Scenariusz zajęcia z zakresu edukacji przyrodniczo-ekologicznej
Specyfika grupy: dzieci 4-letnie
Temat zajęcia: „Przygoda rybki Lory”
Cele:
- zwrócenie uwagi na niebezpieczeństwo zagrażające środowisku przyrodniczemu ze strony człowieka – zaśmiecanie
- uświadomienie konieczności segregowania odpadów i ich ponownego przetwarzania
- kształtowanie odpowiedzialności za czystość środowiska przyrodniczego
- wdrażanie do uważnego słuchania wiersza i odpowiadania na pytania
- wzbogacanie słownictwa dzieci
- doskonalenie umiejętności liczenia
- rozwijanie sprawności manualnej
- pobudzanie wyobraźni
Środki dydaktyczne:
- płyty CD z „Muzyką do biegu” i utworem J. Straussa „Nad pięknym, modrym Dunajem”, odtwarzacz płyt CD, długie paski folii malarskiej, wiersz E. Chechłacz „Przygoda rybki Lory”, sylwety do wiersza, niebieski materiał, kamyki, muszelki po ślimakach, papierki, butelki, nakrętki, kapsle, pałeczki do jedzenia, słomka do napojów, wędka z magnesem, pęseta, sylweta wesołej oraz smutnej rybki, podpisane sylwety koszy w odpowiednich kolorach (metal – czerwony, szkło – zielony, papier – niebieski, plastik – żółty), sylwety kropli wody, skakanki, obrazki przedstawiające mieszkańców stawu (żabę, ślimaka, rybę), małe samoprzylepne obrazki przedstawiające mieszkańców stawu (w ilości odpowiadającej liczbie dzieci), woreczek, kolorowe kartki z bloku technicznego A4, kredki, nożyczki, klej wikol, dwa pudełka (jedno oznaczone wesołą,a drugie smutną rybką), piłeczki (w ilości odpowiadającej liczbie dzieci)
Formy pracy:
- indywidualna
- zbiorowa
Metody pracy:
- słowna
- oglądowa
- praktyczna
Miejsce realizacji zajęcia: sala przedszkolna
Czas przeprowadzenia zajęcia: ok. 30 min.
Przebieg zajęcia:
1. Powitanie zabawą – „Witam wszystkich, którzy...”
Dzieci ustawiają się w kole. Nauczycielka staje w środku, po czym zwraca się do nich: Wszyscy, którzy poczują się powitani, niech zrobią jeden krok w moją stronę i pomachają. Witam wszystkich, którzy...
– lubią spacerować brzegiem stawu i obserwować życie wodnych zwierząt,
– chcieliby brodzić w upalny dzień w krystalicznie czystej wodzie,
– lubią przeglądać się w tafli wody niczym w lustrze,
– czują się dziś znakomicie,
– jeszcze nie pomachali.
2. Improwizacja ruchowa „Podwodny taniec” do utworu J. Straussa „Nad pięknym, modrym Dunajem”
Dzieci, trzymając w dłoniach długie paski foli malarskiej, wczuwają się w nastrój muzyki i według własnego pomysłu przedstawiają „podwodny taniec”.
3. Słuchanie wiersza E. Chechłacz „Przygoda rybki Lory” ilustrowanego sylwetami
W głębokim stawie,
w spienionej wodzie
żyła sobie rybka Lora
Od święta i na co dzień.
Przyjaźniła się z żabkami
i małymi ślimakami.
Lubiła z innymi rybkami rozmawiać,
a przede wszystkim glonami się zajadać.
Lecz ostatnio smutna była
i czymś się martwiła.
Coraz trudniej pływać jej było...
To się w głowie nie mieściło!
Zauważyły małe dzieci,
że w wodzie jest pełno śmieci.
Papierki, kapsle i butelki
tworzyły wokół zamęt wielki.
I dlatego rybka mała
z trudem się poruszała.
Postanowiły wtedy dzieci,
że wyłowią ze stawu śmieci.
Do pomocy rodziców wzięli.
Szybko ze sprzątaniem się uwinęli.
Rybka Lora dzieciom podziękowała
i od tej pory bez przeszkód sobie pływała.
4. Rozmowa z dziećmi zainspirowana treścią wysłuchanego wiersza
Dzieci odpowiadają na pytania nauczycielki:
– Gdzie mieszkała rybka Lora?
