Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty

Zespół Szkolno-Przedszkolny w Rudzińcu

Sprawozdanie roczne z realizacji planu rozwoju zawodowego

NAUCZYCIELA STAŻYSTY UBIEGAJĄCEGO SIĘ O STOPIEŃ ZAWODOWY
NAUCZYCIELA KONTRAKTOWEGO

Informacje o nauczycielu
Imię nazwisko: mgr Krystyna Procek – Hryniewicz
Opiekun stażu: mgr Karina Hassa
Czas trwania stażu: 01.09.2011 – 31.05.2012
Posiadane kwalifikacje: mgr psychologii (Uniwersytet Śląski)

I. Znajomość organizacji, zadań i zasad funkcjonowania Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu.

1. Poznanie procedury awansu zawodowego. Zapoznałam się i przeanalizowałam przepisy dotyczące uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004 roku w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z 2004 r. Nr 260, poz. 2593) z późniejszymi zmianami.

2. Nawiązanie współpracy z opiekunem stażu. W pierwszym miesiącu stażu nawiązałam współpracę z opiekunem stażu, został zawarty kontrakt. Przedyskutowano zasady współpracy oraz zadania psychologa i pedagoga szkolnego.

3. Zapoznanie się z przepisami dotyczącymi systemu oświaty. Zapoznałam się z przepisami dotyczącymi systemu oświaty: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst ujednolicony – zawiera zmiany wprowadzone ustawą z dnia 2 lipca 2004 r., która weszła w życie z dniem 21 sierpnia 2004 roku - Dz. U. z 2004 roku Nr 173, poz. 1808); Ustawa Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. z późniejszymi zmianami.
Inne ważne poznane przeze mnie przepisy prawa oświatowego, których znajomość warunkuje prawidłowe wypełnianie statutowych zadań szkoły: Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228 poz. 1487); Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. Nr 228 poz. 1490); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem.

4. Zapoznanie się z dokumentacją szkoły. Poznanie systemu zarządzania oraz zasad organizacji życia szkoły. Zapoznałam się z dokumentacją Zespołu Szkolno – Przedszkolnego i przeanalizowałam następujące dokumenty wewnątrzszkolne: Statut Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu; Procedura przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków; Regulamin Rady Pedagogicznej Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu; Regulamin sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli w Zespole Szkolno – Przedszkolnym w Rudzińcu; Regulamin wynagradzania nauczycieli Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu; Regulamin pracy Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu; Regulamin oceny z zachowania obowiązujący w Publicznym Gimnazjum; Program wychowawczy; Program profilaktyki.

5. Zapoznanie się z przepisami BHP oraz przeciwpożarowymi. Zapoznałam się z przepisami prawa oświatowego dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z późniejszymi zmianami).
Ponadto zapoznałam się z Instrukcją Bezpieczeństwa Pożarowego dla Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu, uczestniczyłam także w szkoleniu BHP zorganizowanym na terenie szkoły.

6. Zapoznanie się ze sposobem prowadzenia dokumentacji w szkole. Poznałam sposób prowadzenia dokumentacji szkolnej, w tym Dziennika zajęć pedagoga szkolnego/ psychologa, Dziennika lekcyjnego, Dziennika zajęć i czynności dodatkowych nauczyciela realizowanych na podstawie art. 42 Karty Nauczyciela, Księgi zastępstw, Dziennika elektronicznego.

7. Uczestniczenie w pracach organów szkoły związanych z realizacją jej podstawowych funkcji i wynikających z nich zadań. Uczestniczyłam w pracach organów szkoły związanych z realizacją jej podstawowych funkcji i wynikających z nich zadań, w tym: spotkania Rady Pedagogicznej oraz konferencje klasyfikacyjne; spotkania Zespołów ds. planowania i koordynowania pomocy psychologiczno – pedagogicznej; spotkania zespołu interdyscyplinarnego w ramach bieżących potrzeb szkoły.

