Indywidualny program pracy opiekuńczo - wychowawczej z dzieckiem sześcioletnim Karolem

Małgorzata Bucior
Przedszkole Miejskie nr 2

Indywidualny program pracy opiekuńczo – wychowawczej
z dzieckiem sześcioletnim Karolem
Okres od września do maja 2012 roku.

Imię i nazwisko: Karol
Data urodzenia
Rodzice, opiekunowie:
Przedszkole Miejskie
Grupa - dzieci sześcioletnie

Diagnoza środowiskowa.

Karol pochodzi z rodziny wielodzietnej, pełnej. Ma dwóch braci i siostrę. Mieszka z rodzicami w jednorodzinnym domu. Oboje rodzice pracują zawodowo. Ojciec z uwagi na wykonywaną pracę często wyjeżdża. Matka dziecka w tej samej miejscowości oraz zajmuje się domem. Ojca wkład w opiekę i wychowanie dzieci jest mniejszy ze względu na pracę wymagającą częstych i długotrwałych wyjazdów. Matka stwierdza, że przebieg ciąży był prawidłowy dziecko urodziło się zdrowe, chorób wrodzonych nie ma. Z relacji matki wynika również że Karol jest bardzo związany z ojcem, często o nim mówi, a gdy wraca do domu nie opuszcza go na krok. Karol nie słucha się matki, nie wykonuje jej poleceń, nawet nie sprząta swoich zabawek w pokoju. Gdy przyjeżdża tato stara się, pragnie by był z niego dumny, składa zabawki bez proszenia. Są także takie sytuacje, że skarży się na bóle brzucha, głowy, pytając czy teraz tato przyjedzie.

Środowisko przedszkolne.

Karol do przedszkola uczęszcza drugi rok, w obecnym roku chodzi do najstarszej grupy -dzieci sześcioletnich. Chłopiec jest śmiały, nawiązuje kontakt z rówieśnikami. Podejmuje nowe zadania, ale w przypadku niepowodzeń wycofuje się. Potrzebuje zachęty i pomocy. Jest sprawny ruchowo i samodzielny w czynnościach samoobsługowych.

Diagnoza problemów dziecka

Ogólny rozwój emocjonalny dziecka kształtuje się na poziomie przeciętnym. Podczas zajęć nie zgłasza się odpowiedzi. Czasami wydaje się, że myślami jest w innym miejscu. Pracuje szybko, chaotycznie, najczęściej metodą prób i błędów, łatwo się rozprasza. Nie dokańcza rozpoczętej pracy, robi to wówczas wtedy gdy jest o to proszony i gdy mu się pomaga. Matka dziecka była proszona o zgłoszenie się do Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej aby zdiagnozować jego problemy i pomóc mu w przyswajaniu wiadomości i poprawić koncentrację podczas różnych zadań. Matka zauważa problemy, które ma syn i wyraziła chęć współpracy. Zgłosi się na badanie do poradni.

Relacje z dorosłymi.

Karol nawiązuje kontakt z dorosłymi, odpowiada na pytania, sam nie podejmuje rozmowy. W czasie rozmowy rzadko patrzy w oczy rozmówcy zazwyczaj ma głowę spuszczoną. Mówi o swoich potrzebach i uczuciach. Lubi chodzić do przedszkola, ale najchętniej jak wynika z relacji matki czas spędzał by ze swoim tatą.

Relacje z rówieśnikami.

Karol nawiązuje kontakt z rówieśnikami, ale nie zawsze lubi się z nimi bawić (czasami woli bawić się sam). Podczas zabawy często opowiada co zrobił jego tata np. bawił się z nim klockami lego, albo że już przyjedzie. Karol nie popada w konflikty z rówieśnikami. Dzieli się zabawkami, nawet tymi, które przynosi z domu.

Stosunek do zajęć przedszkolnych.

Karol uczestniczy we wszystkich zajęciach, ale czasami wydaje się, że w tym momencie myśli o czymś innym. Do odpowiedzi zgłasza się rzadko. Zdarza się, gdy jest pytany, nie odpowiada na temat. Wykonuje polecenia nauczyciela i powierzone mu zadania, ale jego uwaga jest rozproszona. szybko się zniechęca i oczekuje pomocy. Gdy nauczyciel odpowiednio go zmotywuje, okaże przez dłuższy czas zainteresowanie i pomoc, to z podjętym zadanie radzi sobie dobrze i robi je chętniej.

