Wyrażanie i kontrola złości

Barbara Kamińska, Patrycja Kadula
Wyrażanie i kontrola złości
 
Czas trwania zajęć: około 90 minut
Metody pracy: pogadanka, praktycznego działania, drama
Pomoce edukacyjne: zasady pracy na zajęciach, tabelki z wyzwalaczami, pisaki
 
CZĘŚĆ WPROWADZAJĄCA
 
 „Z czym przychodzę na zajęcia?”
Uczestnicy siedzą w kole i po kolei opowiadają o minionym tygodniu. Każdy odpowiada na pytania „Co wydarzyło się dobrego w poprzednim tygodniu?”, „Czy jest jakaś zła rzecz, która się wydarzyła i chciałbyś o niej opowiedzieć”
 
Przypomnienie zasad pracy. Nagrody i konsekwencje.  Punktacja
Każdy uczestnik odczytuje na głos jedną zasadę. Prowadzący przypominają także o punktacji, która będzie regularnie uzupełniana podczas każdych warsztatów.
 
Wprowadzenie do tematu
 
Każdy uczestnik otrzymuje kartkę papieru i ma za zadanie narysować swoją złość, wyrazić ją kolorami. Następnie każdy przedstawia swoją pracę, opowiada o swojej złości i sytuacjach które ją wywołują.
 
 
CZĘŚĆ GŁÓWNA
Pogadanka
 
Prowadzący pyta uczestników jakie zdarzenia powodują w nas złość? Wprowadzamy pojęcie wyzwalaczy zewnętrznych-  sytuacje które zostały zainicjowane przez  jakąś osobę by wywołać w drugiej osobie złość oraz wyzwalaczy wewnętrznych – czyli to co myślimy lub sobie wyobrażany w reakcji na wyzwalacz zewnętrzny.

 
Ćwiczenie 1
Uczestnicy wypełniają tabelkę, aby lepiej zrozumieć obie kategorie wyzwalaczy.
 
Co mnie złości?
Co o tym myślę?

Pogadanka
 
Prowadzący przedstawiają ilustrację z fizycznymi oznakami złości – sygnałami płynącymi z ciała.  (załącznik 1). Uczestnicy wymieniają jakie sygnały ciała zaobserwowali u siebie.
 Trener pyta w jaki sposób można sobie poradzić z przykrymi uczuciami np. złością. Wprowadza pojęcie reduktory – czyli sposoby radzenia sobie ze złością i gniewem (to co możemy zrobić, aby opanować swoją złość)
 
REDUKTORY ZŁOŚCI
 
Reduktor złości 1: głębokie oddychanie (polega na skupieniu swojej uwagi na kilku (5-7) głębokich oddechach, co może pomóc w utrzymaniu spokoju i kontroli swoich zachowań).
Reduktor złości 2: liczenie wstecz (polega na cichym liczeniu wstecz, w równym tempie, na przykład od 20 do 1. Ważne aby, jeśli to możliwe odwrócić się wtedy od prowokującej osoby lub sytuacji).
Reduktor złości 3: przyjemne wyobrażenia (polega na wyobrażeniu sobie siebie w przyjemnej, spokojnej sytuacji – np. „leżysz gdzieś na plaży, wygrzewasz się w ciepłym słońcu, chłodzi cię przyjemny wiaterek”).
Reduktor złości 4: Napinanie i rozluźnianie mięśni (polega na naprzemiennym zaciskaniu, napinaniu i rozluźnianiu mięśni ciała – np. rąk, nóg, twarzy. Można wykonać do 7 takich serii naprzemiennych)
Reduktor złości 5: Masaż barków (polega na tym, że prosimy kogoś aby wykonał nam masaż barków lub pleców. Wymagana tutaj pomoc drugiej osoby, która potrafi
przeprowadzić masaż – nie może to być przypadkowa osoba aby nie wyrządzić krzywdy nieumiejętnym masarzem).
Reduktor złości 6: Podarcie kartki/chusteczki (polega na wyrażeniu złości w sposób zastępczy poprzez podarcie czystej kartki papieru lub chusteczki, co rozładowuje nagromadzone w nas napięcie w sposób pozytywny, nie raniący nikogo)
 

Trenerzy wprowadzają pojęcie monitów czyli myśli uspokajających i prowadzących do rozwiązania problemu. Podaje kilka przykładów:
-        „Tylko spokojnie”
-        „Nie warto się denerwować”
-        „Dobra, wymyśl coś”
-        „Postaraj się to wyjaśnić, traktujmy się z szacunkiem”
Następnie prosi uczestników, aby wymyślili samodzielnie przydatne monity.
 
Nagradzanie
Rozmowa z uczestnikami na temat chwalenia siebie i innych. Pochwały czyli tak zwane głaski są nam wszystkim potrzebne w codziennym życiu. Trener zadaje pytania:
-        Po co chwalimy?
-        Do czego są nam potrzebne głaski?
-        Czy można chwalić siebie?
-        Jak wyglądałoby życie bez pochwał?
 
Ćwiczenie
Głaskowo – Każdy uczestnik wypisuje na trzech kartkach swoje imię. Wszystkie kartki wrzucamy do pudełka. Następnie losujmy  trzy kartki (mogą być z własnym imieniem) i udzielamy tej osobie głaska.
 

Podsumowanie zajęć
Prowadzący omawia punktację z zajęć. Potem przeprowadza rundkę „Z czym dziś wychodzę z  zajęć?”. Pyta uczestników co zapamiętali, co uważają za ważne.
 
Komentarz: przykłady zabaw załącznik nr 1
 

Załącznik 1
 
„Wstań i usiądź”
 
Wszyscy uczestnicy siedzą w kręgu na krzesłach. Prowadzący wydaje komendy które należy wykonywać odwrotnie. Np.: na komendę wstań – wszyscy siadają. Na komendę usiądź, wszyscy wstają. Prowadzący dla zmylenia wykonuje komendy poprawnie. Kto się pomyli odpada z zabawy.
 
„Odgadnij przysłówek”
 
Jedna osoba wychodzi z pomieszczenia. Grupa wybiera jakiś przysłówek np.: nudno, interesująco, odrażająco, złośliwie itp. Po czym prosi tę osobę za drzwiami o wejście i cała grupa zachowuje się w sposób wskazujący wybrany przysłówek. Zadaniem osoby, która była za drzwiami jest odgadniecie przysłówka.

„Walki kogutów”
 
Uczestnicy dobierają się parami. Zakładają ręce do tyłu i skacząc na jednej nodze próbują wytrącić z równowagi swojego partnera. Następnie pary chwytają się pod ręce (wolna ręka z tyłu). Skacząc, każdy na jednej nodze walczą z drugą parą. Potem trójki przeciwko trójkom, czwórki przeciwko czwórkom, itd. aż dwa rzędy zaczną się przepychać. Prowadzący dba o bezpieczeństwo podczas zabawy.