8. Uczestnictwo w różnych formach doskonalenia zawodowego. Uczestniczyłam w różnych formach doskonalenia zawodowego nauczycieli:

a) wewnątrzszkolne: listopad 2011 – szkolenie Rady Pedagogicznej „Nowa formuła egzaminu gimnazjalnego obowiązująca od roku szkolnego 2011/2012” oraz „Organizacja nowego modelu pomocy psychologiczno – pedagogicznej w szkole – wskazówki praktyczne”, zorganizowane na terenie Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu, szkolenie prowadziła mgr Danuta Skrzypek; grudzień 2011 – szkolenie Rady Pedagogicznej „Pierwsza pomoc przedmedyczna” zorganizowane na terenie Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu;

b) zewnątrzszkolne: wrzesień 2011 – spotkanie psychologów i pedagogów szkolnych zorganizowane na terenie Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Pyskowicach; październik 2011 – uczestniczyłam w szkoleniu „Organizacja pomocy psychologiczno – pedagogicznej w szkole”, zorganizowanym przez Centrum Kształcenia Nauczycieli „Librus” w Katowicach, szkolenie prowadziła mgr Danuta Skrzypek; listopad 2011 – uczestniczyłam w konferencji „Umiejętność uczenia się kluczem do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie”, zorganizowanej przez Szkolny Ośrodek Kariery przy ZSCB
w Gliwicach, konferencję prowadziły mgr Mariola Bisaga i mgr Katarzyna Kadela-Koprowska.

9. Samodzielne pogłębianie wiedzy i umiejętności zawodowych.
Wymiana doświadczeń. W celu poszerzenia swojej wiedzy merytorycznej oraz warsztatu pracy korzystałam z fachowej literatury, która okazała się pomocna przy konstruowaniu scenariuszy prowadzonych przeze mnie zajęć warsztatowych.
W celu przygotowania się do spotkań indywidualnych z dziećmi i rodzicami oraz do pracy diagnostycznej i terapeutycznej z uczniami studiowałam odpowiednią literaturę z zakresu wychowania, diagnozy i terapii zaburzeń emocjonalnych dzieci i młodzieży.
Potrzebnych informacji poszukiwałam także na stronach i portalach internetowych.
W sprawach dotyczących uczniów i ich problemów konsultowałam się z innymi pracownikami szkoły, nauczycielami, wychowawcami, pedagogiem szkolnym, panią dyrektor, a także z psychologiem z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.

II. Umiejętność prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację statutowych zadań Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Rudzińcu.

1. Obserwacja zajęć prowadzonych przez opiekuna stażu i innych pracowników szkoły. Uczestniczyłam jako obserwator w zajęciach prowadzonych przez opiekuna stażu i innych nauczycieli:

a) 8.09.2011 – obserwowałam zajęcia warsztatowe z klasą I gimnazjum integrujące zespół klasowy, przeprowadzone przez opiekuna stażu

b) 13.09.2011 – obserwowałam indywidualną rozmowę z uczniami sprawiającymi trudności wychowawcze, przeprowadzoną przez opiekuna stażu

c) 4.10.2011 – obserwowałam zajęcia warsztatowe z klasą II gimnazjum z zakresu profilaktyki uzależnień, przeprowadzone przez opiekuna stażu

d) 15.11.2011 – obserwowałam rozmowę indywidualną z uczniami będącymi w konflikcie interpersonalnym, przeprowadzoną przez opiekuna stażu

e) 15.11.2011 – obserwowałam rozmowę z matką ucznia sprawiającego problemy wychowawcze na terenie szkoły, przeprowadzoną przez opiekuna stażu

f) 13.01.2012 – obserwowałam zajęcia lekcyjne przeprowadzone przez nauczycielkę języka polskiego w klasie V SP

g) 8.03.2012 – obserwowałam zajęcia warsztatowe na temat stylów i technik uczenia się, przeprowadzone przez nauczyciela wychowawcę w klasie II gimnazjum

h) 13.04.2012 – obserwowałam zajęcia lekcyjne przeprowadzone przez nauczycielkę języka polskiego w klasie II gimnazjum

i) 23.05.2012 – obserwowałam zajęcia warsztatowe z klasami drugimi gimnazjum z zakresu preorientacji zawodowej, przeprowadzone przez doradcę zawodowego z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.

Dzięki uczestniczeniu jako obserwator w zajęciach miałam okazję poznać warsztat pracy doświadczonego nauczyciela. Szczególną uwagę zwracałam na wykorzystanie czasu lekcji, wykorzystanie aktywnych metod w pracy z uczniami, tworzenie odpowiedniej atmosfery do pracy z uczniami oraz sposoby reagowania na nieodpowiednie zachowanie uczniów. Miałam także okazję poznać sposoby przeprowadzania rozmów z uczniami będącymi w konflikcie oraz sposoby rozwiązywania sytuacji kryzysowych w szkole.

