Program działań edukacyjnych "Muzyka, śpiew, pląsy” dla dzieci 3 - 4 letnich

PROGRAM DZIAŁAŃ EDUKACYJNYCH
„ MUZYKA, ŚPIEW, PLĄSY”
DLA DZIECI 3- 4 LETNICH REALIZOWANY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014
mgr Krystyna Drwal
mgr Renata Wielgus

WSTĘP

Muzyka jest językiem uniwersalnym,
często intuicyjnym
i może stanowić najbardziej odpowiedni sposób
dla wyrażania spontaniczności”.
R. Gloton, C.Clero

Muzyka, jako jedna z dziedzin sztuki odgrywa ogromną rolę w życiu każdego człowieka. Muzyka powinna stanowić dla współczesnego człowieka pewien rodzaj odprężenia psychicznego, wzbogacać jego doświadczenia, wpływać na wszechstronny rozwój osobowości, rozwijać uczucia i wyobraźnię, dostarczać dużo radości i piękna.
Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki dziecko zostanie zachęcone w przedszkolu do słuchania muzyki, śpiewania, a nawet tworzenia łatwych melodii oraz w jaki stopniu będą rozbudzane zainteresowania muzyczne, w znacznym zakresie decydować będzie o dalszym jego rozwoju w dziedzinie muzyki.
Muzyka jest bardzo ważnym elementem w pracy z dziećmi i pełni wiele funkcji:
uczy – pozwala zrozumieć otaczający nas świat,
bawi – dostarcza dziecku wiele radości i uciechy podczas tańca oraz w czasie innego jej wykorzystania,
rozwija – dziecko w trakcie zabaw muzycznych zaczyna rozumieć, że coś jest rytmiczne; że muzyka może być głośna lub cicha i można ją przedstawić ruchem,
wychowuje – pozwala dziecku zrozumieć świat wartości społeczno – moralnych,
wspomaga rozwój emocjonalny – dziecko dzięki muzyce może wyrazić swoje pragnienia, uczucia i wyobrażenia,
wpływa na ogólny stan dziecka – w czasie zabaw muzyczno-ruchowych następuje rozwój mięśni, poprawa postawy i pracy serca, wzmocnienie układu nerwowego, dzieci uczą się płynnego i elastycznego ruchu.

Najważniejszym celem przy opracowaniu programu „Muzyka, śpiew, pląsy” była dla mnie jego przydatność, wyrażająca się w praktyczności, czytelności i przejrzystości treści.
Częsty kontakt dziecka z muzyką przyczyni się do kształtowania emocjonalnego i poznawczego stosunku do otaczającego go świata.
Grupowe uczestnictwo w zajęciach muzycznych uspołecznia, przeciwdziała uczuciu samotności i sprzyja przyswajaniu form współdziałania.
W zakresie wychowania umysłowego kontakt z muzyką rozwija wrażliwość zmysłową pobudza proces spostrzegania, koncentrację uwagi, wpływa na rozwój mowy i wzbogacenie słownictwa oraz rozwija inwencję twórczą.
Muzyka powinna pojawiać się każdego dnia w pracy nauczyciela, a zajęcia muzyczne powinny być dla dzieci źródłem radości, dawać odprężenie oraz ożywiać prace umysłu. Obcowanie z muzyką rozładowuje napięcie emocjonalne, niepokoje i lęki u dzieci, zatem muzyka ma również działanie terapeutyczne.
Realizacja programu „Muzyka, śpiew, pląsy” przyczyni się zatem do wszechstronnego rozwoju naszych wychowanków.
Program opracowano na podstawie :
Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz. U. nr 67 z późn. zm.), np. art. . 1 i inne,
Rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników( Dz. U. z 2012 r. poz. 752),
Rozporządzenie MEN z dnia 19.06.2001 r w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkól wraz z rozporządzeniem zmieniającym z dnia 31. 01. 2002 ( Dz. U. nr 10, poz.96).

