"Języczek wędrowniczek" - ćwiczenia logopedyczne przygotowujące do wywołania głoski "r" i artykulacji po spółgłoskach "t", "d" w nagłosie

SCENARIUSZ ZAJĘĆ LOGOPEDYCZNYCH

Temat zajęć: „Języczek wędrowniczek” – ćwiczenia logopedyczne przygotowujące do wywołania głoski „r” i artykulacji „r” po spółgłoskach „t”, „d” w nagłosie.

Rozpoznanie:
Reranie właściwe – deformacja dźwięku „r”
(chłopiec, lat 7)

Cel ogólny:
- usprawnianie narządów artykulacyjnych do wywołania głoski „r”,

Cele szczegółowe:
- kształcenie umiejętności skupiania uwagi z osobą prowadząc zajęcia,
- kształcenie prawidłowych nawyków oddechowych,
- utrwalania głoski „r” na materiale obrazkowym

Metody:
- słowne,
- ćwiczenia artykulacyjne
- ćwiczenia oddechowe

Forma:
- indywidualna


Przebieg zajęć

I. Ćwiczenia usprawniające motorykę narządów mownych:

> Ćwiczenia oddechowe
- dmuchanie na wiatraczki lub chorągiewki,
- dziurawy balonik – nadymanie policzków – powolne
wypuszczanie powietrza,
- tańczący płomyczek - dmuchanie na płomień świecy,
- wydmuchiwanie baniek mydlanych,
- próby gwizdania,
- gra na organkach,

> Ćwiczenie języka - "Języczek wędrowniczek"

Pewnego razu „Pan Języczek – wędrowniczek” wybrał się na spacer do jamy ustnej, by sprawdzić co się w niej dzieje. Pojechał tam na koniu – mlaskanie, zatrzymał go - prr. Potem wszedł do jamy ustnej – język dotyka dolnej wargi, górnej wargi, przesuwa się do kącików ust.
Następnie rozejrzał się dookoła - język ruchem okrężnym oblizuje wargi i zaczął liczyć zęby – najpierw po stronie wewnętrznej a później po stronie zewnętrznej. A wtedy jama ustna zacisnęła się i języczek został w niej uwięziony – chowamy język w głąb jamy ustnej.
Zauważył, ze zrobiło się ciemno a on bardzo nie lubił ciemności. Wtedy postanowił na siłę przedostać się przez zaciśnięte zęby - język przeciskamy przez zaciśnięte zęby górne i dolne. W momencie, gdy uporał się z upartymi zębami rozejrzał się w prawo i w lewo, spojrzał w górę i w dół - przesuwamy język w wymienionych kierunkach.
Wsiadł na konia i odjechał - kląskanie językiem.

> Ćwiczenia usprawniające podniebienie miękkie.

- Zabawa "Leniuszek"
opowiadanie historii o chłopcu, który nie słuchał mamy, tylko cały czas robił jakieś dziwne rzeczy np.:
• ziewał z opuszczoną nisko dolną szczęką,
• kaszlał z wysuniętym na zewnątrz językiem,
• chrapał na wdechu i wydechu,
• oddychał wyłącznie przez usta lub wyłącznie przez nos,
• ssał smoczek,
• oddychał głęboko wdychając powietrze nosem a wydychając je otwartymi ustami,
• wciągał policzki.

II. Etap wywoływania głoski „r”

> Ćwiczenie 1.
Wywoływanie głosek pomocniczych oraz połączenia głoskowych zabawie:

- „Karabin maszynowy” (szybkie wymawianie):
t t t t t t t t t t t t t / d d d d d d d d d d d d d
td td td td td td td td td td
tdn tdn tdn tdn tdn tdn tdn
teda tedo tedu tedy, teda tedo tedu tedy
deda dedo dedu dedy, deda dedo dedu dedy,
tra tro tre tru try, tra tro tre tru try
dra dro dre dru dry, dra dro dre dru dry

> Ćwiczenie 2.
Rozwiązywanie zagadek słowno – obrazkowych:

* wywoływanie głoski „r” w nagłosie po spółgłoskach „t”, „d”:
Siejemy ją w ogródku,
gdy wiosna się zaczyna.
Co jakiś czas kosiarką
należy ją przycinać.
(trawa)

Mogę być w muzyka dłoniach
Albo należeć do słonia.
(trąba)

Jak się zwie ten muzyk,
który zagrać umie,
gdy tylko dmuchnie
w blaszany instrument?
(trębacz)

Gdy kominiarz pragnie zajrzeć do komina,
po jej szczeblach musi się ostrożnie wspinać,
malarz jej również potrzebuje do swej pracy,
a najdłuższą na świecie mają strażacy.
(drabina)

Są długie i cienkie z plastiku lub stali.
Można na nich zrobić skarpetki i szalik.
(druty)

Kiedy je mama dodaje do ciasta,
to ciasto mamie pięknie wyrasta.
(drożdże)

> Ćwiczenie 3.
Wywoływanie głoski „r” w grupach wyrazowych:

trudna tresura
trudna droga
drobny druk
drewniany wiatrak
dres trenera
trampki drogowca

> Ćwiczenie 4.
Wywoływanie głoski „r” w wierszyku logopedycznym
pt.: „Rrrymowanka” A. Chrzanowskiej

Ryba, rower, rak, rakieta,
radar ,rolka ,rynna ,rów ,
ryż ,rabarbar i roleta ,
to na R plejada słów .
Bo R drży ,bo R warczy ,
R to trudna jest literka ,
czasem chęci nie wystarczy
by ją mówić jak spikerka .
Lecz kto ćwiczy ją wytrwale ,
łamiąc język przez dni
wiele ,ten i mówi ją wspaniale .
Tak więc ,ćwiczmy przyjaciele
Ryba ,rower ,rak ,rakieta ,
radar ,rurka ,rynna ,rów
ryż ,rabarbar i roleta .
Warcz młodzieńcze -bywaj zdrów.

> Ćwiczenie 5.
Pokolorowanie obrazka – „Traktor”


III. Zakończenie zajęć – pochwała dziecka za aktywny udział w zajęciach.

Małgorzata Klose
nauczyciel kontraktowy