Czynniki wpływające na efektywność oddziaływań terapeutycznych w przedszkolu specjalnym

Efektywność oddziaływań terapeutycznych zależy od wielu czynników, które spójne warunkują skuteczność prowadzonej terapii z dzieckiem w przedszkolu specjalnym.
Ważnym czynnikiem jest poznanie dziecka, jego możliwości, potrzeb i ograniczeń co pozwala nauczycielowi na zaplanowanie terapii, aby maksymalne wykorzystać naturalny potencjał dziecka i stworzyć warunki i sytuacje, by usprawnić lub kompensować zaburzone czy też opóźnione funkcje i wytworzyć struktury i funkcje zastępcze (korekcja i kompensacja). Cele terapeutyczne powinny więc dobrane być indywidualnie do każdego dziecka i być wynikiem jego umiejętności z zastosowaniem metod i środków do rodzaju zaburzeń i poziomu zaburzonych funkcji, ze stymulacją funkcji nie zaburzonej, w celu wytworzenia struktur kompensacyjnych. Wielość, różnorodność i atrakcyjność podejmowanych działań oraz wczesna interwencja najlepiej wpływają na skuteczność terapii. Oddziaływania te prowadzi się za pomocą atrakcyjnych metod i technik. W warsztacie terapeutycznym każdy specjalista posiada wiele ciekawych sposobów na motywowanie dzieci do różnych działań tak, by każde zajęcia były pomysłowe, bo świat wewnętrzny i zewnętrzny każdego dziecka jest inny. Na każdym etapie procesu terapeutycznego ważnym elementem działań jest zaspokajanie potrzeb dziecka oraz podejście do niego w sposób indywidualny, pomimo, że czasami zajęcia mają charakter grupowy, w tempie dostosowanym do dziecka. Zajęcia terapeutyczne organizuje się więc w formie zabawy często za pomocą technik niewerbalnych: muzykoterapia, techniki plastyczne, teatrzyk kukiełkowy.
Podmiotem działań nauczyciela terapeuty jest dziecko, a nie program i dlatego terapeuta powinien ciągle weryfikować tak, aby efektywnie korygować zaburzone funkcje oraz stymulować możliwości rozwoju dziecka niepełnosprawnego intelektualnie i aktywizować je stosując dydaktyczne czynniki terapii: wskazówki, rady, sugestie.
Czynnikiem, który zdecydowanie wpływa na efektywność oddziaływań terapeutycznych jest pozytywny kontakt terapeuty z dzieckiem, oparty na akceptacji i szacunku, empatii, wyrozumiałości, a także musi on rozumieć potrzeby, zauważać możliwości, a nie ograniczenia. Dziecko musi mieć zapewnione poczucie bezpieczeństwa i być zintegrowane z otoczeniem czy środowiskiem rówieśniczym. Specjalista angażuje rodziców, by zwiększyć efektywność oddziaływań i stworzyć jednolity system postępowania wobec dziecka w domu i przedszkolu .

Właściwa atmosfera i osobowość terapeuty w wielkim stopniu wpływają na zachęcanie do działania, doświadczania, a każde zadanie musi być ciekawe i satysfakcjonujące . Terapeuta nagradza za każdy wysiłek. Chęci i udziela pomocy, by zapobiegać popełnianiu błędów, zachęcać do samokontroli, samodzielności. Właściwie motywowanie do wysiłku to pobudzanie do aktywności, aby doprowadzić do końca rozpoczętą pracę. Do systemu wzmocnień zaliczyć należy nagrody, aby budować w dziecku wiarę w siebie pozytywnie wzmacniać i pamiętać o nagradzaniu za dobre chęci, każdy wysiłek dziecka. Wiedza o dziecku i bezwarunkowa jego akceptacja takim, jakie jest tu i teraz, pozwoli każdemu pedagogowi kierować się niezłomną zasadą Janusza Korczaka „ Mów dziecku, że jest dobre, że chce, że potrafi”.

Skuteczność oddziaływań terapeutycznych na dziecko z uwzględnieniem dziecięcej psychiki i głównego celu terapii zależy więc od wszystkich wymienionych przeze mnie czynników, które są jednakowo ważne i wpływają na efektywność oddziaływań terapeutycznych.