CELE I ZADANIA PROGRAMU
CEL GłÓWNY:
Rozwijanie zamiłowania do śpiewu i tańca jako źródła radości oraz środka poznania świata.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
słucha piosenek w wykonaniu nauczyciela,
śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru,
uczestniczy w zabawach rytmicznych , ruchowych,
reaguje na zmiany tempa , dynamiki, wysokości dźwięku utworu muzycznego,
rytmicznie porusza się przy muzyce,
tworzy muzykę korzystając z instrumentów perkusyjnych,
słucha utworów wokalnych i instrumentalnych.
Pracy z rodzicami towarzyszyć będą poniższe cele :
zapoznanie z programem „Muzyka, śpiew, pląsy”.
zaangażowanie rodziców w życie placówki – prezentacja osiągnięć dzieci.
SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU
Głównym warunkiem realizacji programu „ Muzyka, śpiew, pląsy” jest dobrze wyposażony kącik muzyczny.
Podczas realizacji proponowanego programu przeprowadzony zostanie cykl zajęć podczas, których realizowane będą założone cele.
Realizacja zajęć będzie miała miejsce podczas zajęć głównych, jak również w rankach i zajęciach popołudniowych. Swoje umiejętności dzieci będą prezentowały na uroczystościach wewnętrznych oraz z udziałem zaproszonych gości.

3. PRZEWIDYWANE EFEKTY PROGRAMU
potrafi słuchać i śpiewać piosenki o treści zrozumiałej ,
ilustruje piosenki ruchem,
reaguje na zmiany tempa dynamiki i rejestru wysokości dźwięku oraz jego barwę),
wykonuje biegi i marsze , skoki obunóż w miejscu ,
ustawia się w rzędzie, formuje koło,
potrafi wykonywać proste formy taneczne,
rytmicznie porusza się przy muzyce,
zna z budowę i wygląd instrumentów perkusyjnych: grzechotki, kołatki oraz sposób grania na nich,
odróżnia dźwięk trzech instrumentów perkusyjnych: bębenka, kołatki i grzechotki,
wykorzystuje naturalne efekty perkusyjne: tupanie, klaskanie, itp. jako akompaniament podczas słuchania i śpiewania piosenek,
powtarza słowa lub krótkie teksty z uwzględnieniem podanego rytmu, tempa, dynamiki, intonacji itp.
słucha utworów wokalnych i instrumentalnych.

FORMY REALIZACJI PROGRAMU
Do realizacji treści zawartych w programie należy wykorzystywać każdą sprzyjającą sytuację dydaktyczno –wychowawczą.
Formy i metody pracy:
Formy:
indywidualna,
zespołowa ,
z całą grupą.

Metody:
aktywizujące (dziecko przeżywa to, co robi, dzięki czemu lepiej rozumie i zapamiętuje nowe treści),
praktyczne (dziecko działając sprawdza wiadomości w praktyce, dzięki czemu zmienia rzeczywistość i samego siebie),
problemowe (dziecko samodzielnie rozwiązuje problemy, poszukuje rozwiązań, odkrywa nowe wiadomości),
podające (dziecko przyswaja sobie gotową, przedstawioną przez nauczyciela wiedzę ).
Sposób realizacji programu odpowiada formom wychowania muzycznego:
słuchanie i śpiewanie piosenek,
gra na instrumentach perkusyjnych,
wyrażanie muzyki ruchem,
rozwijanie twórczości muzycznej,
rozwijanie wrażliwości słuchowej.
MONITORING I EWALUACJA
EWALUACJA PROGRAMU
Podstawę dla formułowania ocen realizacji programu będą stanowiły:
obserwacja osiągnięć dzieci,
rozmowy z rodzicami,
analiza dokumentów,
sondaż diagnostyczny niewerbalny dla dzieci
(stopień satysfakcji i zaangażowania emocjonalnego z uczestnictwa w zajęciach
z zakresu wychowania muzycznego)
wywiad z rodzicami.
SPOSÓB MONITOROWANIA
Realizatorzy programu dokonują odpowiednich zapisów w dzienniku zajęć
i innych dokumentach przedszkolnych.

6. PROPONOWANA TEMATYKA ZAJĘĆ Z DZIEĆMI
SŁUCHANIE I ŚPIEWANIE PIOSENEK
WYRAŻANIE MUZYKI RUCHEM
GRA NA INSTRUMENTACH PERKUSYJNYCH
ROZWIJANIE WRAŻLIWOŚCI SŁUCHOWEJ
ROZWIJANIE TWÓRCZOŚCI MUZYCZNEJ

