktury emocjonalnej pomaga stawać się odpowiedzialnym za swoje zachowania i decyzję.
Dzięki ćwiczeniom sprawności komunikacyjnych uczniowie stają się otwarci w kontaktach z innymi ludźmi. Analiza postaci trudnych i konfliktowych sprzyja zdobywaniu postaw ocen moralnych. Drama daję nauczycielowi niezwykłego kontaktu z dzieckiem, motywowania go do pracy nad rozwojem całej osobowości.
Wielkim atutem dramy jest fakt odwoływania się do indywidualności każdego dziecka, co sprzyja zaspokajaniu jego osobistych pragnień. Drama wdraża się do samodzielności i aktywności, rozwija wyobraźnię, fantazję oraz plastykę ciała. Jako kontynuacja zabaw aktywizuję dziecko, rozbudza jego wyobraźnię, a prze to ułatwia i pogłębia przyswajanie treści i form językowych, rodzi sprzyjające warunki od kształtowania sprawności językowej.
Współczesna szkoła powinna świadomie i konsekwentnie organizować takie działania, które rozbudzą naturalną aktywność i postawę twórczą w każdym dziecku. Staję się to szczególnie ważne gdy mamy do czynienia z małymi dziećmi. Są one bowiem spontaniczne, otwarte, nieobciążone stereotypami nauczania i obawą przed zbyt często represyjnością szkoły, będą więc szybko wchłaniać przekazywane treści. Potrzeba komunikowania się jest na tym etapie niezwykle ważnym elementem rozwoju dziecka. Stanowi warunek jakichkolwiek rezultatów jego działalności.
Nie może być bowiem efektów bez porozumiewania się i przekazywania informacji. Komunikacja staję się tym bardziej niezbędna, kiedy dziecko w ramach zespołu (grupy) zmierza do osiągnięcia wytyczonych, wspólnych celów.
Należy pamiętać o konieczności dostosowywania technik dramy do potrzeb rozwijającej się psychiki. Wyjątkowa w młodszym wieku szkolnym pobudliwość umysłowa dzieci, naturalny głód poznawczy powodują duże zapotrzebowanie na różnorodne doświadczenia.

Zajęcia z dramą spełniają nie tylko funkcję dydaktyczną, ale również wychowawczą. Wpływają na uspokojenie wewnętrzne dzieci, które ze szkolnych i pozaszkolnych relacji przenoszą uczucia negatywne będące konsekwencją stresu i frustracji. Pedagog staję się powiernikiem kłopotów, a zajęcia - azylem, gdzie można się otworzyć, rozładować i dowartościować, nabrać zaufania do siebie i ludzi.
Znaczenie dramy w młodszym wieku szkolnym jest istotne i znaczące. Ze względu na swoje walory i nieograniczone możliwości może ona pomagać w realizacji wielu zdań dydaktyczno – wychowawczych.