Książeczki z naszej półeczki - scenariusz zajęcia

SCENARIUSZ ZAJĘCIA DLA DZIECI 5-LETNICH

TEMAT: Książeczki z naszej półeczki.

Cele ogólne:
- rozbudzanie zainteresowania literaturą piękną dla dzieci
- rozwijanie wyobraźni i umiejętności dostrzegania elementów humorystycznych oraz fantastycznych
w utworach wierszowanych
- stwarzanie możliwości do wykazywania inwencji własnej w wypowiedzi słownej i w pracach plastycznych.
Cele operacyjne:
- słucha utworu literackiego ze zrozumieniem
- wypowiada się na temat jego treści stosując poprawnie zbudowane zdania
- poznaje znaczenie zwrotów: bez liku, wonny, mini oraz wyrazów: owies, piwonia, pudel
- poznaje wieloznaczność wyrazów: siatka ( siatka na zakupy, hamak, siec na ryby, itp.), dzióbek (dziób ptaka, dzióbek- pieszczotliwie: usta)
- dostrzega elementy fikcyjne i humorystyczne w wierszu
- dostrzega rymy i dokonuje prób rymowania wyrazów
- dostrzega rytm wyrazów w zdaniu i realizuje go – wyklaskuje
- wykazuje inwencję twórczą :
słowną – nadaje utworowi nowy tytuł
plastyczną –przedstawia „Przygody bucika w Kosmosie” według własnej wyobraźni.

Metody:
- oparte na aktywności nauczyciela:
słowna: recytacja, rozmowa kierowana, wyjaśnienie, instruktaż do zabawy ruchowej i pracy plastycznej
- oparte na aktywności dzieci:
słowna: swobodne wypowiedzi, rozmowa kierowana nt. treści wiersza, wspólna recytacja wiersza, dobieranie rymów
oglądowa: praca z obrazkiem
czynna: zadań stawianych przed dzieckiem
aktywizująca: nadawanie nowego tytułu, praca plastyczna według inwencji własnej dziecka.

Formy:
grupowa, indywidualna.

Środki dydaktyczne:
zabawki różne, pantofle dzieci, pary obrazków przedstawiających poszczególne wyrazy z wiersza (koszyk - jajka, wiadro - hipopotam, miseczka – owies, kubek – usta, teczka – karteczka, pudło – dwa pudle, wazon – piwonie, szafka – miś z agrafką, hamak - lalka, torba – tygrys, skrzynia – spódniczka, bucik – księżyc), pary wyrazów rymujących się, po jednym dla każdego dziecka ( lalka – pralka,
rak – mak, słoń – koń, krasnoludek – ufoludek, kot – płot, gazeta – kobieta, świnka – minka,
kura – dziura, miś – ryś, nos – kos, chmura – rura) oraz płyta z podkładem muzycznym do zabawy ruchowej, kartki A4, kredki świecowe, farby wodne, pędzle i pojemniki na wodę.


PRZEBIEG ZAJĘCIA:

I. Wprowadzenie:
„Zgadnij, co tu się zmieniło?” – nauczycielka zachęca dzieci, aby rozeszły się po całej sali, rozejrzały się uważnie i spróbowały dostrzec dziwne zmiany, jakie zaszły wśród zabawek w nocy. Dzieci spostrzegają, że wiele zabawek nie znajduje się na odpowiednim miejscu – miś siedzi między samochodami, klocki znalazły się na półce z instrumentami, itp. Zauważają także, iż jednej z lalek brakuje buta....
„Gdzie jest drugi bucik?” – dzieci zgłaszają własne pomysły.
Nauczycielka proponuje dzieciom wysłuchanie wiersza J. Kornhausera pt. „Szukanka”.

II. Część właściwa:

1. Wzorowa prezentacja tekstu wiersza – recytacja nauczycielki:

„Szukanka” Julian Kornhauser

Co jest w koszyku?
Jajek bez liku.
A w wiadrze co tam?
Nic, hipopotam.
W miseczce, co jest?
Dla kurek owies.
Co widać w kubku?
Dzióbek przy dzióbku.
A co jest w teczce?
Znak na karteczce.
Co siedzi w pudle?
Dwa białe pudle.

A w tym wazonie?
Wonne piwonie.
Zaś w tamtej szafce?
Miś na agrafce.
A co jest w siatce?
Lalka, co spać chce.
Natomiast w torbie?
Tygrys, co siorbie.
W tej dużej skrzyni?
Spódniczka - mini.
Więc gdzie mój bucik?
Na księżyc uciekł.

- Czy już wiecie, gdzie uciekł bucik lali? (na księżyc...)
- Jak myślicie, czy to możliwe? Czy naprawdę buciki mogą same wędrować? Czy mogą zawędrować aż na Księżyc? ( nie, to niemożliwe)
- Macie rację, tak naprawdę to nie mogło się zdarzyć, ale w bajkach i w wierszach mogą zdarzyć się różne dziwne rzeczy. Posłuchajcie wiersza jeszcze raz, a kiedy usłyszycie o czymś, co wyda wam się dziwne lub śmieszne – powiedzcie głośno trzy razy: „cha, cha, cha!”.