7. BLOKI TEMATYCZNE
WRZESIEŃ
Zawieramy kontrakt grupowy.
muzyczne zabawy integracyjne,
zabawa taneczna „ Nie chcę Cię znać”,
Zagadki słuchowe – odgłosy zabawek,
Zawarcie kontraktu grupowego.
PAŹDZIERNIK
Jesienne zabawy z muzyką.
Ćwiczenia słuchowe – odgłosy ptaków,
Zabawy inscenizowane do piosenek o tematyce jesiennej,
Tworzenie akompaniamentu muzycznego do piosenki pt. „Jarzębina”.
LISTOPAD
Zabawa andrzejkowa.
improwizacje ruchowe, muzyczne,
zabawy ze śpiewem,
wróżby,
taniec „Grozik”.
GRUDZIEŃ
„ Mikołajki”.
Wizyta Świętego Mikołaja .
zabawa taneczna do piosenki pt. „Mikołajek”,
wspólny śpiew piosenek,
recytacja wierszy.
STYCZEŃ
Dzień Babci i Dziadzia.
prezentacja „Jasełek”.
śpiew kolęd i pastorałek w wykonaniu dzieci z wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych,
wspólny śpiew dzieci i zaproszonych gości.
LUTY
Zabawa karnawałowa.
tworzenie akompaniamentu perkusyjnego do piosenki ............
zabawy taneczne przy muzyce,
ćwiczenia uwrażliwiające na dynamikę dźwięku przy piosence pt „Bałwankowa rodzinka’.
MARZEC
Powitanie wiosny.
Improwizacje ruchowe do słuchanej muzyki A. Vivaldiego „Cztery pory roku”,
Zagadki słuchowe – jaki instrument wita wiosnę?
Zabawa inscenizowana do piosenki „Marzec”- płyta CD.
Zabawa RYTMICZNA „Motylki”.
Wspólny śpiew piosenek o tematyce wiosennej.
KWIECIEŃ
Święta Wielkanocne.
Ćwiczenia rytmiczne z muzyczną śpiewanką wielkanocną „Pisanka tu, pisanka .
Zabawa improwizacyjna „Przebudzenie” – przy muzyce E. Griega „Poranek” – naśladowanie ruchem budzącej się i rozwijającej się przyrody wiosennej (rozwój piskląt, kurcząt, traw, kwiatów).
Słuchanie przyśpiewek ludowych – malowanie pisanek.
MAJ
Dzień rodziny w przedszkolu
Instrumentacja piosenki „ Wszystko to co mam” – z wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych.
Zabawa ruchowa do piosenki „ „Czary mary dla mamy”.
Prezentacja tańca „Krakowiak”.
Wspólny śpiew piosenek.
CZERWIEC
Witamy lato.
Nauka piosenki pt: „Jestem lato” płyta CD,
Instrumentacja w/w piosenki.
Utrwalenie tańców i piosenek poznanych w ciągu roku szkolnego.
8. ZAŁĄCZNIKI
Aby zbadać opinię rodziców na temat roli zabaw i zajęć muzycznych dla wszechstronnego rozwoju dziecka po rocznym okresie wdrażania programu, został sporządzony kwestionariusz wywiadu z rodzicami.
Natomiast celem oceny stopnia satysfakcji dzieci z udziału w zajęciach umuzykalniających przygotowany został sondaż diagnostyczny niewerbalny.


BIBLIOGRAFIA
Podstawa programowa — z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół /Dz. U. z 2009 Nr 4, poz. 17/ .
Malko D. „Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu” WSiP Warszawa 1990.
Sacher W.A. „Słuchanie muzyki i aktywność artystyczna dzieci” Wyd. Impuls, Kraków 1999.
Stadnicka J. „Terapia dzieci muzyką, ruchem i mową”.
D. Gellner, „Deszczowy król” – teatrzyki dziecięce WS i P, Warszawa 1997.
Z. Wójcik, „Zabawa w teatr” –cz. 1, Wydawnictwo DIDASKO, Warszawa 2002.
Z. Wójcik, „Zabawa w teatr” –cz.2, Wydawnictwo DIDASKO, Warszawa 2002.
K. Bayer, A. Wacławski, „Zabawa z klasyką” – muzyka i ćwiczenia dla dzieci, cz.5, Wyd. AKORD – Śpiewające Brzdące, Poznań 2008.
K. Bayer, A. Wacławski, „Taniec” – muzyka i ćwiczenia dla dzieci Wyd. AKORD, Poznań 2006.
K. Komińska – Bayer, A. Wacławski, „Dziecięce teatrzyki” Wyd. AKORD, Poznań 2005.