Program edukacji
ekologiczno - zdrowotnej
w ramach koła
„Młodzi Ekolodzy”
SPIS TREŚCI:
I. Wstęp
II. Założenia programu
III. Cele programu
IV. Metody, formy i środki w realizacji programu
V. Procedury osiągania celów
VI. Treści programowe
VII. Przewidywane osiągnięcia
VIII. Ewaluacja
I. WSTĘP
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom uczniów od wielu lat prowadzę zajęcia pozalekcyjne dla klas IV-VI w ramach koła ekologicznego. W oparciu o te doświadczenia opracowałam program koła na rok szkolny 2013/14.
Program ten jest przeznaczony dla uczniów chcących poszerzać swoje zainteresowania w zakresie ekologii i ochrony zdrowia. Poszerza treści, które na zajęciach lekcyjnych udaje się tylko zasygnalizować. Pozwala on zwrócić uwagę uczniów na otaczający świat, zainteresowanie jego pięknem i ochroną jego zasobów. W edukacji ekologicznej ważne jest, aby uczniowie mieli świadomość, iż działając dla dobra Ziemi, działają dla dobra własnego
i wszystkich ludzi. Poprzez różne formy edukacji należy pobudzać i utrwalać świadomość ekologiczną w młodych ludziach. Program pobudza również aktywność dzieci i ich twórcze myślenie. Uczy współdziałania w zespole, kształtuje właściwe postawy i charakter młodego człowieka.
II. ZAŁOŻENIA PROGRAMU
W planowaniu pracy koła skupiłam uwagę na następujących założeniach:
1. Czas realizacji: rok szkolny 2013/2014
2. Program będzie realizowany wg planu pracy na zajęciach koła Młodzi Ekolodzy
w wymiarze 1 godziny tygodniowo.
3. Zajęcia przeznaczone są dla uczniów klas IV- VI Szkoły Podstawowej
w Tuliłowie. Efekty pracy uczniów będą zaprezentowane w klasach młodszych pod czujnym okiem opiekuna.
4. Aby należycie realizować zadania programu utworzone będą sekcje:
· ochrony zdrowia
· roślin doniczkowych i hodowli szkolnych
· ochrony roślin i zwierząt
· techniczna
· rysunkowa
· bibliotekarska
5. Spotkania z poszczególnymi sekcjami będą się odbywać w zależności od potrzeb.
6. Program ma charakter otwarty, może być modyfikowany, uzupełniany
i wzbogacany.
7. W rezultacie działania koła powinny wykształcić człowieka dbającego o zdrowie, wrażliwego na piękno przyrody, a jednocześnie umiejącego rozsądnie gospodarować zasobami Ziemi.
III. CELE PROGRAMU
- Kształtowanie i promowanie postaw sprzyjających trosce o środowisko.
- Włączanie środowisk rodzinnych do edukacji ekologicznej prowadzonej w szkole.
- Uświadamianie odpowiedzialności za stan środowiska w najbliższej okolicy.
- Uczestnictwo w działaniach mających na celu ochronę i zapobieganie dewastacji
środowiska.
- Prowadzanie obserwacji i doświadczeń mających na celu ocenę aktualnego stanu
najbliższego środowiska.
- Poznanie niekorzystnych skutków ingerencji człowieka w środowisko przyrodnicze.
- Kształtowanie nawyków ekologicznego życia we własnym domu.
- Doskonalenie integracji i współpracy w klasie oraz między klasami.
- Promowanie wśród uczniów zdrowego trybu życia.
- Obserwowanie zjawisk i procesów zachodzących w środowisku.
- Przeprowadzanie prostych badań oceny stanu środowiska najbliższej okolicy.
- Wnioskowanie na podstawie danych zebranych w wyniku obserwacji.
- Korzystanie z różnych źródeł informacji.
- Przekonanie, że środowisko należy tak wykorzystać, aby zachować je dla przyszłych pokoleń.
- Pobudzanie do aktywnego działania na rzecz ochrony środowiska.
- Samodzielne prezentowanie i wyjaśnianie prostych zjawisk przyrodniczych.
