Prawo dziecka do nauki

Konwencja o prawach dziecka to międzynarodowa dokument przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989. Dokument ten obowiązuje w niemal wszystkich państwach świata i zostały w nim spisane wszystkie prawa dziecka.
Konwencja o Prawach Dziecka składa się z preambuły określającej ogólne założenia praw dziecka i tekstu stanowiącego, który podzielony jest na trzy części i łącznie zawiera 54 artykuły . Część pierwsza zawiera artykuły odnoszące się do zobowiązań państwa w zakresie realizowania poszczególnych praw. Część druga określa sposób egzekwowania i kontrolowania zobowiązań państwa. Część trzecia porusza kwestie i zasady przystąpienia do Konwencji przez kolejne państwa, a także ich ewentualną rezygnację.
Prawa dziecka zawarte w Konwencji obejmują m.in.: prawa i wolności osobiste (jak choćby prawo do godności, szacunku, nietykalności osobistej, wyznawania własnych poglądów, do wychowania w rodzinie i kontaktów z rodzicami), prawa socjalne (ochrony zdrowia, wypoczynku i czasu wolnego itp.), prawa polityczne (np. prawo do udziału w różnego rodzaju stowarzyszeniach) oraz prawa kulturalne (czyli do korzystania z dóbr kultury, prawo do nauki itd.).
Jednym z praw dziecka jest prawo do nauki, bez względu na wyznanie, kolor skóry czy płeć. O prawie do nauki jest mowa m.in. w artykule 28 Konwencji o Prawach Dziecka. W artykule tym czytamy, iż państwo uznaje prawa dziecka do nauki w celu realizacji tego prawa w sposób stopniowy, na zasadzie równych szans dla każdego dziecka. Tym samym państwa wprowadzające i przestrzegające Konwencji zobowiązują się do uczynienia nauczania podstawowego obowiązkowym i bezpłatnym dla wszystkich dzieci. Państwo zobowiązuje się również do wspierania rozwoju różnorodnych form szkolnictwa średniego, czyli szkolnictwa ogólnokształcącego i zawodowego. Zadaniem państwa jest uczynienie szkolnictwa dostępnym dla każdego dziecka. Dzieci mają prawo do bezpłatnego nauczania oraz do tego, iż państwo udzieli im, w razie potrzeby, pomocy finansowej.
Jeśli zaś chodzi o szkolnictwo wyższe, państwo zobowiązuje się, za pomocą wszelkich właściwych środków uczynić szkolnictwo wyższe dostępnym dla wszystkich na zasadzie zdolności. Poza tym dzieci mają prawo do informacji i poradnictwa szkolnego i zawodowego. To bardzo ważne szczególnie wtedy, gdy uczniowie kończąc pewien etap nauki mają ogromne problemy z wyborem dalszej drogi rozwoju. Pomoc poradni staje się niezwykle istotna i pozwala poczuć dziecku, ze nie zostaje samo ze swoim problemem.
Państwa zobowiązują się również do podjęcia wszelkich środków, które zapewnią dzieciom naukę zgodną z ludzką godnością, ułatwią dostęp do wiedzy naukowo – technicznej i nowoczesnych metod nauczania, będą popierać i rozwijać międzynarodowa współpracę w dziedzinie oświaty.
Nauka dziecka ukierunkowana jest na rozwijanie w sposób jak najpełniejszy osobowości, talentu oraz zdolności zarówno umysłowych jak i fizycznych. Każde dziecko powinno mieć równe szanse w tym rozwoju. Kwestie te poruszane są w artykule 29. Dziecko ma prawo do wychowania w duchu szacunku dla podstawowych praw człowieka, dla rodziców i opiekunów. Poza tym dzieci mają prawo do zachowania własnej tożsamości kulturowej, języka i własnych wartości. Ich prawem jest również życie w wolnym społeczeństwie, w duchu pokoju, tolerancji i równości płci.
W Konwencji Praw Dziecka w artykule 23 poruszona jest kwestia szczególnych potrzeb dziecka niepełnosprawnego. Państwo zobowiązane jest do zapewnienia takiemu dziecku skutecznego dostępu nie tylko do opieki zdrowotnej, rehabilitacyjnej, ale także do oświaty i nauki. Dziecko niepełnosprawne ma takie samo prawo do edukacji, jak dzieci pełnosprawne. Poza tym ma ono również prawo do odpowiedniego przygotowania zawodowego, do integracji ze społeczeństwem, do rozwoju kulturowego i duchowego.

Dziecko, ze względu na to, iż jest osobą niedojrzałą fizycznie i umysłowo, wymaga szczególnej opieki i troski. Ze względu na to powstała Konwencja Praw Dziecka. Dzieci są zbyt słabe i małe, by bronić się same, dlatego tak istotna jest poszanowanie i przestrzeganie praw dziecka.