Co trzeba wiedzieć zanim wprowadzimy kształcenie na odległość w szkole

Zmiany warunkujące możliwość prowadzenia kursów internetowych w szkole:
1.Zintegrowanie grupy nauczycieli posiadających odpowiednie kwalifikacje i chęci do pracy nad pomysłem wprowadzenia e-learningu w szkole. Wprowadzenie kształcenia na odległość powinno być zadaniem grupowym, a nie indywidualnym.
2.Przekonanie wszystkich stron, tj. kierownictwa szkoły, nauczycieli, uczniów i rodziców o potrzebie uzupełnienia kształcenia tradycyjnego nauczaniem przez Internet.
3.Brak dyskryminacji w finansowaniu zajęć e-learningowych w stosunku do zajęć prowadzonych w sposób tradycyjny.
4.Systematyczne uzupełnienie kompetencji informatycznych nauczycieli w związku z szybkim rozwojem TI.
5.Wyposażenie /doposażenie/ pracowni informatycznej w odpowiedni sprzęt komputerowy, oprogramowanie, zapewnienie stałego szerokopasmowego dostępu do sieci Internet.
6.Zapewnienie nauczycielom dostępu do pomocy technicznej i administracyjnej w celu utrzymaniu sprawności działania systemu informatycznego.
7.Przygotowanie bazy kursów e-larningowych przez nauczycieli placówki lub pozyskanie z zewnątrz z możliwością ich modyfikacji.
8.Zapewnienie uczniom dostępu do komputera wyposażonego w Internet w miejscu zamieszkania / w domu, w internacie/ oraz w szkole /nie tylko podczas zajęć w pracowni/.
9.Uzupełnienie kompetencji informatycznych uczniów w zakresie obsługi komputera, Internetu i platformy e-learningowej.
10.Przygotowanie i wdrożenie programu pilotażowego mającego na celu wprowadzenie e-learningu w szkole.

Podstawowe cechy kształcenia przez Internet - istotne przy planowaniu własnego kursu internetowego.
Podstawowa cecha: Wykorzystanie Internetu jako podstawowego środka komunikacji między nauczycielem a osobami uczącymi się oraz osobami uczącymi się nawzajem. Dominującym sposobem komunikacji międzyludzkiej staje się czytanie i pisanie.

Zalety i wady kształcenia na odległość:
- możliwość nauki w dowolnym miejscu i czasie,
- indywidualne tempo nauki,
- stały dostęp do materiałów dydaktycznych,
- oszczędność czasu i kosztów związanych ze sposobem komunikacji,
- brak szkolnego stresu związanego z nauką w dowolnym miejscu i czasie,
- uczenie się od siebie nawzajem, wdrażanie do samokształcenia,
- problemy techniczne związane z technologią komputerową,
- problemy związane z brakiem zrozumienia poleceń, zasad zaliczenia, itp.
- brak bezpośredniego kontaktu z nauczycielem /trudności z uzyskaniem pomocy i wskazówek/.

Konsekwencje przy planowaniu e-kursu:
- przygotowanie ciekawych, czytelnych, zrozumiałych i użytecznych materiałów dydaktycznych,
- przygotowanie ciekawych materiałów multimedialnych,
- przygotowanie użytecznych, wymagających kreatywności zadań do wykonania,
- przygotowanie testów samosprawdzających i zaliczeniowych wraz z modułem sprawdzającym,
- zapewnienie stałej opieki i nadzoru nad wirtualną klasą /pomoc, wyznaczanie terminów, motywowanie/,
- zapewnienie możliwości częstego kontaktu internetowego z nauczycielem /konsultacje, chaty, fora/,
- jednoznaczne określenie terminów, zasad zaliczenia, punktacji za wykonane zadania,
- równomierne rozłożenie pracy w czasie,
- przygotowanie informacji zwrotnych dotyczących wykonanych zadań.