2. Prowadzenie zajęć w obecności opiekuna stażu lub dyrektora szkoły. Prowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą w obecności opiekuna stażu oraz pani dyrektora i pani vice-dyrektor:

a) 15.09.2011 – przeprowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą I gimnazjum integrujące zespół klasowy, w obecności opiekuna stażu

b) 4.10.2011 – przeprowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą V SP, których celem było zdiagnozowanie relacji w zespole klasowym, w obecności opiekuna stażu

c) 8.11.2011 – przeprowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą V SP na temat tolerancji, w obecności opiekuna stażu

d) 29.11.2011 – przeprowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą III gimnazjum na temat stresu i sposobów radzenia sobie ze stresem, w obecności opiekuna stażu

e) 10.01.2012 – przeprowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą V SP na temat problemów wychowawczych występujących w klasie oraz sposobów na ich rozwiązanie, w obecności opiekuna stażu

g) 12.01.2012 – przeprowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą VI SP na temat złości i radzenia sobie z agresją, w obecności pani vice-dyrektor

h) 12.04.2012 – przeprowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą II gimnazjum na temat technik komunikacji oraz wykorzystania technik twórczego myślenia, w obecności pani dyrektor

i) 13.04.2012 – przeprowadziłam zajęcia na temat złości i radzenia sobie z agresją w klasie IV SP, w obecności opiekuna stażu

j) 17.04.2012 – przeprowadziłam zajęcia warsztatowe z klasą VI SP usprawniające umiejętność współpracy między uczniami, w obecności opiekuna stażu.

Dzięki hospitacjom prowadzonych przeze mnie zajęć miałam okazję uzyskać szereg cennych wskazówek i informacji zwrotnych, które przyczynią się do rozwoju mojego warsztatu nauczycielskiego. Uzyskane porady pozwoliły mi pracować nad stopniowym eliminowaniem błędów w prowadzeniu lekcji, zwłaszcza w zakresie umiejętnego wykorzystania czasu lekcji oraz radzenia sobie z trudnymi zachowaniami uczniów i metod utrzymania dyscypliny na lekcji.

III. Znajomość środowiska uczniów, ich problemów oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem uczniów.

1. Poznanie środowiska uczniów, ich indywidualnych potrzeb
i możliwości.

a) Prowadziłam indywidualne rozmowy z uczniami wskazanymi przez nauczycieli lub pedagoga szkolnego. Prowadziłam indywidualne rozmowy i konsultacje z rodzicami uczniów, w celu poznania ich sytuacji rodzinnej. Zapoznałam się z opiniami uczniów wystawionymi przez Poradnię Psychologiczno – Pedagogiczną, omawiałam sprawy uczniów z nauczycielami, wychowawcami, pedagogiem szkolnym.

b) Przeprowadziłam diagnozę emocjonalnego i poznawczego funkcjonowania wskazanych uczniów, na potrzeby podjętych później oddziaływań terapeutycznych. W swojej pracy diagnostycznej wykorzystywałam znane mi metody i testy psychologiczne.

2. Współpraca z rodzicami uczniów. Pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych.

a) Prowadziłam rozmowy indywidualne z rodzicami wskazanych uczniów. Spotkania te miały charakter konsultacji bądź poradnictwa. Udzielałam wsparcia i porad wychowawczych. Informowałam także rodziców o swoich spostrzeżeniach w pracy z dzieckiem. Utrzymywałam telefoniczny kontakt z rodzicami uczniów objętych stałą opieką psychologiczną.

b) Przygotowałam dla rodziców kilka tekstów dotyczących ważnych problemów wychowawczych, które zostały umieszczone na stronie internetowej szkoły.

c) Uczestniczyłam w dwóch zebraniach z rodzicami uczniów klasy II Gimnazjum sprawiających duże problemy wychowawcze na terenie szkoły. Przeprowadziłam pogadankę oraz dyskusję na temat funkcjonowania uczniów w szkole i przeżywanych przez młodzież trudności.

3. Pomoc psychologiczna uczniom i nauczycielom na terenie szkoły. Wymiana doświadczeń.

a) Prowadziłam indywidualne spotkania o charakterze terapeutycznym z uczniami sprawiającymi problemy wychowawcze oraz rozmowy z uczniami w bieżących sytuacjach wymagających interwencji wychowawczej: rozmowy wychowawcze o charakterze dyscyplinującym w przypadku konfliktowych sytuacji między uczniami na terenie szkoły; rozmowy motywujące do nauki oraz zwracające uwagę na niewłaściwe zachowanie na terenie szkoły; rozmowy na temat rodzinnej sytuacji uczniów oraz przeżywanych na bieżąco trudności emocjonalnych; rozmowy na temat konfliktowych relacji z kolegami oraz sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych; cykliczne zajęcia terapeutyczne z uczniami wymagającymi stałej opieki psychologicznej; indywidualne zajęcia psychologiczne z elementami socjoterapii ze wskazanymi uczniami gimnazjum.

