Świetlica terapeutyczna. Zajęcia z elementami treningu twórczego myślenia

CELE GŁÓWNE:
- wspomaganie rozwoju intelektualnego poprzez ćwiczenia funkcji poznawczych, pamięci, koncentracji uwagi, logicznego i twórczego myślenia,
- stworzenie możliwości spędzenia wolnego czasu w sposób ciekawy i twórczy

CELE SZCZEGÓŁOWE:
- rozwijanie podstawowych zdolności i umiejętności logicznego i twórczego myślenia,
- odkrywanie własnych możliwości twórczych,
- rozwijanie zainteresowań, aktywności i motywacji do działania,
- podnoszenie kompetencji językowych, umiejętności werbalizowania własnych myśli,
- pobudzanie wyobraźni, fantazji, humoru,
- rozwijanie umiejętności koncentracji uwagi,
- rozwijanie percepcji wzrokowej i słuchowej,
- pomoc w podnoszeniu samooceny, nauka pozytywnego myślenia,
- umiejętność wyrażania siebie, komunikacja swoich myśli i uczuć,
- kształtowanie akceptowanych przez społeczeństwo norm i zachowań społecznych


UCZESTNICY
Zajęcia przygotowane zostały dla grupy dzieci z klas III-IV, przychodzących do świetlicy terapeutycznej.
Cykl składa się z 12 zajęć 1,5 godz.(przedstawiam przykładowe scenariusze).
Każde zajęcia mają stałe części:
I. Ćwiczenia integrujące grupę, kształtujące pozytywny obraz własnej osoby, rozwijające umiejętności interpersonalne.
II. Ćwiczenia rozwijające twórcze myślenie.
III. Ekspresja twórcza.
IV. Ćwiczenia domykające.

W zajęciach wykorzystane zostały metody z socjoterapii i treningu twórczego myślenia:
- krąg, rundki, prace plastyczne, inscenizacje
- metody intuicyjne, synektyczne i morfologiczne

Zajęcia I

Pomoce: papier (duże arkusze, format A-5, małe karteczki), flamastry, różnokolorowe kredki

Przebieg:
1. Powitanie i krótkie przedstawienie, co będziemy na takich zajęciach robić
2. Ustalenie zasad obowiązujących na zajęciach
3. „Opiekun”
Prowadzący: „Mam w dłoniach COŚ, co jest żółte, puchate i bardzo delikatne. Będziemy podawać to COŚ tak, by nie zrobić mu krzywdy. XY (ostatnia osoba w kręgu, przy prowadzącym) musi dbać o to COŚ przez całe zajęcia i zwrócić mi je nieuszkodzone, gdy będziemy się rozstawać”. ( W trakcie zajęć prowadzący dopytuje XY czy COŚ jest doopiekowane. Na każdych zajęciach COŚ będzie się zmieniało, np. wielkie i ciężkie, wijące się i piszczące, śliskie i kuliste, lekkie i płaczące, itp.. Prowadzący musi uważać, by na każdych zajęciach „opiekunem” było inne dziecko. )
4. „Co lubię robić”
Dziecko podaje swoje imię i mówi, co lubi robić przedstawiając tę czynność gestem, np. „Jestem Ania. Lubię się śmiać” (pokazuje, jak się śmieje). Grupa: „ Ania lubi się śmiać” (powtarzają śmiech po Ani). Rundka w kręgu.
5. „Wywiad”
Wybrana osoba (chętny, wylosowany, wyliczanka) siada na środku, pozostali wymyślają pytania, które chcieliby zadać. Potem zadają je (dziecko może odmówić odpowiedzi na niektóre pytania; prowadzący pilnują, by pytania były bezpieczne).
6. „Kredki”
a. Burza mózgów: „Z czym kojarzy się kredka”. Prowadzący zapisuje propozycje na arkuszu.
b. Grupa podzielona na cztery zespoły. W grupach dzieci ustalają i zapisują, co można zrobić z kredką. Potem przedstawiciel odczytuje je pozostałym zespołom. Listy zostają wywieszone na tablicy. Każdy zespół wybiera z każdej listy jedną najtrafniejszą propozycję, a potem z podkreślonych wyborów grup superpomysł (będzie ich 1-4, w zależności od tego czy wybory grup pokryją się czy nie)
7. „Chora kredka”
a. burza mózgów na co może być chora kredka)
b. każde dziecko na arkusz A-5 rysuje swoją chorą kredkę i zawiesza pracę na tablicy, sznurku itp., autorzy krótko omawiają rysunki.
8. „Co o mnie zapamiętałeś”
Na koniec osoba, której zadawano pytania ważność wywiadzie może sprawdzić uważność pytających zwracając się do grupy lub poszczególnych osób.
9. „Jak było”
Dzieci na karteczkach piszą liczbę od 1(nie podobało mi się) do 6(było super)
i jednocześnie na sygnał prowadzącego podnoszą je do góry
10. „Rozliczenie opiekuna”
COŚ wraca od opiekuna do prowadzącego (w kręgu)
11. Pożegnanie

