Program Mały Aktor

SPIS TREŚCI

WSTĘP
1. Założenia programu.
2. Cele edukacyjne.
3. Procedury osiągania celów.
4. Materiał edukacyjny programu „Mały aktor”.
5. Ocena pracy uczniów.
6. Ewaluacja programu.
7. Literatura.

WSTĘP

„Jakże czarującą istotą jest człowiek,
kiedy jest człowiekiem”
Menander

Potrzeba wielu zabiegów pedagogicznych i to od początku edukacji dziecka, by wychować człowieka, który stałby się taką czarującą istotą. Moim zdaniem uczestnictwo w zajęciach teatrzyku dziecięcego jest właściwym sposobem zmierzającym do osiągnięcia tego celu. Sprzyja, bowiem ogólnemu rozwojowi ucznia, wydobywaniu i rozwijaniu najbardziej pożądanych cech osobowości człowieka.
Stwarza także nieograniczone możliwości wykazania się wyobraźnią, samodzielnością i inicjatywą. „Homo - creator” – człowiek twórca – to potencjalnie każde dziecko, bo możliwości twórcze tkwią w każdym z nich. Udział w teatrzyku rozbudza twórczą postawę ucznia, daje dziecku okazję do wykorzystania swej naturalnej umiejętności bycia w roli.
Spotkanie dzieci z teatrem jest niezapomniana przygodą dla nauczycieli i ich podopiecznych. Albowiem, jeżeli teatr będzie właściwie prowadzony, każdy z członków twórczo zaangażowany w realizację przedstawienia, to w końcowym rezultacie stanie przed publicznością, która będzie go oklaskiwać to nie zapomni się tego nigdy. Gra aktorska jest wyjątkową okazją do osiągnięcia sukcesu przez każde dziecko, co jest niezwykle ważne w pierwszym etapie kształcenia. Właśnie teatr daje możliwości „zrealizowania” się wszystkim dzieciom, każdemu, bowiem można zaproponować jakiś ważny odcinek.
Od kilku lat wraz z moimi wychowankami przygotowałam różnorakie przedstawienia, które prezentowane były podczas uroczystości, imprez klasowych i szkolnych. Aby w naszej szkole rozszerzyć działalność tego typu, postanowiłam zorganizować koło teatrzyku dziecięcego. Rozbudzaniu zainteresować teatralnych, rozwijaniu możliwości twórczych dzieci posłuży program koła teatrzyku dziecięcego dla dzieci klas 1 -3 „Mały aktor”.
Treści programowe koncentrują się wokół następujących haseł:
- Historia teatru
- Prawdziwy teatr
- Gra aktorska.

I. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

Planując pracę koła skupiłam uwagę na następujących założeniach:

1. Szkolne koło teatrzyku dziecięcego będzie organizowane dla chętnych uczniów I etapu edukacyjnego, bez względu na wiadomości, umiejętności.
2. Praca koła odbywać się będzie w wolny, czasie ucznia i nauczyciela.
3. Terminy spotkań będą „ruchome” tzn. będą odbywać się w zależności od aktualnych potrzeb, ale w miarę możliwości systematycznie – jedna godzina tygodniowo.
4. Wiadomości o spotkaniach będzie przekazywać opiekun koła.
5. Do działań wzorem lat ubiegłych będą włączani rodzice uczestników koła.
6. Uczestnictwo w tego typu zajęciach przyczyni się do pełniejszego rozwoju intelektualnego i wychowawczego ucznia. Ideą przewodnią programu jest takie rozbudzanie u dzieci zainteresowań teatralnych. Założeniem programu jest takie zmotywowanie uczniów, aby udział w teatrzyku sprawił dzieciom radość i satysfakcję.
Pozwólmy, więc dzieciom tworzyć i być twórcami.

II. CELE EDUKACYJNE

Realizacja programu zakłada następujące ogólne cele:
- rozwijanie zainteresowań teatralnych,
- przygotowanie uczniów do publicznych prezentacji swoich osiągnięć,
- sprawianie radości tworzenia.

Cele szczegółowe dotyczą:
- przybliżenia historii teatru,
- wzbogacenia słownika biernego i czynnego uczniów,
- poznania wybranych utworów literackich,
- rozwijania wyobraźni i myślenia twórczego,
- doskonalenia pamięci odtwórczej, umiejętności poprawnej wymowy, modulacji i siły głosu,
- kształtowania umiejętności wczuwania się w rolę aktora i wyobrażania uczuć, przeżyć za pomocą środków: ruchowych, mimicznych, słownych,
- kształtowania umiejętności organizowania wolnego czasu,
- wzmacniania pozytywnego obrazu samego siebie, przezwyciężania nieśmiałości.

III. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

Realizacja programu „Mały aktor” wymaga starannego doboru metod i form pracy. Odpowiedni dobór metod i ich różnorodności umożliwi kształtowanie umiejętności „bycia w roli” i rozbudzi zainteresowani teatrem. W trakcie przygotowania przedstawień teatralnych konieczne jest stosowanie zasady systematyczności oraz aktywnego i świadomego uczestnictwa.

Metody pracy wg W Okonia:
- metoda asymilacji (podająca) – praca z tekstem, rozmowa, pokaz, opowiadanie
- metoda problemowa – inscenizacje, metoda sytuacyjna, burza mózgów
- metody waloryzacyjne:
• Impresyjne – wrażenia, odczucia, przeżycia
• Ekspresyjne – wyrażania własnej aktywności, drama
- metody praktyczne (ćwiczebne) – praca z tekstem, samodzielne pisanie, odczytywanie, korekta
Ponadto proponowane są następujące procedury osiągania celów:
Oglądanie przedstawień teatralnych, bezpośrednie kontakty z twórcami (zwiedzanie kulis, spotkania z ludźmi teatru), przygotowanie i prezentowanie przez dzieci przedstawień teatralnych. Należy też wydzielić kącik, w którym będą przechowywane kostiumy, rekwizyty, elementy scenografii.

