Kółko teatralne j.angielskiego dla klas 1-3 szkoły podstawowej

Program grupy teatralnej
„Lights on us!” dla klas I-III
Szkoły Podstawowej
w Otrębusach.
(kółko języka angielskiego)

Program autorski na rok szkolny 2013/2014 zgodny z podstawą programową z 23.12.2008 i 27.08.2012 oraz z Rozporządzeniem MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dziennik Ustaw 2012 poz.752).

Etap nauki: I etap edukacyjny, edukacja wczesnoszkolna
Typ szkoły: Szkoła Podstawowa w Otrębusach,
Uczestnicy: dzieci z klas I - III (zainteresowane, zapisane przez rodziców)
Czas spotkań: 1 godzina w tygodniu
Autorka: Arleta Kowalska

SPIS TREŚCI:

a) Wstęp ........................................ 3
b) Założenia programowe........................................ 4
c) Cele programu........................................ .5
a) Ogólne........................................ 5
b) Szczegółowe........................................ ... 5
d) Metody pracy........................................6
e) Formy pracy........................................6
f) Materiały dydaktyczne ........................................6
g) Treści kształcenia ........................................ 7
h) Tematyka zajęć........................................8
i) Przewidywane osiągnięcia uczniów........................................ 9
j) Ocenianie osiągnięć uczniów........................................ 10
k) Ewaluacja celów........................................10
l) Bibliografia........................................11

a) Wstęp

Każdy z nas jest aktorem. Jedni na scenie życia czują się doskonale i ciągle grają role pierwszoplanowe, inni tylko statystują. Bez jednych i drugich nie można wyobrazić sobie współczesnego świata. Wszyscy się uzupełniamy i czegoś od siebie uczymy. Podobnie jest w szkole. Odpowiedzią na naturalną potrzebę twórczej aktywności mogą być zajęcia teatralne, które jako element pracy dydaktycznej i wychowawczej umożliwiają realizację programu szkolnego przy zróżnicowanym poziomie uczniów.
Teatr to taka forma pracy, która wspomaga wszechstronną aktywność twórczą dziecka. Ma wpływ na wzrost poczucia własnej wartości, pozwala poznać otaczający świat, a przede wszystkim rozbudzić chęć działania. Dzieci ponadto zdobywają umiejętność analizowania treści utworu, rozwijają pamięć logiczną i wyobraźnię twórczą, wzbogacają czynny słownik poprzez powtarzanie słów i zwrotów, kształcą wyrazistą mowę w toku naśladowania odtwarzanych postaci i umiejętność naśladowania ich stanów uczuciowych: radości, smutku, strachu. Poprzez bezpośrednie uczestnictwo dzieci nabywają umiejętność współdziałania społecznego, uzyskują wzory do samodzielnej zabawy. Tak zwane umiejętności komunikacyjne w języku angielskim uzmysławiają im jak łatwo można porozumieć się z innymi nie tylko bezbłędnie mówiąc, ale także stosując uniwersalny język ciała.

Współczesne założenia metodyki nauczania języków obcych uczniów w szkole podstawowej, zalecają stosowanie technik teatralnych, wychodzących naprzeciw naturalnej tendencji uczniów do zabawy w odgrywanie ról. Szczególną ich odmianę stanowią inscenizacje, będące świetnym sposobem integracji umiejętności i wiedzy uczniów z różnych dziedzin, a nadto niosą wiele korzyści w zakresie poszerzenia ich kompetencji językowych, stanowiąc szczególną formę aktywności i ekspresji twórczej. Teatr jest jedną z najciekawszych technik nauczania języka angielskiego, ponieważ stwarza możliwość prowadzenia dialogów, wypowiedzi językowych poprzez naśladowanie sytuacji rzeczywistych, codziennych w sposób zabawowy, a jednocześnie jest on adekwatny do zainteresowań uczniów – aktorstwo, zabawa w teatr, przebieranie się w stroje.

