SCENARIUSZ WIECZORU WIGLILIJNEGO
CELE:
* wdrażanie do kultywowania tradycji związanych ze świętami Bożego narodzenia;
NARRATOR - Anita
RECYTATOR - Katarzyna
Piosenka Bożonarodzeniowa - Coraz bliżej Święta - Patrycja, Ania
NARRATOR:
Serdecznie witamy wszystkich, którzy przybyli, aby poznać tradycję Nocy Wigilijnej. Zbliżają się tak ulubione przez wszystkich Święta Bożego Narodzenia. Oderwijmy się więc od kłopotów dnia codziennego, posłuchajmy kolęd, przypomnijmy niektóre zwyczaje, tak bardzo charakterystyczne dla Świąt Bożego Narodzenia.
Kolęda: „Wśród nocnej ciszy” - Patrycja
NARRATOR:
Jest taki wieczór w roku, kiedy do ludzi dociera wyjątkowo wyraźnie myśl, że stanowią rodzinę, kiedy każdy przeżywa taką „chwilę osobliwą”, w której czuje się wszystkim bliski.
Dzień wigilijny,
Wieczór wigilijny.
Noc, w której Bóg stał się człowiekiem.
I znalazł się wśród nas.
Kolęda: "Oj maluśki"- Kasia
NARRATOR:
Świąteczna choinka w dawnej Polsce była nieznana. Mieszkania ubierano wówczas gałęziami z drzew iglastych. W niektórych okolicach nad stołem wigilijnym wieszano gałązkę świerku, druciane koło lub słomiane tarcze. Ozdabiano je jabłkami, złoconymi orzechami, krążkami z barwionych opłatków, łańcuchami ze słomy oraz dużym, kolistym „światem” sklejonym z elementów wyciętych z opłatka. Dekorację taką nazywano podłażniczką lub bożym drzewkiem.
NARRATOR:
Bez choinki, bez jej bajkowego wdzięku nie wyobrażamy sobie świąt. To zielone drzewko wnosi do naszych domów nastrój, radości przy nim skupiają się marzenia i nadzieje, łagodnieją obyczaje.
RECYTATOR
Od stóp po czub- ubrana,
prawie zaczarowana,
od świeczek chybotliwych
kołysze się po ścianach.
Zaczarowana prawie,
cała w strusie i pawie,
w kaczuszki i papużki
rozkrzyczane w zabawie.
I złota- oto orzech
dojrzały o tej porze,
złoci się tak, jak tylko
naj- naj-najpiękniej morze.
(T. Kubiak, Choinka – fragm.)
Kolęda „Przybieżeli do Betlejem pasterze” - Dorota
NARRATOR :
Od świtu w domach panuje duży ruch. Każdy chce być przydatny, pomagać świątecznych przygotowaniach, aby zapewnić sobie pomyślność w nadchodzącym roku.
RECYTATOR:
Biały obrus lśni na stole,
pod obrusem siano.
Płoną świeczki na choince,
co tu przyszła na noc.
Na talerzach kluski z makiem,
karp jak księżyc srebrny.
Zasiadają wokół stołu
Dziadek z babcią, krewni.
(T. Kubiak, Wieczór wigilijny – fragm.)
Ta kolęda
od opłatka się zaczyna,
bo opłatkiem
najpierw dzieli się rodzina.
(W. Chotomska, Kolęda domowa – fragm.)
Kolęda „Bóg się rodzi” - Roksana
NARRATOR:
W ten uroczysty wieczór wybaczamy sobie wzajemnie wszelkie urazy i przewinienia. Jest to chwila wzruszająca, jak żadna inna w roku, wywołująca wiele wspomnień. Starodawna Wigilia zaczynała się o świcie. Wierzono, że:
1. Kto w wigilijny ranek zerwie się dziarsko z łóżka, ten potem nie będzie miał kłopotów ze wstawaniem.
2. Dobrze było ochlapać nogi wodą ze strumyka, żeby później chodziło się zdrowo
3. Obserwowano też niebo. Jeśli były na nim gwiazdy, zwiastowało to, że kury dobrze się będą nosiły. Jeżeli chmury-krowy miały dużo mleka w roku dawać.
4. (...) Panny chyłkiem psa z zagrody wyciągały i na górkę biegły (...) Patrzyły przy tym, w którą stronę szczeka, bo z tej kawaler miał nadejść.