2. Ponowna recytacja wiersza – dzieci słuchają uważnie i stosują się do wcześniejszych wskazówek nauczycielki.
- Czy wy też czasem czegoś szukacie i szukacie, i nie możecie znaleźć? Może też wtedy myślicie, że szukana rzecz jest chyba na Księżycu, bo nigdzie w pobliżu jej nie ma? Kiedy nam się to przydarza? Co zrobić, żeby uniknąć takiej sytuacji? (zdarza się tak, gdy mamy bałagan, trzeba sprzątać zabawki i swoje rzeczy, itp.)

3. Zabawa ruchowa: „Uciekający bucik” –
Dzieci zdejmują po jednym pantoflu i rozkładają je w dowolnych miejscach sali. Przy szybkiej, wesołej muzyce „buciki uciekają” – dzieci skaczą na jednej nodze. Na przerwę w muzyce starają się jak najszybciej odnaleźć swój drugi pantofel. Następuje zmiana nóg i pantofli (np. lewy pantofel leży na dywanie, a prawy „ucieka”).

4. „Szukanka” – wszystkie dzieci poszukują w sali zagubionego bucika lalki – odnajdują go wraz z dużą kopertą ( znajduje się w niej komplet obrazków związanych z wierszem).

4. „Wierszyk w obrazkach” – nauczycielka zawiesza na tablicy obrazki będące ilustracją kolejnych „wersów –pytań” występujących w wierszu. Zadaniem dzieci jest uzupełnienie ich obrazkami przedstawiającymi „wersy-odpowiedzi’ (np. wiadro-hipopotam, pudlo – dwa pudle itd.).

5. Ponowna prezentacja utworu – wspólna recytacja nauczycielki i dzieci z rytmizacją tekstu –nauczycielka wypowiada i wyklaskuje „wersy-pytania”, a dzieci w taki sam sposób dopowiadają „wersy-odpowiedzi”, w czym pomagają im zawieszone w odpowiedniej kolejności na tablicy ilustracje.

6. Rozmowa nt. treści utworu i nastroju, wyjaśnienie znaczeń nieznanych dzieciom słów -
• wyjaśnienie takich wyrazów i wyrażeń, jak: owies, pudel, wonne piwonie, spódniczka- mini,
siorbanie, bez liku, dzióbek (dzióbek i usta – podwójne znaczenie wyrazu) – wypowiedzi słowne dzieci, wskazywanie odpowiednich obrazków;

• próba uzasadnienia tytułu utworu: „Szukanka”-
- Tytuł tego wierszyka brzmi „Szukanka”. Powiedzcie, dlaczego autor nadal taki tytuł wierszykowi? Kto szuka i czego? Czy moglibyśmy nadać mu inny tytuł?
(dzieci odpowiadają na pytania nauczycielki, proponują własne wersje tytułu wiersza, np.: „Gdzie mój bucik?” ,„Poszukiwania lali” itp.)

• określenie nastroju wiersza –
- Jak myślicie, czy ten wierszyk jest poważny, smutny czy wesoły, żartobliwy? (wesoły, jest żartem...)
- Macie rację, bo nikt z nas nie widział nigdy „tygrysa, co siorbie”, ani nie wierzy, że wielki hipopotam może się zmieścić w małym wiadrze, prawda? Poeta, pan Julian Kornhauser, który napisał dla was ten wiersz żartuje w nim, rozśmiesza nas, „bawi się” słowami.

• szukanie rymów -
- Czy zauważyliście, że niektóre wyrazy poeta dobrał tak, aby się rymowały, czyli podobnie brzmiały? Na przykład: w pudle – dwa pudle, w wazonie – piwonie, w skrzyni – spódniczka-mini... Może i my zabawimy się w rymami? Zapraszam was do zabawy w „Tańczące wyrazy”.

7. Zabawa ruchowa – „Tańczące wyrazy” –
Dzieci otrzymują od nauczycielki po jednym obrazku. Przy spokojnej wolnej muzyce chodzą po sali i poszukują obrazka do pary (rymującego się), gdy go odnajdą tańczą w rytm wesołej, szybkiej melodii. Następuje wymiana obrazków między dziećmi i zabawa toczy się dalej.

8. Praca plastyczna – „Bucik w Kosmosie” –
Nauczycielka zachęca dzieci do namalowania przygód bucika na Księżycu.
Dzieci zamykają oczy i próbują wyobrazić sobie, czym poleciał bucik na Księżyc, kogo tam spotkał, a następnie przedstawiają własne wyobrażenia w formie pracy plastycznej ( rysunek kredką świecową, malowanie farbami wodnymi – według wyboru dzieci).

III. Zakończenie i ewaluacja zajęcia:
Wykonanie wystawki prac dzieci, swobodne wypowiedzi dzieci na temat przedstawionych „przygód bucika w Kosmosie”. Wspólny wybór najciekawszych prac, nagrodzenie brawami.
Zachęcenie dzieci do wypożyczania książeczek z przedszkolnej biblioteczki.
Ocena zajęć przez dzieci (brawa – głośne lub ciche), uzasadnienie swej oceny przez chętne dzieci.

Opracowanie: Anna Rzeczkowska