Zatem grupa teatralna, która działać będzie w roku szkolnym 2013/214 ma na celu wspomaganie ogólnego rozwoju dziecka ze szczególnym naciskiem na komunikację w języku angielskim.Chciałabym także mieć swoją cegiełkę w kształtowaniu wrażliwości estetycznej, która miejmy nadzieję zaprocentuje w życiu dorosłym.

b) Założenia programowe

Jednym z zadań szkoły jest zapewnienie dziecku harmonijnego i wszechstronnego rozwoju. Ogromny wpływ na realizację tego zadania ma stworzenie warunków do ujawnienia możliwości ekspresyjnych dziecka. Odpowiednio pokierowane zwiększają możliwości adaptacyjne dzieci i wzmacniają oddziaływania wychowawcze nauczyciela. Nie bez znaczenia jest, że w podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej w zakresie języka obcego na I etapie edukacyjnym (klasy I–III) w zalecanych warunkach i sposobach realizacji znalazł się zapis: Zalecane jest organizowanie dzieciom również pozalekcyjnych form nauki języka obcego nowożytnego, np. zajęć w szkolnym klubie, spotkań czytelniczych w bibliotece, seansów filmowych w świetlicy szkolnej itp.Oprócz umiejętności językowych szkoła, poprzez nauczanie języka obcego nowożytnego, powinna również kształtować postawy ciekawości, tolerancji i otwartości wobec innych kultur. Uczeń w trakcie zajęć będzie recytować wierszyki i rymowanki, a także śpiewać piosenki z repertuaru dziecięcego.

Założeniem programu jest więc wspomaganie rozwoju kompetencji językowych ucznia, rozwijanie ciekawości wobec innych kultur, przygotowywanie do samodzielności w procesie uczenia się języka angielskiego i umacnianie wiary we własne możliwości językowe, co zwiększy motywację do nauki. Uczestnictwo w zajęciach kółka teatralnego zapewni dzieciom dodatkową godzinę w tygodniu kontaktu z językiem, umożliwi stosowanie go jako narzędzia przy wykonywaniu prac plastycznych czy odgrywaniu inscenizacji a użycie autentycznych tekstów interesujących dzieci wyzwoli w nich naturalne procesy przyswajania języka.

W zajęciach uczestniczą uzdolnieni językowo uczniowie klas I - III, którzy chcą poszerzyć znajomość języka angielskiego i spróbować swoich sił „na scenie” oraz inni chętni uczniowie z tychże klas. Program zakłada pracę z 8 – 12 osobową grupą uczniów. Założeniem programu jest udział w nim uczniów z bardzo podstawowym przygotowaniem językowym, a co za tym idzie - pewne różnice w poziomie językowym uczestników programu nie będą stanowiły przeszkody w jego realizacji.
Program opiera się na wiedzy ogólnej, którą dzieci już posiadają, a to w znacznym stopniu pomoże im nabrać pewności siebie w używaniu języka angielskiego.

Program dostosowany jest do warunków i możliwości szkoły. Realizowany będzie w ciągu 9 miesięcy roku szkolnego 2013/2014 w wymiarze jednej godziny tygodniowo. Zajęcia będą odbywać się w sali lekcyjnej. Program przewiduje przygotowywanie inscenizacji, spektakli teatralnych, jak również prezentację swojego dorobku. W trakcie spotkań uczestnicy pracują nad perfekcją słowa i ruchu, a także nad umacnianiem wiary w siebie. Sprawdzają i rozwijają swoje umiejętności: autorskie, literackie, plastyczne, wokalne, a także organizacyjne. Poprzez ekspresję dzieci mają możliwość uzewnętrznienia siebie, wyjścia ku światu. Drama i krótkie inscenizacje uczą współpracy w zespole, odpowiedzialności, tolerancji, kształtują ogromne więzi emocjonalne między członkami zespołu.

Myślę, że zajęcia te staną się dla uczniów nauką poprzez zabawę i atrakcyjnym sposobem spędzania wolnego czasu.