b) Nawiązałam współpracę z nauczycielami i wychowawcami poszczególnych klas, w celu rozwiązywania bieżących problemów wychowawczych. Zakres podjętych oddziaływań obejmował:

- w klasach I, II i III SP: przeprowadzenie zajęć warsztatowych w klasie III SP na temat przyjaźni i umiejętności nawiązywania pozytywnych relacji z rówieśnikami; przeprowadzenie zajęć warsztatowych w klasie II i III na temat złości i radzenia sobie z agresją; przeprowadzenie zajęć warsztatowych diagnozujących relacje między uczniami klasy I i II; objęcie indywidualną opieką psychologiczną uczennicy klasy I przejawiającej problemy emocjonalne
i w zachowaniu, bieżące omawianie sytuacji szkolnej dziewczynki z wychowawcą, stały kontakt z matką, rozmowy o charakterze wspierającym i wychowawczym; objęcie indywidualną opieką psychologiczną dwóch uczennic klasy III przejawiających problemy emocjonalne, systematyczne spotkania terapeutyczne, stały kontakt z rodzicami oraz bieżące omawianie sytuacji szkolnej dziewczynek z wychowawcą; diagnoza sytuacji rodzinnej ucznia i uczennicy klasy II przejawiających problematyczne zachowania na terenie szkoły, w tym kontakt i rozmowa z rodzicami oraz bieżące omawianie sytuacji szkolnej uczniów z wychowawcą

- w klasie IV SP: przeprowadzenie 3 zajęć warsztatowych z klasą, w tym zajęcia diagnozujące zespół klasowy oraz zajęcia na temat radzenia sobie ze złością i budowania pozytywnych relacji z rówieśnikami; przeprowadzenie indywidualnych rozmów z uczniami wchodzącymi w konfliktowe relacje z rówieśnikami; bieżące omawianie sytuacji klasy z wychowawcą

- w klasie V SP: przeprowadzenie 6 zajęć warsztatowych z klasą mających na celu podnoszenie społecznych kompetencji uczniów, w tym zajęcia przeprowadzone wspólnie z pedagogiem szkolnym; przeprowadzenie 2 zajęć wykorzystujących elementy wizualizacji i relaksacji; przeprowadzenie rozmowy indywidualnej z uczniem oraz matką, skierowanie ucznia na badanie do Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej; objęcie stałą terapią psychologiczną ucznia przejawiającego najwięcej kłopotów w zakresie umiejętności nawiązywania pozytywnych relacji z kolegami, podjęcie współpracy z matką ucznia, skierowanie na diagnozę do Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej oraz do Poradni Zdrowia Psychicznego, przygotowanie dla matki informacji na temat zaburzeń przejawianych przez syna, udzielenie wsparcia; przeprowadzenie rozmów indywidualnych z rodzicami wskazanych uczniów; rozmowy z wychowawcą na bieżąco

- w klasie VI SP: przeprowadzenie 3 zajęć warsztatowych z klasą, w tym zajęcia diagnozujące zespół klasowy oraz zajęcia na temat radzenia sobie ze złością i budowania pozytywnych relacji z rówieśnikami; przeprowadzenie indywidualnych rozmów z uczniami przejawiającymi trudności emocjonalne
i w zachowaniu; bieżące rozmowy z uczniami w przypadku wystąpienia sytuacji konfliktowych; rozmowy z wychowawcą klasy na temat trudności przejawianych przez uczniów w zakresie ich społecznego funkcjonowania

- w klasach pierwszych gimnazjum: przeprowadzenie zajęć warsztatowych z zakresu profilaktyki uzależnień (w sumie 8 godzin lekcyjnych w czterech klasach pierwszych); przeprowadzenie zajęć warsztatowych z zakresu doradztwa zawodowego (w sumie 6 godzin lekcyjnych w czterech klasach pierwszych)

- w klasach drugich gimnazjum: rozmowy z wychowawcami na temat występujących wśród uczniów problemów wychowawczych oraz bieżące omawianie pojawiających się problemów; przeprowadzenie cyklu zajęć warsztatowych z klasami, mających na celu diagnozę występujących w klasach trudności wychowawczych, podnoszenie kompetencji społecznych uczniów, usprawnianie umiejętności komunikacyjnych oraz umiejętności współpracy i współdziałania w grupie, poszerzające samoświadomości uczniów oraz umiejętności określania swoich słabych i mocnych stron, kształtowanie poczucia wewnątrzsterowności oraz umiejętności podejmowania właściwych decyzji życiowych (w klasie IIA 8 godzin warsztatów, w klasie IIB 5 godzin warsztatów, w klasie IIC 7 godzin warsztatów)

