Rząd I
Imię i nazwisko ....................................
Klasa ....................................
I. Senior był (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. osobą zależną od innego seniora b. najważniejszą osobą w państwie
c. zwierzchnikiem swego wasala d. zwierzchnikiem innego seniora
II. Głównym obowiązkiem wasala wobec swego seniora było/a (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. pomoc innemu seniorowi w walce b. podporządkowanie się swemu wasalowi
c. opieka i pomoc swemu wasalowi d. wierność, pomoc seniorowi i posłuszeństwo
III. W miejsce kropek wstaw literę P – prawda, lub literę F – fałsz.
Suzeren to stojący na szczycie drabiny feudalnej najwyższy senior – hrabia lub biskup. ....................................
IV. W średniowieczu chłop (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. był wasalem b. był poddanym c. był seniorem d. miał immunitet
V. We wczesnym średniowieczu wśród stanów społecznych nie było (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. chłopów b. rycerzy c. mieszczan d. możnych
VI. Wyjaśnij pojęcie: „monarchia stanowa”.
VII. W pełnym średniowieczu w skład stanu trzeciego wchodzili/ło/ła (zaznacz dwie prawdziwe odpowiedzi) (1 pkt.):
a. mieszczaństwo b. szlachta c. chłopi d. duchowieństwo
VIII. Szczególny wpływ na wykształcenie się stanu duchownego miała/y/o (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. pojawienie się trójpolówki b. rozwój związków pomiędzy szlachtą a duchowieństwem
c. akcentowanie „szlachetnego urodzenia” d. zwycięstwo Kościoła w walce o reformę gregoriańską
IX. W miejsce kropek wstaw literę P – prawda, lub literę F – fałsz.
Stan to pewna grupa społeczna posiadająca takie same prawa i przywileje. ..........................
X. Połącz pojęcia z podanymi obok zwrotami i wpisz w miejsce kropek w postaci np.: a – 1. (3 pkt.)
a. stan trzeci
b. Młodsza Europa
c. Wielka Karta Swobód
1. szlachta
2. Francja
3. Anglia
4. mieszczanie, chłopi
5. Polska
....................................
XI. W stanie mieszczańskim rzemieślnicy i drobni kupcy wchodzili w skład (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. plebsu b. patrycjatu c. pospólstwa
XII. Wśród ludów, które nazywamy Normanami, nie ma (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. Szwedów b. Niemców c. Duńczyków d. Norwegów
XIII. W krajach tzw. Młodszej Europy szlachta (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. była słabsza niż w krajach Europy Zachodniej b. liczyła przeważnie ok. 1% ludności
c. była silna ekonomicznie i równa wobec siebie nawzajem d. silna ekonomicznie i wewnętrznie zróżnicowana
XIV. Przedstaw obok schemat wsi lokowanej na prawie niemieckim oraz podpisz główne elementy tego schematu.
XV. W mieście lokowanym na prawie niemieckim (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. zasadźca zostawał właścicielem miasta b. rynek miał zawsze kształt prostokąta
c. po wykupieniu się mogło uzyskać pełną niezależność d. szczególną rolę ogrywał plebs i pospólstwo
XVI. W miejsce kropek wstaw literę P – prawda, lub literę F – fałsz.
W powstawaniu narodów w średniowieczu szczególna rola przypadła książętom i możnym. ....................................
XVII. Wśród podanych poniżej pojęć feudalnych znajdź i wpisz w miejsce kropek pojęcie do nich nie pasujące.
Wasal, senior, lenno, drabina feudalna, naród, immunitet, pańszczyzna
....................................
XVIII. Wyjaśnij pojęcie: „patron krajowy”.
XIX. Przeczytaj tekst źródłowy i odpowiedz na następujące pytania:
a. Czego (jakiego wydarzenia) dotyczy ten tekst? – 1 pkt.
b. Dlaczego Niemcy zostają uwolnieni od ciężarów, które ponoszą Polacy? – 1 pkt.
c. Dlaczego w tekście została zróżnicowana sprawa sądownictwa? – 1 pkt.
„My, Henryk, książę Śląska na prośbę opata klasztoru św. Marii nadajemy wolność lokowania wsi na prawie niemieckim gościom mieszkającym w Wirach, Sobótce, Tyńcu, Strzeblowie i uwalniamy ich od ponoszenia ciężarów i świadczeń, jakie ponoszą Polacy, których Niemcy ani czynić, ani uiszczać nie są przyzwyczajeni. Sprawy o ciężkie przestępstwa, tj. mężobójstwo, zranienie mieczem lub nożem, sądzić będziemy sami(…) Wszystkie inne sprawy sądzić będzie opat ze swoimi sołtysami”.
a. ....................................
b. ....................................
c. ....................................
XX. XX. Zaznacz na mapie literami „A” i „B” dwa państwa, które zostały schrystianizowane w obrządku bizantyjskim, a następnie wpisz poniżej w miejsce kropek właściwą nazwę zaznaczonego państwa. (2 pkt.)
A – ....................................
B – ....................................
PUNKTACJA: 25-23 – bdb; 22-19 – db; 18-14 – dst; 13-10 – dop; 9-0 – ndst.
Rząd II
Imię i nazwisko ....................................
Klasa ....................................