IV. MATERIAŁ EDUKACYJNY PROGRAMU

„Mały aktor”

l.p. Hasło programowe Treści Oczekiwane efekty
1. PRAWDZIWY TEATR * wycieczka do Teatru Dzieci Zagłębia w Będzinie
- spotkania z pracownikami,
- rodzaje lalek. - potrafi nazwać pracownie znajdujące się w tatrze; wie jakie jest ich przeznaczenie,
- potrafi wyróżnić zawodu związane z teatrem,
- umie wykazać konieczność współpracy ludzi reprezentujących zawody teatru dla wypracowania efektu końcowego,
- rozpoznaje, nazywa lalki
* oglądanie spektakli teatralnych. - wie jak należy zachować się podczas przedstawienia i antraktu,
- z uwaga słucha i ogląda przedstawienia teatralne
* refleksje na temat przedstawionej sztuki. - potrafi poprawnie wypowiadać się na temat przeżyć i własnych wrażeń
* plakat teatralny - wie jakie jest znaczenie plakatu i potrafi odczytać z niego najistotniejsze informacje
2. HISTORIA TEATRU * historia teatru.
Czytanie tekstów dotyczących powstania i rozwoju teatru.
- uczeń zna ciekawostki z historii teatru
3.
GRA AKTORSKA * wybór utworu literackiego do opracowani inscenizacji przedstawienia scenicznego - z pomocą nauczyciela wybiera utwór literacki do inscenizacji, przedstawienia scenicznego
* współuczestniczenie w tworzeniu scenariuszy - potrafi wyodrębnić z tekstu role
* czytanie tekstu z podziałem na role - czyta tekst z podziałem na role
- intonacją głosu oddaje charakter odgrywanej roli
* wygłaszanie z pamięci tekstu z zastosowaniem zmian głosu, pauz, doskonalenie dykcji - wygłasza z pamięci własną role z zastosowaniem zmian głosu, pauz
* próby czytane, indywidualne i sceniczne. Próba generalna. - chętnie uczestniczy w próbach,
- rozumie potrzebę odbycia wielu prób,
- ma świadomość znaczenia próby generalnej, wciela się w role aktora i potrafi wyrazić uczucia i przeżycia - za pomocą środków: ruchowych, mimicznych, słownych
* projektowanie i wykonywanie dekoracji (scenografia) - umie korzystać z opisu scenografii przy projektowaniu i wykonaniu
- projektuje i wykonuje dekoracje (najprostsze elementy np.: kwiaty)
* oprawa muzyczna - umie z pomocą nauczyciela wybrać utwory muzyczne do inscenizacji
- potrafi wydobyć dźwięk z wykonywanych przez siebie czynności,
wyszukać go w otoczeniu i wykorzystać w przedstawieniu
* plakat –projekt i wykonanie - umie zaprojektować, wykonać plakat do obejrzenia przygotowanej sztuki
* zaproszenie i reklama - umie przygotować zaproszenie,
- potrafi zachęcić do obejrzenia przygotowanej sztuki.

V. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

Całoroczna działalność poszczególnych członków będzie oceniana przez opiekuna. Ponadto oceny dokonywać będzie każdorazowo zgromadzona publiczność podczas prezentacji przedstawień teatralnych. Uznanie widowni będzie najwyższą oceną i nagrodą dla wysiłku całej grupy i nauczyciela. W dokonywanej ocenie należy brać pod uwagę zaangażowanie i wysiłek wkładany w tworzenie „małego dzieła”. Ocena powinna informować o postępach, wskazywać uczestnikowi, co robi dobrze i nad czym jeszcze musi popracować. Każdy wysiłek ucznia powinien być dostrzeżony i nagrodzony pochwałą. Taki sposób oceniania sprzyjać będzie kształtowaniu samokontroli dobrej atmosfery w zespole. Dzieci będą pracowały w spokojnej atmosferze, będą czuć się dowartościowane i co najważniejsze uwierzą we własne możliwości. Za całoroczną pracę wszyscy uczestnicy zajęć otrzymają dyplomy „Mały aktor”.

VI. EWALUACJA

Podsumowanie całorocznej pracy koła dokonane będzie anonimową ankietą skierowaną do uczestników, pod koniec roku szkolnego. Pomoże ona poznać refleksje dzieci dotyczące ich samych, a tym samym pozwoli sprawdzić efektywność funkcjonowanie tego typu zajęć. Należy dokonać ewaluacji programu w celu uzyskania informacji o zasadności jego realizacji i wartości merytorycznej. O efektywności wdrażanego programu będzie można także wnioskować na podstawie obserwacji zachowań i opinii osób stanowiących publiczność.


VII. LITERATURA

1. J.U. Ciarkowska, M. Sienkiewicz, A. Wilczewski – „Baśniowy świat na scenie”. Goleszów 2000
2. M.A. Szymańska – „Drama w nauczaniu początkowym”. Warszawa 1998
3. K. Pankowska – „Edukacja przez dramę”. Warszawa 1997
4. D. Jóźwik, R. Szymonek – „Baw się i ucz z nami”. Kielce 2000
5. A. Misiurka – „Zróbmy teatrzyk lalkowy”. Warszawa 1991
6. H. Komorowska – „O programach prawie wszystko”. Warszawa 1999
7. A. Drzewiecka – „Dziecko i teatr”. „Życie Szkoły” 2001, nr 10