Stosunek do własnej osoby.

Karol ma niską samoocenę. Powtarza „tego nie zrobię”, tego nie potrafię” , „tego nie umie”, podkreśla,że jego tato wszystko zrobi i wszystko wie. Potrafi przyjąć pochwałę, która motywuje go samodzielnego działania jak również do pokonywania trudności. Pozytywne zachowanie w stosunku do niego wzmacnia jego wszelkie postępy.

Mocne strony dziecka.

Prawidłowo rozwinięta spostrzegawczość, umiejętność analizy wzrokowej oraz zdolność uczenia się wzrokowo- ruchowego. Jego ulubione zajęcie, które nie sprawia mu problemów to układanie puzzli o różnej liczbie elementów. Opowiada obrazek, wyliczając elementy. Omawiając historyjkę obrazkową zauważa przyczynę i skutek.
Lateralizacja jest zgodna : dominuje prawa ręka przy dominacji prawego oka.
Prawidłowo trzyma nożyce i tnie kartkę wzdłuż linii prostej i łamanej.
Sprawność grafomotoryczna odpowiednia do wieku.
Zachęcony podejmować nowe wyzwania, lubi czuć się potrzebny, ale nie potrafi tego powiedzieć.

Słabe strony dziecka.

Karol często na zajęciach jest zamyślony. Czasami nie zwraca uwagi co się wokół dzieje. Nie potrafi mówić ani okazywać uczuć i emocji. Ma trudności z różnicowaniem określeń przestrzennych typu: nad, między, za, w przód, w bok. Ma ubogi zasób słownictwa i wiadomości ogólnych, wykazuje słabe rozumienie sytuacji społecznych i obowiązujących norm. Przelicza i dodaje z pomocą na konkretach w zakresie 10. W wolnym tempie nawleka korale i wrzuca drobne elementy do otworu.
Nie czuje motywacji do nowych zadań, nie czuje obowiązku nauki. Ma problemy z przyswajaniem treści programowych.
Rodzinna sytuacja Karola nie sprzyja warunkom do prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego dziecka.

Przypuszczalna sytuacja urazowa.
Podsumowując wszystkie zebrane wiadomości na temat dziecka tj. środowisko rodzinne, środowisko przedszkolne można przypuszczać, że problemy dziecka wynikają z:

Niedostatecznego kontaktu z ojcem, który często wyjeżdża, a jest dla dziecka autorytetem.
Brakiem wiary we własne siły.
Konfliktu wewnętrznego i niemożności wyrażania uczuć i emocji temu towarzyszących.
Braku zaufania do dorosłych.

Plan indywidualnej pracy wychowawczo – terapeutycznej opracowany dla ucznia – Karola na rok szkolny 2012 / 2013

Cele programu wychowawczo – terapeutycznego: ( wrzesień – czerwiec)

Poznawanie i rozumienie siebie i świata:
Wzmacnianie własnej wartości i siły.
Nabywanie umiejętności poprzez działanie.
Rozpoznawanie i umiejętne nazywanie uczuć i emocji.
Kształtowanie prawidłowych sposobów komunikowania się z dorosłymi i rówieśnikami.
Tworzenie sytuacji doskonalących pamięć, zdolność kojarzenia, umiejętność skupienia uwagi.
Dostrzeganie i opisywanie różnic, podobieństw i relacji pomiędzy przedmiotami i zjawiskami.
Stwarzanie okazji do porządkowania, klasyfikowania, liczenia

Metody i formy pracy z dzieckiem:

Rozmowa,
Opowiadanie
Zabawy, ćwiczenia, gry
Czynności manualne
Praca w grupach, w parach.
Praca indywidualna