- w klasach trzecich gimnazjum: przeprowadzenie zajęć warsztatowych w klasie IIIA, IIIB, IIIC i IIID na temat stresu i sposobów radzenia sobie ze stresem; rozmowy z wychowawcą klasy IIIB na temat przejawianych przez uczennicę trudności emocjonalnych i z zachowaniem na terenie szkoły, przeprowadzenie cyklu rozmów indywidualnych z uczennicą
o charakterze diagnostyczno – terapeutycznym i wspierającym, bieżące omawianie sytuacji uczennicy z wychowawcą.

b) Nawiązałam współpracę z panią vice-dyrektor przedszkola w celu objęcia pomocą psychologiczną dzieci przejawiających trudności emocjonalne. Zakres podjętych oddziaływań obejmował: rozmowy z panią dyrektor na temat trudności przejawianych przez dzieci; rozmowy z rodzicami dzieci w celu wyznaczenia podstawowych celów terapeutycznych; systematyczne spotkania indywidualne z dziećmi o charakterze terapeutycznym.

c) Ponadto konsultowałam się w sprawach zawodowych z innymi pracownikami szkoły, rodzicami, opiekunem stażu. Omawiałam różne aspekty funkcjonowania uczniów w szkole i w domu i porównywałam je z uzyskanymi z własnych spotkań z uczniami informacjami, w celu dostosowania rodzaju oddziaływań psychologicznych do indywidualnych potrzeb danego ucznia lub klasy.

4. Poznanie i współpraca z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły. Nawiązałam współpracę z psychologiem z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej sprawującym opiekę nad szkołą.
W ramach współpracy konsultowałam trudniejsze przypadki i problemy uczniów. Nawiązałam współpracę z Poradnią Zdrowia Psychicznego w Gliwicach, gdzie została skierowana uczennica przejawiająca trudności emocjonalne.

IV. Umiejętność omawiania prowadzonych i obserwowanych zajęć.

Omawianie obserwowanych i prowadzonych zajęć. Prowadziłam rozmowy z nauczycielem prowadzącym zajęcia, starałam się wyciągać wnioski do dalszej pracy. Przygotowywałam konspekty przeprowadzonych przeze mnie zajęć. Tematykę zajęć dostosowywałam do bieżących potrzeb klasy. Prowadziłam rozmowy na temat przeprowadzonych przeze mnie zajęć, analizowałam uzyskane informacje zwrotne. Dokonywałam samooceny i analizy własnych zajęć pod kątem napotykanych trudności. Wyciągałam wnioski do dalszej pracy.

V. Podsumowanie.

Staż był dla mnie okresem intensywnej pracy nad sprostaniem wymaganiom, które zawarłam w moim planie rozwoju zawodowego. Przez kolejne dziewięć miesięcy starałam się pogłębiać swoją wiedzę i umiejętności warsztatowe, doskonaliłam znajomość prawa oświatowego, uczestniczyłam w pracach organów szkoły. Realizując wyznaczone zadania korzystałam z doświadczenia pani dyrektor, opiekuna stażu oraz innych nauczycieli, co pozwoliło mi doskonalić posiadane kompetencje oraz rozwijać wiedzę niezbędną w pracy psychologa szkolnego. Starałam się, aby moja praca sprostała wymaganiom i potrzebom szkoły.
Dzięki wysiłkom podjętym w celu nawiązania współpracy z nauczycielami, miałam okazję przyjrzeć się problemom występującym w poszczególnych klasach oraz trudnościom przeżywanym indywidualnie przez wybranych uczniów. Pozwoliło to na stworzenie przeze mnie zarysu planu długofalowych oddziaływań psychologicznych, których wdrożenie mogłoby przynieść oczekiwane pozytywne efekty w zakresie funkcjonowania uczniów na terenie szkoły. Nawiązane kontakty z uczniami, zarówno o charakterze indywidualnym jak i grupowym, pozwoliły mi na lepsze zrozumienie specyfiki przeżywanych przez młodzież problemów i dylematów wynikających z ich wieku rozwojowego. Doświadczenia te są
w moim odczuciu dobrą podstawą do kształtowania właściwego kierunku dalszych oddziaływań psychologicznych, które będą odpowiadały zarówno potrzebom uczniów, jak i szkoły.