Test sprawdzający wiedzę i umiejętności po ukończeniu nauki w gimnazjum wraz z kluczem odpowiedzi

Tekst I
1. Uzupełnij, wstawiając odpowiednio: „ż”, „rz”, „u”, „ó”, „h”, „ch”(0-6p.)
Słońce, chociaż to był już koniec września, przygrzewało jeszcze niezgo.....(ż)(rz)ej - wisiało w połowie drogi między południem a zachodem, nad lasami, że już krze i kamionki, i grusze po polach, a nawet zeschłe twarde skiby kładły za się cienie mocne i chłodne.
Cisza była na polach op.....(ó)(u)stoszałych i upajająca słodkość w powietrzu, przymglonym ku.....(ż)(rz)awą słoneczną; na wysokim, bladym błękicie leżały gdzieniegdzie bezładnie poroz.....(ż)(rz)ucane ogromne białe chmury niby zwały śniegów, nawiane przez wichry i postrzępione.
A pod nimi, jak okiem ogarnąć, leżały szare pola niby olbrzymia misa o modrych wrębach lasów - misa, przez którą, jak srebrne przędziwo rozbłysłe w słońcu, migotała się w skrętach rzeka spod olch i łozin nadbrze.....(ż)(rz)nych. Wzbierała w pośrodku wsi w ogromny podłu.....(rz)(ż)ny staw i uciekała na północ wyrwą wśród pagórków; na dnie kotliny, dokoła stawu, leżała wieś i grała w słońcu jesiennymi barwami sadów - niby czerwono - żółta liszka, zwinięta na szarym liściu łopianu, od której do lasów wyciągało się długie, splątane nieco przędziwo zagonów, pła.....(h)(ch)ty pól szarych, szn.....(ó)(u)ry miedz pełnych kamionek i tarnin - tylko gdzieniegdzie w tej srebrnawej szarości rozlewały się str.....(ó)(u)gi złota – ł.....(ó)(u)biny żółciły się kwiatem pachnącym, to bielały omdlałe, wyschłe ło.....(rz)(ż)yska str.....(ó)(u)mieni albo leżały piaszczyste senne drogi i nad nimi .....(ż)(rz)ędy potężnych topoli z wolna wspinały się na wzgórza i pochylały ku lasom.
Władysław Reymont, Chłopi
2. Tekst dyktanda to: (0-1p.)
a. opowiadanie
b. opis
c. reportaż


3. Wypisz z dyktanda i nazwij 3 różne środki stylistyczne: (0-3p.)
........................................

4. Nazwij części mowy i części zdania w wypowiedzeniu: (0-8p.)
Na bladym błękicie leżały gdzieniegdzie porozrzucane białe chmury.
wyraz część mowy część zdania
..................................... ...................................... ...................................

5. Czasowniki: „kłaść, leżeć,uciekać, wspinać” podziel na: (0-2p.)
przechodnie........................................
nieprzechodnie........................................

6. Dokonaj analizy słowotwórczej i fleksyjnej wyrazu: „ senny” (0-2p.)
analiza słowotwórcza analiza fleksyjna
........................................ ........................................

7. W podanych wyrazach nazwij zjawisko fonetyczne: (0-2p.)
słodki........................................
chociaż........................................

8. Obok wyrazu wypisz akcentowaną w nim sylabę: (0- 2p.)
zrobilibyście........................................
siedemset........................................

9. Wyraz „ wyrwidąb” to: (0-1p.)
a. zrost
b. złożenie
c. zestawienie

10. Zastąp wyrazami bliskoznacznymi: (0-3p.)
protekcja........................................
ewolucja........................................
elokwentny........................................

11. Dopisz wyrazy pokrewne o zabarwieniu dodatnim i ujemnym: (0-2p.)
palec........................................
język........................................

12. Oceń, które z podanych wypowiedzi są prawdziwe, a które fałszywe, wpisując obok zdania, literę P ( prawdziwe) lub F ( fałszywe): (0-5p.)
Utwory epickie mogą być napisane wierszem...................................
Epopeja to utwór, który przekazuje przeżycia wewnętrzne, uczucia, doznania i myśli podmiotu lirycznego........................................
Każda bajka zawiera morał...............................
W wierszu białym występują rymy żeńskie i męskie...................................
Przenośnia jest to przeniesienie części zdania z jednego wersu do następnego ...............

13. Wyjaśnij współczesne znaczenie poniższych związków frazeologicznych: (0-3p.)
kamień spadł komuś z serca........................................
kamień węgielny........................................
przepaść jak kamień w wodzie........................................

14. Zamień mowę niezależną na zależną: (0-1p.)
Nauczyciel powiedział uczniom: Na jutrzejszej wycieczce będziemy podziwiać malowniczy krajobraz.
........................................
Tekst II
O jakże szybko,
Maleńka lipko,
Ogromnym staniesz się drzewem,

I jak przed laty
Pień twój skrzydlaty
Zaszumi poecie śpiewem.

Dołem woń miodna
Spłynie łagodna,
A piosnka szmerliwa - górą.

