Scenariusz uroczystości
,,Wielkanocne obyczaje wszyscy dobrze znamy”
Opracowanie: Danuta Chrobot
Grupa dzieci 6-letnich
Powitanie
Witam serdecznie zebranych gości! W kalendarzu jest wiele dni wesołych i świątecznych, ale są i takie, które zmuszają nas do powagi, zadumy, a także i radości, jaką niosą ze sobą. Jednym z takich świąt są Święta Wielkanocne.
Wielkanoc to jedno z najpiękniejszych świąt chrześcijańskich.
Raniutko w Wielką Niedzielę dzwonią dzwony, ogłaszając światu radość, że Chrystus zmartwychwstał.
Potem cała rodzina zasiada do uroczystego śniadania. Dzisiejsze spotkanie będzie niezwykłe. Przeniesiemy się na polską, dawną wieś.
Wszyscy
Po staropolsku Was witamy,
niskim ukłonem i dobrym słowem,
niechaj radośnie będzie Wam z nami,
tego życzymy gościom i sobie.
Dziecko:
Są takie święta raz do roku,
co budzą życie, budzą czas.
Wszystko rozkwita w słońca blasku
i wielka miłość rośnie w nas.
Miłość do ludzi, do przyrody,
w zielone każdy z wiosną gra.
Już zima poszła spać za morza,
a w naszych sercach radość trwa.
Piosenka. ,,Wiosna”
Dziecko:
Przyszła wiosna,
dobra wiosna.
A z nią pora wielkanocna.
Błyśnij słonko,
dmuchaj wietrze.
W naszych sercach
tak świątecznie.
Tak radośnie
i beztrosko.
Jak to bywa
tylko Wiosną
Dziecko:
Wielkanoc tradycję posiada niemałą,
wiele z jej obyczajów do dzisiaj zostało.
Posłuchajcie dzisiaj, jak się na Wielkanoc- od wielu , wielu wieków przygotowywano.
Dziewczynka:
Od chaty do chaty wędruje gaiczek.
Siedzi na nim cicho drewniany słowiczek
.nie śpiewa piosenek o zielonym gaju
dziewczęta i chłopcy za niego śpiewają
Dziewczynka:
Nasz gaik zielony pięknie ustrojony
w czerwone wstążeczki
przez piękne dzieweczki
do was dzisiaj wstępujemy,
zdrowia szczęścia winszujemy
Dziewczynka:
Nasz gaik zielony pięknie ustrojony
po wsi sobie chodzi tak ci mu się godzi.
Hej zielony gaiczek
tu wstążeczka, tu słowiczek
Tam, gdzie gaik chodzi
nowe życie rodzi!
Tam, gdzie gaik stanie
wiosny zwiastowanie.
Na dawnej wsi, po trzeciej niedzieli marcowej i utopieniu Marzanny –symbolu odchodzącej zimy dziewczęta obchodziły wszystkie domy z zielonym gaikiem- przystrojoną zieloną gałęzią. Wchodziły do chat, śpiewały, kłaniały się i prosiły o datki. Dawano im jajka, obwarzanki i drobne monety. Razem z zielonym gaikiem do chaty wchodziła wiosna, a z nią radość, dobroć, uprzejmość, wszyscy się cieszyli.
Dziecko:
Wielki tydzień zaczyna niedziela palmowa
kiedyś nazywała sie ,,kwietna” lub ,, wierzbowa”
Swierze gałązki wierzby, bukszpanu z listkami
święcono po ozdobieniu mchami i kwiatkami
Dziecko:
Gdy ktoś ktoś palmą święconą został uderzony
miał szczęście i dobrobyt na rok zapewniony.
Palemki też od nieszczęść mieszkanie chroniły,
kiedy je gospodynie w domu umieściły.
Wychodzą dwie dziewczynki z babkami i chłopiec z mazurkiem
dzieci razem:
Gdy nadchodzi Wielka niedziela
radość nam wszystkim się udziela
stół udekorować świątecznie wypada,
jest na nim baranek, mazurek i baba
Dziewczynki i chłopiec podchodzą do stołu i stawiają baby i mazurka
dziewczynka:
Nasz stół wielkanocny
haftowany w kwiaty.
