Bardzo interesującym zjawiskiem w dziejach architektury są pochodzące z późnego neolitu "kromlechy". W klasie V szkoły podstawowej dzieci poznają dzieje sztuki neolitycznej toteż zagadnienia dotyczące "Świątyni słońca" w Stonehenge mogłyby stanowić odrębną jednostkę lekcyjną teoretyczno-praktyczną.
SCENARIUSZ LEKCJI Z PRZEDMIOTU SZTUKA DLA KLASY V SZKOŁY PODSTAWOWEJ
Temat lekcji:
"Świątynia Słońca" - monumentalna budowla okresu późnego neolitu jako inspiracja pracy twórczej uczniów.
Główne zagadnienia:
1.Ogólna charakterystyka epoki neolitycznej / uczniowie samodzielnie gromadzą wiadomości /.
2.Położenie geograficzne Stonehenge.
3.Konstrukcja i sposób budowy kromlechu.
4.Znaczenie historyczne tego typu budowli.
5.Kromlech - architektura czy rzeźba ?
6.Próba konstrukcji glinianego / lub kamiennego / kromlechu przez dzieci - praca twórcza.
Cele lekcji:
1. Zaznajomienie dzieci z kulturą, sztuką, zwyczajami, obyczajami i obrzędami neolitycznej ludności.
2.Wskazanie miejsca odkrycia największego kromlechu na świecie
/ Stonehenge / .
3.Przybliżenie ówczesnego sposobu konstruowania monumentalnych budowli mimo prymitywnych narzędzi.
4.Omówienie znaczenia religijnego i astronomicznego w/w budowli.
5.Wyjaśnienie definicji " architektura " i " rzeźba ".
6.Formowanie z gliny elementów podobnych do kamieni w Stonehenge
i łączenie ich za pomocą czopów - próba odwzorowania w/w budowli.
7.Umiejętne przekazywanie zgromadzonych informacji.
8.Kształtowanie twórczej postawy oraz rozbudzanie twórczej ciekawości..
Czas na realizację:
2 godziny lekcyjne.
Środki dydaktyczne:
1. Film / video / pt. " Cuda Świata".
2. Barwne ilustracje przedstawiające Świątynię w Stonehenge.
3. Glina.
Literatura:
1. Historia sztuki w zarysie. K. Estreicher.
2. Monumenty Świata. Wydawnictwo: Kronika.
3. Historia sztuki. H. W. Janson.
4. Informacje oraz ilustracje zaczerpnięte z Internetu.
5. Z. Krzak w książkach "Megality Europy" i "Megality świata".
Uwagi do realizacji:
Uwagi do realizacji:
Uczniowie przygotowują na lekcję informacje dotyczące życia i działalności człowieka z epoki prehistorycznej, które później przekazują klasie. Ponadto przynoszą materiały przydatne do pracy praktycznej - glina, kamienie różnej wielkości i kształtu, tekturową podkładkę / sklejkę / oraz klej uniwersalny ( może być magic lub vicol). Przynoszą również ilustracje budowli prehistorycznych, które z jakiegoś powodu wywarły na nich wrażenie.
Podczas wstępnej prezentacji wiadomości można posadzić dzieci w kręgu i poszerzać „krąg informacji” – dla podkreślenia tematu, o którym będzie mowa na lekcji.
Na koniec zajęć wskazane byłoby zrobić wystawę wykonanych prac i zaproszenie na nią, np. uczniów z klas najmłodszych ( bardzo to lubią). Maluszki mogą dokonać wyboru najładniejszej z prac, kładąc przy niej kamyk, który otrzymały jako bilet wstępu na wystawę. Uczeń, którego praca otrzyma najwięcej kamyków zostanie nagrodzony.
Przebieg lekcji:
I.Zaprezentowanie przez dzieci wiadomości zebranych na temat kultury, sztuki, obrzędów ludności prehistorycznej w kraju i na świecie. Wyznaczeni uczniowie referują zebrane wiadomości a pozostali uczniowie oraz nauczyciel uzupełniają o te fakty o których nie było mowy.
„Krąg informacji” powiększa się.
II. Rozmowa kierowana przez nauczyciela na temat niesamowitych zjawisk architektonicznych występujących w okresie neolitu – w oparciu o ilustracje przyniesione przez dzieci. Luźna dyskusja, stawianie hipotez na temat ich przeznaczenia (miejsce kultu czy obserwatorium astronomiczne?).
III. „Zagadka budowy”. Zaprezentowanie przez nauczyciela ilustracji, zdjęć przedstawiających kamienny krąg w Stonehenge ( dla porównania można pokazać menhiry i dolmeny). Zwrócenie uwagi na wielkość i ciężar głazów użytych do budowy – megality. Rozbudzenie w dzieciach ciekawości i chęci rozwiązania zagadki związanej z ich budową. Rozważania dzieci pozostawione bez jasnej odpowiedzi…
IV. Obejrzenie fragmentu filmu przedstawiającego prawdopodobny sposób wznoszenia świątyni w Stonehenge. Krótka dyskusja na temat obejrzanego fragmentu i próba stworzenia własnej wizji budowy takiego kromlechu w dzisiejszych czasach z zastosowaniem nowoczesnej technologii.
V. Praca twórcza w glinie (lub z kamieni) - wykonanie miniatury kamiennego kręgu lub skonstruowanie własnej budowli kultowej z zaznaczeniem jej przeznaczenia.