PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNO – KOMPENSACYJNYCH
W KLASIE PIERWSZEJ
Głównym celem programu zajęć korekcyjno-kompensacyjnych jest stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju umysłowego, psychicznego i społecznego uczniów.
Cele szczegółowe:
• kształtowanie gotowości do rozpoczęcia nauki czytania i pisania
• stymulowanie rozwoju intelektualnego
• usprawnianie funkcji percepcyjno – motorycznych
• doskonalenie umiejętności poprawnego mówienia
• kształtowanie wrażliwości i świadomości fonologicznej
• kształtowanie wrażliwości i świadomości ortograficznej
• wspomaganie rozwoju dziecka w zakresie edukacji matematycznej
• rozwijanie twórczego myślenia i wyobraźni
• usprawnianie pamięci
• wzmacnianie zdolności koncentracji uwagi
• dostarczanie pozytywnych doświadczeń emocjonalnych i społecznych
• wzmacnianie procesów motywacyjnych do podejmowania wysiłku umysłowego
• rozwijanie zainteresowań
• rozwijanie mocnych stron.
Metody pracy:
• obserwacja i pokaz
• naśladownictwo
• rozmowa kierowana
• bajka terapeutyczna
• wyjaśnienie
• działanie praktyczne
• elementy integracji sensorycznej
• metody aktywizujące: drama, relaksacja, muzyka
• gry i zabawy.
Formy pracy:
• indywidualna
• zespołowa
• grupowa.
Sposoby oceniania postępów uczniów:
• pochwały ustne
• ocena opisowa w kartach pracy
• stempelki
• naklejki.
Zadania:
I. Doskonalenie sfery emocjonalnej i społecznej
Ćwiczenia:
1. Wypracowanie gotowości emocjonalnej do odbioru treści programowych.
2. Kształtowanie umiejętności rozumienia norm i zasad społecznych.
3. Kształtowanie pozytywnego myślenia o sobie.
4. Bajka jako forma przekazu treści edukacyjnych, terapeutycznych oraz emocjonalno - społecznych.
Sposoby osiągania celów:
– Zaznaczanie własnych uczuć na plakacie.
– Przedstawianie uczuć za pomocą kolorów, kształtów, smaków, zapachów, dźwięków.
– Prezentowanie bajek terapeutycznych.
– Integrowanie zespołu uczniów za pomocą ćwiczeń dramowych i rozmów integracyjnych.
– Ustalanie wspólnych zasad oraz konsekwentne przestrzeganie ich.
– Wzmacnianie pozytywnej aktywności dziecka na zajęciach.
– Zachęcanie ucznia do wypowiedzi na temat własnych uczuć, przeżyć emocjonalnych.
– Słuchanie oraz analiza bajek terapeutycznych pod względem emocjonalno-społecznym na podstawie pytań sprawdzających rozumienie treści bajek.
II. Usprawnianie funkcji słuchowo-językowych
Ćwiczenia:
1. Ćwiczenie wrażliwości, spostrzegawczości i pamięci
słuchowej.
2. Ćwiczenia rozwijające mowę pod względem poprawności
artykulacyjnej.
3. Rozwój kompetencji językowych na płaszczyźnie semantycznej.
4. Rozwój kompetencji językowych na płaszczyźnie
syntaktycznej.
5. Rozwój kompetencji językowych na płaszczyźnie
fonologicznej.
Sposoby osiągania celów:
– Ćwiczenia w rozpoznawaniu, różnicowaniu i klasyfikowaniu bodźców słuchowych.
– Rozpoznawanie określonych dźwięków spośród innych.
– Kształtowanie poczucia rytmu.
– Ćwiczenia koncentracji słuchowej.
– Ćwiczenie rozwijające sprawność narządów mowy w zabawie inspirowanej treścią bajki terapeutycznej.
– Ćwiczenie poprawnej wymowy głosek oraz słów.
– Ćwiczenia w budowaniu wypowiedzi i odpowiednim użyciu słów.