- Wyrabianie pozytywnych cech charakteru jak: pracowitość, spostrzegawczość, systematyczność, dokładność, zdyscyplinowanie, odpowiedzialność.
IV. METODY, FORMY I ŚRODKI W REALIZACJI PROGRAMU AUTORSKIEGO
Metody pracy z uczniami
Metody stosowane na zajęciach koła powinny angażować uczniów do samodzielnej pracy i dawać możliwość ich rozwoju. Do realizacji zajęć najodpowiedniejsze będą:
- Obserwacje mikro i makroskopowe
- Wyjścia w teren i wycieczki
- Eksperymenty, badania
- Dyskusja
- Pogadanka
- Projekt
- Projekcje filmów
- Prezentacje multimedialne
- Ekspozycje (plakaty, kącik przyrodniczy)
- Prowadzenie hodowli
- Gry dydaktyczne
- Karty pracy, krzyżówki
Formy pracy
- Praca w grupach
- Praca indywidualna
- Praca zbiorowa
Środki dydaktyczne
- Sprzęt multimedialny
- Komputer
- Literatura popularno-naukowa, czasopisma
- Sprzęt laboratoryjny
- Mikroskopy, lupy
- Filmy przyrodnicze
V. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Program zakłada, że uczeń będzie przejawiał aktywność i zainteresowanie. Założeniem programu jest jak najczęstsze odchodzenie od systemu klasowo-lekcyjnego,
a proponuje się następujące procedury osiągania celów:
· Zorganizowanie wycieczek pieszych, rowerowych.
· Gromadzenie informacji na określony temat z prasy, TV, radia, książek, Internetu, materiałów źródłowych.
· Analizowanie map, przewodników, zdjęć.
· Zorganizowanie wystawy „zdrowej żywności"
· Zorganizowanie i przeprowadzenie w szkole zbiórki surowców wtórnych.
· Aktywny udział w akcjach ekologicznych.
· Wykonywanie zielnika.
· Wykonywanie spisu drzew rosnących w okolicy szkoły.
· Opieka nad terenami zielonymi wokół szkoły.
· Opieka nad roślinami doniczkowymi w klasach.
· Założenie i opieka nad szkolnym akwarium.
· Dokarmianie ptaków.
· Zorganizowanie i branie udziału w konkursach ekologicznych i prozdrowotnych.
· Projektowanie i kolportaż ulotek ekologicznych i prozdrowotnych dla rodziców i innych mieszkańców wsi.
· Badanie czystości powietrza za pomocą skali porostowej.
· Określanie stopnia zanieczyszczenia wody poprzez obserwację organizmów wodnych.
· Obserwacja uszkodzeń liści drzew.
· Obserwacje prowadzone w oczyszczalni ścieków, na wysypisku śmieci, w lesie.
VI. TREŚCI PROGRAMOWE
1. Określenie zasad współpracy – zawarcie kontraktu
2. Powołanie sekcji
3. Opracowanie planu działań ekologicznych i prozdrowotnych na rok szkolny 2013/2014
4. Wyświetlanie filmów przyrodniczych i dyskusja na ich temat.
5. Urządzenie Kącika przyrodniczego.
6. Przygotowanie akcji Sprzątanie Świata 2013
7. Wyszukiwanie aktualnych problemów związanych z ochroną przyrody na stronach internetowych, w czasopismach, w programach telewizyjnych.
