Scenariusz lekcji dla szkoły ponadgimnazjalnej
1.Temat: Media w Polsce
2.Czas trwania: 45 min.
3.Cele lekcji
Na poziomie wiadomości:
•uczeń wie, czym są mass media,
•uczeń zna podział mass mediów,
•uczeń zna krótka historię mediów,
•uczeń zna zagrożenia płynące ze świata mediów i wie, jak im przeciwdziałać;
Na poziomie umiejętności:
•uczeń potrafi scharakteryzować rodzaje mass mediów, czyli orientuje się w takich pojęciach, jak: media: tradycyjne, interaktywne, gorące, zimne, wolnego kroku oraz szybkiego kroku.
•uczeń potrafi scharakteryzować funkcje mass mediów (informacyjna, opiniotwórcza, kontrolna, rekreacyjna, edukacyjna, kulturoznawcza; media jako czwarta władza).
3. Metoda i forma pracy
- wykład połączony z dyskusją.
4.Środki dydaktyczne
- zależnie od warunków lokalowych i sprzętowych: prezentacja multimedialna lub wydrukowane z niej slajdy (definicja mediów; wykaz funkcji i rodzajów mediów itp.).
5.Przebieg lekcji
a)Nauczyciel wita uczniów, sprawdza obecność, zapisuje temat lekcji, informuje o celu lekcji.
b)Następnie omawia czym są (środkami masowego przekazu; telewizja, radio, Internet, płyty, książki, prasa itd.) i czym się charakteryzują mass media.
c)Nauczyciel informuje o rodzajach mediów. Prowadzący zajęcia omawia media: tradycyjne, czyli takie, w których komunikacja odbywa się tylko w jednym kierunku (telewizja, radio), interaktywne, czyli takie, w których komunikacja odbywa się w obie strony (Internet), gorące, czyli takie, gdzie wiadomości są jednoznaczne, a odbiorcom pozostaje własna interpretacja, zimne, czyli takie, gdzie odbiorcom jest pozostawiona tylko niewielka swoboda interpretacji, wolnego kroku, czyli takie, gdzie informacje są przedstawiane lub pozyskiwanie w długim czasie (książka, prasa, np. kwartalnik), szybkiego kroku, czyli takie gdzie informacje są przekazywane w bardzo szybkim czasie, a ich odbiór jest natychmiastowy (telewizja, radio).
d)Nauczyciel omawia funkcje mass mediów:
•informacyjna, czyli taka, w której przekazywanie informacji jest najważniejszym elementem, a by informacja ta była przekazana w jak najlepszy sposób, używa się do tego jak najlepszych środków przekazu wykorzystujących możliwie najbardziej zaawansowaną technikę,
•opiniotwórcza – najważniejszym elementem tej funkcji jest taki sposób zaakcentowania danej wiadomości czy też informacji, aby podkreślić bądź też obniżyć jej znaczenie,
•kontrolna, czyli taka, gdzie za pomocą mediów dokonywana zostaje kontrola pewnych instytucji społecznych, pracy różnych ludzi itd., dzięki czemu dochodzi do podniesienia znaczenia omawianej jednostki bądź też – do jej obniżenia,
•media jako czwarta władza, czyli funkcja, dzięki której mass media mają zapobiegać wszelkim manipulacjom w każdej dziedzinie życia,
•rekreacyjna i edukacyjna, czyli taka, w której program przewidziany przez dane media dostosowany jest do jego odbiorców, słuchaczy, widzów itd., tzn., że w takim programie powinno znaleźć się miejsce zarówno dla dzieci i młodzieży, jak i dla ludzi dorosłych – mają to być programy o różnej tematyce,
•kulturotwórcza, czyli mająca za zadanie propagowanie i rozpowszechnianie kultury i wszystkich jej aspektów. Media, które pełnią takie funkcje, powinny posiadać w swojej ofercie programy kulturalne z każdej dziedziny, np. pokazy spektakli teatralnych, programy o malarstwie, rzeźbie itd.
6.Dyskusja nauczyciela i uczniów dotycząca: wpływu mediów na życie dzieci, młodzieży i dorosłych; również nt. uzależnień od mediów, zwłaszcza Internetu i telewizji; nt. komercyjności, rynkowości i interesów mediów.
7.Podsumowanie wiadomości przedstawionych w czasie lekcji; wnioski końcowe:
•media są środkami masowego przekazu, a więc mają bardzo szeroki zasięg działania,
•twórca pierwszego medium – „druku” – był Jan Gutenberg,
•media znacząco wpływają na życie ludzkie i je kształtują,
•trzeba z rozwagą wybierać programy, audycje i strony WWW, by sobie nie zaszkodzić; nie należy poświęcać za dużo czasu na odbiór informacji przekazywanych w mediach, by mieć jeszcze czas na własne przemyślenia.