– Trening budowania zdań ze słów.
– Ocenianie przez dziecko poprawności zdań ze względu na reguły gramatyczne.
– Ćwiczenia w powtarzaniu zdań, wydzielaniu zdań z tekstów oraz wydzielaniu słów ze zdań.
– Ćwiczenie umiejętności posługiwania się sylabami, fonemami i cząstkami śródsylabowymi:
● dokonywanie analizy struktur śródsylabowych, analizy sylabowej i fonemowej słów;
● wydzielanie cząstek słów, sylab, głosek ze słów;
● różnicowanie i identyfikowanie dźwięków mowy;
● dokonywanie syntezy struktur śródsylabowych, syntezy sylabowej i fonemowej.
III. Stymulowanie i usprawnianie funkcji wzrokowych oraz wzrokowo - przestrzennych
Ćwiczenia:
1. Usprawnianie wrażliwości, spostrzegawczości i pamięci wzrokowej oraz analizy i syntezy wzrokowej, koordynacji
wzrokowo-ruchowej, aspektu kierunkowego i przestrzennego.
2. Orientacja w schemacie ciała i przestrzeni.
Sposoby osiągania celów:
– Ćwiczenia w rozpoznawaniu, różnicowaniu, klasyfikowaniu i dobieraniu bodźców wzrokowych.
– Ćwiczenie umiejętności dostrzegania szczegółów, różnic i podobieństw między obiektami.
– Wzrokowe zapamiętywanie kolorów, kształtów i rodzajów przedmiotów.
– Ćwiczenie koncentracji wzrokowej na materiale obrazkowym, geometrycznym, literopodobnym i literowym:
● wyszukiwanie obrazków, figur, liter wśród innych, w tle, w tekście lub na obrazie nakładającym się na siebie;
● układanie obrazków, mozaik według wzoru;
● dostrzeganie i uzupełnianie braków na obrazkach;
● segregowanie obrazków w grupy tematyczne;
● wyszukiwanie różnic i podobieństw między obrazkami;
● dobieranie w pary jednakowych obrazków;
● dopasowywanie obrazków do ich konturów;
● rozpoznawanie kształtów liter drukowanych oraz różnic i podobieństw między literami;
● utrwalanie obrazu graficznego liter.
– Kształcenie orientacji w schemacie ciała.
– Kształcenie orientacji w przestrzeni oraz na kartce papieru.
– Układanie zabawek lub obrazków wg instrukcji słownej.
– Wskazywanie przedmiotów i obrazków o określonym położeniu, samodzielne określanie położenia.
– Układanie obrazków, figur geometrycznych i liter z części.
– Dobieranie elementów do całego obrazka.
– Układanie obrazków w kolejności, w jakiej były eksponowane.
– Kończenie rozpoczętych rysunków.
– Układanie kompozycji przestrzennych z klocków.
IV. Doskonalenie sprawności manualnej, grafomotoryki
Ćwiczenia:
1. Stymulacja i usprawnianie motoryki dużej.
2. Stymulacja motoryki małej – sprawności ruchowej rąk.
3. Wyrobienie umiejętności prawidłowego trzymania
i posługiwania się narzędziem pisarskim oraz wdrażanie do dokładności, staranności i precyzji w zakresie ruchów pisarskich.
Sposoby osiągania celów:
– Ćwiczenia zdolności utrzymywania równowagi ciała, koordynacji ruchów kończyn.
– Ćwiczenia usprawniające koordynację obu rąk i koordynację wzrokowo-ruchową, kształtowanie kontroli wykonywanego ruchu (wycinanie, wydzieranie, pogrubianie konturów, kolorowanie, rozcinanie, rozdzieranie, zwijanie, toczenie, rzucanie, ugniatanie).
– Nauka trzymania narzędzia pisarskiego i umiejętnego posługiwania się nim.
– Ćwiczenie starannego pisania.
– Kreślenie linii płynnym ruchem w powietrzu, na tablicy, na papierze.
