Wymagania edukacyjne dla ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych z uwagi na autyzm

Wymagania edukacyjne dla:

..................
ucznia klasy Ia
sformułowane zgodne z zaleceniami zawartymi
w orzeczeniu potrzebie kształcenia specjalnego
nr ...........
z uwagi na autyzm

Diagnoza poradni psychologiczno – pedagogicznej:
• objęty leczeniem specjalistycznym Poradni dla Dzieci z Autyzmem i innymi Zaburzeniami Rozwoju w Krakowie z powodu stanu zdrowia – całościowe zaburzenia rozwoju-autyzm,
• zaburzenia w serze mowy, komunikacji, kontaktów społecznych, aktywności, współpracy,
• ograniczony kontakt wzrokowy;
• porozumiewa się w sposób werbalny, wchodzi w dialog
• wypowiada się z błędami fleksyjnymi i składniowymi
• utrzymują się echolalie
• sprawność intelektualna kształtuje się w dolnym przedziale inteligencji przeciętnej
• dysponuje bogatą wiedzą, zwłaszcza w dziedzinach, które go interesują,
• dobra pamięć wzrokowa i słuchowa
• opanował pojęcie liczby
• sprawność grafomotoryczna przeciętna
• potrafi czytać i pisać
• przeprowadza proste działania na liczbach
• średni poziom sprawności ruchowej,

Cele edukacyjno-terapeutyczne:
- kształtowanie umiejętności samoobsługowych oraz samodzielności w życiu codziennym;
- kształtowanie kontaktów społecznych i nauka zachowań społecznie akceptowanych;
- pomoc dziecku w uwalnianiu się od zachowań niepożądanych (sensoryzmów, zachowań agresywnych);
- nauka umiejętności przebywania w grupie oraz opanowania umiejętności wspólnej zabawy i pracy;
- kształtowanie rozumienia mowy oraz dostępnych sposobów komunikacji alternatywnej;
- wykształcenie motywacji do komunikowania się;
- nauka komunikowania się z otoczeniem;
- kształtowanie umiejętności naśladownictwa ruchowego oraz werbalnego;
- wzbudzanie zainteresowania otoczeniem;
- poprawa umiejętności spostrzegania, odbioru i przetwarzania informacji napływających z otoczenia;
- kształtowanie orientacji w schemacie ciała oraz przestrzeni;
- usprawnianie motoryczne;
- kształtowanie umiejętności aktywnego spędzania wolnego czasu;
- rozwój funkcji poznawczych;
- zmniejszanie i redukowanie zachowań utrudniających naukę;
- generalizowanie i utrzymywanie efektów uczenia się;
- odkrycie i rozwijanie indywidualnych możliwości i uzdolnień;
- wypracowanie gotowości do nauki szkolnej;
- nauczenie zwrotów inicjujących rozmowę;
- nauczenie proszenia o pomoc i sygnalizowania trudności.

Dostosowanie wymagań:
- regularne zdobywanie uwagi dziecka przed sytuacją komunikacyjną;
- zwracanie się do dziecka bezpośrednio;
- unikanie metafor i komunikatów niejasnych;
- korzystanie z języka gestów;
- stosowanie metod demonstracyjnych;
- utrzymywanie kontaktu wzrokowego z dzieckiem;
- uważne wsłuchiwanie się w wysyłane komunikaty;
- przekazywanie precyzyjnych instrukcji;
- stosowanie parafrazy;
- sterowanie uwagą dziecka w wypadku zachowań echalalicznych;
- zwracanie uwagi na poprawne używanie zaimków osobowych;
- częste inicjowanie kontaktu;
- zachęcanie do zabaw i współpracy;
- modelowanie właściwych zachowań społecznych dziecka;
- zachęcanie do zawierania przyjaźni;
- prezentowanie przykładów wyrażania emocji;
- zmotywowanie ucznia do pisania pamiętnika;
- zwracanie uwagi na niebezpieczeństwa;
- redukowanie poziomu stresu;
- uprzedzanie o zmianach;
- precyzyjne planowanie czynności;
- wzmacnianie zachowań pozytywnych;
- ignorowanie zachowań niepożądanych;
- unikanie zbyt intensywnego światła, hałasu i bodźców rozpraszających;
- rozwijanie mocnych stron dziecka;
- stosowanie wzmocnień pozytywnych.