W borówkowej zieleni
listeczków skrzydlatych
dziewczynka:
lukrowana baba
rozpycha się na nim,
a przy babie -
mazurek w owoce przybrany.
chłopiec:
Rozsiadły się baby parami na obrusie
jedna z lukrem inne z rodzynkami
każda zapachem kusi
Prowadzący:
dawniej wypiekano baby łokciowe- na łokieć wysokie, aby tak wysoko wyrosły, w chatach zamykano drzwi, uszczelniano okna, a nawet wkładano ciasto pod pierzynę, aby nie zaziębiło się i nie opadło. A mazurki to ciasta, które robiono z ciasta kruchego, na ich wierzch wylewano masy orzechowe, czekoladowe i pięknie ozdabiano
dzieci podchodzą razem do stołu niosąc bazie owies i pisanki
dziewczynka:
Przyniosłam wam bazie z tej wierzby znad rzeczki.
Wyglądają ślicznie jak małe koteczki stawia na stole wazon z baziami
dziewczynka
Od rana się dzisiaj cieszę pięknie mi owiesek wzeszedł.
Już białą serwetę ścielę, zieleń sie owiesku zieleń.
Rośnij że długo, nie zwlekaj, cukrowy baranek czeka. dziewczynka stawia misę z zielonym owsem
chłopiec
Cukrowy baranek ma złociste różki
przypilnuje pisanek na łące z rzeżuszki
A gdy nikt nie patrzy chorągiewką buja
i cichutko meczy
święte Alleluja (chłopiec stawia baranka na stole)
chłopiec
W tej donicy rośnie owies- jak przystało,
cukrowy baranek skubie go nieśmiało,
a obok misa pisanek. dostawia misę z pisankami
Pisanki ,pisanki jajka malowane,
nie ma Wielkanocy bez barwnych pisanek
Popatrz mamo, pisanka dla ciebie,
W złociste słoneczka na niebieskim niebie.
Pisanka dla taty, w wiosennej zieleni -
Na bielonym płotku kogucik się mieni.
Dla babci i dziadka też piękne pisanki
Oplecione wkoło w kolorowe wianki.
prowadzący:
zwyczaj malowania jajek na Wielkanoc wywodzi się ze starych tradycji, od dawna jajko było symbolem życia, sił odradzającej się na wiosnę przyrody z jajek wykluwają się przecież różne zwierzęta dlatego na Wielkanoc przepięknie zdobi się jajka, które dawniej na wsiach dawano sobie w prezencie
Piosenka ,,Wielkanoc”
Kilka barwnych pisanek
z cukru zając, baranek,
bazie, babka drożdżowa
i Wielkanoc gotowa.
Ref: Wielkanocnym zwyczajem już pisanka powstaje,
pieczesz babkę mazurka, będziesz dzielić się jajem.
Trzy gałązki barwinma,
są chrzan, chlebek i szynka
jajek barwnych bez liku
ze święconką w koszyku.
Ref: Wielkanocnym zwyczajem..........
Prowadzący: W czasie uroczystego śniadania wielkanocnego dzielimy się święconym jajkiem, co ma zapewnić zdrowie i pomyślność całej rodzinie. Jajka, chleb, kiełbasę, sól i baranka święcono w kościele, w Wielką Sobotę. Na wsiach do koszyka wkładano dużo pożywienia- kosze trzebabyło zawozić. W ten sposób proszono, aby to co w nim jest było zawsze na stole i nigdy nie zabrakło. Potem kosztowano tego wszystkiego,a jedzono z apetytem i wszystko smakowało, gdyż ludzie byli spragnieni jadła po Wielkim Poście.
Dziecko
Na Wielkanoc jajo na stole króluje,
życie i odrodzenie nam symbolizuje.
Do dziś ta tradycja pisanek została,
a sposób ozdabiania pomysłowość dała.
Są pisanki, kraszanki, drapanki,
koronkowe wzory, nawet oklejanki.
Chronią przed nieszczęściem, pomyślność przynoszą.
-Dobrze, że są kury, które jajka znoszą.