8. Przygotowanie apelu i konkursu z okazji Dnia Ziemi.
9. Opracowanie referatów o problemach klimatycznych (efekt cieplarniany, rozrzedzenie ozonowe).
10. Porządkowanie i upiększanie szkoły oraz najbliższego otoczenia, pielęgnacja zieleni.
11. Zbieranie surowców wtórnych.
12. Wykonanie albumu ukazującego skutki negatywnej działalności człowieka na środowisko.
13. Opracowanie reguł ekologicznych i ich przestrzeganie przez całą społeczność szkolną
14. Opracowanie i przeprowadzenie ankiet: „Problem odpadów”, „Nasza świadomość ekologiczna”.
15. Tworzenie sentencji, wierszy i piosenek o tematyce ekologicznej.
16. Analiza stanu czystości rzek i powietrza.
17. Wycieczka do oczyszczalni ścieków i sortowni odpadów
18. Wykonywanie plakatów ekologicznych.
19. Udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych
20. Przygotowanie i zawieszenie karmników dla ptaków.
21. Dokarmianie ptaków.
22. Założenie i opieka nad hodowlami szkolnymi (założenie szkolnego akwarium).
23. Obserwowanie zachowań zwierząt w hodowli szkolnej i środowisku naturalnym
24. Propagowanie zdrowej żywności
25. Wykonanie broszurek o szkodliwości palenia papierosów i przygotowanie krótkiego apelu z okazji Dnia bez papierosa
26. Spotkanie z pielęgniarką w celu uświadomienia wpływu używek na zdrowie człowieka.
27. Wykonywanie prezentacji multimedialnych o zdrowym stylu życia
28. Wznowienie akcji „Warzywa i owoce w szkole”
29. Uaktualnianie gazetki ściennej o zdrowiu.
30. Opracowanie ulotek prozdrowotnych
31. Organizowanie wycieczek pieszych i rowerowych po najbliższej okolicy.
32. Opracowanie albumu „Osobliwości przyrodnicze najbliższej okolicy”.
33. Wykonanie folderów „Zaproś gości do swojej miejscowości”.
34. Obserwacje mikroskopowe preparatów trwałych i wykonanych samodzielnie przez uczniów.
35. Ciekawe eksperymenty fizyczne i chemiczne- przygotowanie pokazu dla klas młodszych.
36. Rozpoznawanie pospolitych roślin i zwierząt w terenie.
VII. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczniowie potrafią:
· Dostrzegać walory przyrodnicze najbliższego regionu.
· Samodzielnie poznawać świat przyrody.
· Rozwijać zainteresowania przyrodnicze.
· Promować zdrowy styl życia i zdrową żywność.
· Planować i uczestniczyć w działaniach prośrodowiskowych.
· Odpowiedzialnie prowadzić hodowle szkolne.
· Samodzielnie wyszukiwać informacji na określony temat (biuletyny, czasopisma, Internet).
· Dokonywać pomiarów i obserwacji przyrody w terenie.
· Dokumentować wyniki obserwacji i pomiarów, analizować i interpretować wyniki obserwacji i pomiarów.
· Orientować się w terenie.
· Korzystać racjonalnie i bezpiecznie z zasobów przyrody.
· Wskazywać działania ekologiczne w skali lokalnej i globalnej.
· Wskazywać walory przyrodnicze regionu i kraju.
· Wskazywać działania służące poprawie środowiska.
· Rozpoznawać przedstawicieli flory i fauny.
VIII. EWALUACJA
Powodzenie programu zależy w znacznej mierze od trafnego doboru treści jak również od sposobu ich przekazu. Ewaluacja programu będzie przeprowadzana na bieżąco poprzez rozmowy z uczniami oraz poprzez wypełnienie ankiety skierowanej do członków koła na zakończenie programu. Pomoże ona sprawdzić efektywność przeprowadzonego programu oraz dokonać ewentualnych zmian. Ewaluacja ma służyć doskonaleniu pracy nauczyciela
i ucznia. Na zakończenie zajęć uczniowie otrzymają ocenę z przyrody za pracę podczas cyklu spotkań (dodatkowa ocena cząstkowa w semestrze). Informacją zwrotną dla nauczyciela będą również bieżące oceny uczniów na lekcjach przyrody.
Literatura:
1. „Aura” Dodatek ekologiczny dla szkół. 7/2001
2. Brenner W.(red) ,,Edukacja ekologiczna-metody i przykłady”. Polski Klub Ekologiczny, Gdańsk 2001
3. Brown R.J.”200 doświadczeń dla dzieci” Prószyński i S-ka, W-wa 1999
4. „Przyroda Polska” Biuletyn Eko-edukcyjny 8/2002, 1/2003, 10/2003.