I. Wasal to (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. inaczej senior lub pan feudalny b. inne określenie średniowiecznych chłopów
c. osoba zależna od seniora d. zwierzchnik poddanych mu wasali
II. Głównym obowiązkiem seniora wobec swego wasala było/a (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. pomoc innemu seniorowi w walce b. podporządkowanie się swemu wasalowi
c. opieka i pomoc swemu wasalowi d. wierność i posłuszeństwo
III. W miejsce kropek wstaw literę P – prawda, lub literę F – fałsz.
Hołd wasalny to ceremonia podczas której senior przysięgał posłuszeństwo swemu wasalowi. ....................
IV. W skład renty feudalnej płaconej przez chłopów panu feudalnemu nie wchodziło/a (zaznacz prawdziwą odpowiedź)
a. pańszczyzna b. danina w płodach rolnych c. czynsz pieniężny d. dziesięcina
V. Na szczycie drabiny feudalnej stał zawsze (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. wasal b. monarcha, czyli senior c. suzeren d. książę
VI. Wyjaśnij pojęcie: „społeczeństwo stanowe”.
VII. Trójpolówka (zaznacz dwie prawdziwe odpowiedzi) (1 pkt.):
a. była związana z uprawą pola b. polegała na podziale pola na dowolną liczbę ziemi
c. pojawiła się w późnym średniowieczu d. zwiększyła plony uzyskiwane z ziemi
VIII. Do wykształcenia się szlachty szczególnie przyczyniło się (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. rozwój gospodarki towarowo-pieniężnej b. wykształcenie się stanu trzeciego
c. istnienie dawnych i nadawanie nowych przywilejów d. zwycięstwo reformy gregoriańskiej
IX. W miejsce kropek wstaw literę P – prawda, lub literę F – fałsz.
Monarchia stanowa to kompromis zawarty między monarchą a poszczególnymi stanami. .............................
X. Połącz pojęcia z podanymi obok zwrotami i wpisz w miejsce kropek w postaci np.: a – 1. (3 pkt.)
a. Stany Generalne
b. Lokacje
c. Obrządek słowiański
1. Państwo Wielkomorawskie
2. Anglia
3. Francja
4. powstanie wsi
5. zbudowanie zamku
....................................
XI. W stanie mieszczańskim najbogatsi mieszkańcy miasta wchodzili w skład (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. plebsu b. patrycjatu c. pospólstwa
XII. Wśród krajów tzw. Młodszej Europy nie ma (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. Polski b. Chorwacji c. Francji d. Bułgarii
XIII. Chrystianizacja dokonana przez św. Cyryla i Metodego polegała na (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. podporządkowaniu się cesarstwu niemieckiemu b. wprowadzeniu języka greckiego do liturgii
c. stworzeniu obrządku słowiańskiego d. utworzeniu przez Cyryla alfabetu, zwanego cyrylicą
XIV. Przedstaw obok schemat miasta
lokowanego na prawie niemieckim oraz
podpisz główne elementy tego schematu.
XV. We wsi lokowanej na prawie niemieckim (zaznacz prawdziwą odpowiedź):
a. zasadźca zostawał wójtem b. chłopi dziedziczyli ziemię, która była ich własnością
c. nie było sądu – ławy wiejskiej d. każdy chłop otrzymywał gospodarstwo o wielkości 1 łana
XVI. W miejsce kropek wstaw literę P – prawda, lub literę F – fałsz.
W powstaniu państw narodowych w średniowieczu szczególną role odegrały język i pochodzenie. ....................................
XVII. Wśród podanych poniżej pojęć stanowych znajdź i wpisz w miejsce kropek pojęcie do nich nie pasujące.
Stan trzeci, patrycjat, szlachta, Wielka Karta Swobód, Stany Generalne, obrządek słowiański, monarchia stanowa
....................................
XVIII. Wyjaśnij pojęcie: „naród”.
XIX. Przeczytaj tekst źródłowy i odpowiedz na następujące pytania:
a. Czego (jakiego wydarzenia) dotyczy ten tekst? – 1 pkt.
b. Jakie wolności otrzymują mieszczanie, a jakie wójt? – 1 pkt.
c. Jakie dodatkowe zadanie otrzymuje wójt od księcia? – 1 pkt.
„Zamierzając miasto założyć my, Bolesław podajemy do wiadomości, że mieszczenie w mieście mieszkający przez sześć lat żadnego czynszu ni podatku płacić nie będą. Po ubiegu owych sześciu lat od każdego dworzyska muszą płacić pół funta srebra. Wójt otrzyma na wieki każdy szósty dom w mieście. To nam także wójt obiecał, że żadnego, który dotychczas we wsi mieszkał, nie przyjmą w poczet obywateli, aby w ten sposób nie pustoszały wsie nasze”.
a. ....................................
b. ....................................
c. ....................................
XX. Zaznacz na mapie literami „A” i „B” dwa państwa, które zostały schrystianizowane w obrządku łacińskim, a następnie wpisz poniżej w miejsce kropek właściwą nazwę zaznaczonego państwa. (2 pkt.)
A – ....................................
B – ....................................
PUNKTACJA: 25-23 – bdb; 22-19 – db; 18-14 – dst; 13-10 – dop; 9-0 – ndst.