Wbiega dziewczynka przebrana za kurę a za nią chłopiec
kura:
ko, ko, ko
chłopiec
Zniosła mi kura jajek sześć,
Pytam więc kury: Czy mogę zjeść?
(kura):
Ko, ko, ko
Ani sadzonych, ani na twardo i jajecznicy nie!
I na miękko nie!
Nie dam choćbym miała pęknąć!
chłopiec
Więc pytam grzecznie kury:
- Czy mogę utrzeć jaja na kogel-mogel?
Spojrzała na mnie jak na osła i zagdakała wielce wyniosła:
(kura):
Ko, ko, ko, ko!
Jajka na pisanki zniosłam!
dzieci razem:
Wiosna na nas
zza firanki zerka,
a my z tej radości
zatańczmy oberka.
Ten oberek skoczny
do tańca zaprasza
polski to jest taniec i muzyka nasza.
dziewczynki porywają chłopców do tańca
Taniec oberek
Wszyscy:
Na tym stole wielkanocnym,
gdy z dorosłych nikt nie patrzy,
bazie w krąg rozkłada wiosna
i zaczyna swój teatrzyk.
W berka bawią się pisanki
po talerzach się ślizgając.
A z cukrowym zaś barankiem
z czekolady tańczy zając.
A ten żółty kurczak z waty,
który nóżki ma z zapałek,
wylał całą wodę z kwiatów
piszcząc: lany poniedziałek
Piosenka ,, Z jajkiem i zającem”
Skacze drogą zając, skacze pomalutku.
Przykucnął za płotem. Hop i już w ogródku.
Kic, kic, kic cichutko skrada się do domu
każdemu zostawia prezent po kryjomu.
Ref: Święta Wielkanocne z jajkiem i zającem / 2x
słoneczne i pachnące święta wielkanocne
Idą chłopcy drogą, idą po cmalutku,
przykucnęli cicho, hop i w ogródku.
Naraz śmiechy, wrzawa
Śmigus-Dyngus krzyczą
i dziewczynki łapią i wodą je chlapią.
Ref: Święta wielkanocne............
Chłopiec
Po niedzieli poniedziałek zwyczajnie przychodzi
lecz w Wielkanoc jest on inny, z wiadrem wody chodzi.
Uszykujmy więc sikawki, wiadra wodą napełnimy
śmigus-dyngus czas zaczynać, w oblewanie się bawimy.
Chłopcy razem/ oblewają gości i dziewczynki
Śmigus-dyngus, dyngus- śmigus,
nie kryjże się , nie wymiguj,
bo dziś każdy , stary, młody,
nie uniknie kropli wody !
Prysznic, prysznic koło studni
już od rana pompa dudni.
Kto choć z okna nos wysunie
wnet na niego strumień lunie.
prowadzący
w Wielkanocny Poniedziałek stary zwyczaj każe oblewać się wzajemnie wodą, wołać przy tym ,,Śmigus-Dyngus” kiedyś w lany poniedziałek zdarzały się wiadra wody, ludzie śmiali się i bawili; dziś wystarczy buteleczka zwykłej wody lub odrobina wody kolońskiej
Piosenka ,,Śmigus- Dyngus”
Panieneczka mała rano dzisiaj wstała.
Śmigus! Śmigus! Dyngus! Dyngus!
Bo się wody bała.
Panieneczka mała w kątek się schowała!
Śmigus! Śmigus! Dyngus! Dyngus!
Bo się wody bała.
Panieneczka mała sukienkę zmaczała:
Śmigus! Śmigus! Dyngus! Dyngus!
Bo się wody bała.
wszyscy
Śmigus-dyngus!
Staropolskim obyczajem
w wielkanocny poniedziałek
oblewamy się nawzajem.
Miły zwyczaj śmigus-dyngus!
Bo pośród życzeń radosnych
przynosi nam w podarku
uśmiech kolorowej wiosny.
W Wielkanocny Poniedziałek chłopcy przygotowywali wózek dyngusowy i ruszali z nim na obchód wsi, w każdym gospodarstwie składając świąteczne życzenia i śpiewając pieśni, które kończyły się prośbą o datki
Wychodzi jedna dziewczynka i dwóch chłopców niosących kogutka. Kogutek jest wykonany z dowolnego materiału.
chłpoiec
Od podwórka do podwórka
idą chłopcy, niosą kurka.