Zajęcia II

Pomoce: karty do klasyfikacji, papier, flamastry, kredki

Przebieg:
1. Powitanie (bez użycia słów – mimika twarzy, gest)
2. „Opiekun”
3. „Czego nie lubię jeść”
Dziecko podaje swoje imię i mówi, czego nie lubi jeść przedstawiając, jak bardzo nie lubi tego gestem, słowem, mimiką, np. „Jestem Ania. Strrrrasznie nie lubię owsianki, brrr” (pokazuje). Grupa: „ Ania strrrrasznie nie lubi owsianki, brrr ” (powtarzają gest po Ani). Rundka w kręgu.
4. „Wywiad” (na każdych zajęciach wywiad prowadzony jest z inną osobą)
5. „Co nie pasuje”
Dzieci otrzymują po 4 obrazki (np. z kart do klasyfikacji). Jeden nie pasuje do pozostałych, np.: koszula, stół, sukienka, spodnie. Dziecko: wybiera, który obrazek nie pasuje, a potem dopisuje na kartce przedmioty, które pasują.
6. „Czym chciałbym być”
Dziecko zastanawia się jaką rzeczą, rośliną, zwierzęciem, itp. chciałby być, wpisuje to na karteczce i uzasadnia dlaczego. Nie pokazuje pozostałym. Potem gestem, dźwiękiem odgrywa tę rzecz, grupa zgaduje. Po odgadnięciu dziecko uzasadnia swój wybór.
7. „Wielofunkcyjne urządzenie”
Dzieci dobierają się bądź łączy je prowadzący w trójki. Zadaniem trójek jest wymyślenie i narysowanie urządzenia, które łączyłoby funkcje rzeczy wybranych przez dzieci w poprzednim ćwiczeniu.
Potem wystawka i omówienie prac.
8. „Co o mnie zapamiętałeś”
9. Rundka: co chcę powiedzieć innym.
10. „Rozliczenie opiekuna”
11. Pożegnanie jak przedmiot z przedmiotem (te, które wybrali w ćw. 6).

Zajęcia III

Pomoce: karteczki z wyrazami, arkusze, kartki papieru, flamastry, długopisy

Przebieg:
1. Powitanie (radośnie)
2. „Opiekun”
3. „Gdy jestem radosna, to robię tak”
Dziecko podaje swoje imię i mówi: np. „Jestem Ania. „Jak jestem radosna, to robię tak” i pokazuje. Grupa: „Ania gdy jest radosna, to robi tak” (powtarzają po Ani). Rundka w kręgu.
4. „Wywiad”
5. „Personifikacja”
a. Nadajemy cechy ludzkie piórnikowi. Prowadzący naprowadza pytaniami (Co robi? Gdzie mieszka? Kogo lubi? ).
b. „Mój piórnik jest…” - wymyślamy przymiotniki określające piórnik na literkę „b”, „d”, itp.
6. „Rymy”
Dzieci podzielone na 4 grupy dostają karteczki z 4 wyrazami (każda grupa te same), np.: dama, kłoda, las, burza. Zadaniem jest dopisanie, jak najwięcej rymów. Każda grupa na dużym arkuszu dopisuje swoje rymy do poszczególnych wyrazów. Potem przedstawiciel każdej z grup losuje wyraz, a grupy układają wierszyk z wypisanymi rymami, następnie przedstawiają je pozostałym (w przedstawianiu utworu bierze udział każdy członek grupy).
7. „Co o mnie zapamiętałeś”
8. Rundka: co mi się dzisiaj podobało, co zmieniłbym, itp.
9. „Rozliczenie opiekuna”
10. Pożegnanie (jak najciszej).