Budowa i właściwości ciał stałych - scenariusz zajęć

Imię i nazwisko Temat Data Klasa Lekcja
Banaś Ewa Budowa i właściwości ciał stałych 10.09.2014 VI 3
Dział: Podstawowe właściwości i budowa materii

Zakres treści: Wiadomości:
- właściwości fizyczne ciał
- budowa cząsteczkowa ciał stałych
- właściwości mechaniczne ciał stałych
- ciała bezpostaciowe i kryształy
- przewodnictwo cieplne ciał stałych - określa właściwości fizyczne wskazanych przez nauczyciela substancji
- określa właściwości mechaniczne 2-3 ciał
- podaje przykłady substancji dobrze i źle przewodzących ciepło
- wskazuje możliwości praktycznego wykorzystania właściwości przewodnictwa cieplnego
Postawy:
- właściwe zachowanie się w wypadku kontaktu z nieznanymi substancjami
- zrozumienie właściwości i budowy ciał stałych
Wiadomości ponadpodstawowe:
o podaje przykłady substancji, których właściwości fizyczne zmieniają się wraz ze zmianą stanu skupienia
o wymienia, od czego zależą właściwości substancji
o porównuje ułożenie cząsteczek w ciałach bezpostaciowych i kryształach
o wyjaśnia, od czego zależy przewodnictwo cieplne substancji
Metody: Środki dydaktyczne:
- Wykład
- pogadanka Podręcznik
Zeszyty ćwiczeń

Moment lekcji Czynność nauczyciela Czynność ucznia Metody/Środki dydaktyczne
Sprawy organizacyjne - Sprawdzenie obecności
- Powtórzenie wiadomości z ostatniej lekcji:
– Jakie znasz zjawiska fizyczne?
– Podaj przykłady tych zjawisk fizycznych Odpowiada na zadane pytania Pogadanka wstępna
Wprowadzenie do tematu - Podanie celu lekcji:
Budowa i właściwości ciał stałych
- Wprowadzenie pojęć:
– Ciało stałe
– budowa cząsteczkowa
– właściwości mechaniczne ciał stałych
– ciała bezpostaciowe
– kryształy
– przewodnictwo cieplne
- praca z podręcznikiem ćwiczeń Słucha i notuje w zeszycie
Pogadanka
wykład

Podsumowanie Pytania końcowe do uczniów:
– Wymień właściwości i budowę ciał stałych
– Podaj przykłady ciał stałych

Notatka:

W ciałach stałych cząsteczki przyciągają się wzajemnie bardzo silnie i są ciasno ułożone. Wykonują tylko ruchy drgające, nie przemieszczają się.

- właściwości fizyczne ciał stałych
– przez długi czas nie zmienia swojego kształtu i wymiarów – stosowano je jako materiał konstrukcyjny przy wznoszeniu budowli
– określona masa
– określona objętość
- budowa cząsteczkowa ciał stałych

<rysunek>

- właściwości mechaniczne ciał stałych
odkształcenia:
– rozciąganie – stalowe liny dźwigów, kolejek linowych, struny instrumentów muzycznych
– ściskanie – ściany, fundamenty budynków, sprężyna
– skręcanie – dokręcanie nakrętek
– zginanie – belki stropów w budynkach,
- ciała stałe dzieli się na
– bezpostaciowe – amorficzne – ich cząsteczki umieszczone są bezładnie
– kryształy – o uporządkowanej strukturze przestrzennej
- pod wpływem temperatury ciała zmieniają wszystkie swoje wymiary
– w lecie przewody zwisają luźniej, w zimie są bardziej napięte
– łączenie poszczególnych części nawierzchni mostu

a)zima b)lato
<rysunek> <rysunek>