Ethos zawodowy nauczyciela. Jakie cechy powinien mieć dobry nauczyciel ?

Wzór dobrego nauczyciela inaczej wyglądał w Starożytnej Grecji, a inaczej wygląda współcześnie. Zawód nauczyciela wymaga szczególnych predyspozycji. Nauczyciel jest osobą, od której zależy w dużej mierze efektywność całej pracy pedagogicznej. Według Wincentego Okonia głównym zadaniem nauczyciela jest dbanie o wszechstronny rozwój dziecka/ ucznia. Prawidłowy, wszechstronny rozwój jest najważniejszym dobrem do jakiego powinien dążyć każdy nauczyciel. Aby być dobrym nauczycielem, nie wystarczy jedynie posiadać wykształcenie pedagogiczne. Nie wystarczy także sama wiedza merytoryczna. Do wykonywania tego zawodu konieczne są określone cechy osobowości. Można zatem stwierdzić, że dobry nauczyciel to osoba która posiada wrodzone umiejętności i cechy charakteru niezbędne do współpracy z dziećmi i młodzieżą oraz wykazuje się właściwym poziomem wiedzy ogólnej, wiedzy z zakresu pedagogiki, psychologii, teorii wychowania, jak i wiedzy dotyczącej nauczanego przedmiotu. Równie ważny jest sposób przekazywanej wiedzy. Istotnym jest także to, aby zaciekawić ucznia,pobudzić go i zachęcić do własnej aktywności. Nauczyciel ma szansę być dobrym edukatorem i wychowawcą, jeśli postrzegany jest przez swoich uczniów, jako osoba wiarygodna, życzliwa,sprawiedliwa i prawdziwa w swoich działaniach. Dobry nauczyciel kształtuje zachowania uczniów nie pouczeniami, lecz własnym przykładem. Tylko nauczyciela dającego dobry przykład uczeń może obdarzyć zaufaniem. A w procesie wychowania zaufanie jest konieczne i to nauczyciel powinien je zdobyć, bo to on kształtuje osobowość ucznia. Dobry nauczyciel potrafi zawiązać i utrzymać z wychowankiem kontakt, w którym podstawą jest szacunek i zrozumienie. Daje oparcie uczniowi i tworzy warunki do konstruktywnego zaspokajania jego potrzeb. Nauczyciel "ciepły", przyjaciel, popełnia mało błędów wychowawczych, przejawiając jednocześnie szereg zachowań pozytywnych w swoich interakcjach z uczniami. Należą do nich:
1) zachowania wspierające: ciepłe wyjaśnianie, pomoc w trudnościach, łagodna perswazja, zainteresowanie problemami ucznia, itp.
2) zachowania nawiązujące lub podtrzymujące kontakt emocjonalny: uśmiech, wspólne rozmowy, respektowanie próśb.
Pozytywna postawa wobec ucznia w pewnym stopniu uwarunkowana jest indywidualnymi predyspozycjami osobowościowymi i zdolnościami nauczyciela.
Oto kilka najczęściej wskazywanych cech u dobrego nauczyciela - wychowawcy:
cierpliwość,łatwość nawiązywania kontaktów, sprawiedliwość, opanowanie, dyskrecja, zrozumienie, przestrzeganie praw uczniów,zaangażowanie w swoja pracę, uczciwość, wyrozumiałość, szczerość, poczucie humoru, mądrość,pomysłowość,tolerancja, optymizm, umiejętność słuchania i reagowania, umiejętność współpracy z uczniami.
Praktyka pedagogiczna wskazuje, że istnieją osoby obdarzone szczególnym darem wychowawczym, ale też praca nad sobą oparta na znajomości prawidłowości pedagogicznych i na doświadczeniu czerpanym z praktyki zawodowej, własnej i innych stwarza zdolność do właściwego wykonywania zawodu.


BIBLIOGRAFIA:
A. Oleszkowicz, co powinien umieć nauczyciel, "Psychologia w Szkole" nr 2/ 2009.
M. Kielar - Turska, kompetencje ucznia i nauczyciela, "Psychologia w Szkole", nr 2/2010.