Wymagania, co do formy obejmują:
- omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności
- pozostawiania więcej czasu na jego utrwalenie
- podawanie poleceń w prostszej formie
- unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć
- częste odwoływanie się do konkretu, przykładu
- unikanie pytań problemowych, przekrojowych
- wolniejsze tempo pracy
- szerokie stosowanie zasady poglądowości
- odrębne instruowanie dzieci
- zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie.
-
Wymagania w zakresie poszczególnych edukacji – Podstawa Programowa Kształcenia Ogólnego dla I etapu edukacji
1. Edukacja polonistyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego w zakresie wypowiadania się. Dbałość o kulturę języka. Początkowa nauka czytania i pisania. Kształtowanie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych.
Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę języka:
a) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, słucha ich wypowiedzi i chce zrozumieć, co przekazują; komunikuje w jasny sposób swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia,
b) w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, mówi na temat, zadaje pytania i odpowiada na pytania innych osób, dostosowuje ton głosu do sytuacji, np. nie mówi zbyt głośno,
c) uczestniczy w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym i szkolnym, także inspirowane literaturą;
2) w zakresie umiejętności czytania i pisania:
a) rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy,
b) zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty,
c) pisze proste, krótkie zdania: przepisuje, pisze z pamięci; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad kaligrafii),
d) posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie,
e) interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela,
f) korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych) pod kierunkiem nauczyciela;
3) w zakresie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych:
a) uczestniczy w zabawie teatralnej, ilustruje mimiką, gestem, ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego,
b) rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie posłużyć się nim w odgrywanej scence,
c) odtwarza z pamięci teksty dla dzieci, np. wiersze, piosenki, fragmenty prozy.
2. Język obcy nowożytny. Wspomaganie dzieci w porozumiewaniu się z osobami, które mówią innym językiem.
Uczeń kończący klasę I:
1) rozumie proste polecenia i właściwie na nie reaguje;
2) nazywa obiekty w najbliższym otoczeniu;
3) recytuje wierszyki i rymowanki, śpiewa piosenki z repertuaru dziecięcego;
4) rozumie sens opowiedzianych historyjek, gdy są wspierane obrazkami, gestami, przedmiotami.
3. Edukacja muzyczna. Wychowanie do odbioru i tworzenia muzyki: śpiewanie i muzy kowanie, słuchanie i rozumienie. Uczeń kończący klasę I:
1) powtarza prostą melodię; śpiewa piosenki z repertuaru dziecięcego, wykonuje śpiewanki i rymowanki;
2) odtwarza proste rytmy głosem i na instrumentach perkusyjnych; wyraża nastrój i charakter muzyki pląsając i tańcząc (reaguje na zmianę tempa i dynamiki);
3) realizuje proste schematy rytmiczne (tataizacją, ruchem całego ciała);
4) wie, że muzykę można zapisać i odczytać;
5) świadomie i aktywnie słucha muzyki, potem wyraża swe doznania werbalnie i nie werbalnie;
6) kulturalnie zachowuje się na koncercie oraz w trakcie śpiewania hymnu narodowego.
4. Edukacja plastyczna. Poznawanie architektury, malarstwa i rzeźby. Wyrażanie własnych myśli i uczuć w różnorodnych formach plastycznych. Przygotowanie do korzystania z medialnych środków przekazu.
Uczeń kończący klasę I:
1) wypowiada się w wybranych technikach plastycznych na płaszczyźnie i w przestrzeni; posługuje się takimi środkami wyrazu plastycznego, jak: kształt, barwa, faktura;
2) ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem, muzyką; korzysta z narzędzi multimedialnych;
3) wykonuje proste rekwizyty (np. lalkę, pacynkę) i wykorzystuje je w małych formach teatralnych; tworzy przedmioty charakterystyczne dla sztuki ludowej regionu, w którym mieszka;
4) rozpoznaje wybrane dziedziny sztuki: architekturę (także architekturę zieleni), malarstwo, rzeźbę, grafikę; wypowiada się na ich temat.
5. Edukacja społeczna. Wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami i dorosłymi.
Uczeń kończący klasę I:
1) potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi; wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy;
2) współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy;
3) wie, co wynika z przynależności do rodziny, jakie są relacje między najbliższymi, wywiązuje się z powinności wobec nich;
4) ma rozeznanie, że pieniądze otrzymuje się za pracę; dostosowuje swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny;
5) zna zagrożenia ze strony ludzi; wie, do kogo i w jaki sposób należy się zwrócić o pomoc;
6) wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie można i dlaczego;
7) potrafi wymienić status administracyjny swojej miejscowości (wieś, miasto); wie, czym zajmuje się np. policjant, strażak, lekarz, weterynarz; wie, jak można się do nich zwrócić o pomoc;
8) wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a Polska znajduje się w Europie; zna symbole narodowe (flaga, godło, hymn narodowy), rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej.
6. Edukacja przyrodnicza. Wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody ożywionej i nieożywionej.
Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
a) rozpoznaje rośliny i zwierzęta żyjące w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka),
b) zna sposoby przystosowania się zwierząt do poszczególnych pór roku: odloty i przyloty ptaków, zapadanie w sen zimowy,
c) wymienia warunki konieczne do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.; prowadzi proste hodowle i uprawy (w szczególności w kąciku przyrody),
d) wie, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku: niszczenie szkodników przez ptaki, zapylanie kwiatów przez owady, spulchnianie gleby przez dżdżownice,
e) zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadów i spalanie śmieci itp.; chroni przyrodę: nie śmieci, szanuje rośliny, zachowuje ciszę w parku i w lesie, pomaga zwierzętom przetrwać zimę i upalne lato,
f) zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby) i wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia,
g) wie, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w życiu człowieka, roślin i zwierząt,
h) wie, że należy segregować śmieci; rozumie sens stosowania opakowań ekologicznych;
2) w zakresie rozumienia warunków atmosferycznych:
a) obserwuje pogodę i prowadzi obrazkowy kalendarz pogody,
b) wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji, i stosuje się do podanych informacji o pogodzie, np. ubiera się odpowiednio do pogody,
c) nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku, podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody,
d) zna zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczych, takich jak: burza, huragan, powódź, pożar, i wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia.
7. Edukacja matematyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz kształtowanie wiadomości i umiejętności matematycznych dzieci.
Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki:
a) ustala równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów w porównywanych zbiorach,
b) układa obiekty (np. patyczki) w serie rosnące i malejące, numeruje je; wybiera obiekt w takiej serii, określa następne i poprzednie,
c) klasyfikuje obiekty: tworzy kolekcje np. zwierzęta, zabawki, rzeczy do ubrania,
d) w sytuacjach trudnych i wymagających wysiłku intelektualnego zachowuje się rozumnie, dąży do wykonania zadania,
e) wyprowadza kierunki od siebie i innych osób; określa położenie obiektów względem obranego obiektu; orientuje się na kartce papieru, aby odnajdować informacje (np. w lewym górnym rogu) i rysować strzałki we właściwym kierunku,
f) dostrzega symetrię (np. w rysunku motyla); zauważa, że jedna figura jest powiększeniem lub pomniejszeniem drugiej; kontynuuje regularny wzór (np. szlaczek);
2) w zakresie liczenia i sprawności rachunkowych:
a) sprawnie liczy obiekty (dostrzega regularności dziesiątkowego systemu liczenia), wymienia kolejne liczebniki od wybranej liczby, także wspak (zakres do 20); zapisuje liczby cyframi (zakres do 10),
b) wyznacza sumy (dodaje) i różnice (odejmuje), manipulując obiektami lub rachując na zbiorach zastępczych, np. na palcach; sprawnie dodaje i odejmuje w za kresie do 10, poprawnie zapisuje te działania,
c) radzi sobie w sytuacjach życiowych, których pomyślne zakończenie wymaga dodawania lub odejmowania,
d) zapisuje rozwiązanie zadania z treścią przedstawionego słownie w konkretnej sytuacji, stosując zapis cyfrowy i znaki działań;
3) w zakresie pomiaru:
a) długości: mierzy długość, posługując się np. linijką; porównuje długości obiektów,
b) ciężaru: potrafi ważyć przedmioty; różnicuje przedmioty cięższe, lżejsze; wie, że towar w sklepie jest pakowany według wagi,
c) płynów: odmierza płyny kubkiem i miarką litrową,
d) czasu: nazywa dni w tygodniu i miesiące w roku; orientuje się, do czego służy kalendarz, i potrafi z niego korzystać; rozpoznaje czas na zegarze w ta kim zakresie, który pozwala mu orientować się w ramach czasowych szkolnych zajęć i domowych obowiązków;
4) w zakresie obliczeń pieniężnych:
a) zna będące w obiegu monety i banknot o wartości 10 zł; zna wartość nabywczą monet i radzi sobie w sytuacji kupna i sprzedaży,
b) zna pojęcie długu i konieczność spłacenia go.
8. Zajęcia komputerowe.
Uczeń kończący klasę I:
1) posługuje się komputerem w podstawowym zakresie: uruchamia program, korzy stając z myszy i klawiatury;
2) wie, jak trzeba korzystać z komputera, żeby nie narażać własnego zdrowia;
3) stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera.
9. Zajęcia techniczne. Wychowanie do techniki (poznawanie urządzeń, obsługiwanie i szanowanie ich) i działalność konstrukcyjna dzieci.
Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie wychowania technicznego:
a) wie, jak ludzie wykorzystywali dawniej i dziś siły przyrody (wiatr, wodę); majsterkuje (np. latawce, wiatraczki, tratwy),
b) zna ogólne zasady działania urządzeń domowych (np. latarki, odkurzacza, zegara), posługuje się nimi, nie psując ich,
c) buduje z różnorodnych przedmiotów dostępnych w otoczeniu, np. szałas, na miot, wagę, tor przeszkód; w miarę możliwości konstruuje urządzenia techniczne z gotowych zestawów do montażu, np. dźwigi, samochody, samoloty, statki, domy;
2) w zakresie dbałości o bezpieczeństwo własne i innych:
a) utrzymuje porządek wokół siebie (na swoim stoliku, w sali zabaw, szatni i w ogrodzie), sprząta po sobie i pomaga innym w utrzymywaniu porządku,
b) zna zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania narzędzi i urządzeń technicznych,
c) wie, jak należy bezpiecznie poruszać się na drogach (w tym na rowerze) i korzystać ze środków komunikacji; wie, jak trzeba zachować się w sytuacji wypadku, np. umie powiadomić dorosłych, zna telefony alarmowe.
10. Wychowanie fizyczne. Kształtowanie sprawności fizycznej dzieci i edukacja zdrowotna.
Uczeń kończący klasę I:
1) uczestniczy w zajęciach rozwijających sprawność fizyczną, zgodnie z regułami;
2) potrafi:
a) chwytać piłkę, rzucać nią do celu i na odległość, toczyć ją i kozłować,
b) pokonywać przeszkody naturalne i sztuczne,
c) wykonywać ćwiczenia równo ważne;
3) dba o to, aby prawidłowo siedzieć w ławce, przy stole itp.;
4) wie, że choroby są zagrożeniem dla zdrowia i że można im zapobiegać poprzez: szczepienia ochronne, właściwe odżywianie się, aktywność fizyczną, przestrzeganie higieny; właściwie zachowuje się w sytuacji choroby;
5) wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych (np. środków czystości, środków ochrony roślin);
6) wie, że dzieci niepełnosprawne znajdują się w trudnej sytuacji i pomaga im.
Podane umiejętności dotyczą dzieci o prawidłowym rozwoju fizycznym. Umiejętności dzieci niepełnosprawnych ustala się stosownie do ich możliwości.