A niezwykły jest to kurek:
skrzydła z dykty, ogon z piórek.
Grzebieniasty, kolorowy.
Wielkanocny. Dyngusowy.
chłopiec
Ma dwa kółka zamiast nóżek
o już wjeżdża na podwórze
Już przystaje pod okienkiem
już zaczyna swą piosenkę.
Chłopcy idą z kurkiem i śpiewają
Piosenka „Kogucik"
(melodia z Łowickiego )
Wieziemy tu kogucika,
dajcie jajek do koszyka.
Dajcie aby choć ze cztery,
a do tego ze dwa sery
dla kogucika!
Kukuryku!
Do was tutaj wstępujemy,
zdrowia, szczęścia winszujemy.
Dajcie też, co macie dodać,
co dobrego nie żałować
dla kogucika!
Kukuryku!
Ej, zieleni się zieleni
młoda trawka tuż przy ziemi.
ej, wesoło słonko świeci,
zaśpiewajcie z nami dzieci dla kogucika!
Kukuryku!
Dziecko
Lato idzie, zima schodzi, nasz kureczek boso chodzi.
Dajcie choć po dwa grosiki, by kogutek miał buciki.
Dziecko
Gdy z chaty wygląda okienkiem dziewczyna,
kurek wtedy inną piosenkę zaczyna.
(Chłopcy idą z kurkiem i śpiewają piosenkę pt. „Kogucik”)
chłopiec
Za stodołą ścieżka chowaj matko pieska
masz córeczkę ładną to Ci ją ukradną
Dziecko
Gospodyni teraz szybko drzwi otwiera.
Do kobiałki wkłada ciasto, kawał sera.
Parę barwnych jajek kładzie ręką szczodrą,
by się w gospodarstwie jak najlepiej wiodło.
Dziękują chłopaki. Zaskrzypiały koła.
Odjechała dalej gromada wesoła,
Wszyscy:
Palmy, pisanki, cukrowy baranek,
święcone, śmigus –dyngus
Wielkanocne obyczaje
wszyscy dobrze znamy,
pamiętamy o nich, gdy się przy stole zbieramy.
Piękna i rodzinna
jest polska Wielkanoc,
a każdy świąteczny obyczaj
ma swą magiczną moc.
Piosenka ,,Święta, święta biją dzwony”
Ciasto pachnie na świątecznym obrusie, obrusie,
Wokół stołu się krzątają mamusie, mamusie.
Wszyscy poważni są tego ranka,
Niech nas rozśmieszy wesoła pisanka.
Ref. Święta, święta biją dzwony,
Każdy dzwon jak roztańczony,
Tańczy, tańczy, każdy dzwon,
Bim- bam- bom, bim- bam- bom.
Szynka mruga z okrągłego półmiska, półmiska,
Tatuś chętnie by z radości zagwizdał, zagwizdał.
Wszyscy poważni są tego ranka,
Niech nas rozśmieszy wesoła pisanka.]
Ref: Święta, święta biją dzwony .......
Życzenia:
Nowe życie w przyrodzie nastaje,
czego jajko symbolem jest trwałym.
Jajkiem więc się dzielmy nawzajem,
bo tak każe obyczaj prastary.
Dzieci razem
A życzenia składamy najmilsze,
takie szczere i takie serdeczne.
Nie zapomnij ich złożyć najbliższym.
Niech uśmiechy zakwitną świąteczne.
Zdrowia, szczęścia i humoru dobrego,
A przy tym wszystkim stołu bogatego.
Dobrego dyngusa, smacznego jajka
I niech te święta będą jak bajka.
Po tych słowach dwie dziewczynki rozdały wszystkim przygotowane wcześniej podzielone na cztery kawałki jajka.
Życzenia dla rodziców
Niech te świąteczne dni będą dla nas wszystkich odpoczynkiem od codziennej gonitwy, by radość i spokój pomogły w przezwyciężaniu trosk i kłopotów. Miłości, szczęścia, przyjaźni i zrozumienia, optymizmu i wiary w dobro. Niech pokój zagości w naszych domach.
Poczęstunek dla dzieci