5. Liczba zasiadających przy stole musiała być parzysta
6. Przy stole jedno miejsce pozostawało wolne dla strudzonego wędrowca
7. Powszechnym zwyczajem (...) było kładzenie siana pod obrus, którym nakrywano stół wigilijny.
8. W noc nie zapominano o zwierzętach. Zwyczaj nakazywał zanieść im opłatek
9. Panowało powszechne przekonanie, że tej nocy zwierzęta przemawiają ludzkim głosem. (...) Do dziś przetrwał zwyczaj śpiewania kolęd.
Melodia kolędy odegrana na flecie - Weronika
NARRATOR:
Gdy już stół zasłano sianem, nakryto obrusem i czekały półmiski z potrawami, niecierpliwie wypatrywano pierwszej gwiazdki.
RECYTATOR:
Świeciła gwiazda na niebie,
srebrna i staroświecka.
Świeciła wigilijnie,
każdy zna ją od dziecka.
Zwisały z niej z wysoka
długie błyszczące promienie,
a każdy promień to było
jedno świąteczne życzenie.
(L. Staff, Gwiazda – fragm.)
Kolęda „Lulajże Jezuniu" - Ania
NARRATOR:
Zebrani przy wigilijnym stole łamali się opłatkiem, składając sobie życzenia. Potem zasiadano do wieczerzy, przestrzegając zasady, aby liczba biesiadników była parzysta. Potrawy na wigilię musiały być postne, a ich liczba nieparzysta. Jedno nakrycie na stole i miejsce przy nim należało zostawiać wolne dla nieobecnego członka rodziny. Do końca wieczerzy nie należało kłaść łyżek na stole ani wstawać od niego, dopóki wszyscy nie skończyli jedzenia, aby „ chleb i jadło trzymało się domu, aby zachować zdrowie i życie”.
RECYTATOR:
To właśnie tego wieczoru,
gdy mróz lśni jak gwiazda na dworze,
przy stołach są miejsca dla obcych,
bo nikt być samotny nie może.
To właśnie tego wieczoru
od bardzo wielu wieków
pod dachem tkliwej kolędy
Bóg się rodzi w człowieku.
(E. Waśniowska, Wieczór wigilijny”)
RECYTATOR:
Pamiętaj, będą ludzie smutni, opuszczeni,
niepotrzebni nikomu –
i nikt z nikim słowa nie zamieni,
nie zaprosi do swego domu.
Weź do ręki biały opłatek,
choćbyś nawet nie miał go z kim dzielić.
I życz szczęścia całemu światu:
niech się wszystkie serca rozweselą...
(Z. Kunstman, W dzień Bożego Narodzenia)
Kolęda " Pójdźmy wszyscy do stajenki" - Monika
NARRATOR:
O północy spieszono na Pasterkę. Każdy starał się przyjść lub przyjechać do kościoła jak najwcześniej. Ci bowiem, którzy pierwsi przestąpili próg świątyni, mieli też być pierwsi we wszystkich pracach gospodarskich najlepsze zebrać plony. Czasie uroczystej mszy, przy dźwiękach dzwonów, oddawano hołd narodzonemu Zbawicielowi.
Kolęda "Gdy śliczna panna" - Angelika
RECYTATOR :
Dlaczego jest święto Bożego Narodzenia?
Dlaczego wpatrujemy się w gwiazdę na niebie?
Dlaczego śpiewamy kolędy?
RECYTATOR:
Dlatego, żeby uczyć się miłości do Pana Jezusa.
Dlatego, żeby podawać sobie ręce.
Dlatego, żeby się uśmiechać do siebie.
Dlatego, żeby sobie przebaczać.
J. Twardowski, Dlaczego jest święto Bożego Narodzenia)
Kolęda " Gwiazdeczka" Arka Noego - Angelika, Roksana,
Monika, Zuzia
RECYTATOR:
Wesołych Świąt!
Bez zmartwień,
z barszczem, z grzybami, z karpiem.
Z gościem, co niesie szczęście!
Czeka nań przecież miejsce.
RECYTATOR :
Wesołych Świąt!
Niech się snuje kolęda.
I gałązki świerkowe
niech Wam pachną na zdrowie.
RECYTATOR:
Wesołych Świąt!
A z Gwiazdką!
- pod świeczek łuną jasną
życzcie sobie - najwięcej
zwykłego ludzkiego szczęścia.
(W. Melzacki, Wesołych Świąt)
Piosenka Bożonarodzeniowa "Kochany Mikołaju" - Angelika, Roksana,
Monika, Zuzia