Stanisław Moniuszko - przedstawiciel polskiej opery narodowej. Konspekt lekcji metoda Oceniania Kształtującego

Beata Scholz Scenariusz lekcji wg Oceniania Kształtującego
Lekcja Otwarta -Gimnazjum w Nowym Dworze
Przedmiot: muzyka klasa:1

Temat lekcji: Stanisław Moniuszko- przedstawiciel polskiej opery narodowej.

Powiązanie z wcześniejszą wiedzą:
Nawiązanie do muzyki twórców romantycznych (F. Chopina) i tła historycznego epoki.

Cele lekcji :
• zapoznanie uczniów z sylwetką S. Moniuszki
• przedstawienie innych gatunków, form i cyklów uprawianych przez muzyka
• poznanie libretta oper: Halka, Straszny Dwór i Hrabina oraz historycznego ujęcia powstania tych oper
• podkreślenie roli muzyki narodowej w obronie i rozwoju polskiej kultury w czasach niewoli
Cele sformułowane w języku ucznia:
• Będę znał sylwetkę kompozytora S. Moniuszki i jego dzieła.
• Będę umiał opowiedzieć libretto oper: Halka, Straszny Dwór i Hrabina.
• Będę wiedział jaka była rola muzyki w czasach niewoli.
NaCoBeZu (co uczniowie będą potrafili po lekcji)
• Potrafię powiedzieć kim był Stanisław Moniuszko, znam główne fakty z jego życia oraz jego dzieła
• Znam libretto oper: Straszny Dwór, Halka i Hrabina
• Wiem jaka była rola muzyki narodowej w czasach niewoli.


Pytanie kluczowe do uczniów: (podyktować)

Jaka była rola muzyki Moniuszki (w kontekście patriotycznym),w czasach
kiedy Polska znajdowała się w niewoli zaborców?


Przebieg lekcji (metody i aktywności)
1. Powitanie.
2. Powiązanie tematu z wcześniejszą wiedzą.
3. Podanie tematu lekcji, celów dla ucznia i NaCoBeZu.
4. Podanie pytania kluczowego.
5. Przedstawienie sylwetki kompozytora na tle historycznym epoki.
6. Przypomnienie pojęcia: opera, libretto.
7. Praca uczniów w grupach i ocena koleżeńska.
8. Podsumowanie wiadomości. Nawiązanie do pytania kluczowego.
9. Zadanie pracy domowej
10. Zakończenie lekcji.

2.Powiązanie z wcześniejszą wiedzą:
Nawiązanie do sytuacji Polski w XIX w. , roli romantycznej sztuki polskiej w walce zaborcą.

4. Przedstawienie sylwetki kompozytora na tle historycznym epoki
Stanisława Moniuszki(1819 -1872).
Kompozytor, organista i dyrygent polski. Dużo podróżował. Pracował w Wilnie, Petersburgu, Pradze, Berlinie, Paryż, w Warszawie objął stanowisko dyrygenta Opery Warszawskiej.
Najważniejsze dzieła: opery Halka, Straszy dwór i Hrabina, 12 zeszytów pieśni na głos z fortepianem opatrzone wspólnym tytułem Śpiewnik domowy, Śpiewnik Polski Narodowy, komedie muzyczne, wodewile i operetki, takie jak np.: Nowy Don Kichot, Żółta szlafmyca, a także msze Litanie ostrobramskie.
Nauczyciel opowiada o sytuacji politycznej jaka panowała w Polsce za czasów twórczości Stanisława Moniuszki i nawiązuje do powstania „Śpiewników domowych”
oraz podaje cechy charakterystyczne twórczości Moniuszki.

5.Przypomnienie pojęcia: opera , libretto

Opera (wł. "dzieło") – sceniczne dzieło muzyczne wokalno-instrumentalne, w którym muzyka współdziała z akcją dramatyczną (libretto).
Libretto
(wł. „książeczka”) – tekst stanowiący podstawę dzieł sceniczno-muzycznych, takich jak opera, operetka, kantata, musical czy balet.

6.Praca uczniów w grupach- ocena koleżeńska

Podzielenie uczniów na 6 zespołów.
Każdy zespół dostaje szary papier i flamastry.
Zespół 1 i 2 otrzymują kartkę z wiadomościami na temat opery: Halka.
Zespół 3 i 4 otrzymują kartkę z wiadomościami na temat opery: Hrabina.
Zespół 5 i 6 otrzymują kartkę z wiadomościami na temat opery: Straszny Dwór.

Zadaniem uczniów pracujących w zespołach jest wypisane najważniejszych cech opery.

Uczniowie mają za zadanie:
(otrzymują karty pracy)
1. w 5 zdaniach streść libretto opery
2. podaj autora libretta
3. z ilu aktów składa się opera
4. kiedy miała swoją premierę
5. podaj jej głównych bohaterów
6. lata i okoliczności jej powstania
7. czy i jaką rolę odegrała opera w obronie i rozwoju polskiej kultury w czasach niewoli?

W czasie pracy uczniów, nauczyciel prezentuje muzykę z w/w oper.
Po zakończonej pracy plakaty przygotowane przez zespoły będą wywieszane na tablicy.
Omówimy efekty pracy zespołów i porównamy z planszami przygotowanymi przez nauczyciela (pokaz na tablicy multimedialnej).
Uczniowie otrzymają karty pracy (zał.1), które będą sprawdzane przez kolegę, koleżankę pracującą nad tym samym tematem.
Za każdą odpowiedź, przyznają odpowiednia ilość punktów.
Karty pracy zbiera nauczyciel- wystawia ocenę.

Uczniowie poprzez to zadanie mają najpierw dokonać samooceny własnej pracy, poprawić ewentualne niedociągnięcia a potem dokonać oceny koleżeńskiej.

7.Podsumowanie wiadomości. Nawiązanie do pytania kluczowego.

Jaka była rola muzyki w czasach kiedy Polska znajdowała się w niewoli zaborców?

Na stojącym na środku klasy flipcharcie jest zapisane pytanie kluczowe.
Uczniowie dostają samoprzylepne karteczki, na których każdy ma za zadanie napisać
Jednowyrazową lub jednozdaniową odpowiedź na pytanie.
Karteczki z odpowiedziami naklejamy na tablicę(flipchart).

8.Zadanie pracy domowej

Sporządzenie notatki nt. S. Moniuszki z uwzględnieniem jego dzieł.
Powtórzenie wiadomości z działu „Romantyzm”.
(Dzisiejsza lekcja była ostatnią z działu „Romantyzm”.)

Materiały i pomoce dydaktyczne:
1. M. Przychodzińska, Bliżej muzyki Podręcznik. Wsi P, Warszawa 2009, s.164-173,
2. ciekawostki o Moniuszce,
3. Karta pracy ucznia.
4. pyta CD z nagraniem „Prząśniczka” S. Moniuszki.
5. fragmenty nagrań z oper: Halka, Hrabina, Straszny Dwór.
6. informacje na temat oper: Halka, Straszny Dwór, Hrabina.
7. tablica flipchart, szary papier, flamastry.