Forma realizacji planu
Planowany okres realizacji założeń IX – VI

1. Działania dziecka dostosowane do wymagań edukacyjnych i do indywidualnych potrzeb dziecka.
Opis działań
Odtwarzanie swobodnym ruchem nastroju muzyki
Słuchanie i śpiewanie piosenek.
Wsłuchiwanie się w dźwięki z otoczenia.
Usprawnianie manualne
(malowanie, wycinanie, lepienie).
Rozwijanie pojęć matematycznych
Praca z obrazkiem – rozwijanie i rozpoznawanie zjawisk atmosferycznych, wzbogacanie słownictwa.
Analiza i synteza wzrokowo słuchowa – uzupełnianie rysunków w brakujące szczegóły.
Utrwalanie nazw zwierząt żyjących w naturalnym środowisku i domowych.
Słuchanie wierszy, analiza treści utworu.
Chwalenie za najmniejsze osiągnięcie.
Rozwój społeczny – określenie ustalonych norm i zachowań; komunikacja z rówieśnikami i dorosłymi.
2. Zabawy

„Gdzie siedzi misio?”- Nazywanie stosunków przestrzennych.
„Czyj to głos” – rozpoznawanie głosów kolegów.
Zabawy rytmiczne przy danej piosence.
„Śnieżki na wietrze”- reagowanie ruchem na hasło.
„ Ile dźwięków”- podawanie liczby słyszanych dźwięków.
„ Co słyszysz”- wyodrębnienie dźwięków.
Rozwijanie poczucia rytmu – odtworzenie rytmu.
„ Kto powiedział dzień dobry” – rozpoznawanie głosów.
„ Co słyszysz”- rozróżnianie dźwięków z otoczenia.
Zabawy i gry rytmiczne – wykonywanie ruchu na hasło.

Bieżące spostrzeżenia dotyczące efektów podjętych działań

3. Ćwiczenia
Opis działań
Nawijanie nici na szpulkę – rozwijanie umiejętności manualnych.
Zbieranie małych koralików- sprawność manualna.
Rozpoznawanie dźwięków: cicho, głośno, wolno, szybko.
Mój kolega- wspólna zabawa z dziećmi.
Układanie klocków według wzoru.
„ Znajdź różnicę” – ćwiczenia spostrzegawczości.
„Gdzie leży piłka”- określenie położenia przedmiotów w przestrzeni.
Swobodne rozmowy dziecka na interesujące go tematy.
Słuchanie piosenek – wypowiadanie się na temat tekstu.
Łączenie w pary obrazków, których nazwy rozpoczynają się określoną głoską.

Bieżące spostrzeżenia dotyczące efektów podjętych działań

4. Zajęcia dydaktyczne.
Udział we wszystkich zajęciach – zachęcanie do podejmowania działań i chwalenie za dobrą pracę.
Zwracanie uwagi na aktywność dziecka podczas różnych zajęć, zachęcanie do współpracy z kolegami.
Udział w rozmowach z kolegami oraz dorosłymi na bliskie tematy.
Pomaganie w nazywaniu uczuć i emocji.
Chwalenie za najmniejsze sukcesy.
Zachęcanie, motywowanie do pracy.
Wzbogacanie zasobu słownictwa i wiadomości ogólnych.
Ćwiczenia koncentracji uwagi.
Usprawnianie manualne.
Motywowanie do samodzielnego działania, do pokonywania trudności, pozytywne wzmacnianie wszelkich postępów.

Bieżące spostrzeżenia dotyczące efektów podjętych działań

5. Współpraca z rodzicami zalecenia do pracy z dzieckiem w domu

Wnioski
Karol to dziecko, któremu brakuje wiary we własne siły i możliwości. Nie skupia się na wykonywanych zadaniach. Poprzez niestabilność w rodzinie, zamyka się w sobie, bawi się sam, jest zamyślony. Plan indywidualnej pracy wychowawczo – terapeutycznej ma na celu zmianę sytuacji dziecka w rodzinie, przedszkolu i wśród rówieśników na lepsze.
Zatem dzięki podjętym działaniom chłopiec zaczął mieć kontakty dorosłym jaki rówieśnikami, zaczął dostrzegać własną wartość jak i umiejętności. Chętniej podejmuje nowe wyzwania, wykonuje ćwiczenia i tak szybko już się nie zniechęca podczas wykonywania jakiś czynności. Podsumowując można stwierdzić, że dla efektywnego przebiegu całego procesu niezbędne jest świadome i aktywne uczestnictwo rodzica (ojca i matki), gdyż to właśnie on ma największą możliwość oddziaływania na zachowanie jednostki. Program wspomoże Karola w jego przystosowaniu społecznym i edukacyjnym.