c) Cele programu
a) Ogólne:
- rozbudzanie zainteresowań językiem angielskim poprzez:
• użycie poznanego słownictwa oraz struktur językowych w realnych sytuacjach życiowych (komunikatywność);
• zapoznanie uczniów z kulturą i obyczajowością krajów anglojęzycznych (szerzenie tolerancji i otwartości wobec różnic kulturowych;
- rozbudzanie zainteresowań uczniów teatrem, a tym samym przygotowanie do prawidłowego, świadomego i krytycznego odbioru sztuk teatralnych poprzez:
• kształtowanie postaw twórczych, rozwijanie wrażliwości estetycznej i wyobraźni;
• dostarczanie emocji, wzbogacanie przeżyć;
- naukę współdziałania w zespole;
- udział w życiu kulturalnym szkoły.
b) Szczegółowe: Uczeń:
• poprawia wymowę, oraz poszerza zakres poznanego słownictwa;
• wzbogaca wiadomości o krajach anglojęzycznych;
• rozwija pomysłowość, wyobraźnię artystyczną przez tworzenie scenografii i strojów;
• pokonuje nieśmiałość w wypowiedzi poprzez wcielanie się w rolę - umacnia wiarę we własne siły;
• poznaje pozawerbalne sposoby komunikowania się;
• pozyska nowe cechy osobowości społecznej ( uczeń nauczy się dyscypliny, pójścia na kompromis, porozumiewania się z innymi, wspólnego dochodzenia do wniosków, tworzenia planów działania);
• rozwinie wyobraźnię oraz samodzielność ruchową i językową;
• przygotuje się do odbioru i prezentowania sztuki - nauka dykcji, ruchu i gestu scenicznego oraz uzewnętrzniania emocji ;
• przygotuje się do użycia poznanego słownictwa oraz struktur językowych w realnych sytuacjach;
• sprawdzi się w różnych działaniach artystycznych;
• pozna teksty piosenek, rymowanek;
• uwrażliwi się na sztukę teatralną;
• podniesie swoją motywację do nauki języka angielskiego poprzez zaangażowanie emocjonalne i intelektualne;
• będzie kształtował swój pozytywny stosunek do nauki języka obcego poprzez zabawę w teatr.

d) Metody pracy
a) Metoda reagowania całym ciałem (TPR) , bazuje na rozumieniu i wykonywaniu instrukcji nauczyciela.
b) Metoda komunikacyjna, gdzie komunikacja jest ważniejsza niż poprawność wypowiedzi. Sytuacje komunikacyjne umiejscowione są w kontekście dostosowanym do zainteresowań i potrzeb dzieci oraz przystosowane są do ich możliwości intelektualnych i emocjonalnych.)
c) Metoda audiolingwalna polegająca na poprawnym powtarzaniu słów i fraz językowych za wzorem – potrzebne w pierwszej fazie uczenia się tekstu, ćwiczenie kultury słowa – zajęcia kształcące dykcję, modulację głosu, postawę i chód na scenie,
d) Metoda aktywizująca - zabawy i gry teatralne, inscenizacje, pantomima, układanie dialogów, teatr pacynek i kukiełek, zabawy rozwijające zmysły, wyobraźnię, fantazję i refleks( taniec, śpiew, ruch twórczy), tworzenie prac plastycznych, strojów do przedstawień, prezentacja spektakli.

e) Formy pracy:
a) Indywidualna (analiza postaci), grupowa i zespołowa (wspólne przygotowanie spektakli tj. analiza tekstu, scenariusza, tworzenie scenografii i strojów, wybór oprawy muzycznej )
b) praca z tekstem.
• „wchodzenie” w rolę – gry sceniczne.
• ćwiczenia dykcyjne.
c) ćwiczenia ruchowe
d) zabawy tematyczne
e) prezentacja spektakli

f) Materiały nauczania:
a) scenaruisze przedstawień w języku angielskim;
b) pomoce wizualne – materiały autentyczne,np. mapy, zdjęcia, obrazki itd.;autentyczne przedmioty, np. guziki, muszelki itd., rekwizyty, stroje
c) nożyczki, kredki, papier kolorowy, karton, bloki rysunkowe itp.
d) CD z piosenkami, płyty DVD, odtwarzacz DVD.
e) Książeczki w uproszczonej wersji językowej
f) Zestawy gier i zabaw językowych
g) pacynka;
h) teatrzyk kukiełkowy
i) komputer z dostępem do Internetu, rzutnik i ekran.