Cechy kształcenia na odległość istotne dla osoby uczącej się:
1. Możliwość nauki w dowolnym miejscu: w domu, w miejscu pracy, w podróży. Miejsce nauki powinno mieć dostęp do komputera i Internetu.
2. Możliwość nauki w dowolnym czasie, dostęp do materiałów dydaktycznych i platformy przez 24 godziny na dobę. Planowane konserwacje serwera i nieprzewidziane trudności techniczne /przeciążenie sieci/ mogą uniemożliwić dostęp do platformy.
3. Ograniczenie szkolnego stresu dzięki nauce w dowolnym miejscu i czasie. Brak stresu związanego z wyjazdami poza miejsce swojego zamieszkania i trudnościami w pogodzeniu różnych obowiązków „zbiegających” się w tym samym czasie. Egzaminy organizowane przez Internet powodują dodatkowy stres związany ze ściśle wyznaczonym czasem rozwiązania testu i możliwością wystąpienia trudności technicznych.
4. Indywidualne tempo nauki. Uczymy się w takim tempie, jakie nam najbardziej odpowiada. Przy braku odpowiedniej motywacji mogą powstać duże zaległości skłaniające do rezygnacji z kursu.
5. Stały dostęp do materiałów dydaktycznych. Materiały są stale dostępne na platformie, można je zapisać, wydrukować, odsłuchać w dowolnym czasie. Trudności techniczne mogą jednak uniemożliwić dostęp do platformy i materiałów.
6. Czytanie i pisanie jest dominującym sposobem komunikacji. Istnieje możliwość poprawiania /edytowania/ napisanych informacji. Nie precyzyjna, nie kompletna lub błędna informacja może wywołać lawinę postów.
7. Wykorzystanie Internetu jako środka komunikacji zapewnia szybką komunikację między nauczycielem a osobami uczącymi. Niskie zaangażowanie nauczyciela może powodować zniechęcenie u osób uczących się.
8. Uczenie się od siebie nawzajem. Dzięki kontaktom na forum można pomóc innym w rozwiązaniu problemu technicznego, wymienić poglądy, poszerzyć swoją wiedzę, poznać inny punkt widzenia. Nierozważne wypowiedzi na forum mogą powodować nieporozumienia i konflikty, które trudno wyjaśnić w formie pisemnej.
9. Wdrażanie do samokształcenia. Praca w sieci uczy samodzielnego rozwiązywania problemów. Trudności techniczne, niezrozumiałe komunikaty lub brak informacji może powodować rozdrażnienie i zniechęcenie.
10. Brak bezpośredniego kontaktu z nauczycielem. Możliwość zadawania pytań na forum lub czacie internetowym. Brak obecności nauczyciela na platformie uniemożliwia kontakt.
11. Dużo zajęć przez Internet zmniejsza czasu i koszty związane z dojazdami na zajęcia stacjonarne. Skutkiem długiej pracy przy komputerze może być przeciążenie wzroku i dolegliwości związane z utrzymywaniem przez długi czas wymuszonej siedzącej pozycji ciała.
12. Szybkie i tanie egzaminy w formie testów, które sprawdzane są automatycznie. Istnieje możliwość nie samodzielnego wypełniania testów.
13. Oszczędność kosztów. Jednostkowy koszt kursu może być niski jeżeli przeszkolimy dużą grupę osób. Kurs może się szybko zdezaktualizować, na przykład z uwagi na zmianę przepisów prawnych.
14. Możliwość monitorowania zaangażowania osób uczących się może zwiększyć motywację do terminowego wykonywania zadań. Pozostaje do rozwiązania problem braku aktywności osoby zobowiązanej do wykonania zadań.

Cechy kształcenia na odległość istotne dla nauczyciela
1.Zebranie materiałów dydaktycznych dostępnych na platformie w jednym miejscu, w określonym porządku. Konieczność przygotowania dużej ilości, odpowiednich materiałów e-learningowych.
2.Zapewnienie stałej opieki i nadzoru nad wirtualną klasą. Łatwe monitorowanie uczestników wirtualnej klasy. Konieczność systematycznego sprawdzania aktywności na platformie.
3.Przygotowanie użytecznych, wymagających kreatywności zadań do wykonania. Zadania wymagające aktywności ucznia i kreatywności powodują wzrost skuteczności nauczania. Wymaga to jednak dużego nakładu czasu poświęconego na sprawdzenie zadań i przygotowanie informacji zwrotnych.
4.Przygotowanie testów samosprawdzających i zaliczeniowych daje efekt szybkiego i automatycznego sprawdzanie wyników testów. Wymaga jednak dużej ilości czasu poświęconego na przygotowanie testów.
5.Pokonywanie problemów technicznych związanych z technologią komputerową i obsługą platformy powoduje podniesienie kwalifikacji informatycznych poprzez korzystanie z narzędzi. Problemy techniczne mogą jednak uniemożliwić wykonanie zaplanowanych działań.
6.Określenie terminów i zasad zaliczenia pozwala na przejrzyste zasady oceniania. Konieczne jest wywiązywanie się z obowiązków przez obie strony – osoby uczące się i nauczyciela.
7.Równomierne rozłożenie pracy w czasie ułatwia łatwy podział kursu na sesje, okresy tygodniowe lub inne. Często trudno podzielić treści nauczania, tak aby były równomiernie rozłożone
8.W Internecie instrukcje, polecenia i odpowiedzi mają formę pisemną, co wymaga dużego nakładu czasu. Jedna instrukcja, polecenie, odpowiedz może służyć wielu osobom uczącym się.
9.Możliwość wykorzystania materiałów przygotowanych w czasie poprzedniego kursu do przeprowadzenia szkoleń dla kolejnych odbiorców. Pierwszy kurs danego typu wymaga dużego nakład pracy.