1. Program edukacyjny - Praca z uczniem uzdolnionym językowo.
We współczesnym świecie mamy do czynienia z rosnącym zapotrzebowaniem na wysoko wykwalifikowaną kadrę. Dlatego też indywidualizacja procesu nauczania, czyli umiejętność rozpoznawania przez nauczyciela intelektualnych możliwości uczniów staje się niezbędnym czynnikiem optymalnego rozwoju uczniów, zwłaszcza zdolnych. Uczeń zdolny to taki, który pod względem zdolności intelektualnych przewyższa swoich rówieśników. Aby „zidentyfikować" takiego ucznia należy zwrócić uwagę na:
- zdolność do efektywnego uczenia się rzeczy nowych i stale wyróżniające się wyniki w jakiejś dziedzinie,
- chęć ciągłego poznawania i oryginalność w myśleniu i działaniu,
- przejawianie wysokiego poziomu myślenia analitycznego,
- łatwość rozumienia i przyswajania symboli abstrakcyjnych oraz posługiwania się nimi we własnym działaniu,
- zainteresowanie poznawcze i zdolność do koncentracji uwagi,
- wrażliwość na problemy i wytrwałość w ich rozwiązywaniu,
- przeżywanie satysfakcji z rozwiązywania problemów i pokonywanie trudności intelektualnych.
Uczeń może cechować się wysoką inteligencją w wielu dziedzinach działalności, jak również tylko w pewnych określonych jak np. nauki ścisłe czy też języki.
Ponieważ w szkole, w której pracuję uczy się bardzo wielu uczniów zdolnych, tak więc po zauważeniu takiej potrzeby, jaką jest praca dodatkowa z uczniem zdolnym w celu poszerzenia jego możliwości, pogłębienia jego wiedzy z języka angielskiego i rozwinięcia jego zdolności postanowiłam wprowadzić do realizacji właściwy program edukacyjny dla uczniów zdolnych. Program ten był adresowany do uczniów klas IV- VI posiadających zdolności językowe i pragnących je pogłębiać i rozwijać.
We wrześniu 2010 roku, czyli w roku szkolnym 2010/2011 wprowadziłam do realizacji program edukacyjny pt. „Praca z uczniem zdolnym”. Realizację programu rozpoczęłam od zaoferowania uczniom zdolnym możliwości korzystania z koła z języka angielskiego dla uczniów zdolnych. Ponieważ zazwyczaj miałam dużo chętnych osób uczęszczających w zajęciach dodatkowych organizowanych przeze mnie, tak nie zdziwiłam się, gdy na koło w roku szkolnym 2010/2011 zapisało się 21 zdolnych uczniów z klas IV VI. Pracę na kole rozpoczęłam od wyznaczenia celów koła z języka angielskiego.
Celami programu „Praca z uczniem zdolnym” były:
• Indywidualizacja nauczania wspomagająca szybszy rozwój uczniów zdolnych.
• Umożliwienie uczniom zdolnym uzyskania większej wiedzy o wyższym poziomie trudności.
• Kształtowanie u uczniów zdolnych myślenia twórczego i rozwijanie oryginalności.
• Rozwijanie zainteresowań i motywacji do pracy.
• Kształtowanie osobowości ucznia zdolnego.
W trakcie realizacji programu opracowanego przeze mnie zastosowałam wielorakie formy realizacji celów. Przygotowałam dodatkowe zadania i ćwiczenia ogólnorozwojowe z języka angielskiego - zarówno z gramatyki, jak i ze słownictwa, czy też ze słuchania, mówienia oraz z pisania, które rozwiązywaliśmy na zajęciach dodatkowych. Cotygodniowe spotkania pozwalały na utrwalanie nowo – poznanych czasów, struktur i konstrukcji gramatycznych. Ponadto dostosowałam sposób pracy na lekcji do indywidualnych potrzeb uczniów i stwarzałam uczniom zdolnym możliwości wyboru dodatkowych partii materiału. Istotnym jest również fakt, iż w każdym tygodniu oferowałam konsultacje przedmiotowe oraz zajęcia dodatkowe podczas koła z języka angielskiego.
Podczas zajęć koła z języka angielskiego dla uczniów zdolnych oraz podczas zajęć pozalekcyjnych przygotowywałam uczniów do olimpiad i konkursów na różnych szczeblach (szkoła, powiat, gmina, Polska). Na naszych cyklicznych spotkaniach, które odbywały się raz w tygodniu pracowaliśmy korzystając z różnych form i metod pracy, takich jak: burza mózgów, drama, metoda projektu poszerzająca zainteresowania, stwarzanie sytuacji problemowych i zachęcanie uczniów do ich rozwiązywania, zadawanie twórczych prac domowych i wiele innych. Często zachęcałam uczniów do opracowywania materiału spoza podręcznika szkolnego (udostępniałam różnorodne książki) i referowania go na zajęciach dodatkowych. Zachęcałam uczniów do rozwijania umiejętności korzystania z dodatkowych źródeł wiedzy jak: literatura, słownik, programy multimedialne oraz bezpieczne, podane przeze mnie strony internetowe. Wielokrotnie uczniowie sami wymyślali ciekawe zadania, rebusy oraz quizy. Wraz z uczniami zdolnymi opracowywałam podczas zajęć dodatkowych scenariusze krótkich przedstawień w języku angielskim, które później wystawialiśmy przed uczniami całej szkoły podstawowej, a co nie tylko wzmacniało uczniów pozytywnie, wzbogacało ich wiedzę z języka angielskiego, ale także odkrywało i pogłębiało u nich różne talenty, w tym aktorski. Zazwyczaj spotykaliśmy się w pracowni językowej, gdzie jest dostęp do magnetofonu, głośników, słowników, książek, ale czasem też zajęcia odbywały się w zwykłych salach lekcyjnych (np., gdy pracownia językowa była zajęta).
Sytuacją motywującą dla uczniów zdolnych było przekazywanie uczniów słabych -uczniom zdolnym pod opiekę stałą lub doraźną.
Wyraźną i systematyczną oceną były dla mnie wyniki moich uczniów w wielorakich konkursach i olimpiadach z języka angielskiego.
Ewaluacja:
Przeprowadzona ewaluacja w oparciu o obserwacje, wyniki konkursów wykazała, że zajęcia te cieszyły się wśród uczniów dużym zainteresowaniem, często inspirowały i motywowały uczniów do jeszcze lepszej i efektywniejszej pracy i rozwoju własnych umiejętności językowych. Taki wynik przeprowadzonej ewaluacji daje mi szansę na prowadzenie podobnych zajęć i w podobnej formie w kolejnych latach mojej pracy z możliwością odnoszenia podobnych sukcesów, a może i większych.