g) Treści kształcenia:
a) Wzbudzanie zainteresowań językiem angielskim.
• słuchanie nagrań angielskich w wykonaniu “native speakers”;
• słuchanie piosenek w języku angielskim, tłumaczenie utworów;
• oglądanie nagrań video w oryginale;
• przedstawianie scenek rodzajowych;
• gry i zabawy dydaktyczne ćwiczące umiejętności językowe;
• głośne odczytywanie utworów do inscenizacji z podziałem na role ćwiczenia wymowy, intonacji, akcentu zdaniowego) ;
b) Poznawanie kultury i zwyczajów krajów anglojęzycznych.
• poznanie kultury, zwyczajów i tradycji UK;
• przygotowanie inscenizacji do wybranych tradycji, świąt UK
c) Wzbudzanie zainteresowania teatrem:
• dokonywanie wyboru i analizy treści utworu do wystawienia na scenie;
• adaptacja utworu do wystawienia – napisanie scenariusza skróconej wersji;
• zapoznanie się z istniejącymi ekranizacjami i inscenizacjami;
• odgrywanie krótkich scenek na zadany temat – improwizacje;
• podział ról, próby indywidualne, w parach, grupach i całości;
• ćwiczenia związane z grą aktorską:
- emisja głosu: tempo, barwa, głośność, nacechowanie emocjami i dykcja
- ekspresja: ruch, gest i mimika twarzy na scenie
- praca z rekwizytem
- ćwiczenia pamięciowe i relaksacyjne – opanowanie stresu
• przygotowanie inscenizacji:
- opracowanie muzyki, oświetlenia, scenografii, kostiumów, charakteryzacji
- wystawienie adaptacji utworu
-redagowanie zaproszeń i przygotowywanie materiałów promujących działalność koła
• przekazywanie informacji o działalności koła teatralnego, relacji z przedstawień przygotowanych przez koło, zdjęć na stronie internetowej szkoły
d) Ocena własnej pracy, analiza mocnych i słabych stron
• „kosz na śmieci i walizka” - umieszczone na tablicy symbole śmietnika i walizeczki są miejscem, gdzie uczniowie po zajęciach zapisują odpowiedzią na pytania:

+ „Co podobało ci się na dzisiejszych zajęciach i chciałbyś zabrać ze sobą?”

- „Co Ci się dzisiaj nie podobało i co chciałbyś wyrzucić z pamięci?”

• „dokończ zdanie” to ankieta, która dostarcza prowadzącemu wielu
informacji na temat zajęć, atmosfery czy emocji uczniów związanych z wykonywanymi przez nie zadaniami. Przykładowe początki zdań do dokończenia przez uczniów w załączniku nr 1 .

h) Tematyka zajęć:

1. Zakładamy angielskie koło teatralne
2. Zabawy i gry integracyjne w grupie teatralnej
3. Ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe.
4. Ćwiczenia rozwijające wrażliwość słuchową.
5. Wyrażanie emocji i uczuć gestem, mimiką, ruchem.
6. Poznanie pojęć związanych z teatrem.
7. Doskonalenie techniki głośnego czytania z właściwą intonacja.
8. Ćwiczenia pamięci.
9. Scenki sytuacyjne, improwizowane.
10. Teatrzyk lalek.
11. Teatr kukiełkowy. Krótkie scenki rodzajowe.
12. Gry rozbudzające wyobraźnię (gry w wyobrażonych sytuacjach).
13. Tworzenie prostych scenek programowych.
14. Praca nad spektaklem.
15. Projektowanie i wykonywanie scenografii, rekwizytów, afiszu, zaproszeń.
16. Dobór muzyki oraz nauka kroków tanecznych.
17. Występ.
18. Przygotowanie repertuaru na konkurs piosenki angielskiej „Be a star!”
19. Przedstawienie dorobku poszczególnych zespołów/ solistów
20. Halloween – poznajemy zwyczaje. Gry i zabawy.
21. Oglądanie nagrania DVD z przedstawieniem w j. angielskim.
22. Przedstawienie adaptacji oglądanego nagrania audiowizualnego
23. Gra dramatyczna z tekstem – próba z aktorami odtwarzającymi role pierwszo- i drugoplanowe
24. Generalna próba przygotowanej inscenizacji – prezentacja pracy całego zespołu, scalenie spektaklu poprzez zgranie ruchu i kolejności scen z wykorzystaniem kostiumów, rekwizytów, muzyki, oświetlenia
25. Obejrzenie spektaklu na DVD lub video – wymiana wrażeń, omówienie błędów i niedociągnięć, wskazanie sposobów udoskonalenia pracy całego zespołu w przyszłości.
26. Zaprezentowanie przygotowanego spektaklu przed rówieśnikami
27. Merry Christmas – jak obchodzimy święta Bożego Narodzenia w innych krajach.
28. Przedstawienie : „Christmas surprise” podział ról
29. Próby z tekstem, nauka piosenek
30. Próby z muzyką
31. Inscenizacja dla rówieśników
32. Easter – święta Wielkanocne w innych krajach,
33. Przygotowanie uczestników do II edycji konkursu piosenki angielskiej “Be a star!”

i) Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń:
- czuje się bezpiecznie w grupie,
- potrafi słuchać innych i siebie,
- współdziała w grupie,
- czerpie radość z sukcesów,
- koordynuje ruch ze słowem,
- wypowiada się poprawnie,
- rozumie czytany/mówiony tekst;
- planuje swoją pracę;
- wykonuje polecenia nauczyciela;
- jest kreatywne,
- wypowiada się bez obaw o błędy językowe,
- rozmawia w parach,
- odgrywa rolę,
- ilustruje mimiką, gestem , ruchem zachowania bohaterów,
- potrafi prowadzić dialog,
- potrafi posługiwać się rekwizytami,
- potrafi ożywić pacynkę, kukiełkę, wycinankę,
- rozpoznaje i nazywa stany emocjonalne ( radość, smutek ),
- odróżnia dobro od zła,
- utrwala i zdobywa zasób słownictwa;
- pokonuje nieśmiałość;
- słucha ze zrozumieniem nagrań w j. angielskim
- potrafi dokonać samooceny;
- wyciąga wnioski i potrafi wskazać rozwiązanie

j) Ocenianie osiągnięć uczniów:
Indywidualizacja pracy ze względu na różne potrzeby i możliwości uczniów sprawia, że każdy z uczniów może liczyć na sukces. Ocenianie oparte jest na zasadzie pomiaru sprawdzającego, czyli sprawdzenia, w jakim stopniu uczeń osiągnął założenia programowe, a nie, jak wypada na tle grupy. W ten sposób pokazujemy osiągnięcia indywidualne ucznia i nie porównujemy go z innymi dziećmi. Zajęcia teatralne nie mogą prowadzić do konkurowania ze sobą i ustalania niezdrowych rankingów. Każde dziecko uczestnicząc kółku teatralnym, ma prawo do rozwijania się na miarę swoich możliwości i w odpowiednim dla siebie tempie.

k) Ewaluacja celów:
Treści edukacji teatralnej spełniają przede wszystkim funkcje wychowawcze. Głównym celem w tym obszarze jest kształtowanie sylwetki ucznia aktywnego, świadomego, wrażliwego i odpowiedzialnego za sztukę.

Mając na uwadze stawiane edukacji teatralnej cele, należy z dużą starannością zaplanować i przeprowadzić ewaluację zajęć.

Ewaluacja jest informacją zwrotną od uczniów pod kątem atrakcyjności zajęć, możliwości wykorzystania ich wiedzy, umiejętności i zdolności oraz dalszych oczekiwań.

Formy ewaluacji:
• obserwacja działalności uczniów w trakcie zajęć, przedstawień;
• widoczne dokonania edukacyjne (osiągnięcia, sukcesy, porażki);
• ankieta;
• wywiad;
• ocena własnej pracy, analiza mocnych i słabych stron;
• rozmowy z rodzicami i uczniami;
• oglądanie nagrania przedstawienia (Dzieci mają okazję spojrzeć na siebie w roli aktora z innej perspektywy. Jako widzowie mogą ocenić przedstawienie, wskazać mocne i słabe strony, krytycznie spojrzeć na własną twórczość docenić siebie i swoje możliwości.)

l) Bibliografia:

Praca zbiorowa: Programy nauczania w rzeczywistości szkolnej. Tworzenie – wybór – ewaluacja. Warszawa, ORE 2012

Pankowski k., Edukacja przez dramę Warszawa, WSiP 1997

Szczepańska M., Program autorski-jak go napisać? Wyd. IMANE 1999

Wierzbicka U., Szkolny teatr małych form w moim doświadczeniu
pedagogicznym. Warszawa, WSiP 1979

Kubeczek M.: Kółko teatralne w szkole podstawowej i gimnazjum,

Łebecka G., Mańka L.: Wykorzystanie ćwiczeń dramowych w nauczaniu wczesnoszkolnym, Życie Szkoły 2000/1

Szymańska M.: Drama w nauczaniu początkowym, Łódź 1996

Wojcieszek E.: Kółko teatralne w naszej szkole, Życie Szkoły 1997

Żyrek - Sikorska B.: Drama w edukacji wczesnoszkolnej, Życie Szkoły 1998/4