– Z kim się przyjaźniła?
– Co lubiła robić mała rybka Lora?
– Dlaczego rybce było coraz trudniej pływać w stawie?
– Jak dzieci pomogły rybce?
– Co należy robić ze śmieciami, takimi jak: kapsle, butelki po napojach czy papierki?
– Jak powinniśmy dbać o czystość wody w stawach, rzekach czy jeziorach?
– Dlaczego należy dbać o nasze środowisko?
5. Zabawa dydaktyczna „Śmieci precz ze stawu!”
Nauczycielka rozkłada na dywanie niebieski materiał – staw, na którym znajduje się smutna rybka Lora, a dookoła umieszcza różne przedmioty, takie jak: muszelki po ślimakach, kamyki, papierki (np. po cukierkach, batonikach czy kanapkach), butelki (szklane i plastikowe) nakrętki, kapsle. Zadanie dzieci polega na wyłowieniu lub usunięciu wszystkich rzeczy, które zanieczyszczają staw. Do oczyszczenia stawu ze śmieci uczestnicy zabawy mogą wykorzystać: wędkę z magnesem, pęsetę, słomki do napojów lub pałeczki do jedzenia. Każdy samodzielnie dokonuje wyboru narzędzia, a następnie wyjmuje jeden przedmiot, który zanieczyszcza staw. Po wykonaniu zadania nauczycielka umieszcza w stawie wesołą rybkę i podkreśla, że o wiele łatwiej jest dbać o najbliższe otoczenie, nie zaśmiecając środowiska, niż później oczyszczać
je z tych śmieci. Dzieci segregują wyłowione śmieci, układając je na papierowych sylwetach koszy w odpowiednich kolorach (metal – czerwony, szkło – zielony, papier – niebieski, plastik – żółty), po czym oznaczają liczbę wyłowionych śmieci danego rodzaju, układając tyle samo kropli wody pod koszem w odpowiednim kolorze. Nauczycielka uświadamia wychowankom, że segregacja odpadów jest najlepszym sposobem walki ze śmieciami, albowiem część rzeczy może zostać przetworzona lub ponownie wykorzystana.
6. Zabawa orientacyjno-porządkowa „Żabki, ślimaki, rybki”
Dzieci po kolei losują z woreczka po jednym obrazku przedstawiającym żabę, ślimaka lub rybkę, a następnie przyklejają go na bluzce w widocznym miejscu. Nauczycielka rozkłada na dywanie skakanki, formując z nich staw. Dzieci – mieszkańcy stawu biegają przy muzyce. Na przerwę w muzyce żaby, ślimaki oraz rybki zastygają w bezruchu. Nauczycielka pokazuje obrazek przedstawiający jednego z mieszkańców stawu, a wskazane dzieci wchodzą do stawu i wykonują odpowiednie ruchy: żabki – podskakują w przysiadzie, naśladując głos żab: „kum, kum”, ślimaki – chodzą powoli na czworakach, przechodzą do leżenia przodem i unoszą się na dłoniach, wyciągając wysoko głowy, rybki – pływają, leżąc przodem i poruszając rękami oraz nogami. Gdy ponownie słychać muzykę uczestnicy zabawy wychodzą ze stawu i biegają dookoła niego. Na przerwę w muzyce nauczycielka wywołuje kolejnych mieszkańców stawu, prezentując odpowiedni obrazek.
7. Wykonanie rybki ze zgromadzonych odpadów „Eko-rybka”
Nauczycielka zapoznaje ze sposobem wykonania pracy, a następnie zaprasza wszystkich do stolików. Zadaniem dzieci jest odrysowanie sylwety ryby na kolorowym papierze, wycięcie jej i ozdobienie kapslami, nakrętkami czy kawałkami papierków po cukierkach.
8. Podsumowanie - ewaluacja zajęcia
Nauczycielka rozmawia z dziećmi na temat wrażeń towarzyszących zabawom, zachęca do podejmowania działań mających na celu ochronę środowiska naturalnego i prezentuje rybki. Każdy otrzymuje po piłeczce, a następnie wrzuca ją do wybranego pudełka. Te dzieci, którym zabawy podobały się wkładają piłkę do pudełka oznaczonego wesołą rybką. Natomiast dzieci, którym nie wszystkie zabawy przypadły do gustu umieszczają piłeczkę w pudełku ze smutną rybką.