Terapia neurologopedyczna dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym

Terapia neurologopedyczna dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym

Przygotowała:
Logopeda mgr Edyta Gagracz


1. Opis przypadku
Chłopiec 16-letni z czterokończynowym porażeniem mózgowym i upośledzeniem umysłowym w stopniu znacznym. Z uwagi na chorobę chłopiec ma znacznie ograniczoną możliwość poruszania się: nie jest w stanie zmienić pozycji leżącej, nie unosi głowy, nie siedzi, samodzielnie nie chwyta przedmiotów. Ze względu na zaburzony rozwój motoryki narządów artykulacyjnych nie wykształciła się mowa czynna. Chłopiec przyjmuje pokarmy rozdrobnione, coraz lepiej jednak radzi sobie z jedzeniem, nie wymaga mielenia pokarmów, rozdrobnione połyka bez problemów. Nie sygnalizuje potrzeb fizjologicznych. Chłopiec kontaktuje się z otoczeniem za pomocą wzroku, mimiki, płaczu i śmiechu. W taki też sposób sygnalizuje swoje potrzeby. Reaguje na dźwięki z otoczenia, rozumie proste polecenia- na dłużej skupia uwagę na przedmiocie będącym odpowiedzią na zadane pytanie. Lubi towarzystwo innych osób, chętnie słucha muzyki ( jednak boi się nowych i głośnych dźwięków), ma swoje ulubione programy telewizyjne. Wyraźnie reaguje na swoje imię. Porównuje przedmioty pod względem cech jakościowych ( kolory, wielkość, kształt) i ilościowych. Rozpoznaje litery i cyfry. Potrafi samodzielnie wypowiedzieć samogłoskę a i e. resztę głosek jest w stanie powiedzieć z pomocą ułożenia i przytrzymania ruchów artykulacyjnych – manualnego torowania głosek. Chętnie uczestniczy w masażu twarzy i ciała. Chłopiec ma zapewnione dobre warunki do rehabilitacji i rozwoju. Dzięki bardzo dużemu zaangażowaniu rodziców, intensywnej prowadzonej rehabilitacji oraz własnemu zaangażowaniu w poznawanie nowych rzeczy chłopiec poczynił postępy w rozwoju sfery poznawczej.
2. Proponowane ćwiczenia terapii neurologopedycznej
a) Stymulacja sensomotoryczna sfery oralno-twarzowej
- masaż logopedyczny z wykorzystaniem wibratora logopedycznego oraz
- integracja odruchów ustno-twarzowych mająca na celu poprawę funkcji połykania, żucia i gryzienia oraz usprawnianie narządów artykulacyjnych
-bierne i czynne ćwiczenia oddechowe
b) Ćwiczenia normalizujące układ przedsionkowo-proprioceptywny
- Program wprowadzający i specjalny „Programu Aktywności, Świadomość Ciała, Kontakt i Komunikacja”, którego celem jest rozwój w zakresie naśladownictwa, ruchu i zabawy, a także kontaktów z otoczeniem.
- Integracja odruchu Moro i strachu paraliżującego, ponieważ strach przed nowymi dźwiękami świadczy o niezintegrowanych obu odruchach. Chłopiec często reaguje ciałem na nowy, głośny bodziec i płacze.
- Masaż taktylny w celu stymulacji układu dotykowego i proprioceptywnego, w celu kształtowania schematu ciała, poprawę napięcia mięśniowego (wspólnie z układem przedsionkowym) oraz poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego (świadomość ciała w przestrzeni, w odniesieniu do innych obiektów, pewność swojego ciała, odpowiednie "czucie go")
- ćwiczenia usprawniające układ dotykowy – masaż z użyciem materiałów o różnej fakturze, dostarczanie wrażeń dotykowych poprzez zabawy piaskiem, grochem, ryżem, mąką.
c) Rozwijanie komunikacji niewerbalnej
- pokazywanie, zachęcanie do naśladowania i wskazywania np. części ciała, obrazków tematycznych skategoryzowanych
- pokazywanie emocji przed lustrem, na obrazkach, nazywanie ich i próba naśladowania, rozpoznawania
d) Rozwijanie komunikacji alternatywnej
-Manualne torowanie głosek, łączenie ich w sylaby i wyrazy. Łączenie wypowiadanych słów z rozpoznawaniem obrazków.
-Wykorzystanie możliwości samodzielnego wypowiadania samogłosek a i e do komunikacji alternatywnej. A oznacza tak, a E nie. Ponieważ samogłoska A jest znacznie wyraźniejsza toteż zadawane pytania prowadzimy na odpowiedź potwierdzającą, np. Czy to jest mama? Do komunikacji alternatywnej wykorzystujemy również kanał wzrokowy, gdyż chłopiec rozumie to co się do niego mówi i potrafi wybrać prawidłową odpowiedź wzrokiem ( dłużej przytrzymuje wzrok). Chłopiec ma założony album z wykorzystaniem obrazków i symboli z Makatona i również kształcimy i wprowadzamy nowy materiał z zaleceniami do wykorzystywania przez rodziców.
e) Stymulacja układu słuchowego poprzez ćwiczenia i zabawy słuchowe
- rozpoznawania dogłosów przyrody, otoczenia, różnicowanie na dwóch- trzech elementach
- szukanie źródła dźwięku
- ćwiczenia oddechowe bierne i czynne, dmuchanie na piórka, słomką na wodę.
f) Usprawnianie procesów poznawczych z wykorzystaniem kanału wzrokowego oraz komunikacji alternatywnej
- rozpoznawanie kolorów, kształtów, liter,
- segregowanie obrazków w grupy tematyczne
- układanie figur według schematu- sekwencje
i) usprawnianie motoryki małej
- malowanie palcami, dużym wałkiem, pędzlem
- zabawy z plasteliną, masa solną, pianką
- robienie stempli z dłoni na kartce