Terapia głoski ciszącej - ś

Metody wywoływania spółgłosek
Praca nad prawidłową artykulacją spółgłosek powinna uwzględnić fakt, iż w systemie fonetyczno-fonologicznym znajdują się głoski łatwiejsze i trudniejsze artykulacyjnie. Im głębiej w jamie ustnej realizowana głoska, tym trudniej pokazać jej artykulację. Prowadząc ćwiczenia logopedyczne należy pomóc dziecku w dochodzeniu do prawidłowej wymowy poprzez uświadomienie brzmienia głoski oraz pokazanie miejsca i sposobu artykulacji. Wskazane jest także, jeśli istnieje taka możliwość, aby pomóc dziecku w zapamiętaniu i przypomnieniu sobie brzmienia głoski, miejsca lub sposobu artykulacji, poprzez zastosowanie odpowiednio przyporządkowanego ruchu dłoni i/lub rysunku. Układ dłoni będzie niejako dodatkową cechą dystynktywną, która pozwoli dziecku różnicować głoski, do tej pory w jego wymowie substytuowane. W przypadku wad wymowy ruch ręką wykonany przez dziecko będzie umożliwiał złamanie starego schematu artykulacyjnego.
Wywołując spółgłoskę wypowiadamy kilkakrotnie, nieco głośniej sylabę/wtraz, aby uświadomić dziecku brzmienie dźwięku. Ponieważ w komunikacji językowej nie istnieją spółgłoski wypowiadane w izolacji (poza możliwymi do przedłużenia szczelinowymi), konieczna jest artykulacja głosek w sylabach lub wyrazach.
Jeśli mamy do czynienia z wadą wymowy, powinniśmy ćwiczyć prawidłową artykulację spółgłosek w sylabach. Wówczas dziecko ma utrudnione posługiwanie się starym schematem. Wywołujemy nowy dźwięk, który w dalszym etapie terapii logopedycznej będzie podstawiany w miejsce wadliwie realizowanej głoski. W sytuacji silnie utrwalonej wady (co zależy od wieku dziecka), trudno jest uzyskać prawidłowe powtórzenie wyrazów, które były do tej pory wymawiane w odmienny sposób. Dlatego nauka artykulacji spółgłosek w sylabach dokonuje się w oderwaniu od znaczenia.


Spółgłoska ś- ustna, bezdźwięczna, środkowojęzykowa, szczelinowa, miękka
Sposób pokazu
Zwracamy uwagę dziecka na układ warg, przypominający ryjek. Mocne ściągnięcie warg ułatwia właściwe ułożenie masy języka i utworzenie szerokiej przestrzeni w jamie gardłowej. Wypowiadamy przedłużony dźwięk sii lub wyraz siódma.
Wizualizacja: Czubek wskazującego palca umieszczamy na dolnej wardze.
Przy wymawianiu głosek szeregu ciszącego (ś, ź, ć, dź) środek języka unosi się do góry, do przedniej części podniebienia twardego. Zęby są zbliżone do siebie, a wargi lekko zaokrąglone.

ĆWICZENIA NARZĄDÓW MOWY .

• wysuwanie i cofanie języka za zęby - płaszczyzna pozioma ,
• liczenie zębów dolnych językiem ,
• opieranie czubka języka o dolne zęby i wypychanie go
• ściskanie warg w dzióbek ,
• rozszerzanie warg w uśmiechu ,
• wciąganie i wypychanie policzków do środka i na zewnątrz jamy ustnej ,
• próby wymowy cichutko „i”, a potem „chi”;
• cofanie języka nie unosząc go do góry;
• robienie z języka „kociego grzbietu” – (czubek języka na dole, a środek jak najwyżej);
• kląskanie środkiem języka;
• ssanie cukierka.
• ruchy wargi dolnej w prawo i w lewo