– Precyzyjne wykonywanie czynności grafomotorycznych w obrębie wyznaczonych konturów, linii, po śladzie; kreślenie figur mających różne kształty, proporcje i położenie przestrzenne.
– Rysowanie bez odrywania ręki.
– Ćwiczenie kaligraficznego pisma.
V. Doskonalenie umiejętności czytania i pisania
Ćwiczenia:
1. Rozwój umiejętności czytania i pisania na etapie
litery/głoski.
2. Rozwój umiejętności czytania i pisania na etapie sylaby.
3. Rozwój umiejętności czytania i pisania na etapie wyrazu.
4. Rozwój umiejętności czytania i pisania na etapie zdania.
Sposoby osiągania celów:
– Zabawy i ćwiczenia pomagające w zapamiętaniu liter:
● wyszukiwanie liter w tle;
● składanie liter z pociętych części;
● rozpoznawanie i nazywanie liter pisanych i drukowanych;
● wyszukiwanie liter w tekstach;
● wyszukiwanie liter napisanych różnymi kolorami, o różnej wielkości i czcionce, w różnym położeniu, nałożonych na siebie, ukrytych w tle;
● segregowanie liter;
● dobieranie liter wielkich do małych, pisanych do drukowanych;
● malowanie, wycinanie, stemplowanie liter;
● wyodrębnianie głosek w nagłosie, wygłosie i śródgłosie;
● rozpoznawanie głosek w nazwach obrazków;
● dobieranie obrazków do podanej głoski;
● ustalanie miejsca głoski w wyrazach.
– Pisanie litery bez liniatury i w liniaturze:
● pisanie bez liniatury po wzorze;
● uzupełnianie fragmentu litery.
– Ćwiczenia:
● ćwiczenie umiejętności czytania oparte na metodzie sylabowej
● tworzenie sylab;
● czytanie sylab, wyszukiwanie ich w wyrazach;
● liczenie sylab w wyrazach;
● dobieranie obrazków do sylab i sylab do obrazków;
● pisanie sylab po śladzie, według wzoru, z pamięci.
– Ćwiczenia:
● czytanie wyrazów, w których sylaby wyróżniono kolorami;
● tworzenie wyrazów z sylab otwartych dwuliterowych;
● tworzenie i odczytywanie wyrazów przez łączenie
identycznych sylab;
● tworzenie trzyliterowych sylab zamkniętych;
● czytanie i pisanie wyrazów trzyliterowych;
● czytanie całościowe;
● dobieranie wyrazów do obrazków;
● przepisywanie wyrazów;
● pisanie wyrazów z pamięci.
– Ćwiczenia:
● podział zdań na wyrazy, liczenie wyrazów w zdaniu;
● dokonywanie słuchowej analizy zdania;
● zaznaczanie wielkiej litery na początku zdania i kropki
na końcu;
● przepisywanie zdania;
● pisanie prostych zdań z pamięci;
● czytanie całymi zdaniami.
VI. Doskonalenie umiejętności matematycznych
Ćwiczenia:
1. Utrwalanie pojęć matematycznych w praktyce.
2. Doskonalenie wyobraźni i umiejętności logicznego myślenia.
Sposoby osiągania celów:
– Ćwiczenia utrwalające pojęcia matematyczne są związane z treścią bajki, co pozwala na doskonalenie umiejętności matematycznych w naturalny sposób.
– Ćwiczenia rozwijające czynności umysłowe:
● ustalanie równoliczności zbiorów;
● układanie obiektów w serie rosnące i malejące, numerowanie;
● klasyfikowanie obiektów;
● utrwalanie kierunków;
● określanie położenia obiektów;
● utrwalanie nazw figur geometrycznych;
● doskonalenie umiejętności liczenia obiektów, a także zapisywania liczby cyframi;
● porównywanie długości obiektów;
● różnicowanie przedmiotów cięższych i lżejszych;
● doskonalenie orientacji przestrzennej i czasowej.