Metody dydaktyczne

1. Metody oparte na obserwacji:
• obserwacja eksponatów naturalnych, modeli, atrap, makiet, prostych doświadczeń połączona z działaniem poznawczym
• oglądanie obrazów, filmów i przezroczy
2. Metody słowne:
• formułowanie poleceń przez nauczyciela i odpowiednie reagowanie przez uczniów (kształtowanie mowy biernej)
• nazywanie konkretów modeli, obrazów
• określanie czynności, cech, stosunków
• pogadanki oparte na materiale poglądowym i wykorzystujące materiał pamięciowy
• opis
• opowiadanie
• dyskusja
• praca z książką
3. Metody oparte na praktycznym działaniu:
• zajęcia praktyczne zróżnicowane w zależności od przedmiotów nauczania i typów zajęć (modelowanie, cięcie, wycinanie, wydzieranie, konstruowanie, szycie, czynności gospodarskie i inne)
• produkcja
• dłuższe obserwacje naturalnych zjawisk połączone z oddziaływaniem na te zjawiska
4. Metody nauczania przez naśladownictwo:
• naśladownictwo ruchowe i statyczne
• naśladownictwo werbalne
• naśladownictwo zachowań i postaw
5. Metody aktywizujące
• burza mózgów
• drama i psychodrama
Inne metody:
metodę Ośrodków Pracy,
Dobrego Startu M. Bogdanowicz,
metodę Dennisona,
Domana elementy Ruchu Rozwijającego W. Sherborne, program rozwijający koordynację wzrokowo-ruchową M. Frostig.