Pod twoim cieniem
Znowu wspomnieniem
Stół będzie, lutnia i pióro.

Wzorzysty listek
Dziergany wszystek
Nad nową pochyli się głową.

Wieczne wrzeciono!
Kądziel zieloną
Wić będziesz jak nitkę - słowo.
[...]

Trelem miłości,
Żarem wieczności
Ostatni niech śpiewa jak pierwszy.

Nic się nie zmieni
W twojej zieleni,
Urośnie z wiosną płaszcz boski -

Cennymi słowy
Przemówi nowy
Poeta, jak Kochanowski.
Jarosław Iwaszkiewicz, Do młodej lipy

15. Kto jest adresatem wypowiedzi podmiotu lirycznego? (0-1p.)
a. pojęcie
b. roślina
c. przedmiot
d. postać

16. Wypowiedź podmiotu lirycznego jest: (0-1p.)
a. monologiem
b. dialogiem
c. opisem przeżyć
d. rozbudowaną metaforą

17. Prawie wszystkie czasowniki w wierszu występują: (0-1p.)
a. w czasie teraźniejszym
b. w czasie przeszłym
c. w czasie przyszłym prostym
d. w czasie przyszłym złożonym

18. Jaką przyszłość dla drzewa przepowiada podmiot liryczny? (0-1p.)
a. będzie pokarmem dla pszczół
b. stanie się natchnieniem poety
c. będzie miejscem odpoczynku
d. z jej drewna powstaną instrumenty

19. W którym punkcie zapisano wyrazy dźwiękonaśladowcze przypominające szum drzewa? (0-1p.)
a. zaszumi, szmerliwa, skrzydlaty
b. miodna, łagodna, piosnka
c. zieleń cienie, trele miłości
d. dziergany, wrzeciono, listek

20. Do jakiego utworu Jana Kochanowskiego nawiązuje wiersz? Podaj tytuł i gatunek utworu. (0-1p.)
........................................

21. W którym wieku żył i tworzył Jan Kochanowski? (0-1p.)
........................................

22. Przyroda jako tło dla ludzi i wydarzeń oraz jako główny bohater. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tekstów kultury. Wykorzystaj formę rozprawki. (0-15p.)
( Pamiętaj,że Twoja praca musi zająć przynajmniej połowę wyznaczonego miejsca)
........................................
Brudnopis ( nie podlega ocenie)


Klucz odpowiedzi: (do zdobycia 63p.)

1. niezgorzej, opustoszałych, kurzawą, porozrzucane, nadbrzeżnych, podłużny, płachty, sznury, strugi, łubiny, łożyska, strumieni, rzędy
0-1bł- 6p.
2-3bł-5p.
4bł-4p
5bł-3p
6bł-2p.
7bł-1p.
Powyżej 0p.
2. b
3. np. wyliczenie, epitet, porównanie, ożywienie z przykładami
4. na – przyimek, okolicznik (1p. - za podanie części mowy i części zdania)
bladym- przymiotnik, przydawka (jw.)
błękicie- rzeczownik, okolicznik (jw.)
leżały- czasownik, orzeczenie (jw.)
gdzieniegdzie- przyimek, okolicznik (jw.)
porozrzucane- imiesłów przymiotnikowy bierny, przydawka (jw.)
białe- przymiotnik, przydawka (jw.)
chmury – rzeczownik, dopełnienie (jw.)
5. przechodnie: kłaść,
nieprzechodnie: leżeć, uciekać,wspinać
6. analiza słowotwórcza: sen(podstawa) , ny (formant lud przyrostek)
analiza fleksyjna: senn( temat), y (końcówka)
7. ubezdźwięcznienie wsteczne
utrata dźwięczności w wygłosie
8. -bi
-sie
9. b
10. np. poparcie, rekomendacja, wsparcie
postęp, wzrost, rozwój
wygadany, błyskotliwy, przygotowany
11. paluszek, paluch (1p. - za obydwie formy)
języczek, jęzor (1p. - za obydwie formy)
12. P, F, P, F, F
13. poczuć ulgę, podstawa, zginąć
14. Nauczyciel powiedział uczniom, że na jutrzejszej wycieczce będą podziwiać malowniczy krajobraz.
15. b
16. a
17. c
18. b
19. a
20. „ Na lipę”, fraszka
21. w XVI w.
22. 1p. - za zgodność pracy z tematem
1p – za odwołanie się do dwóch przykładów
1p.- za rozwinięcie pierwszego przykładu
1p.- za rozwinięcie drugiego przykładu
1p. - za podsumowanie rozważań
1p.- za trójdzielną budowę pracy
1p.- za logiczną spójność tekstu
1p.- za słownictwo typowe dla rozprawki
1p. - za zastosowanie akapitów
3p. - za poprawny język ( 3bł- 3p., 4bł- 2p., 5bł-1p., 6 bł i więcej- 0p.)
2p. - za poprawna ortografię ( 1bł – 1p., 2bł i więcej- 0p.)
1p. - za poprawną interpunkcję ( dop. 3bł.)