Zastosowanie metod arteterapii dla potrzeb katechezy

Zastosowanie metod arteterapii dla potrzeb katechezy

Każdy nauczyciel, w tym również katecheta, zatroskany o dobro ucznia, zobowiązany jest
do nieustannego wzbogacania własnego warsztatu pracy, aby przekaz treści stawał się coraz bardziej atrakcyjny, a co za tym idzie również coraz bardziej skuteczny.
Ze względu na stale rosnącą liczbę uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się,
koniecznością jest dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb każdego dziecka. Od szkoły oczekuje się również poszerzenia zakresu działań wychowawczych,
gdyż rodzice w wielu przypadkach czują się zagubieni i jak sami przyznają nie wiedzą, jak pomóc własnemu dziecku.
Aby sprostać tym wyzwaniom nauczyciel musi systematycznie sięgać do wiedzy z dziedziny psychologii, a nawet wprowadzić do swojej pracy elementy terapii.
Zresztą na lekcjach religii jest to jak najbardziej uzasadnione, gdyż niemożliwe jest oddzielenie
na katechezie dydaktyki od wychowania. Katecheci, nawet bardziej niż nauczyciele innych dziedzin, mają możliwość bliżej poznać ucznia i pomóc mu w rozwiązaniu jego problemów. Szczególnie przydatne w tym zakresie wydają się być działania terapeutyczne znane pod ogólną nazwą arteterapia. Wielu katechetów wykorzystuje podczas zajęć elementy różnych dziedzin sztuki. Najczęściej jednak służą one do zilustrowania przekazywanych treści. Zadaniem arteterapii jest sięgnięcie wgłąb psychiki dziecka i wydobycie tych emocji, które blokują, przeszkadzają
i z którymi dziecko samo nie może sobie poradzić.
Narzędziem w arteterapii jest sztuka: plastyka, muzyka, śpiew, taniec, literatura, spektakl teatralny, drama, film. Dzięki sztuce można wypowiedzieć to, co niewypowiedziane. Sztuka, wpływając na sferę emocjonalną człowieka, ma wprost niesamowitą właściwość wzruszania
i poruszania. Rzadko się zdarza, aby ktoś pozostał obojętny wobec piękna obrazu, utworu muzycznego, poezji. Wstrząs emocjonalny jakiego doświadczamy w zetknięciu ze sztuką odblokowuje, wyzwala i oczyszcza. Arteterapia polega na tym, aby odblokowane emocje zostały uświadomione, a następnie wypowiedziane, co w efekcie umożliwia podjęcie skutecznych kroków zaradczych, czyli prowadzi do rozwiązania problemu.
Świadome i celowe stosowanie przez nauczyciela metod arteterapii pozwala na skorygowanie zachowań dzieci nadpobudliwych psychoruchowo, pomaga w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, pozytywnie wpływa na budowanie relacji w grupie, wspiera rozwój emocjonalny dziecka i jego kreatywność.
Bardzo łatwo jest połączyć te działania z chrześcijańskim modelem wychowania do wartości – dobro, piękno, prawda. Zupełnie naturalne też wydaje się wskazanie na Jezusa jako źródło miłości
i nadziei, w oparciu o które można budować poprawne relacje ze światem. W rzeczywistości każde dzieło sztuki, nawet o tematyce najzupełniej świeckiej, może być wykorzystane dla potrzeb katechezy. W katechezie bowiem zasady ewangeliczne zawsze przekładane były na język życia,
aby mogły być zrozumiane, przyswojone i zastosowane.
Elementy arteterapii z pewnością już są wykorzystywane przez wielu katechetów. Warto jednak sięgnąć do szerszych opracowań zagadnienia, by metody te stosować w sposób celowy,
dla osiągnięcia jeszcze lepszych efektów w pracy dydaktycznej i wychowawczej.


Opracowała Katarzyna Lis
katechetka w Szkole Podstawowej
im. Ks. Stefana Kard. Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia
w Rąbieniu