PRZYGOTOWANIE DO WYWOŁANIA GŁOSKI

• przedłużanie głoski „i” lub „x’-chi” powoli zbliżając siekacze ,
• wymawianie przedłużonego „s” i cofanie języka od zębów w głąb jamy ustnej

SŁUCH FONEMATYCZNY .
• klaśnij w ręce , gdy usłyszysz „ś”
samolot , śnieg , skarpety , sierp , samochód , siekiera , siatka , sieć , sadzawka , serce , sen , sień , siano , sopel , śmiech , sosna , sarna , siać , siennik , siedem , samowar

ĆWICZENIA NA SYLABACH-LOGOTOMY
• i , i , ichi , ichi
• sia , sio , sie , siu
• asia , asio , asie , asiu
• esia , esio ,esie , esiu
• osia , osio , osie , osiu
• osi, esi, asi, usi,

ĆWICZENIA NA WYRAZACH.
• siano , siatka , siodło , sierp , siedem , siniak , sito
• nasiona , gosposia , mamusia , jesień , sąsiad
• oś , coś , ktoś , struś , tatuś , łoś , wieś , miś , ptyś , ryś
• ślad , ślub , ślina , śliwka , śmiech , ślimak , śmietnik , świat, śnieg , śniadanie , śpiew , światło , świerk , środa
• maślak , myśl , taśma , pieśń , wiśnia , naleśnik , baśń ,
• uśmiech , myśliwy , huśtawka , jaśmin , maślanka

WYRAŻENIA DWU WYRAZOWE

• Śpioch śpi
• Śpiew śpiewaka
• Światło świetlówki
• Silne mięśnie
• Podusia Anusi
• Ptasi śpiew
• Siny siniak
• Kwaśne wiśnie

ZDANIA

• Jaś poprosił mamusię o misia.
• Ślimiak chodzi po zielonym liściu.
• Śpi tatuś i mamusia.
• Bartuś śpi na sianie.
• Dziadek niesie snop siana.
• Jeż śpi pod liśćmi.
• Widać ślady rysia na śniegu.
• Portret Zosi wisi na ścianie.
• Na obozie Kasia i Basia śpią w namiocie.
• Marysia lubi jeść śliwki.

ZAGADKI

1. Co to za naczynie co ma dno dziurawe? Gdy kluski gotuje do niego wyjmuje. (SITO)

2. Kształtów ma tysiące, choć kolor ich jeden. Kiedy mróz na dworze, spadają na Ciebie. (ŚNIEŻKI)

3. Gruba, ciężka drukiem zapisana. (KSIĄŻKA)

4. Wcale nie maluje, farb nie używa, a na jego uchu pędzelek powiewa. (RYŚ)

5. Zagadka to łatwa i dla przedszkolaka. Wyrośnie w chlewie z małego prosiaka. (ŚWINIA)

6. Dasz mu sera na pierogi, jeśli Ci pokaże rogi. (ŚLIMAK)

WIERSZYK

Pod świerkiem w zieleni
śpi śpioch na ziemi
i śni o jesieni.

Ach! Liście, kolory.
Och! Idzie, podnosi,
wyciera, podnosi,
podziwia ich piękno,
dzieli na kolory.
I budzi się, widzi.
To lato. Ach! Ciepło,
Zieleń i jezioro,
i dzieci i śmiech.
Ziewa. Ubiera się i pędzi do wody.
Bo fajnie w lecie.
Ech!


UZUPEŁNIJ ZDANIA LITERAMI Ś LUB SI

Li....a gromadka .....pi w le.....e.

Tatu..... pro..... Le.....a o dwie .....ruby.

A.....a nie.....e .....licznego mi.....a.

Wojtu..... pa.....e gę......
,....niła mi .....ę mamu.....a.

Ka.....a wy.....ał a na.....ona .....wierku.

Tomu..... o.....odłał .....wego konia.

Lu.....a lubi kwa.....ną .....mietanę.

W k.....ęgarni Ja..... kupil k.....ążkę do .....rodowiska.